Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2011

Η Αγιότητα του Χρυσοστόμου Σμύρνης

Για να είμαστε δίκαιοι δημοσιεύουμε σήμερα τον αντίλογο για την αγιότητα του Χρυσοστόμου Σμύρνης .Τα κείμενα πολλά σας παραπέμπουμε να διαβάσετε ολόκληρο τα αφιέρωμα για το πρόσωπο του Ιεράρχη ,ωστόσο τα ερωτήματα παραμένουν και απαντήσεις δεν δόθηκαν..

Του Πρωτοπρεσβύτερου Γεωργίου Δορμπαράκη

Δεν πρόκειται να ασχοληθούμε με τις ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί κατά της αγιότητος του εθνομάρτυρα και ιερομάρτυρα αγ. Χρυσοστόμου Σμύρνης. Ασφαλώς αυτοί που τις διατυπώνουν κάποιους λόγους επικαλούνται μέσα στην καλοπροαίρετη αναμφίβολα διάθεσή τους να διαφυλάξουν τον τρόπο που η Ορθόδοξη Εκκλησία μας διακηρύσσει την αγιότητα των εξαιρέτων μελών της. (Δηλαδή σαφέστατα αναγνωρίζετε το πρόβλημα που υπάρχει !)Για εμάς και για τους περισσοτέρους χριστιανούς, και μάλιστα τους έχοντες σχέση με τα αγιασμένα χώματα της Μικρασιατικής γης, δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Για εμάς ο άγιος Χρυσόστομος αποτελεί σύμβολο αγάπης προς τον Θεό και χρέους προς την πατρίδα, δεδομένου μάλιστα ότι εκπροσωπεί όλους τους πεσόντες και αναιρεθέντες ποικιλοτρόπως κατά τη Μικρασιατική καταστροφή, κάτι που αποδεικνύεται περίτρανα από την ιδιαίτερη αγάπη που τρέφουν προς αυτόν όλοι οι Μικρασιάτες, έκφραση της οποίας αποτελούν τα διαρκώς πυκνούμενα γι' αυτόν βιβλία που εκδίδονται, τα ποιήματα που γράφονται, τα αφιερώματα που γίνονται κάθε χρόνο στη μνήμη του, οι προτομές που φιλοτεχνούνται σε περιοχές που υπάρχουν και ζουν Μικρασιάτες, οι ναοί που κτίζονται στη μνήμη του.

Κι είναι ευκαιρία, με το αφιέρωμα τούτο, να τονίσουμε για μια ακόμη φορά την αγιότητα του μαρτυρικού ιεράρχη, γιατί αποδεικνυόμενη αυτή ιδίως από τις τελευταίες στιγμές της ζωής του γίνεται φάρος και οδοδείκτης για όλους μας, κληρικούς και λαϊκούς. Είναι όντως συγκλονιστικές οι περιγραφές του τέλους του κι είναι σα να διαβάζουμε και πάλι από το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων τις τελευταίες στιγμές του πρωτομάρτυρα και αρχιδιακόνου Στεφάνου. Τις περιγραφές αυτές κάνει όχι ένας απλός άνθρωπος, του οποίου ίσως μπορούμε να αμφισβητήσουμε την ακρίβεια των λόγων του, ούτε κι ένας ραψωδός που μεγεθύνει τα γεγονότα στην εξιστόρησή τους, αλλά ένας επιστήμονας, αυτόπτης συγκλονιστικού γεγονότος, ο ακαδημαϊκός καθηγητής Γεώργιος Μυλωνάς, και μάλιστα σε ομιλία του επίσημη, στις 14 Δεκεμβρίου 1982, στην Ακαδημία Αθηνών. Παραθέτουμε αυτούσια τα τελευταία λόγια της ομιλίαςαυτής:

