Η ταυτότητα μας ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί και η πρόκληση της βλασφημίας των ιερών και οσίων.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΚΑΘ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΣΕΛΕΓΓΙΔΗ ΣΤΟΝ ΠΡΩΤ. ΠΕΤΡΟ ΧΙΡΣ.

Πρωτ. Πέτρος Χιρς: Είπατε νωρίτερα για τις εικόνες και μου έκανε εντύπωση· είχατε πει ότι [είναι] δογματικό το θέμα της προσκύνησης των εικόνων. …Ακούγεται ότι θα μας πουν κάποιοι ότι δεν μπορούμε να προσκυνάμε, λόγω ότι δήθεν θα αρρωσταίνουμε κτλ. Θα μας πείτε λίγο περισσότερα για αυτό το θέμα; Είναι δογματικό θέμα. Σημαντικό.

Καθ. Τσελεγγίδης: Ναι. Επειδή είχα την ευκαιρία στη ζωή μου να αφιερώσω αρκετά χρόνια στη μελέτη αυτή των εικόνων, επειδή ήταν η διδακτορική μου διατριβή, έχω και ιδιαίτερη ευαισθησία στις λεπτομέρειες οι οποίες είναι εν πολλοίς άγνωστες, και σε ανθρώπους που δεν θα έπρεπε να είναι άγνωστες, δηλαδή σε Ιερείς και Αρχιερείς.

Όχι απλώς ακούστηκε αλλά είναι σαφής εντολή, τουλάχιστον στο πλαίσιο της Ελλάδος. Έγινε η σύσταση στους πιστούς να μην προσκυνούν τις εικόνες για αποφυγή μετάδοσης του κορωνοϊού. Να μην προσκυνούν επομένως και το χέρι του Ιερέα και να μην δίδεται το Αντίδωρο δια του Ιερέως. Να παίρνεται από τον πιστό.

Αυτό από πλευράς καθαρά θεολογικής και πνευματικής είναι όχι απλώς άστοχο. Δεν είναι απλώς εσφαλμένο. Υπάρχουν κάποια πράγματα που χαρακτηρίζονται στη ζωή μας εσφαλμένα και κάποια εγκληματικά. Πνευματικώς νοούμενο αυτό ανήκει σε αυτήν την κατηγορία. Δηλαδή, είναι μία πράξη την οποία όταν την κάνει κάποιος, για οποιονδήποτε λόγο, σημαίνει ότι εκπίπτει από αυτό που είναι η ταυτότητά του· πιστός δηλαδή. Και αυτό λέγεται σαφώς στην απόφαση της Οικουμενικής Συνόδου, ότι η προσκύνηση δεν είναι θέμα παρότρυνσης / συμβουλής για κάτι ευσεβές αλλά είναι εντελώς απαραίτητη. Γιατί βεβαιώνεται δια της προσκυνήσεως, αφενός η σχέση πρωτοτύπου και εικόνος, ότι δηλαδή η προσκύνηση διαβαίνει προς το πρωτότυπο άμεσα. Και δεύτερον, ότι η εικόνα, ανεξαρτήτως του υλικού της, γίνεται φορέας της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος που είχε ο εικονιζόμενος ζων. Είτε είναι αυτός ο Χριστός, οπότε είναι ακεραία η Θεότητά του, είτε στους επιμέρους, στην Παναγία και στους άλλους Αγίους. 

Η προσκύνηση λοιπόν μας κάνει μετόχους αγιασμού. Επομένως, δεν είναι μία συνήθεια απλή, θρησκευτική αλλά είναι εντελώς απαραίτητη.

Η προσκύνηση των Αγίων Λειψάνων επίσης. Είναι αδιανόητο να απαγορευτεί γιατί είναι κατεξοχήν φορείς της Χάριτος του Αγίου που έφερε αυτά τα Άγια Λείψανα. 

Πρωτ. Πέτρος Χιρς: Όλα αυτά είναι επίθεση, όχι εναντίον κάποιας συνήθειας, κάποιας Παράδοσης, [αλλά] εναντίον του Προσώπου του Χριστού. Σωστά;

Καθ. Τσελεγγίδης: Σε τελευταία ανάλυση, με ένα πρόσχημα βεβαίως αγάπης προς τον άνθρωπο για να μην αρρωστήσει, το καταλαβαίνουμε για άλλες προφυλάξεις. Είναι κατανοητό, είναι σωστό, αυτή είναι η ευθύνη της Πολιτείας και των επιστημόνων να μας το πουν, αλλά υπάρχει ένας χώρος στον οποίο θα πρέπει να έχουν το άβατον. Και οι λογισμοί και μόνο, και των πιστών να είναι οι λογισμοί αυτοί, είναι βλάσφημοι. Να πει κανείς δηλαδή ότι είναι δυνατόν να τον μολύνει ο Θεός. Και μόνο να το σκεφτεί κανείς. Ο Θεός ούτε μολύνεται, ούτε μολύνει.

