«Είναι μωρέ η Κρήτη οι βεντέτες της – είναι αυτό το ανάστημά της ;»

 

Κάθε φορά που στην Κρήτη πέφτει αίμα, ένα νησί ολόκληρο στήνεται στο εδώλιο. Οι τίτλοι φωνάζουν «βεντέτα», «ανατίναξη», «άγρια νοοτροπία». Και ξαφνικά, ένας λαός που κουβαλά πέντε χιλιάδες χρόνια πολιτισμού παρουσιάζεται σαν να ζει έξω από τον νόμο και τον χρόνο.
Όμως η Κρήτη δεν είναι αυτό που δείχνουν.

Η Κρήτη δεν είναι Μητσοτάκης, δεν είναι Πολάκης.
Η Κρήτη δεν είναι ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η Κρήτη δεν είναι μπαλωθιές ούτε “κούπες”.
Η Κρήτη δεν είναι τα stories της επίδειξης ούτε τα viral βίντεο της ασυδοσίας.
Η Κρήτη δεν είναι οι μπράβοι και τα τετρακίνητα της “μαγκιάς”.
Η Κρήτη δεν είναι το «ξέρεις ποιος είμαι εγώ»· είναι το «ξέρεις ποιοι είμαστε εμείς».
Η Κρήτη δεν είναι τα κομματικά παραμάγαζα που λυμαίνονται τα χωριά της.
Η Κρήτη δεν είναι τα ρουσφέτια και τα “τηλέφωνα από το γραφείο του βουλευτή”.
Η Κρήτη δεν είναι οι σφραγίδες και οι φάκελοι των επιδοτήσεων.
Η Κρήτη δεν είναι τα τραπέζια της υπερβολής, αλλά οι ταπεινές αυλές της φιλοξενίας.
Η Κρήτη δεν είναι οι σπασμένες καρέκλες των πανηγυριών, αλλά τα καθαρά μάτια των γερόντων που εύχονται «να ζήσεις και να χαρείς».
Η Κρήτη δεν είναι κραυγή· είναι φωνή.
Η Κρήτη δεν είναι παράνοια· είναι παράδοση.
Η Κρήτη δεν είναι η βεντέτα· είναι ο σασμός.

Η Κρήτη είναι το χώμα του Δασκαλογιάννη και του Καγιαλέ, του ανώνυμου χωρικού που πάλεψε με τους Γερμανούς στα βουνά, του παπά που στάθηκε μπροστά στον θάνατο με το σταυρό στο χέρι.
Είναι τα ριζίτικα που τραγουδιούνται χωρίς όργανα, με φωνές καθαρές και ψυχές βαριές.
Είναι το παιδί που μεγαλώνει με σεβασμό, δουλειά και τιμή – όχι με επίδειξη, αλλά με καρδιά.

Αν κάποιοι πυροβολούν στον αέρα, οι περισσότεροι Κρητικοί πυροβολούν την αδικία με τη δουλειά τους, την αξιοπρέπειά τους, το φιλότιμό τους.
Η Κρήτη δεν είναι οι εξαιρέσεις· είναι ο κανόνας της ανθρωπιάς.
Είναι η γιαγιά που κάνει τον σταυρό της πριν κόψει το ψωμί. Είναι ο πατέρας που μαθαίνει στο παιδί του ότι η λεβεντιά δεν είναι επιδεικτική, αλλά ήσυχη δύναμη.

Ναι, υπάρχουν λάθη. Υπάρχουν παιδιά που μπερδεύουν την αντριγιά με τη μαγκιά· υπάρχουν σπίτια που κουβαλούν πληγές παλιές.
Αλλά οι πληγές δεν είναι ταυτότητα· είναι δοκιμασία.
Και οι Κρητικοί, στις δοκιμασίες, στάθηκαν πάντα άνθρωποι. Από τη Μάχη της Κρήτης ως την Αντίσταση, από τα χωράφια των Χανίων μέχρι τα καΐκια της Μεσαράς, η λεβεντιά τους δεν είναι βία· είναι ήθος.

Όσοι βλέπουν μόνο τα “καπετανάτα”, δεν βλέπουν τις χιλιάδες ψυχές που κρατούν το νησί όρθιο — τους δασκάλους, τους γιατρούς, τους γεωργούς, τους στρατιώτες, τους καλλιτέχνες που τιμούν την πατρίδα με σιωπηλή αξιοπρέπεια.
Η Κρήτη δεν χρειάζεται υπεράσπιση· χρειάζεται δικαιοσύνη στον λόγο.

Όταν οι άλλοι μιλούν για «βεντέτες», η Κρήτη μιλά για σασμό — όχι σαν τηλεοπτικό θέαμα, αλλά σαν βαθιά πράξη ψυχής: το να ζητάς συγγνώμη, να λες «έκαμα λάθος» και να ξαναπιάνεις το χέρι του άλλου.

Αυτή είναι η Κρήτη.

Όχι των κομματικών επωνύμων και των φακέλων του ΟΠΕΚΕΠΕ, όχι των τηλεοπτικών πυροβολισμών και των κάμερων που διψούν για αίμα, αλλά της παράδοσης, της περηφάνειας και της ανθρωπιάς.

Η Κρήτη δεν είναι οι βεντέτες της· είναι το ανάστημά της.

 Χανιά Παρών