«Θα μου επιτρέψετε να τελειώσω την ομιλία μου με μία προσωπική μαρτυρία, που για πρώτη φορά εξομολογούμαι.» Κατά τις τελευταίες ημέρες του Σεπτεμβρίου 1922 μία ομάδα φοιτητών του International College της Σμύρνης και εγώ βρεθήκαμε φυλακισμένοι σε απαίσιο υπόγειο, σ' ένα από τα μπουντρούμια του Διοικητηρίου της Σμύρνης. Σ' αυτό ήταν ασφυκτικά στριμωγμένοι Έλληνες Χριστιανοί αιχμάλωτοι, μάλλον άνθρωποι προωρισμένοι για θάνατο. Τις βραδυνές ώρες φύλακες μ' επικεφαλής Τουρκοκρήτα παρελάμβανον θύματα που ετυφεκίζοντο. Στις 5 το απόγευμα της τελευταίας ημέρας του θλιβερού Σεπτεμβρίου, ο Τουρκοκρής εκείνος με διέταξε να τον ακολουθήσω στην αυλή.

«Είσαι δάσκαλος;» με ρωτά. «Αυτήν την τιμή είχα» του απαντώ. «Και οι άλλοι που ήσαν μαζί σου είναι φοιτητές;» - «Ναί», του λέγω. «Γρήγορα μάζεψέ τους και φέρε τους εδώ». - «Ελάτε μαζί μου έξω», λέγω στους συντρόφους μου. «Φαίνεται ότι ήρθε η ώρα μας. Εμπρός με θάρρος».

Ποια ήταν η έκπληξή μας όταν ακούσαμε τον Τούρκο-Κρητικό να λέει: «Δεν θα σάς σκοτώσω, θα σάς σώσω. Απόψε θα θανατωθούν όλοι όσοι είναι στο μπουντρούμι, γιατί έφεραν και άλλους που δεν έχουμε χώρο να τους στοιβάξουμε. Θα σάς σώσω σήμερα, γιατί ελπίζω αυτό να με βοηθήσει να λησμονήσω μία τρομερή σκηνή που αντίκρυσαν τα μάτια μου, σκηνή στην οποία έλαβα μέρος».

Και συνέχισε «Παρακολούθησα το χάλασμα του Δεσπότη σας. Ήμουν μ' εκείνους που τον τύφλωσαν, που του ‘βγάζαν τα μάτια και αιμόφυρτο, τον έσυραν από τα γένεια και τα μαλλιά στα σοκάκια του Τουρκομαχαλά, τον ξυλοκοπούσαν, τον έβριζαν και τον πετσόκοβαν. Βαθειά εντύπωση μου έκανε και αξέχαστος παραμένει η στάση του. Στα μαρτύρια που τον υπέβαλαν δεν απήντα με φωνές, με παρακλήσεις, με κατάρες.

»Το πρόσωπό του το κατάχλωμο, το σκεπασμένο με το αίμα των ματιών του, το πρόσωπό του είχε εστραμμένο προς τον Ουρανό και διαρκώς κάτι ψιθύριζε που δεν ηκούετο πέρα από την περιοχή του. Ξέρεις εσύ, δάσκαλε, τι έλεγε;» - «Ναί ξέρω» του απήντησα. «Έλεγε: Πάτερ Άγιε, άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι». - «Δεν σε καταλαβαίνω, δάσκαλε, μά δεν πειράζει. Από καιρού σε καιρό, όταν μπορούσε, ύψωνε κάπως το δεξί του χέρι και ευλογούσε τους διώκτες του. Κάποιος πατριώτης μου αναγνωρίζει την χειρονομία της ευλογίας, μανιάζει, μανιάζει και με το τρομερό μαχαίρι του κόβει και τα δυο χέρια του Δεσπότη. Εκείνος σωριάστηκε στη ματωμένη γη με στεναγμό που φαινόταν ότι ήταν μάλλον στεναγμός ανακουφίσεως παρά πόνου. Τόσο τον λυπήθηκα τότε που με δυο σφαίρες στο κεφάλι τον αποτελείωσα. Αυτή είναι η ιστορία μου. Τώρα που σάς την είπα ελπίζω πως θα ησυχάσω. Γι' αυτό σάς χάρισα τη ζωή». «Και που τον έθαψαν;» ρώτησα με αγωνία. «Κανείς δεν ξέρει που έρριξαν το κομματιασμένο του κορμί»».