Κατά συνέπεια, για να ολοκληρώσουμε την συνάφεια, η προσκύνηση του Ευαγγελίου, των Αγίων Λειψάνων, του Τιμίου Σταυρού και της χειρός του ιερουργούντος, είτε Ιερέως είτε Αρχιερέως, δεν έχει καμμία σχέση με αυτά τα μέτρα. Δηλαδή -μένω στον ιερουργό-, ο ιερουργός κατά την Θεολογία της Εκκλησίας είναι ο ίδιος ο Χριστός και ο ιερουργός άνθρωπος, ιερέας ή αρχιερέας, δανείζει τα χέρια του γι’ αυτήν την διαδικασία. Άλλωστε αυτά τα ίδια τα χέρια είναι εκείνα που πήραν επάνω τους τον αμνό, δηλαδή όταν καθαγιάστηκε ο αμνός τον έβαλαν στο άγιο ποτήριο κτλ. Γι’ αυτό και προσκυνούμε το χέρι του ιερουργού, με την αίσθηση την πνευματική ότι προσκυνούμε το χέρι του Χριστού. Γιατί είναι εις τόπον και τύπον. Επομένως είναι αδιανόητο πνευματικά ότι θα γίνει φορέας -αυτός ο συγκεκριμένος, το χέρι του- μιας ασθένειας, της οποιασδήποτε την οποία θα μεταδώσει.

Αυτό βέβαια δεν επιβάλλεται. Είναι θέμα πίστεως του προσερχομένου. Αλλά σε καμμία περίπτωση κανείς φορέας δεν έχει δικαίωμα να το απαγορεύσει. Βεβαίως η Πολιτεία, η εκάστοτε Πολιτεία, μπορεί να ασκεί βία. Βία μέχρι θανάτου. Αυτό είναι δεδομένο σε όλη την ιστορία, Εδώ τα λέμε από την άποψη ότι πρέπει να είναι ξεκαθαρισμένο μέσα μας ότι δεν θα το κάνουμε από μία κακώς νοουμένη υπακοή σε μία υπερκείμενη εξουσία, θεωρώντας κατά το βιβλικόν που λέει εκεί τόσο ο Απόστολος Πέτρος όσο και ο Απόστολος Παύλος, ότι πρέπει στην εξουσία την κοσμική να υπακούμε. Λέγεται να υπακούμε για να υπάρχει μία τάξη στον κόσμο, ότι εκ του Θεού είναι τεταγμένοι. Όχι όμως για τα θέματα της Πίστεως και της ζωής της Εκκλησίας. Εκεί είναι τεταγμένοι οι Απόστολοι…. Ο Καίσαρας δεν έχει καμμία θέση και καμμία αρμοδιότητα. Κάνει υπέρβαση εξουσίας.

Άρα, εμείς πρέπει να ξέρουμε ότι το μόνο κόλλημα στην προσέλευσή μας, όπως και στην Θεία Κοινωνία στην συνέχεια, είναι η αμαρτία μας και τίποτε άλλο. Και η μόνη ακοινωνησία μας είναι η αμετανοησία μας. Αν παρά ταύτα και κοινωνούμε και προσκυνούμε, όχι μόνον αγιασμό και ευλογία δεν παίρνουμε αλλά παίρνουμε και το αντίθετο, όπως το βεβαιώνει και ο Απόστολος Παύλος. Τότε παίρνουμε ασθένεια. Επιτρέπει. Όχι μεταδοτική, δηλαδή να μας την δώσει, αλλά επιτρέπει ασθένεια σε μας και θάνατο.

Πρωτ. Πέτρος Χιρς: Εδώ μερικοί λένε. Να. Αφού ο Απόστολος Παύλος λέει [ότι] μπορεί κάποιος να αρρωσταίνει από την Θεία Κοινωνία, άρα δεν μπορούμε να πούμε ότι στο Ναό δεν μπορεί να αρρωσταίνει κάποιος.

Καθ. Τσελεγγίδης: Κοιτάξετε. Είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Πρώτον, ότι από την Θεία Κοινωνία που κοινωνεί και αρρωσταίνει, είναι λόγω της βλασφημίας του. Δηλαδή … είναι πνευματικό το [θέμα]. Δεν έχει καμμία σχέση με την τρέχουσα ασθένεια. Είναι μία εντελώς ανεξάρτητη μορφή ασθενείας ή και τον ίδιο τον θάνατο. …

Και το δεύτερο που είπατε;

Πρωτ. Πέτρος Χιρς: Ότι μπορούμε να αρρωσταίνουμε μες στον Ναό.

