Ο σκοπός της Αγίας Γραφής

Σκοπός τής Αγίας Γραφής είναι να καταργηθεί με την εμπειρία τής Θεώσεως

τού π. Ι. Ρωμανίδη

Εφ’ όσον η Αγία Γραφή δεν αποβλέπει στο να κάνη επιστήμη και να διδάξη επιστημονικές γνώσεις, τότε ποιος είναι ο σκοπός της;

Βεβαίως, οι θεόπνευστοι συγγραφείς τόσο της Αγίας Γραφής όσο και των πατερικών κειμένων, χρησιμοποιούν τον περιβάλλοντα κόσμο, αποδέχονται τις επιστημονικές και ιστορικές γνώσεις της εποχής τους, αλλά αποβλέπουν στην καθοδήγηση των ανθρώπων, για να φθάσουν στο ύψος της Πεντηκοστής και να αποκτήσουν γνώση και εμπειρία του Θεού.

Η Αγία Γραφή δεν διαβάζεται για να ερευνούμε τις λέξεις για να κατανοηθή ο Θεός. Η Αγία Γραφή είναι ένα βοήθημα για να οδηγήση τον άνθρωπο στην θέωση, οπότε εκεί θα απόκτηση την γνώση του Θεού. Πρέπει να διακρίνουμε το νόημα της Αγίας Γραφής από τις λέξεις. Το νόημα έχει μεγάλη σημασία για την σωτηρία.

«Ποιος είναι ο σκοπός της Αγίας Γραφής; να την διαβάζουμε σαν φιλόσοφοι και να ψειρίζουμε τις λέξεις και με τα νοήματα τα δικά μας να κατανοήσουμε τον Θεό και να εμβαθύνουμε στο τι θέλει να πη η Καινή Διαθήκη; Ή ο σκοπός της Καινής Διαθήκης είναι να καταργηθή στην εμπειρία της Θεώσεως;».

«Το νόημα είναι το βοήθημα, το οποίο χρειάζεται για να μπορή να φθάση κανείς στην θέωση. Δηλαδή είναι ο δείκτης που μπορεί να οδηγήση τον άνθρωπο στην εμπειρία της Θεώσεως. Γι’ αυτό, η Αγία Γραφή και η πατερική θεολογία και η θεολογία των Συνόδων δεν μπορούν ποτέ να χρησιμοποιηθούν από οποιαδήποτε φιλοσοφία.

Ο μοναδικός σκοπός της γλώσσης της Αγίας Γραφής, των Πατέρων και των Συνόδων είναι να χρησιμοποιούνται ως πνευματικά μέσα, μέσω των οποίων οδηγείται κανείς, υπό την καθοδήγηση Πνευματικού Πατρός, στα στάδια της τελειώσεως. Δεν έχουν κανένα άλλον σκοπό».

Χρησιμοποιούμε τα ρήματα και τα νοήματα της Αγίας Γραφής ασκητικώς για να φθάσουμε στην θέωση.

«Μερικοί νόμιζαν, μέχρι σήμερα, ότι οι θετικές επιστήμες αντιβαίνουν στην Αγία Γραφή. Αυτή η συζήτηση πρέπει να σταματήση μια και καλή, εφ’ όσον πάρουμε ως νόμο τον Άγιο Γρηγόριο Παλαμά και καταλάβουμε τι είναι τα νοήματα τα θεόπνευστα, ποιος είναι ο σκοπός αυτός των νοημάτων. Και οι Πατέρες της Εκκλησίας μάς λένε ότι ο σκοπός τών νοημάτων δεν είναι να μάς αποκαλύψουν τα μυστήρια των κτισμάτων, εφ’ όσον το μόνο που μας εξυπηρετούν τα θεόπνευστα νοήματα είναι να τα χρησιμοποιούμε ασκητικώς, για να έχουμε την εμπειρία της Θεώσεως.

Επομένως, ο σκοπός των νοημάτων της Αγίας Γραφής είναι καθαρώς ασκητικός όχι επιστημονικός· δεν είναι να ανιχνεύσουμε από τα νοήματα της, από τι συντίθεται η ύλη και τα ουράνια σώματα και πώς λειτουργεί η δομή του σύμπαντος».

Επειδή η ασκητική συνδέεται με την θεραπευτική η οποία αποβλέπει στην θέωση του ανθρώπου, γι’ αυτό ο σκοπός της Αγίας Γραφής είναι θεραπευτικός, αποβλέπει στην θεραπεία του ανθρώπου, για να φθάση από το κατ' εικόνα στο καθ' ομοίωση.

«Η ουσία της Αγίας Γραφής είναι η θεραπευτική αυτή αγωγή που αναποφεύκτως προκαλεί και τα αποτελέσματα που θα ήθελε κανείς από την Αγία Γραφή».

Η Αγία Γραφή περιλαμβάνει κατηχητικά και θεραπευτικά βιβλία που έχουν θεόπνευστα ρήματα και νοήματα, επειδή κάνουν ορθή διάγνωση της πνευματικής καταστάσεως και μας θεραπεύουν, δηλαδή μας οδηγούν στην θέωση. Δεν είναι ρήματα και νοήματα φιλοσοφικά, αλλά κατ' εξοχήν θεολογικά.

«Στον φωτισμό έχουμε νοερά λατρεία. Στην Αγία Γραφή έχουμε την ερμηνεία του φωτισμού και της Θεώσεως, όταν όμως έλθη η θέωση, η ερμηνεία καταργείται, γιατί έχουμε την πραγματικότητα. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι καταργείται η Αγία Γραφή, ως κατηχητικό βιβλίο, ως θεραπευτικό βιβλίο, ως θεόπνευστο. Όπως δεν καταργούνται ούτε τα πατερικά συγγράμματα, ούτε οι αποφάσεις των Συνόδων. Όλα αυτά έχουν μόνιμη σημασία για την Εκκλησία και δεν μπορεί να αντικατασταθούν. Δεν αντικαθίστανται, αλλά υπερβαίνει κανείς αυτά, μόνο εκείνος όμως που φθάνει στην Θέωση και μόνο κατά την διάρκεια της Θεώσεως. Και, όταν επανέλθη στον φωτισμό, πάλι προσεύχεται αδιαλείπτως, πάλι κάνει την λογική λατρεία, πάλι λειτουργεί, πάλι ερμηνεύει την Αγία Γραφή, πάλι κατηχεί, πάλι διδάσκει. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, η Αγία Γραφή, τα πατερικά συγγράμματα και οι αποφάσεις των Συνόδων είναι τα Σύμβολα της πίστεως».

Από πλευράς μεθοδολογίας, τα ρητά και τα νοήματα της Αγίας Γραφής αποβλέπουν στο να θεραπεύουν τους πνευματικά ασθενείς. Η Αγία Γραφή διδάσκει πώς θα θεραπευθούμε, πώς θα ελευθερωθούμε από τα πάθη, πώς θα φύγη ο παλαιός Αδάμ, ο παλαιός άνθρωπος από μέσα μας.

 Πηγή: Σεβ. Ναυπάκτου Ιεροθέου Βλάχου: "Εμπειρική Δογματική".