Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2017

Οι λουκουμάδες του Αγίου Ανδρέα!

Ο Άγιος, τον οποίο ο λαος ονομάζει Τρυποτηγανά ή Τρυποτηγανιτή, θα .. τρυπήσει το τηγάνι εκείνου του σπιτιού, που την ημέρα της γιορτής του δεν θα κάνει λουκουμάδες, τηγανίτες ή κάποιο γλυκό, κάτι που καλεί το τοπικό έθιμο!  Το γοργό γύρισμα των φύλλων του ημερολογίου δεν αργεί να μας φέρει στις 30 Νοεμβρίου, τη μέρα κατα την οποία γιορτάζεται πανηγυρικά η μνήμη του Αγίου Ανδρέα, του πολιούχου της Πάτρας. Ο λαός πιστεύει ότι από εκείνη την ημέρα το κρύο αρχίζει να «αντριεύει» οδεύοντας προς τον χειμώνα, αλλά μαζί με το κρύο μεγαλώνουν και τα σπαρτά. 
Η παράδοση θέλει αυτήν την ημέρα να «σταυρώνουν» το ζυμάρι με ευχές για να μη λείψει το ψωμί, τα κελάρια και τις αποθήκες για αφθονία και τα αμπάρια για να μην αδειάσουν. Σε πολλά μέρη δίνονται κι ευχές στους άνδρες να είναι γεροί, δυνατοί και ανδρείοι. Όπως και σ’άλλες γιορτές, στην αρχή του χειμώνα, οι γεωργοί βράζουν πολυσπόρια για το καλό, όμως το μεγάλο και γενικό έθιμο είνα τα γλυκά του τηγανιού.
Ο Ιησούς βρίσκεται σε περιοδεία με τους μαθητές του διδάσκοντας και κηρύττοντας. Βρίσκονται λοιπόν στο χωριό του αποστόλου Ανδρέα, πεινασμένοι και διψασμένοι.
Ο Ανδρέας τον προσκαλεί στο σπίτι του μαζί με τους υπολοίπους. Φτάνοντας όμως εκεί, η γυναίκα του τον ενημερώνει ότι δεν υπαρχει τίποτε άλλο παρά νερό, αλεύρι, λάδι και μέλι.
Ο Ανδρέας ανησυχεί, αλλά αμέσως σκεφτόμενος τι μπορεί να γίνει πρότεινε στην γυναίκα του μαζί με όλα αυτά που υπάρχουν να φτιάξει τηγανίτες, για να φάνε ο Ιησούς και οι μαθητές του. Το περιστατικό αναφέρεται σε κάποιο κείμενο απόκρυφου ευαγγελίου.   Το έθιμο αυτό που είναι αντιπροσωπευτικό αυτού που ονομάζουμε «λαϊκή ευσέβεια» τηρείται και  στην Κρήτη και ιδιαιτέρως στην Αρχιεπισκοπή  αλλά και σε πολλές ενορίες, τιμώντας με αυτό τον τρόπο τον Απόστολο Ανδρέα. 

Του Χριστόφορου Αρβανίτη

Δεν υπάρχουν σχόλια: