«Ήσαν δε τινες Έλληνες εκ των αναβαινόντων ίνα προσκυνήσωσιν εν τη εορτή. Ούτοι ουν προσήλθον Φιλίππω τω από Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας, και ηρώτων αυτόν λέγοντες∙ κύριε, θέλομεν τον Ιησούν ιδείν. έρχεται Φίλιππος και λέγει τω Ανδρέα, και πάλιν Ανδρέας και Φίλιππος λέγουσι τω Ιησού∙ ο δε Ιησούς απεκρίνατο αυτοίς λέγων∙ ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθή ο υιός του ανθρώπου.» (Ιω. ιβ΄, 20-23)
Στην προσπάθειά μας να προσλάβουμε θετικά τα όσα απαράμιλλης σπουδαιότητας και ύψιστης ευθύνης αναφέρει για εμάς τους Έλληνες το εισαγωγικό παράθεμα από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, το οποίο σημειωτέον περιλαμβάνεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα του Όρθρου της Μ. Τετάρτης[1], θα επικαλεστούμε ερμηνευτικές προσεγγίσεις από την πνευματική παρακαταθήκη της Πατερικής μας Παράδοσης και κυρίως από τον φωτισμένο μακαριστό γέροντα Ιωσήφ Βατοπαιδινό († 01 Ιουλίου 2009)[2].
Οι αρχαίοι μας πρόγονοι, τόσο με τη φιλοσοφική διαλεκτική αναζήτηση, όσο και με τη θρησκευτική πράξη, οδηγήθηκαν από πολύ νωρίς στο συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος προορίζεται για την αθανασία και την αειζωία. Στην αγωνία τους να προσεγγίσουν την πηγή της αθανασίας σκαρφίστηκαν είδωλα, θεούς, θυσίες κ.α. από τα οποία, όμως, δεν έλαβαν ουσιαστική πλήρωση μήτε πειστική απάντηση που να ικανοποιεί την ενδόμυχη μεν, ανεπιβεβαίωτη δε πεποίθησή τους. Γνώριζαν ότι τα σύμπαντα είναι αιτιατά. Έψαχναν, λοιπόν, να βρουν τον πρωταίτιο προκειμένου ο ίδιος να τους αποκαλύψει τον τρόπο κατάργησης του θανάτου, έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση της προσωπικότητάς τους[3].
Κάποτε, λοιπόν, άκουσαν ότι στα μέρη της Παλαιστίνης παρουσιάστηκε ένα πρόσωπο υπερφυσικό το οποίο διέταζε τα συστήματα, τα στοιχεία της φύσης με τρόπο, μάλιστα, εξουσιαστικό. Αμέσως σκέφτηκαν και είπαν μήπως είναι Αυτός ο αίτιος των πάντων, ο οποίος προσωποποιήθηκε και έσπευσαν στην εν λόγω περιοχή, προς αναζήτηση Του.
Τόσο η αναζήτηση όσο και η συνάντηση μαζί Του δεν ήταν εύκολη. Παρ’ όλες τις δυσκολίες αυτοί επέμειναν και απευθυνόμενοι στους Μαθητές του Κυρίου μας, τους είπαν, «Κύριοι σας παρακαλούμε είμαστε Έλληνες και ήρθαμε εδώ, γιατί θέλουμε τον Ιησού τον ίδιο, δεν φεύγουμε, πάρτε μας να τον δούμε». Έτσι αναγκάστηκαν οι Μαθητές να πάνε να πούνε στον Κύριο μας, «Κύριέ μου, ήρθαν οι Έλληνες και σε ζητούν». Τότε ο Κύριός μας είπε, «αρθήσεται αφ ημών η βασιλεία και δοθήσεται έθνη ποιούντες τους καρπούς αυτής[4]». Αυτό ήτανε για μας [5]. «Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθή ο Υιός του ανθρώπου[6]». Από τότε προέβλεψε για τη δική μας Φυλή, ότι εμείς θα αναλάβουμε το πλήρωμα της θείας επαγγελίας, για την επανόρθωση του ανθρώπου από την παγκόσμια διαστροφή στην όντως εν Χριστώ ζωή. Αυτής, λοιπόν, της ευλογίας είμαστε συνεχιστές. Τούτο πρέπει να μην το ξεχάσουμε ποτέ, διότι αυτό δεν το ακούσαμε από κάποιον προφήτη ή από άλλους αγίους. Αυτοπροσώπως Αυτός «δι’ ου τα πάντα εγένετο[7]», ο οποίος ενανθρωπίστηκε για την σωτηρία του γένους των ανθρώπων και όλης της κτίσης, ο ίδιος μας χειροτόνησε ως το δικό Του πλέον έθνος, ως τη δική Του κληρονομιά.
Αυτής, λοιπόν, της ουράνιας κληρονομιάς είμαστε συνεχιστές. Αυτών των προγόνων, των εκατομμυρίων μαρτύρων, ομολογητών και οσίων, οι οποίοι με την υπακοή και την υποταγή στο θείο θέλημα πέτυχαν το πλήρωμα του αγιασμού, αυτών τους οποίους κάναμε εικόνες και ασπαζόμαστε τη μορφή τους και τους επικαλούμαστε, είμαστε απόγονοι.
