αβγά μάτια ➜ αβγά τηγανισµένα, ώστε το ασπράδι µε τον κρόκο στο µέσον να δίνουν την εντύπωση µατιού (πβ. το ασπράδι τού µατιού). αβγά σού καθαρίζουν; ➜ (προς κάποιον που γελά χωρίς να υπάρχει λόγος) πώς γελάς έτσι, γιατί χαχανίζεις; αβγό κι / γι’ αβγό ➜ για να δηλωθεί το άγνωστο ποιόν διαφορετικών µεταξύ τους ή αγνώστων ανθρώπων (όπως δεν µπορείς να διακρίνεις εξωτερικά το καλό από το χαλασµένο αβγό). 
«Αβγό κι αβγό, πού να ξέρεις µέσα σε τόσους υπαλλήλους ποιος είναι καλός και ποιος δεν είναι;» ακόμη δεν βγήκε απ’ τ’ αβγό ➜ (για νέο που συµπεριφέρεται σαν να τα ξέρει όλα ή µε θράσος) δεν απέκτησε ακόµη εµπειρίες, δεν ενηλικιώθηκε. «Ακόμη δεν βγήκε απ’ τ’ αβγό και θέλει να µας πει πώς να κάνουµε τη δουλειά µας!» βρίσκω / βρήκα την κότα που κάνει τα χρυσά αβγά ➜ (α) βρίσκω κάποιον ο οποίος µου καλύπτει, χωρίς να κοπιάζω, τα έξοδά µου (β) βρίσκω έξυπνη και προσοδοφόρο επιχειρηµατική δραστηριότητα. δεν γίνεται ομελέτα, αν δεν σπάσεις αβγά ➜ όλα τα επιτεύγματα συνεπάγονται και µερικές απώλειες, κάθε πράγμα έχει το τίµηµά του. η κότα έκανε τ’ αβγό ή το αβγό την κότα; / είναι σαν την κότα και τ’ αβγό ➜ για την αδυναμία προσδιορισµού τής αρχικής κατάστασης, δηλ. ποιο µεταξύ δύο πραγμάτων είναι το αίτιο και ποιο το αποτέλεσμα. (ΣΥΝ. φαύλος κύκλος). καθαρίζω κάποιον σαν αβγό ➜ εξοντώνω, κατατροπώνω, εξουδετερώνω ολοκληρωτικά κάποιον. «Τον καθάρισε σαν αβγό — ούτε που πρόλαβε να αντιδράσει.» κάθομαι στ’ αβγά μου ➜ εφησυχάζω, δεν αναµειγνύοµαι σε ξένες υποθέσεις. «Η υπόθεση είναι επικίνδυνη· το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να κάτσεις στ’ αβγά σου.» μαρτιάτικο πουλί, αυγουστιάτικο αβγό (παροιμ.) ➜ για πρόσωπα που ενεργούν την κατάλληλη στιγμή ή για πράγματα που γίνονται στην ώρα τους. με πορδές δεν βάφουν / βάφονται αβγά ➜ µε ελάχιστες προϋποθέσεις, µε περιορισµένα µέσα ή χωρίς την απαραίτητη εργασία δεν µπορεί να γίνει σωστά µια δουλειά. «Αν δεν δουλέψεις σκληρά, µην περιµένεις τίποτα· με πορδές δεν βάφονται αβγά!» παίρνω (κάποιον) με τ’ αβγά ➜ (α) ρίχνω αβγά ως έκφραση αποδοκιμασίας (β) αποδοκιμάζω κάποιον έντονα. «Αν τους προτείνουµε κάτι τέτοιο, θα µας πάρουν µε τ’ αβγά!» πασχαλινό / λαμπριάτικο αβγό ➜ αβγό βαµµένο κόκκινο κατά το πασχαλινό έθιµο. πιάσ’ / πάρ’ το αβγό και κούρευ’ το ➜ ως σχόλιο κυρίως για περιπτώσεις στις οποίες είναι μάταιο να επιδιώξει να πάρει κανείς κάτι που είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει. «Τι να του πάρει η ασφαλιστική; Δεν έχει τίποτε· πιάσ' το αβγό και κούρευ' το!» ρούφα τ’ αβγό σου ➜ λέγεται για να κόψει κανείς τα λόγια ή τη διάθεση αντίδρασης του άλλου για κάτι που δεν τον αφορά. «Εσύ ρούφα τ’ αβγό σου και μη μιλάς!» σιγά τ’ αβγά ➜ (ειρωνικό) για να υποβαθµιστεί η αξία µιας υπόθεσης ή ενός προσώπου. «Αυτή ήταν η δύσκολη άσκηση που µου έλεγες; Σιγά τ’ αβγά!» το αβγό τού Κολόμβου ➜ για εύκολη και έξυπνη λύση σε πρόβληµα που εκ των υστέρων φαίνεται ότι ήταν απλό και εύκολο. 
Η φράση οφείλεται στον Κολόμβο, ο οποίος, όταν αμφισβητήθηκε η αξία της ανακάλυψής του, ζήτησε από τους επικριτές του να στήσουν όρθιο ένα αβγό. Όταν εκείνοι απέτυχαν, ο Κολόμβος έσπασε ελαφρά το τσόφλι της βάσης του και το έστησε, δείχνοντας ότι μπορεί κάτι να φαίνεται εύκολο αφού κάποιος πρώτος το σκεφτεί. το αβγό τού φιδιού ➜ οτιδήποτε ευνοεί ή σχετίζεται µε την ανάπτυξη τού νεοναζισμού. χάνω τ’ αβγά και τα καλάθια / πασχάλια ➜ (α) χάνω ό,τι διαθέτω (β) μπερδεύομαι, περιέρχομαι σε πλήρη σύγχυση, αμηχανία. «Τα νέα τού ήρθαν απότομα κι έχασε τ’ αβγά και τα πασχάλια.» Η φράση «τα καλάθια» ίσως ξεκίνησε από τον Ιωάννη Ντερζίνη (1688), έμπορο αβγών που έχασε ένα καλάθι αβγά σε πειρατική επιδρομή και το διέδιδε ως ολική καταστροφή. Η παραλλαγή «τα πασχάλια» προέκυψε σε συμφυρμό με το «χάνω τα πασχάλια» (τον εκκλησιαστικό πίνακα ημερομηνιών των κινητών εορτών). χρυσό αβγό ➜ (ως σύµβολο) ο µεγάλος και εύκολος πλουτισμός, τα πολλά και εύκολα κέρδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου