Ὁ τελευταῖος πυρετός πού ἔγινε κακοήθης

 

 

Γράφει ὁ  Γεώργιος Τραμπούλης, θεολόγος

   Ἡ πράξη τῆς ἀπόρριψης δέν ἀποτελεῖ κατάλυση τῆς ἀρχῆς τῆς ὑπακοῆς, τό ἐκκλησιαστικό πλήρωμα, εἴτε κληρικοί εἴτε λαϊκοί, πού ἀρνοῦνται νά ὑποταχθοῦν καί νά συντονισθοῦν πρός μή συμβατές πράξεις μέ τήν ὀρθόδοξη παράδοση καί πνευματικότητα δέν κάνουν πράξη ἐπαναστατικῆς παρακοῆς. Ἀντίθετα, ἡ ἐκκλησιαστική ἱστορία ἔχει καταδείξει ὅτι ἡ ἀντίδρασή τους εἶναι θετική συμβολή στήν διατήρηση τῆς ἀνεκτίμητης θεολογικῆς καί ἱεροκανονικῆς παράδοσης τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι λειτουργία τῶν πνευματικῶν ἀντισωμάτων, ἡ ἐνεργοποίηση τῆς εὐαισθησίας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος, ἡ ἀπόδειξη ὅτι τό Πνεῦ­μα τό Ἅγιον συνεχίζει νά περιφρουρῆ καί νά κατευθύνη τήν ἐκκλησιαστική ζωή. Τό ὅτι ἡ πρόσκαιρη ἀπόκλιση μιᾶς μερίδας τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἡγεσίας, ἡ ὁποία τήν στιγμή αὐτή πλειοψηφεῖ, δέν ἐπηρεάζει τήν μαρτυρία τῆς μειοψηφίας, ἔτσι καί ἀλλιῶς ὁ Κύριος εἶναι κατηγορηματικός, «μή φοβοῦ τό μικρόν ποίμνιον».

   Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας τονίζουν ὅτι ἡ ἐπισκοπική ὑπευθυνότητα δέν μπορεῖ νά θυσιασθῆ ἀπό τίς ὁποιεσδήποτε ἐκκλησιαστικές ἤ κοσμικές σκοπιμότητες καί κριτήριο ἀποκλειστικό τῆς ἐπισκοπικῆς ὑπευθυνότητας ἀποτελοῦν ἡ ἀλήθεια, τό δίκαιο καί ἡ ἀγάπη. Ἡ ἀλήθεια πού ἐκπορεύεται ἀπό τήν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου, τό δίκαιο, ὅπως αὐτό διαμορφώθηκε μέ τούς θεόπνευστους Ἱερούς Κανόνες καί τέλος ἡ ἀγάπη, ὅπως αὐτή ἀναπτύσσεται καί λειτουργεῖ ὡς τρόπος ζωῆς μέσα στό ἐκκλησιαστικό σῶμα. Δυστυχῶς ἡ σύγχρονη πραγματικότητα μᾶς ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι ξεκομμένη ἀπό αὐτό τό ἀξίωμα.

   «Περνᾶμε μία κρίση, μία παρακμή»

   Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος παραχώρησε συνέντευξη προσφάτως στήν Καθημερινή, στόν κ. Ἀλέξη Παπαχελᾶ, μέ ἀφορμή τήν ἐπικείμενη συμπλήρωση τῶν 15 χρόνων ἀπό τήν ἐκλογή του στήν θέση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος εἶπε πολλά καί σημαντικά, τά ὁποῖα ἐπιβεβαιώνουν ὅτι οἱ σκοπιμότητες εἶναι αὐτές πού καθορίζουν τήν ἐπισκοπική του ὑπευθυνότητα. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος μέ ἔμφαση τόνισε ὅτι ἡ ἑλληνική κοινωνία βρίσκεται σέ μία βαθειά παρακμή, εἶπε χαρακτηριστικά «Σίγουρα αὐτό πού συμβαίνει εἶναι μία παρακμή. Εἴχαμε πεῖ κάποτε ὅτι ἡ κρίση θά περάση, ἡ κάθε κρίση περνάει, αὐτή πού μένει εἶναι ἡ παρακμή. Ἡ παρακμή εἶναι μεγάλη καί τήν βλέπουμε κάθε μέρα καί περισσότερο. Μήπως πρέπει νά συνέλθουμε; Ὅλα αὐτά μέ ἀπασχαλοῦν πάρα πολύ καί λυπᾶμαι, περνᾶμε μία κρίση, μία παρακμή».