Καθ. Τσλεγγίδης:. Ότι μπορούμε να αρρωστίνουμε. Ναι. Μπορούμε να αρρωσταίνουμε. Αυτό θα πρέπει επίσης να το ξεκαθαρίσουμε. Είπα προηγουμένως ποια πράγματα σε καμμία περίπτωση δεν μας αρρωσταίνουν, δεν μεταδίδεται δηλαδή η κολλητική ασθένεια. Όμως η ύπαρξη ενός άλλου ανθρώπου δίπλα μας, με τον οποίο ερχόμαστε σε μία σχέση, το ότι γίνεται μέσα στην Εκκλησία τι θα γινόταν έξω στο δρόμο ή σε κάποιο κατάστημα ή σε ένα σπίτι είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα. Γιατί; Γιατί δεν αφορά την κοινωνίας μας με τον Θεό, αλλά την συγκοινωνία μας με έναν άλλον άνθρωπο, Βεβαίως ο άνθρωπος ο πιστός που ζητάει, θα έλεγα, την ομπρέλα την πνευματική από τον Θεό, τον κάνει απρόσβλητο σε πολλά πράγματα.

Πρωτ. Πέτρος Χιρς: Είναι θέμα πίστεως.

Καθ. Τσελεγγίδης: Αλλά είναι θέμα της πίστεως και της ελευθερίας του Θεού να παραχωρήσει κάτι. Αυτό όμως δεν θα πρέπει να το πάρουμε ως δεδομένο και να εκπειράζουμε τον Θεό. Μέσα στο Ναό πρέπει να έχουμε υπόψη μας -και είναι σημαντικό και αυτό νομίζω να λεχθεί- ότι ο διάβολος είναι μέσα στο Ναό. Ακόμη μπαίνει και μέσα στο Ιερό. Έχω καταθέσεις αγίων ανθρώπων που μου είπαν και βλασφημίες δια των λογισμών που φέρνει κτλ.

Πρωτ. Πέτρος Χιρς: Σε περίπτωση που του δίνουμε διακαιώματα;

Καθ. Τσελεγγίδης: Ακριβώς. Όταν εμείς του ανοίξουμε την πόρτα μπορεί και μέσα στο Ναό να μας επισκεφθεί. 

Πρωτ. Πέτρος Χιρς: Άρα, δεν είναι ότι ο Ναός είναι χώρος του διαβόλου. Αλλοίμονο.

Καθ. Τσελεγγίδης: Όχι. Είναι ο οίκος προσευχής και ο οίκος του Θεού, πλην όμως αυτά δεν λειτουργούν μαγικά, δεν λειτουργούν δηλαδή μηχανιστικά και αυτόματα. Λειτουργούν μόνο με βάση τις πνευματικές προϋποθέσεις. Ο άνθρωπος, όχι μόνο δεν φοβάται ή δεν πρέπει να φοβάται, όχι από αρρώστιες, ούτε από τον ίδιο τον θάνατο, ούτε από τον διάβολο. Όχι όταν είναι μες στον Ναό, όπου κι αν είναι. Όταν ο Θεός θέλει να τον προστατεύσει θυμηθείτε τους Τρεις Παίδες εν καμίνω επτάκις.

Πρωτ. Πέτρος Χιρς: Και πόσοι άλλοι Άγιοι.

Καθ. Τσελεγγίδης: Ναι. Και πόσοι άλλοι… Ο Άγιος Γεώργιος μέσα στον λάκκο της εσβεσμένης ασβέστου κτλ. Άρα υπάρχουν κάποιες λεπτές πτυχές στις οποίες θα πρέπει να τις δώσουμε την σημασία τους. Και αυτές φαίνονται λεπτές, αλλά στη βάση τους, όπως είπαμε προηγουμένως, είναι αυτή η αγιοπνευματική ζωή, η οποία δεν είναι μία απλή ευλάβεια ή μια ηθική απλή. Είναι Άκτιστη δύναμη, είναι η Άκτιστη Θεότητα. Γι’ αυτό μας συνέστησε ο Χριστός να μην φοβόμαστε κανέναν. Βεβαίως θα επιτρέψει να κάνουν κάποια πράγματα στο σώμα μας. Μπορεί να οδηγήσουν και στην ακύρωση -βεβαίως πάντα με την άδεια την δική Του, του Θεού δηλαδή-, στην ακύρωση της ζωής ως βιολογικής οντότητας. Όχι όμως να βλάψουν στο ελάχιστο την ψυχή μας για την οποία πρέπει πάντοτε να φροντίζουμε και να μην συμβιβαζόμαστε σε καμμία απειλή, σε κανέναν φόβο, όχι απλής ασθένειας αλλά ακυρώσεως και της ίδιας μας της ζωής.

***

Απομαγνητοφώνηση (έως 12:50) ΤΑΣ ΘΥΡΑΣ

Η Πνευματική και Εκκλησιαστική Κρίση