Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΒΑΛΕΡΙΑΝΟΣ ΝΟΒΙΤΣΚΙ

 

"Για να μη μέ εκτελέσουν, μου ζήτησαν ν απαρνηθώ τον Θεό και την ιεροσύνη. Δεν δέχτηκα. Θα τά βγάλεις πέρα μόνη σου μέ τά παιδιά; Ή πρεσβυτέρα του απάντησε μ’ ένα άλλο σύντομο σημείωμα: Μην απαρνηθείς ούτε τον Θεό ούτε την ιεροσύνη. Εμένα θα μέ βοηθήσει ό Κύριος."

 

 

 (1897- 1930)

Ο ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ Βαλεριανός γεννήθηκε το 1897 — χωριό Τελιάντοβιτς της έπαρχίας Μίνσκ. Ήταν γιος τού ιερέα του χωριού π. Βασιλείου Νοβίτσκι.

Το 1918 ή άθεη σοβιετική εξουσία έκλεισε τι Εκκλησιαστικό Σεμινάριο τού Μίνσκ, όπου φοιτούσε ό Βαλεριανός, κι έτσι ό νεαρός ιεροσπουδαστής δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει τις σπουδές του.

Το 1921 μπήκε στη Νομική Σχολή τού Πανεπιστημίου της Λευκορωσίας, αλλά την εγκατέλειψε δύο χρόνια αργότερα όταν πέθανε ό πατέρας του. Αποφάσισε τότε να αφιερωθεί στην υπηρεσία τού Κυρίου και να γίνει ιερέας. Πράγματι αφού νυμφεύθηκε, χειροτονήθηκε και διορίστηκε εφημέριος του ναού της Αγίας Τριάδος τού Τελιάντοβιτς, στη θέση τού πατέρα του.

Οι κάτοικοι τού χωριού βρήκαν στο πρόσωπο τού π. Βαλεριανού έναν ποιμένα μέ μεγάλη καλοσύνη, ενάρετη ζωή και ένθεο ζήλο. Ήταν σαγηνευτικός ιεροκήρυκας και μέ τη διδαχή του κατόρθωσε να επαναφέρει στους κόλπους της Ορθόδοξης Εκκλησίας πολλούς πλανεμένους ανθρώπους.

Μέ τη δημιουργία των κολχόζ και τη σταδιακή δήμευση των περιουσιών των χωρικών, εντάθηκε και ή αθεϊστική προπαγάνδα. Στο γειτονικό χωριό Λότβιν ιδρύθηκε αντιθρησκευτική οργάνωση . Ό π. Βαλεριανός δήλωσε ότι δεν θα κήδευε τούς χωρικούς πού θα συμμετείχαν στις δραστηριότητες αυτής της οργανώσεως.

Στούς συγγενείς του, πού ζούσαν στη Δυτική Λευκορωσία -ή περιοχή αυτή ανήκε τότε στην Πολωνία-, έγραφε:

... Κάθε μέρα ή κατάσταση επιδεινώνεται. Στο χωριό μας θέλουν να δημιουργήσουν κολχόζ, και, επειδή οι κάτοικοι αντιδρούν, τούς λένε να σηκωθούν και να φύγουν. Σε κάθε περίπτωση το κολχόζ θα γίνει...

Δεν πρόκειται να εγκαταλείψω την ιεροσύνη, μολονότι ανησυχώ για τά παιδιά, πού θα πεινάσουν. Στα κολχόζ, πού οργανώνονται σε κάθε χωριό, κυριαρχεί ή αντιθρησκευτική προπαγάνδα. Ό αριθμός των ενοριών συνεχώς μειώνεται, ενώ οι φόροι, πού μάς επιβάλλονται, συνεχώς αυξάνονται.

Οι αρχές επιχείρησαν να δημεύσουν τον ναό μας και να τον μεταβάλουν σε αποθήκη σιτηρών, αλλά η σθεναρή αντίδραση των ενοριτών αποσόβησε το κακό. ’Έχετε, άραγε, αγαπητοί μου, έστω και αμυδρή εντύπωση του τί συμβαίνει εδώ; Το αύριο θα είναι φοβερό, αλλά μέ τη βοήθεια τού Θεού ελπίζω ότι θ’ αντιμετωπίσω τη φτώχεια και την πείνα, δίχως ν αρνηθώ την ιεροσύνη...

Στο Μίνσκ κατέλαβαν τον Καθεδρικό Ναό και το γυναικείο μοναστήρι. Αν πάρουν την εκκλησία μας για να την κάνουν λέσχη, θα πρέπει να εξαφανίσω τον τάφο τού πατέρα μου, ισοπεδώνοντας τον, και να πάρω τον σταυρό, για να μη βεβηλωθεί κι αυτός...

Ό π. Βαλεριανός συνελήφθη στις 14 Ιανουαρίου τού 1930 και κλείστηκε στη φυλακή της πόλης Σλούτσκ, μέ την κατηγορία ότι προπαγάνδιζε εναντίον των κολχόζ.

Ή πρεσβυτέρα του Δομινίκα πήγε στη φυλακή, αλλά δεν την άφησαν να τον δει. Ό π. Βαλεριανός κατάφερε να της στείλει μόνο ένα λιγόλογο σημείωμα:

Για να μη μέ εκτελέσουν, μου ζήτησαν ν απαρνηθώ τον Θεό και την ιεροσύνη. Δεν δέχτηκα. Θα τά βγάλεις πέρα μόνη σου μέ τά παιδιά;

Ή πρεσβυτέρα του απάντησε μ’ ένα άλλο σύντομο σημείωμα:

Μην απαρνηθείς ούτε τον Θεό ούτε την ιεροσύνη. Εμένα θα μέ βοηθήσει ό Κύριος.

Στις 23 Φεβρουάριου του 1930 ό π. Βαλεριανός. ηλικίας τριάντα τριών ετών, καταδικάστηκε σε θάνατο μέ τουφεκισμό. Ένας από τούς δημίους του διηγήθηκε αργότερα πώς, όταν τον οδήγησαν σ’ ένα δάσος για να τον εκτελέσουν μαζί μέ άλλους δύο ιερείς, του πρότειναν ακόμα μια φορά ν’ αρνηθεί τον Θεό και την ιεροσύνη, προκειμένου ν’ αποφύγει τον θάνατο, αλλά εκείνος δεν λύγισε. Την ίδια στάση τήρησαν και οι άλλοι ιερείς. Υστερ’ άπ’ αυτό, τούς πρόσταζαν να σκάψουν τον τάφο τους μέ τά ίδια τους τά χέρια και, αφού τούς εκτέλεσαν, τούς έθαψαν εκεί.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΑΓΙΟΙ ΚΑΤΑΔΙΚΟΙ. ΡΩΣΟΙ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