   Αὐτό πού εἶναι ἀπορίας ἄξιον εἶναι ὅτι ὁ Μακαριώτατος, ἐνῶ παραδέχεται τήν βαθειά παρακμή τῆς κοινωνίας μας, τήν ἴδια στιγμή καταδέχεται νά δώση μία τόσο σημειολογική συνέντευξη, ἐπί τῇ συμπληρώσει 15 χρόνων ἀρχιερατείας του, στό κατ’ ἐξοχήν συστημικό μέσο μαζικῆς ἐνημέρωσης, τήν Καθημερινή καί μάλιστα στόν κ. Παπαχελᾶ, σέ αὐτούς δηλαδή πού φέρουν μαζί μέ τούς πολιτικούς τήν κύρια εὐθύνη γιά τήν παρακμή τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας. Ἆραγε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος συμμερίζεται τήν ἄποψη τῆς κοινῆς γνώμης, πού κατηγορεῖ τά συστημικά μέσα ἐνημέρωσης γιά ἔλλειψη ἀξιοπιστίας, ἀμεροληψίας καί ἀντικειμενικότητας, ὅτι δέν μάχονται νά ἐνημερώσουν τόν λαό ὑπεύθυνα καί ἀδέσμευτα γιά τό τί πραγματικά συμβαίνει στήν Πατρίδα καί ὅτι μεροληπτοῦν ὑπέρ αὐτῶν πού κατέχουν τήν ἐξουσία, γιά νά ἀποκομίσουν οἰκονομικά καί ἄλλα ὀφέλη; Μήπως τελικά πίσω ἀπό αὐτήν τήν συνέντευξη κρύβεται κάποια σκοπιμότητα;

   Καί γιά νά σχηματοποιήση τήν παρακμή τῆς κοινωνίας ἀνέφερε τό ἑξῆς περιστατικό: «Ἦλθε ἕνα παλικάρι, ἔχει τελειώσει Πολυτεχνεῖο. Μοῦ λέει “θέλω μία δουλειά, νά δουλεύω 4-5 ὧρες τήν ἡμέρα, ὄχι περισσότερο καί νά ἔχω χρόνο ἐλεύθερο”. Τόν ρώτησα ἄν κάνη κάτι ἄλλο παράλληλα, κάποια ἔρευνα ἴσως. “Ὄχι”, μοῦ ἀπάντησε, “δέν κάνω κάτι ἄλλο”. Καί τί θά παίρνης μέ τόσες ὧρες δουλειά, τοῦ λέω. Ἔχεις ἄλλη δουλειά; “Ὄχι”, μοῦ λέει, “μοῦ ἔχει ἀφήσει ἡ μητέρα μου ἕνα μικρό διαμέρισμα καί μένω ἐκεῖ. 500 εὐρώ μοῦ φτάνουν, θά τρώω, θά κοιμᾶμαι, θά βγάζω τόν σκύλο βόλτα”. Καλά τοῦ λέω, οἰκογένεια δέν σκέπτεσαι νά κάνης, εἶσαι 33 χρόνων. “Ἀστειεύεσθε”, μοῦ λέει καί γέλαγε, «τά βρίσκεις ὅλα, γιατί νά κάνω οἰκογένεια;». Μά, δέν ἔχεις ὁράματα, τόν ρώτησα. «Καί ποιός κέρδισε μέ τά ὁράματα;”, μέ ρώτησε. Ἔμεινα σύξυλος».

   Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος παρουσιάζει στήν συνέντευξη τόν ἑαυτό του ὡς ἀμέτοχο εὐθυνῶν στήν παρακμή καί στήν ἔλλειψη ὁραμάτων σέ μία νεολαία πού ρέπει στήν ἁμαρτία, τήν ἡδονή καί τόν ὠχαδελφισμό. Εἶναι δυνατόν ὁ πνευματικός ταγός ἑνός Ἔθνους, ὅπως εἶναι ὁ Μακαριώτατος, νά ἀποποιῆται τῶν εὐθυνῶν του, τήν στιγμή πού βρίσκεται στό τιμόνι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος 15 ὁλόκληρα χρόνια καί μάλιστα ἔχοντας τόν πλήρη ἔλεγχο τῆς διοικούσης Ἐκκλησίας;

   Ἐπί καί τῶν ἡμερῶν του, ἀντί νά προβληθοῦν στούς νέους ἀνθρώπους ὑποδείγματα ἁγιότητας, πρότυπα γνήσιας καινῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, μέ πνευματικά ὁράματα, ἀγωνιστές κατά τῆς ἁμαρτίας καί τῶν ἀνθρώπων πού τίς προωθοῦν, προβάλλεται ἡ σιωπή, ἡ ἀδιαφορία, οἱ ἀθλιότητες, οἱ παραχαράξεις τῶν ἱερῶν κανόνων, ὁ ἐξοβελισμός τοῦ θείου νόμου, οἱ οἰκονομικές ἀτασθαλίες, ἡ περιθωριοποίηση τῶν θεσμῶν καί ὅλα αὐτά ἔχοντας τόν λόγο τοῦ Θεοῦ δεμένο. Ποῦ νά ἀναγνωρίσουν μέ αὐτόν τόν τρόπο οἱ νέοι ἄνθρωποι τά ἀντίγραφα τῶν ἁγίων; Τούς γνήσιους διαδόχους τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Ὁμολογητῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας; Πῶς νά ἀντλήσουν ἔμπνευση; Πῶς νά ὁραματισθοῦν καί νά ἀπορρίψουν τά εἴδωλα καί τήν παρακμή καί νά ἀκολουθήσουν τόν δρόμο τῆς ἀρετῆς;

   Ἡ σιωπῶσα Ἐκκλησία συνεχίζει νά παραμένη ὑποταγμένη εἰς τό κράτος

   Ὁ Μακαριώτατος τόνισε γιά τίς σχέσεις του μέ τήν Πολιτεία ὅτι «Ὁ Θεός εὐλόγησε νά εἶμαι ἐκεῖ πού εἶμαι σήμερα καί ἐνῶ κάθε Ἀρχιεπίσκοπος στήν θητεία του ἔκανε 6, 7, 8 ἀρχιερεῖς, στήν δική μου θητεία –μέ αὐτούς τῆς τελευταίας Ἱερᾶς Συνόδου– εἶναι συνολικά 57 στούς 80. Εἶναι σημαντικό ὅτι προέρχονται ὅλοι ἀπό μία προσπάθεια, ἀλλά καί ἐπιτυχία μας νά μή ἐπεμβαίνη ἡ Πολιτεία στήν ἐπιλογή. Μπορεῖ ὁ Μητσοτάκης ἤ καί ὁ Τσίπρας νά μοῦ ἔλεγαν “ξέρετε, αὐτό θά ἤθελα”. Καί ἀπαντοῦσα “ἄν εἶναι μέσα στά μέτρα μας, εὐχαρίστως νά τό κάνω”».

