Οργισμένος ο Οικουμενικός Πατριάρχης

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

            Ο Οικουμενικός Πατριάρχης δεν μπορεί να κρύψει την οργή του για τις πανορθόδοξες αντιδράσεις που δέχεται εξ αιτίας της εκ μέρους του  ανακήρυξης των σχισματικών της Ουκρανίας σε «Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας» και για τις αντιλήψεις του περί του Πρωτείου. Στην επιστολή, την οποία ανέγνωσε δημοσία την 11^η Ιουνίου 2019 στο τέλος της Συνοδικής Θείας Λειτουργίας, ο απεσταλμένος του στη Λευκωσία για τη θρονική εορτή της Εκκλησίας της Κύπρου, Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ το ξέσπασμα της οργής του είναι φανερό.

            Στην επιστολή του δεν ομιλεί για την εορτάζουσα μαρτυρική Εκκλησία της Κύπρου, στην οποία απευθύνεται, ούτε για την προσφορά της στην Ορθοδοξία και στο Έθνος. Αναλύεται κυρίως σε ύμνους προς την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης, με ένα αλαζονικό ύφος που και για τον κ. Βαρθολομαίο είναι πρωτοφανές, οι δε υπερβολές του τον οδηγούν  σε   ιστορικές και εκκλησιολογικές ανακρίβειες

            Αναφέρει, μεταξύ των άλλων ο Οικ. Πατριάρχης:

            « Είμεθα μεγαλομάρτυς Εκκλησία, ουχί τόσον ως εκ των εξωτερικών λόγων αλλά κυρίως διότι έχομεν παντού και πάντοτε την ευθύνην εκ τε των Θείων και Ιερών Κανόνων και εξ αυτής ταύτης της καθηγιασμένης πράξεως της Εκκλησίας να υπηρετώμεν την αλήθειαν μόνην, άνευ υπολογισμών και δευτέρων σκέψεων, άνευ άλλων ιταμών συμφερόντων και αναξιοπρεπών σκοπιμοτήτων. Είμεθα η Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, η γεννήσασα πάσας τας νεωτέρας τοιαύτας, η διασώσασα και διασώζουσα και το υμέτερον εκ της Γ΄ εν Εφέσω Οικουμενικής Συνόδου καθεστώς αυτοκεφαλίας, η έχουσα την υποχρέωσιν προνοίας πάσης άλλης Εκκλησίας, των τε αδελφών Πρεσβυγενών και των θυγατέρων νεωτέρων τοιούτων, των εκ του ημετέρου Κανονικού σώματος εν κόποις, εν στερήσεσιν, εν θλίψει, πλην μετ’ ενδιαφέροντος και προνοίας απογαλακτισθεισών, δια να έχωσι την ιδικήν των εσωτερικήν αυτοτέλειαν».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης γράφει στην επιστολή του και άλλα: «Η Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία είναι η “κοινή Μήτηρ των όλων και προνοητής”». Και συνεχίζει: «Λυπούμεθα δε ότι εφθάσαμεν εις το σημείον να επαναλαμβάνωμεν τα αυτονόητα και τα καθεστώτα εν τη Ορθοδόξω Εκκλησία, πλην αναγκαζόμεθα διότι εκ των ποιμαντικών υποχωρήσεων και μάλιστα εν ημέραις ζοφεραίς της ιστορίας, η ημετέρα παθητική και ευγενής στάσις, η κοσμιότης ημών έναντι ποιάς τινος ψευδωνύμου, ως εφάνη τελικώς, Πανορθοδόξου ενότητος, εθεωρήθησαν ότι επελέξαμεν την παραίτησιν του Θρόνου ημών εκ των ευθυνών μεθ’ ων εκόσμησεν αυτόν η Εκκλησία, αλλ’ ουχί. Έως της συντελείας των αιώνων, εις πείσμα και καταισχύνην του μισοκάλου και αντιδίκου πνεύματος και των υπ’ αυτού εμπνεομένων εις την Κωνσταντινούπολιν θα ζη εδραίον και αμετακίνητον και τιμαλφέστερον και αγιώτερον του ευσεβούς ημών Γένους και της αμωμήτου ημών πίστεως, η καθ’ ημάς Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, η Μήτηρ και ποτνία (Σημ. γρ. Κατά Απίωνα Δέσποινα, Κυρία, Βασίλισσα) εν Εκκλησίαις».
 Και συνεχίζει στο ίδιο ύφος: «Εν Κωνσταντινουπόλει δεν ευρίσκεται συντονιστικόν τι όργανον υπό τύπον χοράρχου αλλ’ αυτή αύτη η αγαπώσα καρδία και ο πολυμήχανος νους της Ορθοδοξίας». Προς το τέλος της επιστολής τονίζει ότι το Φανάρι ζει, «διότι έχει τας ευχάς των Θεοφόρων Πατέρων των αγίων Συνόδων, αίτινες απέδωκαν αυτώ ιεράς απαραβιάστους και αδιαπραγματεύτους προνομίας διακονίας».