Αυτή είναι η μαρτυρία ενός αυτόπτη μάρτυρα, που φανερώνει, όπως είπαμε, το μέγεθος της αγιότητας του μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου, αφού στην πίστη μας την ορθόδοξη εκείνο που αποτελεί αποδεικτικό μεγάλης αγιότητας είναι η αγάπη που απλώνεται και προς τον εχθρό. Και τίποτε να μην ξέραμε για τον άγιο Χρυσόστομο, και μύρια όσα να του έχουν καταλογιστεί, το τέλος του είναι εκείνο που φανερώνει την εσωτερική, της καρδιάς του, ποιότητα. Κι ο άγιος Χρυσόστομος σαν τον Χριστό, σαν τον άγιο Στέφανο, σαν τους αποστόλους και όλους τους άγιους μάρτυρες ευλογεί τους διώκτες του και προσεύχεται γι' αυτούς. Μόνον όποιος διακατέχεται πλούσια από αυτό το πνεύμα του Χριστού ξέρουμε ότι ανήκει σ' Εκείνον και προεκτείνει την αγιότητα Εκείνου. «Τι έτι χρείαν έχομεν μαρτύρων;»

Δεν θέλουμε να μακρηγορήσουμε. Τα πράγματα μιλούν από μόνα τους. Ας επιτραπεί όμως ως κατακλείδα στη μικρή αυτή αναφορά να μεταφέρουμε ένα απόσπασμα από ένα ποίημα που έχει γραφεί ακριβώς για τον άγιο:

Στον άγιο Χρυσόστομο Σμύρνης

Ό,τι θεριά ‘νθρωπόμορφα * δε βλέπαν και δε νιώθαν,

το ‘δαν τα δέντρα, τα πουλιά * ο ήλιος και το χώμα:

τ' άγιο κορμί που κείτουνταν * ακρωτηριασμένο,

με πύριν' όμως την ψυχή * και με αγάπης χρώμα!

Τα χείλη του ψιθύριζαν * βαμμένα μέσ' στο αίμα,

- την ώρα που του ρολογιού * οι δείκτες σταματούσαν -

κείνο που πήρ' ο άνεμος * με δέος και με φόβο,

για να το φέρει όπου γης * και δάκρυα ξεσπούσαν.

«Πατέρα, τη συχώρηση * δώσ' τους, μη τους γδικιέσαι,

Γιατί δεν ξέρουνε κι αυτοί * σαν τότε οι εχθροί Σου»,

λέγαν τα χείλη τ' άγια * του Χρυσοστόμου Σμύρνης,

λίγο πριν φύγει του η ψυχή * σώμα ψυχή χωρίσουν!

Εσείστηκαν οι ουρανοί * απ' τη βαθειά αγάπη

κι ευθύς εφάνη ο Χριστός * που ‘σκυψε κεί σιμά του.

«Δούλε καλέ και αγαθέ, * μην τον φοβάσαι διόλου

όποιον σου παίρνει τη ζωή * μικρό τ' ανάστημά του»!

Κι έφυγε ο Χρυσόστομος * ο της θυσίας άγιος

Μά άφησε το σώμα του * τη γη μας να λιπαίνει.

Από ψηλά τώρα θωρεί * κι από την προτομή του

θυμίζοντας το χρέος μας *

(Περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία - Σεπτ.2009)



Διαβάστε εδώ ολόκληρο το αφιέρωμα

2 σχόλια:

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΓ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ο ΣΤΟΥΔΙΤΗΣ είπε...