  Ἡ ἐκκλησιαστική ἱστορία ἔχει καταδείξει ὅτι ἀπό τό 1833, ὅταν ἀνακηρύχθηκε τό αὐτοκέφαλο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος γιὰ ὅσους ἐξελέγησαν ἀρχιεπίσκοποι ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν πλειονότητα τῶν μητροπολιτῶν, σὲ ἄλλο λιγότερο καί ἄλλο περισσότερο, ἡ πολιτεία εἶχε λόγο στήν ἐπιλογή τους. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ὅλα αὐτά τά χρόνια ἡ Ἐκκλησία ἀποτέλεσε καί ἀποτελεῖ οὐσιαστικά μία διοικητική προέκταση τοῦ Κράτους καί οἱ δύο πλευρές ἔχουν διαμορφώσει ἕνα πλαίσιο σχέσεων, τό ὁποῖο τό χαρακτηρίζουν κυρίως οἱ ἐπεμβάσεις τῆς Πολιτείας στά ἐκκλησιαστικά ζητήματα. Καί ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, παρά τήν τεράστια πνευματική της δύναμη, δυστυχῶς παρέμενε οὐσιαστικά ὑποταγμένη στό κράτος, αὐτό συνεχίζει νά συμβαίνη καί ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερωνύμου καί ἡ πραγματικότητα τό ἀποδεικνύει.

  Ἡ σιωπή στήν περαιτέρω διάλυση τῆς ἑλληνικῆς οἰκογένειας καί τῆς παιδείας, ἡ νομιμοποίηση τῆς ὁμοφυλοφιλίας, τό σφράγισμα τῶν ναῶν κατά τήν περίοδο τοῦ κορωνοϊοῦ δέν τό ἐπιβεβαιώνουν; Ἡ σιωπή στήν ἀλλοίωση τῆς σύνθεσης τοῦ ἑλληνικοῦ πληθυσμοῦ μέ τήν ἀνεξέλγκτη εἴσοδο μεταναστῶν, στήν διαφθορά καί στά οἰκονομικά σκάνδαλα, στήν ἀδιάκοπη προσπάθεια τῆς πολιτείας τόσο στήν ἐποχή τοῦ κ. Τσίπρα ὅσο καί σήμερα μέ τήν κυβέρνηση Μητσοτάκη νά περιθωριοποιήσουν τήν Ἐκκλησία μέ μεθοδεύσεις καί παρεμβάσεις, πού ἀποδυναμώνουν τό ἔργο της, δέν μαρτυροῦν ὅτι ἡ σιωπῶσα Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος συνεχίζει νά παραμένη ὑποταγμένη στό κράτος; Αὐτή ἡ σιωπή δέν σημαίνει ὅτι ἡ ἐπισκοπική ὑπευθυνότητα τοῦ Μακαριωτάτου ἔχει θυσιασθῆ σέ ἐκκλησιαστικές καί κοσμικές σκοπιμότητες;

«Πολιτικαί καί ἐκκλησιαστικαί δοσοληψίαι»

   Ἀναφερόμενος στήν ὑπόθεση τοῦ πατρός Δημητρίου Λουπασάκη ὁ Ἀρχιεπίσκοπος εἶπε ὅτι «Ἡ Ἐκκλησία ἔδωσε ἐντολή στόν ἅγιο Λαρίσης, τότε ἀρχιμανδρίτη, καί ἔκανε μία ἔρευνα πολύ καλή καί τόν παραπέμπει στά δικαστήρια. Πολύ σκληρό κείμενο, ἀλλά ὄχι μακριά ἀπό τήν πραγματικότητα. Ἦρθε ἡ εὐθύνη σέ μένα. Ἐγώ τί εἶμαι; Στρατιωτικός διοικητής, διευθυντής ἀστυνομίας ἤ εἶμαι καί πατέρας; Πεῖτε ὅτι ἔχετε παιδί πού παρεκτρέπεται, δέν θά προσπαθήσετε νά τό συμβουλέψετε;» Καί ἐνῶ ὁ Μακαριώτατος θεωρεῖ στήν ὑπόθεση τοῦ πατρός Δημητρίου βασικό κριτήριο τῆς ἐπισκοπικῆς του ὑπευθυνότητας τήν ἀγάπη, δημοσίευμα τοῦ ἱστολογίου iefimerida gr στίς 27/10 κάνει λόγο γιά πολιτικές καί ἐκκλησιαστικές δοσοληψίες, γράφει μεταξύ τῶν ἄλλων «Ὑπουργοί, βουλευτές καί πολιτευτές. Ὅλοι ἔγιναν προσκυνητές τοῦ παπα-Δημήτρη Λουπασάκη. Μαζί μέ τούς χιλιάδες πιστούς, θεώρησαν αὐτονόητο πώς θά εἶχαν τήν ἐπανεκλογή τους στό τσεπάκι. Δέν θά ἦταν ἔργο τοῦ θαυματουργοῦ σταυροῦ, μά “εὐγενική προσφορά” τῶν χιλιάδων πιστῶν. Τούς φανατικούς ὀπαδούς πού δέν χάνουν λεπτό στά social media ἀπό τά πεπραγμένα τῆς “ὁμάδας τοῦ Λυκαβηττοῦ”. Κι ὅταν ὁ πολιτικός φωτογραφίζεται μαζί τους, αὐτοί λαμβάνουν τόν ὀβολό γιά τό κεράκι -διόλου εὐκαταφρόνητος- καί οἱ πολιτικοί τήν ψῆφο τους.