«Όπου γαρ εστίν ο θησαυρός υμών, εκεί έσται και η καρδία υμών[8]». Όταν με κάθε πρόληψη, με παθητικά και ενεργητικά μέτρα, προσπαθούμε να διαφυλάξουμε και να εξασφαλίσουμε, από άρπαγες και καιροσκόπους, τη βιωσιμότητα και ακεραιότητα της υλικής μας περιουσίας, κάτι δηλαδή το πεπερασμένο, το αυτό δεν προτάσσει το πραγματικό μας συμφέρον και το ιστορικό μας καθήκον να πράξουμε και για την πνευματική μας κληρονομιά, η οποία άλλωστε, είναι και η μόνη η οποία εμπεριέχει τη σωτηρία μας οδηγώντας μας, ουσιαστικά, στην αθανασία;
Όλα αυτά, αγαπητοί μου, δεν αφορούν σε διαδόσεις τρίτων ούτε σε διαβλητές σκοπιμότητες, αλλά σε ιστορικά συμβάντα τα οποία ουδείς σώφρων νους νοείται να αμφισβητήσει. Δεν είμαστε φυλετιστές, έχουμε εγκολπωθεί τον Παύλειο λόγο: «ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην…[9]». Δεν είμαστε ειδωλολάτρες που ειδωλοποιούν το έθνος για να το λατρέψουν, δεν ανατρέπουμε τη θεία τάξη των πραγμάτων: «αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της διανοίας σου και εξ όλης της ισχύος σου. αυτή πρώτη εντολή. και Δευτέρα ομοία, αύτη∙ αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν.[10]». Είμαστε φιλαληθείς. Ελληνισμός σημαίνει οντολογική δεξίωση Θεού κι ανθρώπου. Είμαστε χρισμένοι κληρονόμοι της θείας ευαρέσκειας, όπως αυτή εκφράστηκε από τον ίδιο τον Θεό Λόγο, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, τον Κύριο, Θεό και κατά χάριν Αδερφό μας Ιησού Χριστό. Άλλωστε, ο Θεός μιλάει στην ανθρωπότητα με πρόσωπα, καταστάσεις, γεγονότα.
Δεν προδίδουμε λοιπόν την εμπιστοσύνη Του. Δεν ξεπουλάμε τις θυσίες των προκατόχων μας. Ας μην φανούμε αγνώμονες, ούτε κατώτεροι των περιστάσεων. Η ιστορία μας βρίθει παραδειγμάτων από τα οποία διδασκόμαστε με τρόπο στεντόρειο και πρακτικό, ότι δεν αποτελεί ίδιον της Φυλής μας η προδοσία.
Έτσι και τώρα, στην εποχή της καταπάτησης των αξιών, της ισοπέδωσης κάθε ηθικού φραγμού, της πρωτοφανούς παγκόσμιας ασυνεννοησίας, ενεργοποιώντας πλήρως, προσφιλώς και εμπράκτως την ομολογιακή και φιλότιμη ιδιοσυγκρασία μας, τόσο με την περιεκτική μας μετάνοια όσο και με την ελπιδοφόρα και ειλικρινή μας συσπείρωση γύρω από το «εν Χριστώ ζην», δε θα προδώσουμε την πνευματική δόξα της ρίζας μας ούτε το καύχημα της Φυλής μας. Τώρα είναι ο καιρός, χωρίς αμφιβολίες και μετεωρισμούς, να γίνουμε άμεμπτοι και ακέραιοι, τέκνα Θεού αμώμητα και «εν μέσω γενεάς σκολιάς και διεστραμμένης», να λάμψουμε ως φωστήρες[11]. Προς δόξαν Θεού και για χάρη της πανανθρώπινης καταλλαγής!
[1] Ως γνωστόν ο Όρθρος της Μ. Τετάρτης ψάλλεται το απόγευμα της Μ. Τρίτης.
[2] Βλ. ενδεικτικά https://www.youtube.com/watch?v=HZV1EZIe7dI και https://www.youtube.com/watch?v=No9xkNIsgDQ
[3] Αναλυτικότερα για τις μεταφυσικές ιχνηλασίες της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας βλ. το περιεκτικό και εξόχως κατατοπιστικό π. Νικόλαος Λουδοβίκος, Αφανής Αρμονία – Μεταφυσική Ιστορία της αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας, Εκδόσεις Αρμός, 2021.
[4] Ματθ. κα΄ 43.
[5] Για τη μετάβαση από τον αρχαίο στον χριστιανικό ελληνισμό βλ. τα εξαιρετικά βιβλία Ιωάννου Ζηζιούλα, Ελληνισμός και Χριστιανισμός – Η συνάντηση των δύο κόσμων, β΄ έκδοση, Αποστολική Διακονία, 2008, Γεωργίου Π. Πατρώνου, Ελληνισμός και Χριστιανισμός – Θέματα αρχικής συνάντησης και σύνθεσής τους, Αποστολική Διακονία, 2016 και Ιωάννης Ζηζιούλας, Ελευθερία και Ύπαρξη – Η μετάβαση από τον αρχαίο στον χριστιανικό Ελληνισμό, Εκδόσεις Δόμος, Αθήνα 2018.
[6] Ιω. ιβ΄, 23.
[7] Από το Σύμβολο της Πίστεως.
[8] Ματθ. στ΄ 21.
[9] Γαλ. γ΄, 28.
[10] Μαρκ. ιβ΄, 29-30.
[11] Φιλιπ. α΄, 14-15.
Ο ζωγραφικός πίνακας που συμπληρώνει τη σελίδα ("Αρχαία ερείπια") είναι έργο του Γιώργου Κόρδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου