Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΜΑΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗΝ ΔΙΑΦΥΛΑΞΟΥΜΕ
Η Κωνσταντινούπολη κυριάρχησε για 1000 χρόνια σε Ανατολή και Δύση
Η 11η Μαΐου του έτους 330 μ.Χ. αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ημερομηνίες στην ιστορία του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου πολιτισμού. Εκείνη την ημέρα, ο Φλάβιος Βαλέριος Κωνσταντίνος, γνωστός ως Μέγας Κωνσταντίνος, εγκαινίασε τη νέα πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στη θέση της αρχαίας ελληνικής πόλης του Βυζαντίου, στις ακτές του Βοσπόρου. Η πόλη πήρε το όνομά της από τον ίδιο, Κωνσταντινούπολη, και έμελλε να γίνει η πιο εμβληματική μητρόπολη του μεσαιωνικού κόσμου
Η στρατηγική επιλογή της θέσης
Η επιλογή της Κωνσταντινούπολης δεν ήταν τυχαία. Ο Μέγας Κωνσταντίνος μελέτησε προσεκτικά τις πολιτικές, οικονομικές και πολιτιστικές δυνατότητες της περιοχής. Η θέση της πόλης εξασφάλιζε εξαιρετικές δυνατότητες άμυνας, καθώς από τη θάλασσα ήταν σχεδόν απρόσιτη και από την ξηρά εύκολα προστατευόταν από ισχυρά τείχη. Αυτή η στρατηγική της θέση θα αποδεικνυόταν ανεκτίμητη στους αιώνες που ακολούθησαν, καθιστώντας την πόλη πρακτικά απόρθητη για σχεδόν χίλια χρόνια.
Οικονομικά, η Κωνσταντινούπολη έλεγχε ζωτικές εμπορικές οδούς που ένωναν τη Μαύρη Θάλασσα με το Αιγαίο και τη Μεσόγειο, δημιουργώντας έναν πλούσιο εμπορικό κόμβο μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Ο πλούτος που συσσωρεύτηκε εκεί επέτρεψε στην πόλη να εξελιχθεί γρήγορα σε μια από τις πλουσιότερες και πιο ισχυρές του τότε γνωστού κόσμου.
Πολιτιστική αναγέννηση και Χριστιανισμός
Η ίδρυση της Κωνσταντινούπολης σηματοδότησε επίσης μια πολιτιστική αναγέννηση. Ο Κωνσταντίνος είχε βαθιά επίγνωση του ελληνικού πολιτιστικού κληροδοτήματος και των δυνατοτήτων που θα είχε η πόλη ως κέντρο για την εξάπλωση του Χριστιανισμού. Ένα από τα πρώτα κτίσματα που ανεγέρθηκαν ήταν ο ναός της Αγίας Ειρήνης, ο οποίος, παρά τις καταστροφές, αναστηλώθηκε αργότερα από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος δεν προσέφερε μόνο θρησκευτική ελευθερία με το Διάταγμα των Μεδιολάνων, αλλά μετέφερε ουσιαστικά τη δύναμη και την αίγλη του αρχαίου πολιτισμού στην Ανατολή. Με την επιλογή της Κωνσταντινούπολης ως πρωτεύουσας, διασώθηκε μεγάλο μέρος της αρχαίας κληρονομιάς και δημιουργήθηκε ένα πολιτισμικό μείγμα που διαμόρφωσε τον Βυζαντινό πολιτισμό.
Η διαχρονική κληρονομιά του Κωνσταντίνου
Η απόφαση του Κωνσταντίνου να ιδρύσει την Κωνσταντινούπολη θεωρείται από πολλούς ιστορικούς ως ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματά του. Η μεταφορά της πρωτεύουσας από τη Ρώμη στην Ανατολή δεν ήταν απλά μια γεωγραφική αλλαγή, αλλά μια στρατηγική κίνηση που επαναπροσδιόρισε τη μοίρα της Ευρώπης για αιώνες.
Η αναγνώριση της συμβολής του Κωνσταντίνου υπήρξε καθολική. Η Ρωμαϊκή Σύγκλητος τον θεοποίησε, οι ιστορικοί τον αποκαλούν Μεγάλο, ενώ η Ορθόδοξη Εκκλησία τον τιμά ως Άγιο και Ισαπόστολο. Ο Μέγας Κωνσταντίνος εκοιμηθη το 337 μ.Χ., αφήνοντας πίσω του μια πόλη-θρύλο και μια κληρονομιά που διατηρεί ζωντανή τη μνήμη της αυτοκρατορικής του διορατικότητας.