   Κι ἄν οἱ ψῆφοι δέν ἔχουν κανένα κόστος, τί γίνεται μέ τά ἔσοδα ἀπό τόν ναό; Πρόχειροι ὑπολογισμοί, μέ βάση τόν κόσμο πού συρρέει καθημερινά στόν ναό, θέλουν τά μηνιαῖα ἔσοδα νά κυμαίνονται -μόνο ἀπό τό κεράκι- μεταξύ 30-40.000 εὐρώ. Μισό ἑκατομμύριο εὐρώ τόν χρόνο. Ποιός ἐλέγχει αὐτά τά ποσά; Ποῦ δαπανῶνται αὐτά τά ἑκατομμύρια; Νομικό πρόσωπο τοῦ Δημοσίου εἶναι καί ὀφείλει νά ἐλέγχεται». Δέν τά γνωρίζει ὅλα αὐτά ὁ Μακαριώτατος;

   «Ἐδῶ ὑπάρχει πολλή ἀλαζονεία»

  Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος, περιφρονώντας κάθε μέτρο, παραλληλίζει τό ζήτημα τῶν Ἁγίων Ἰσιδώρων μέ τίς χριστιανικές ὀργανώσεις καί λέει ὅτι «Οἱ χριστιανικές ὀργανώσεις ἔτσι ξεκίνησαν, ἁπλῶς ἦταν πιό εὐγενικές. Ἐδῶ ὑπάρχει πολλή ἀλαζονεία. Τό ’50-’60 ὅλη ἡ Ἑλλάδα κυβερνιόταν ἀπό τίς χριστιανικές ὀργανώσεις. «Ζωή», «Σωτήρας», Καντιώτης κ.λπ. Ὅλοι αὐτοί ἔτσι ξεκίνησαν. Ἔτσι ξεκινάει κι αὐτό τώρα. Ἔχει ὅμως μία ἀλαζονεία, δέν ξέρουμε μέ ποιά ἐλατήρια». Βέβαια δέν εἶναι ἡ πρώτη φορά πού ὁ Ἀρχιεπίσκοπος βάλλει κατά τῶν ὀργανώσεων, τό 2000 σέ ἄρθρο του στήν Καθημερινή ἔλεγε ὅτι «Ὑπάρχουν ὅμως καί οἱ “φωτισμένοι” διδάσκαλοι, πού μέ μία μεσσιανική ψευδαπάτη δημιουργοῦν τίς ὁμάδες των -τίς σέκτες- μέ μία αἴσθηση «σεκταριστικῆς» καθαρότητας. Ἄν μποροῦσαν αὐτοί οἱ ἄνθρωποι θά ἀγωνίζονταν νά κάνουν τήν κοινωνία ἠθική, ἀκόμη καί μέ τήν λήψη ποινικῶν μέτρων». Εἶναι τουλάχιστον ἄδικοι ἄν ὄχι ὑβριστικοί οἱ χαρακτηρισμοί πού προσάπτει ὁ Μακαριώτατος στούς γνήσιους καί ἀνιδιοτελεῖς ἐργάτες τοῦ Εὐαγγελίου τῶν χριστιανικῶν ὀργανώσεων, ὅπως ἦταν οἱ μακαριστοί Μητροπολίτης Φλωρίνης Αὐγουστῖνος Καντιώτης, ὁ Ἀρχιμανδρίτης Χαράλαμπος Βασιλόπουλος, ὁ Θεολόγος Παναγιώτης Τρεμπέλας καί τόσοι ἄλλοι ἐπώνυμοι καί ἀνώνυμοι.

   Ὁ Μακαριώτατος ἀναφέρει γιά τήν ἐποχή μας μέ βεβαιότητα ὅτι «Ἡ παρακμή εἶναι μεγάλη καί τήν βλέπουμε κάθε μέρα καί περισσότερο». Ἆραγε καί στήν ἔλλειψη τέτοιων ἐργατῶν δέν ὀφείλεται ἡ σημερινή παρακμή καί κρίση; Πρέπει μέ εἰλικρίνεια νά παραδεχθοῦμε ὅτι μπορεῖ «νά ἀγωνίζονταν νά κάνουν τήν κοινωνία ἠθική, ἀκόμη καί μέ τήν λήψη ποινικῶν μέτρων», ὅμως ἀγωνίζονταν καί ὁ ἀγώνας τους συγκρατοῦσε τήν ἁμαρτία, ἀπέτρεπε τό ἠθικό ξεχαρβάλωμα.

  Μακαριώτατος: «θά γίνει τό θέλημά σας»

   Τέλος, ἀναφορικά μέ τό οὐκρανικό ζήτημα ὁ Μακαριώτατος εἶπε ὅτι «Κατ’ ἀρχάς νά πῶ μία δική μου διαπίστωση. Ἡ Ρωσία, ὁ ρωσικός λαός δέν ἔζησε σέ δημοκρατία. Εἶναι ἕνας προβληματικός λαός καί αὐτό ἴσως τό ἐκμεταλλεύεται καί ὁ Κύριλλος καί ἡ κυβέρνηση.

   Ἡ Οὐκρανία εἶναι αὐτή πού δέχθηκε πρῶτα τόν Χριστιανισμό. Αὐτός εἶναι ἕνας λόγος πού δικαιολογεῖ νά θέλει ἡ Οὐκρανία νά εἶναι ἀνεξάρτητη Ἐκκλησία. Ἐπίσης, τά πράγματα προχωροῦν. Ὅταν ἕνα κράτος γίνεται ἀνεξάρτητο, δέν εἶναι ἀφύσικο νά θέλει καί ἡ Ἐκκλησία του νά εἶναι ἀνε­ξάρτητη.

   Θά σᾶς ἐξομολογηθῶ ὅτι γιά τό θέμα αὐτό μέ ἐπισκέφθηκε καί ὁ πρέσβης τῆς Ἀμερικῆς καί τρεῖς φορές ὁ πρέσβης τῆς Ρωσίας. Καί στόν μέν πρέσβη τῆς Ἀμερικῆς εἶπα ὅτι ἐγώ θά συνταχθῶ μέ τόν Πατριάρχη καί ἑπομένως θά γίνει τό θέλημά σας, ἀλλά δέν εἶναι πολιτική ἐπιλογή, δέν τό κάνω γιατί αὐτό ἐπιδιώκει ἡ Ἀμερική, τό κάνω γιατί σέβομαι αὐτό πού ὑποστηρίζει ὁ Πατριάρχης. Καί στόν Ρῶσο εἶπα ὅτι λυπᾶμαι, ἀλλά εἴμαστε μία οἰκογένεια μέ τόν Πατριάρχη. Πῶς θά ἀφήσω τήν οἰκογένεια, γιά νά πάω κάπου ἀλλοῦ; Συντάσσομαι μέ τόν Πατριάρχη».

