Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2017

π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η καντάτα του Μπαχ που του άλλαξε την ζωή!



Ο Ευγένιος (π.Σεραφείμ Ρόουζ) αγαπούσε ιδιαιτέρως τη Λειτουργία σε Σι Ελάσονα, τα Κατά Ιωάννη Πάθη, τα Κατά Ματθαίον Πάθη, το Μαγκνίφικατ, τις καντάτες και το Χριστουγεννιάτικο Ορατόριο.


Τα λόγια που χρησιμοποίησε ο Μπαχ ήταν απευθείας παρμένα από τα Ευαγγέλια και άλλες περικοπές της Αγ. Γραφής. Το άκουσμα μελοποιημένων στίχων από τη βίβλο, άσκησε βαθύτατη επίδραση στον Ευγένιο. Ειδικά μια καντάτα του Μπαχ – ο αριθμός 82 – βοήθησε ν' αλλάξει τη ζωή του Ευγένιου. Τιτλοφορείται Ιch Habe Genug (Έχω αρκετά) και έχει θέμα της το θάνατο.

Η σύνθεση αυτή για μια φωνή και μια ορχήστρα, γράφτηκε για την εορτή της Υπαπαντής, όταν ο Χριστός παρουσιάζεται στο Ναό μπροστά στον Άγιο Συμεών, ο οποίος Tον υποδέχεται μαζί με τη Μητέρα του και δηλώνει στον Κύριο ότι είναι έτοιμος πλέον για να πεθάνει.


Ο Μπαχ έγραψε μια συγκλονιστική σύνθεση με θέμα τον πόθο του ανθρώπου για την Ουράνια Πατρίδα, για να φθάσει πέρα από την επίγεια «κοιλάδα του Κλαυθμώνος». Ο βαρύτονος τραγουδάει τρεις άριες απευθυνόμενος στην ίδια την ψυχή Του, ενώ τον συνοδεύουν απλές κατανυχτικές μελωδίες θεϊκής ομορφιάς. 

Η πρώτη είναι ένας στεναγμός ανακούφισης καθώς πλησιάζει το τέλος της ζωής: «Έχω αρκετά. Έχω δεχθεί το Σωτήρα, την ελπίδα των πιστών στην αγκαλιά μου που Τον λαχταρούσε. Έχω αρκετά. Αντίκρισα Εκείνον, η πίστη μου έχει αγκαλιάσει τον Ιησού και σήμερα θα άφηνα με χαρά αυτόν τον κόσμο. Μοναδική ελπίδα μου είναι ο Ιησούς ότι θα γίνει δικός μου κι εγώ δικός Του. Στηρίζομαι σ’ Αυτόν με πίστη και όπως ο Συμεών, διακρίνω ήδη τη χαρά αυτής της άλλης ζωής. Ας Τον ακολουθήσουμε. Είθε ο Κύριος να με απελευθέρωνε από τα δεσμά της ανθρώπινης μορφής μου- Είθε η ημέρα της αναχώρησής μου να είχε φθάσει με χαρά τότε θα έλεγα στον κόσμο: «Έχω αρκετά».


Στο δεύτερο μέρος η μουσική γίνεται ήρεμη, απαλή σα νανούρισμα και η ψυχή παρακινείται να κλείσει τα μάτια της στη ζωή για πάντα: 
«Αναπαυθείτε τώρα κουρασμένα μάτια- κλείστε απαλά και ειρηνικά. Κόσμε, δε μένω άλλο πια εδώ. Σε αποκηρύσσω, ώστε το πνεύμα μου να αναθάλλει. Εδώ τα πάντα είναι δυστυχία, εκεί όμως θα αντικρίσω γλυκιά ειρήνη, τέλεια ανάπαυση».

Σ’ αυτό το σημείο εκφράζεται μια θερμή παράκληση: «Θεέ μου! Πότε θα με καλέσεις να έλθω ειρηνικά κοντά Σου, να ξαπλώσω στη δροσερή γη και ν’ αναπαυθώ εκεί σε Σένα;».
Η ψυχή πεθαίνει γι’ αυτόν τον κόσμο και τον αποχαιρετά: «Καληνύχτα κόσμε!». Η μελωδία σταματά και το μόνο που ακούγεται τώρα είναι το χαμηλόφωνο ψιθύρισμα ενός εκκλησιαστικού οργάνου, συμβολίζοντας το πέρασμα του Θανάτου.