Όλα αυτά που δημοσιεύονται είναι γνωστά και κανείς ποτέ μα κανείς δεν αμβισβήτησε το μαρτύριό του και την ηρωϊκή του στάση να μείνει μέχρι το τέλος με το ποίμνιό του. Αυτό και μόνο τον κατατάσσει στους πραγματικούς ήρωες που θυσιάζουν τα πάντα, την ζωή τους την ίδια για την πατρίδα, ειδάλλως θα έμενε στην Ιστορία ως προδότης κι αυτός ο χαρακτηρισμός με τίποτε δεν θα μπορούσε να αποδοθεί στον Χρυσόστομο Σμύρνης γιατί ήταν πέρα για πέρα (υπέρ του δέοντος) πατριώτης. Όμως έμεινε μέχρι το τέλος γιατί περίμενε την βοήθεια από τις μεγάλες δυνάμεις που τον πρόδωσαν γι'αυτό κι έκανε σχέδια και προγράμματα μέχρι το τέλος. Ο στρατός άρχισε να λεηλατεί κι αυτός συνέχιζε να κάνει προγράμματα όπως σε καιρό ειρήνης. Το ότι δεν έγινε προδότης και θυσιάστηκε για την λατρευτή του πατρίδα δεν αφήνει ασυγκίνητο κανένα, άλλο όμως ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΣ όπως ο Διονύσιος Φιλόσοφος που αναφέρετε πιο πάνω κι άλλο ΑΓΙΟΣ με την στενή έννοια της λέξης. Ακόμη και ΑΓΙΟΣ να είναι στα μάτια του Θεού (γιατί κανείς δεν μπορεί να κρίνει παρά μόνο στον Θεό ανήκει η τελική κρίση), επιμένουμε ότι αφού υπάρχουν σκοτεινά σημεία, αμφιβολίες, καταγγελίες κλπ. δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός ως άγιος υπό αμφισβήτηση, ακόμη κι αν η Διαρκής Ιερά Σύνοδος τον αγιοποίησε στανικά με την προτροπή και διαμεσολάβηση του τότε Δημητριάδος κ. Χριστοδούλου και κάποιων Μικρασιατικών Σωματείων. Άγιος με το στανιό δεν γίνεται. Ένα ερώτημα τελευταίο προς τους αγιοποιήσαντες τον Εθνομάρτυρα Χρυσόστομο, τους λοιπούς Ιεράρχες που θυσιάστηκαν κι αυτοί για την πατρίδα, τους λοιπούς κληρικούς και όλους τους λαϊκούς που έπεσαν για την πατρίδα, αφού τους αγιοποίησαν όλους, ακόμη και το ανώνυμο πλήθος που έχασαν τη ζωή τους για την πατρίδα, γιατί τους κάνουν μνημόσυνα μέχρι σήμερα υπέρ αναπαύσεως της ψυχής τους; Μήπως δεν πιστεύουν ότι αγίασαν και ότι ευρίσκονται στην θριαμβεύουσα Εκκλησία, εκεί όπου τους κατέταξαν με το ζόρι, γιατί διαφορετικά δεν μπορεί να είναι άγιοι και να τελούν ακόμη μνημόσυνα υπέρ αναπαύσεως. Για όσους δεν γνωρίζουν αγιοποίησαν ακόμη και το ανώνυμο πλήθος (χωρίς να ξέρουν ούτε καν τί πίστευαν), αφού θεώρησαν τη θυσία για την πατρίδα ως θυσία για τον Χριστό. Αυτά συμβαίνουν όταν συγχέουμε αυτά που η παράδοση αιώνων μέσα στην Εκκλησία έχει διαχωρίσει.

ΕΛΕΝΗ είπε...

ΣΤΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ Ο ΑΓΙΟΣ ΔΕΝ ΕΠΙΒΑΛΕΤΕ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ.ΑΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΜΕ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΑΣ ΑΝΤΙΚΡΟΥΣΟΥΝ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΜΕ ΑΝΑΛΟΓΑ,ΕΝ ΑΛΗΘΕΙΑ.