   Ἡ ἐπιλογή τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερωνύμου νά συνταχθῆ μέ τόν Πατριάρχη ἐπιβεβαιώνει γιά ἄλλη μία φορά ὅτι ἔχει θυσιάσει τήν ἐπισκοπική του ὑπευθυνότητα χάριν κοσμικῶν σκοπιμοτήτων. Προτιμᾶ νά συνταχθῆ μέ «τά θελήματα τοῦ Πατριάρχη καί τῶν Ἀμερικανῶν» παρά μέ τούς Ἱερούς Κανόνες, πού ἀπαγορεύουν τήν εἰσπήδηση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως σέ ζητήματα ἄλλης Ἐκκλησίας, τῆς Ρωσίας, καί τήν νομιμοποίηση αὐτοχειροτονήτων καί σχισματικῶν. Τό ἐρώτημα ὅμως εἶναι, γιατί κατηγοροῦν τήν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας γιά ἐθνοφυλετισμό, ἡ δικαιολογία «λυπᾶμαι, ἀλλά εἴμαστε μία οἰκογένεια μέ τόν Πατριάρχη», ἐθνοφυλετισμό δέν ὑποδηλώνει; Γιατί ὁ Μακαριώτατος δέν κρατᾶ ἴσες ἀποστάσεις καί ἀπό τίς δύο Ἐκκλησίες, ὥστε νά μπορῆ νά παρεμβαίνη κατευναστικά πρός ἐπίλυση τοῦ ζητήματος; Αὐτό δέν ἀδικεῖ τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος; Γιατί χαρακτηρίζει «προβληματικό» τόν Ρωσικό λαό, ἕνα λαό Ὀρθόδοξο, ὁμόπιστο, βαθειά πνευματικό, ὁ ὁποῖος ἔχει προσφέρει ὅσο λίγοι στόν παγκόσμιο πολιτισμό, τοῦ ὁποίου τίς ἰδιαιτερότητες, ἐπειδή ἀδυνατοῦμε νά τίς καταλάβουμε, τίς ὀνομάζουμε «προβληματικές»; Ἆραγε, ἐάν, ὅ μή γένοιτο, κάποιες Μητροπόλεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στό μέλλον ζητήσουν τήν ἐκκλησιαστική τους ἀπόσχιση, πιεζόμενες ἀπό ἐξωτερικούς παράγοντες, ὁ Μακαριώτατος θά τό ἀποδεχόταν, λέγοντας «τά πράγματα προχωροῦν»;

   Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος στό ἄρθρο του τό 2000 μέ τίτλο «Ὁ τελευταῖος “πυρετός” νά μή γίνει κακοήθης», στήν Καθημερινή, μέ ἀφορμή τό ζήτημα τῶν ἀστυνομικῶν ταυτοτήτων, στόν ἐπίλογο τοῦ λόγου του εἶχε γράψει «Οἱ γιατροί λένε ὅτι ὁ πυρετός εἶναι δεῖγμα ὑγείας τοῦ ὀργανισμοῦ. Ἑπομένως καί τά συμπτώματα τοῦ πυρετοῦ τῶν τελευταίων ἡμερῶν μποροῦν νά ὑποκρύπτουν σημεῖα ὑγείας. Φθάνει νά βρεθεῖ τό κατάλληλο φάρμακο καί νά μήν ἀφεθεῖ ὁ πυρετός νά γίνει “κακοήθης”…». Εἴκοσι δύο χρόνια μετά ὅλα δείχνουν ὅτι ὁ τελευταῖος πυρετός ἔχει γίνει κακοήθης, ἐναπόκειται σέ ἐμᾶς ἐάν ὁ ἀσθενής ἀποθάνη, ἐάν δηλαδή μετανοήσουμε.

Ορθόδοξος Τύπος