Στο τρίτο μέρος η ψυχή, απελευθερωμένη από τα γήινα δεσμά, ξεπηδά από το σώμα και εισέρχεται στην αιωνιότητα. Η μουσική αντανακλά το ανάλαφρο, φτερούγισμα, την ελευθερία και την έκταση ενός πουλιού που πετά ψηλά: «Αγαλλιάζω στο θάνατο μου».


Κάθονταν ώρες ολόκληρες και ρέμβαζε σκεπτόμενος βαθιά αυτά που του αποκάλυπτε αυτή η καντάτα, η οποία του μετέδιδε κάτι τόσο βαθύ, όπου τίποτα άλλο στον κόσμο δεν του φαινόνταν τόσο σημαντικό. Η Άλισον πιστεύει ότι ο Μπαχ έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να πιστέψει ο Ευγένιος στο Θεό.[1]

♪♫ Βίντεο: Ας ακούσουμε κι εμείς το μουσικό έργο του μεγάλου μουσουργού, που επηρέασε και άλλαξε την ζωή του π. Σεραφείμ Ρόουζ, έναν από τους πιο αγαπημένους σύγχρονους Γέροντες της Ορθόδοξης εκκλησίας. Καλή ακρόαση.[2] 


Bach - Cantata «Ich habe genug» BWV 82 ♪♫



1. Aria: 
Ich habe genug, Ich habe den Heiland, das Hoffen der Frommen, Auf meine begierigen Arme genommen; Ich habe genug! Ich hab ihn erblickt, Mein Glaube hat Jesum ans Herze gedrückt; Nun wünsch ich, noch heute mit Freuden Von hinnen zu scheiden.
2. Recitativo (08:09)
Ich habe genug. Mein Trost ist nur allein, Dass Jesus mein und ich sein eigen möchte sein. Im Glauben halt ich ihn, Da seh ich auch mit Simeon Die Freude jenes Lebens schon. Lasst uns mit diesem Manne ziehn! Ach! möchte mich von meines Leibes Ketten Der Herr erretten; Ach! wäre doch mein Abschied hier, Mit Freuden sagt ich, Welt, zu dir: Ich habe genug.
3. Aria (09:40)
Schlummert ein, ihr matten Augen, Fallet sanft und selig zu! Welt, ich bleibe nicht mehr hier, Hab ich doch kein Teil an dir, Das der Seele könnte taugen. Hier muss ich das Elend bauen, Aber dort, dort werd ich schauen Süßen Friede, stille Ruh.
4. Recitativo (20:16)
Mein Gott! wenn kömmt das schöne: Nun! Da ich im Friede fahren werde Und in dem Sande kühler Erde Und dort bei dir im Schoße ruhn? Der Abschied ist gemacht, Welt, gute Nacht!
5. Aria (21:32)
Ich freue mich auf meinen Tod, Ach, hätt er sich schon eingefunden. Da entkomm ich aller Not, Die mich noch auf der Welt gebunden.
Hans Hotter, baritone
Philharmonia Orchestra
Anthony Bernard, conductor
Rec. 1950 


Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (1685 - 1750)





Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (Johann Sebastian Bach, Άϊζεναχ, 21/31 Μαρτίου 1685 - Λειψία, 28 Ιουλίου 1750) ήταν Γερμανός συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας, εκπαιδευτικός και εκτελεστής (οργανίστας, κλειδοκυμβαλίστας, βιολιστής και βιολονίστας) της περιόδου Μπαρόκ. Υπήρξε αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος συνθέτης αυτής της περιόδου, καθώς και ένας από τους σπουδαιότερους στην ιστορία της έντεχνης Δυτικής μουσικής. Τα περισσότερα από 1000 έργα του που έχουν διασωθεί ως τις μέρες μας, ενσωματώνουν όλα τα χαρακτηριστικά του στυλ Μπαρόκ, το οποίο και απογειώνουν στην τελειότητα.[3]

Ο π. Σεραφείμ Ρόουζ (13 Αυγούστου 1934 - 2 Σεπτεμβρίου 1982) 

ήταν Αμερικάνος ιερομόναχος της Ορθόδοξης εκκλησίας.