Σχόλια επί των γραφομένων από τον Οικουμενικό Πατριάρχη.

Πρώτον, το πώς υπηρετεί το Φανάρι και ο ίδιος την Εκκλησία θα έπρεπε να αφήσει τους άλλους να το κρίνουν. Ο αυτοέπαινος δεν είναι απολογία, όταν μάλιστα περιλαμβάνεται σε ευχετήρια επιστολή...

Δεύτερον, όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί πορευόμαστε σύμφωνα με τους Θείους και Ιερούς Κανόνες και την καθαγιασμένη Πράξη της Εκκλησίας. Αυτοί  ΠΟΥΘΕΝΑ δεν αναφέρονται σε παπικό Πρωτείο του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως και ΠΟΤΕ δεν ανετέθη στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως η υποχρέωση της προνοίας των άλλων Εκκλησιών, Πρεσβυγενών και νεωτέρων. ΠΟΤΕ δεν του απέδωσαν «ιεράς, απαραβιάστους και αδιαπραγματεύτους προνομίας διακονίας».

Τρίτον,  κατά την Ορθόδοξη εκκλησιολογία και το Κανονικό Δίκαιο μεγαλομάρτυρες Εκκλησίες είναι ΟΛΕΣ οι Εκκλησίες, όλοι οι Επίσκοποι. ΟΛΕΣ έχουν περάσει δια πυρός και σιδήρου, ΟΛΕΣ έχουν τους Μάρτυρες τους. Και είναι λάθος να θίγεται συνεχώς ότι η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως είναι όλων η μητέρα Εκκλησία. Μητέρα Εκκλησία είναι αυτή των Ιεροσολύμων και ακολούθησαν της Αλεξανδρείας και της Αντιοχείας. Η άσημη πόλη του Βυζαντίου έλαβε την αίγλη της όταν ο Μέγας Κωνσταντίνος την κατέστησε   πρωτεύουσα του Ρωμαϊκού Κράτους και εξελίχθηκε στη Νέα Ρώμη. 

Τέταρτον, ευρισκόμενος σε αλλόθρησκη χώρα με σουλτανική νοοτροπία και όντας στο κέντρο της γεωπολιτικής δίνης ΟΥΔΕΙΣ μπορεί να πιστεύσει ότι «υπηρετεί την αλήθεια μόνη άνευ υπολογισμών και δεύτερων σκέψεων».

Πέμπτον, είναι ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΙΚΟ  για όποιονδήποτε Χριστιανό και πολύ περισσότερο για τον Πατριάρχη να εξαπολύει χωρίς να αναφέρει ΚΑΝΕΝΑ στοιχείο την ύβρη, ότι όσοι δεν ακολουθούν την άποψή του και τις ενέργειές του υπακούουν σε «ιταμά συμφέροντα και αναξιοπρεπείς σκοπιμότητες». Η εξαπόλυση μιας τέτοιας ύβρης ανήκει στη σφαίρα της πολιτικής σκοπιμότητος, όχι στο ήθος της Εκκλησίας.

Έκτον, η Ελλαδική Εκκλησία έχει πικρή εμπειρία από την «παθητική και ευγενή στάση» του κ. Βαρθολομαίου. Ευγενής είναι η στάση του προς τους ισχυρότερούς του κατά την κοσμική έννοια, προς τους προέδρους Τραμπ και Ερντογάν, προς τον Πάπα. Προς όσους θεωρεί κατωτέρους του είναι αμείλικτος.

Έβδομον, όλοι οι Έλληνες ευχόμεθα να πραγματοποιηθεί η πρόγνωσή του, ότι η Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία θα ζει έως της συντελείας των αιώνων. Η Εκκλησία θα ζει οπωσδήποτε, μακάρι και το Φανάρι. Σεβαστή λοιπόν η πίστη του Πατριάρχου, αλλά για να ζήσει δεν χρειάζονται οι αλαζονικές πεποιθήσεις και οι ηγεμονικές συμπεριφορές. Ούτε η μετατροπή του σε κοσμικό οργανισμό, τύπου Βατικανού.

Όγδοο, ο μακαριστός Πατριάρχης Δημήτριος είχε δηλώσει ότι για να ενεργήσει το Φανάρι ΠΟΤΕ δεν στηρίζεται σε φήμες. Σημειώνεται ότι ο σημερινός Οικουμενικός Πατριάρχου στήριξε ΟΛΗ την πολεμική του σε βάρος του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου και της Εκκλησίας της Ελλάδος, σε ανυπόστατες φήμες....