 
π. Σεραφείμ Ρόουζ (1931-1982) Father Seraphim Rose

Ο ιερομόναχος πατήρ σεραφείμ Ρόουζ, κατά κόσμον Ευγένιος, γεννήθηκε σε μια τυπική μεσαία αμερικάνικη οικογένεια στο σαν Ντιέγκο της Αμερικής, το 1931. Τελειώνοντας το γυμνάσιο, άρχισε να ψάχνει την «αλήθεια», όπως έλεγε ο ίδιος και καθώς δεν την έβρισκε στην κοινωνία στην οποία ζούσε, άρχισε να επαναστατεί. Ο ίδιος είχε προ πολλού απορρίψει τον χριστιανισμό της Αμερικής, έτσι όπως τον βίωναν οι άνθρωποι γύρω του, θεωρώντας τον κοσμικό, αδύναμο και ψεύτικο. Πίστευε ότι αυτός ο Χριστιανισμός είχε βάλει τον Θεό σ’ ένα καλούπι. 

Ο π. Σεραφείμ κοιμήθηκε στις 20 Αυγούστου 1982. Ήταν μόλις σαράντα οκτώ ετών. Όπως γράφει στη Σοφία Σολομώντος: «Επειδή ο άνθρωπος αυτός έζησε ως τέλειος τα λίγα χρόνια του, αυτά ισοδυνάμησαν με πολλά χρόνια επίγειας ζωής. Ήταν αρεστός στον Κύριο και γι’ αυτό αρπάχτηκε γρήγορα μέσα από τον κακό κόσμο» (Σοφ. Σολ. 4, 13-14.) [4]

Παραπομπές 
1. π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και το έργο του (ιερομ. Δαμασκηνού) Εκδόσεις «Μυριόβιβλος» πηγή 
2. www.youtube.com - Bach - Cantata "Ich habe genug" BWV 82 - Hans Hotter 
3. Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια, el.wikipedia.org
4. Ο βίος του π.Σ εραφείμ του Ρόουζ (1931-1982)
5.  αέναη επΑνάσταση 

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Πολύ αγαπώ τον π.Σ.Ρόουζ.Η ζωή του είναι συγκλονιστική, όπως και ο αγωνιώδης τρόπος της αναζήτησης του Θεού τα χρόνια της απιστίας του... Ένα βράδυ στο βουνό μεθυσμένος, ύψωσε την γροθιά του στον ουρανό και προκαλούσε τον Θεό αν υπάρχει να τον ρίξει εδώ και τώρα στην κόλαση.. τόσο πολύ δεν άντεχε άλλο την αβεβαιότητα..Ο καρδιογνώστης Θεός αποκαλύφθηκε στο παιδί Του, και αυτός του έδωσε όλη την καρδιά του και όλη τη ζωή του.. Όταν πέθαινε μέσα σε αβάστακτους πόνους χαμογελούσε και δόξαζε τον Θεό..Να έχουμε την ευχή του..
Ευχαριστούμε την Σ.Ντρέκου για το κείμενο, και την σεμνή παρουσία της στο διαδίκτυο.

Ανώνυμος είπε...

Ich habe genug , mein Gott , ich habe genug !

Aξεπέραστα τά κατά Ματθαίον πάθη του Μπάχ ,ένα μνημείο της παγκόσμιας μουσικής κληρονομιάς ! Πάρα πολύ με συγκινούν ! Άν και γράφτηκαν για λατρευτικό σκοπό , η μεγαλειώδης δημιουργία ,τό εκρηκτικό ταλέντο διεμβολίζει τά όρια ,την δογματική εκτροπή και γίνεται πανανθρώπινη ! Τά κατά Ματθαίον πάθη του Μπάχ είναι αυτά και αποπνέουν την ιερότητα αυτοτελώς ,σέ μυσταγωγούν στο θείο , έτσι και αλλιώς εκεί ανήκουν στήν θεία έμπνευση ! Είναι μερικά πράγματα ΄΄άρρητα ρήματα ΄΄ δέν μπορούμε να τά εξηγήσουμε ,απλά τά απολαμβάνουμε ως δώρα του Θεού στην ανθρωπότητα!

Ανώνυμος είπε...

Τό ηθικό δίδαγμα άν θέλαμε να κάνουμε μία θεολογική αναγωγή στό θέμα Μπάχ ,είναι ότι άν ο Λούθηρος είχε απαγορεύσει την μουσική όπως οι άλλοι δύο μεταρρυθμιστές Σβίγγλιος και Καλβίνος , θα είχε στερήσει την ανθρωπότητα από τά ορατόρια του Μπάχ , Μότσαρτ ....ομοίως στην καθ'ημας Ανατολή άν επικρατούσε η εικονομαχία ,θά είχαμε στερηθεί του πολιτισμού μας Η θρησκευτική πίστη δημιούργησε έναν τεράστιο πολιτισμό Ο Θεός το θέλει έτσι να λατρεύεται , μέ το μύρο της αλειψάσης τους πόδας Του .....!