Ένατο, ο Πατριάρχης θα έπρεπε να διευκρινίσει την καταλαλιά του, πως «εις πείσμα και καταισχύνην του μισοκάλου και αντιδίκου πνεύματος και των υπ’ αυτού εμπνεομένων» το Πατριαρχείο θα επιζήσει. Αν  εννοεί το Ισλάμ, αυτό όλους απειλεί. Αν εννοεί τους Ρώσους οφείλει να το εξηγήσει. Πολύ περισσότερο να εξηγήσει αν εννοεί όλους όσοι  διαφωνούν με την ενέργειά του στην Ουκρανία. Αυτοί είναι εκατομμύρια  Ορθοδόξων, που δεν αναγνωρίζουν τους σχισματικούς της Ουκρανίας ως κανονική Εκκλησία; Και «δεν εμπνέονται από το μισόκαλο και αντίδικο πνεύμα....» οι κάποιες χιλιάδες που εγκρίνουν την ενέργειά του;  

Δέκατο, χαρακτηρίζει ο κ. Βαρθολομαίος «ψευδώνυμη» την Πανορθόδοξη ενότητα. Ο ίδιος αλλού γράφει ότι έχει την ευθύνη αυτής της ενότητας... Ψευδώνυμη γιατί; Επειδή το Πατριαρχείο της Μόσχας διέκοψε την εκκλησιαστική κοινωνία μαζί του; Όσο και αν οι ταγοί της Ρωσικής Εκκλησίας, ως εκείνος,  δείχνουν κοσμική αλαζονεία και έχουν μακιαβελικές βλέψεις να ηγηθούν της Ορθοδοξίας, στην περίπτωση της Ουκρανίας είναι σε θέση άμυνας και έχουν δίκιο. Το δίκιο τους το αναγνωρίζει επί ενάμισυ αιώνα και το Οικουμενικό Πατριαρχείο με το καθεστώς που έχει επιβάλλει στην Εκκλησία της Ελλάδος. Αφού κάθε κράτος πρέπει να έχει την αυτοκεφαλία του, γιατί ο κ. Βαρθολομαίος δεν αναγνωρίζει την Αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ελλάδος σε ΟΛΗ την Ελλάδα; Όσο το Πατριαρχείο έχει μοιράσει εκκλησιαστικά την Ελλάδα σε έξι κομμάτια (Κρήτη, Δωδεκάνησος, Νέες Χώρες, Αγιον Όρος, Πάτμος, Αυτοκέφαλη) δεν δικαιολογείται ο Πατριάρχης να ομιλεί για την Ουκρανία. Σημειώνεται ότι στην Ουκρανία πιστοί στην υπό το Πατριαρχείο της Μόσχας Κανονική Εκκλησία είναι άνω του 70%, παρά την καταπίεση που υφίστανται.   

Μητροπολίτης που διάβασε την πατριαρχική επιστολή ήταν πολύ πικραμένος και μας είπε: «Αν συμπεριφέρεται τόσο προσβλητικά και αλαζονικά στους δικούς του ανθρώπους αντιλαμβάνομαι πώς συμπεριφέρεται στους υπόλοιπους και καταλαβαίνω γιατί δεν έχει πουθενά συμπάθεια. Πολλοί Αρχιερείς στην Ελλάδα  φοβούνται τον κ. Βαρθολομαίο, άλλοι απλώς του δείχνουν σεβασμό, μερικοί μιαν επιφανειακή υποτέλεια, όμως ΟΛΟΙ τον έχουν ζυγίσει και μετρήσει και γνωρίζουν ποιος πράγματι είναι».

            Υπάρχει λύση σε αυτή την κατρακύλα; 
Η Εκκλησία μας έχει Παράδοση και πνευματικότητα διαφορετική από τον Χριστιανισμό της Δύσης. Κατ’ άνθρωπο λοιπόν είναι αδύνατο να γεννηθεί στην Εκκλησία μας ένας Λούθηρος και να τοιχοκολλήσει τις σε βάρος του Οικουμενικού Πατριάρχου θέσεις του, κατασκευάζοντας μια Διαμαρτύρηση στην Ορθοδοξία. Όμως οι πιστοί Της έχουν ένα ακατανίκητο όπλο, την προσευχή. Όχι ότι δεν χρειάζεται ο ακτιβισμός, όμως η πίστη, αν είναι ως κόκκος σιναπιού, μπορεί και βουνά να μετακινήσει. Η θλίψη για την κατάντια μας είναι μεγάλη, αλλά ο Κύριος μας διαβεβαιώνει «Θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον» (Ιωαν. ιστ΄ 33). Ο κόσμος  είναι και εντός της Εκκλησίας μας.-