Η μανία του καινούργιου

Ὑπό τοῦ Μοναχοῦ Μωυσέως, Ἁγιορείτου

Ο ΓΝΩΣΤΟΣ καθηγητής κ. Χ. Γιανναρᾶς μήπως γέρασε ἀρκετά; Μήπως ἀσθενεῖ σοβαρά; Γιατί θορυβεῖ, πρωτοτυπεῖ, κατακρίνει καί καταδικάζει τούς πάντες καί τά πάντα συνεχῶς; Εἶναι γνώστης τῶν πάντων, σοφός κριτικός καί ἀναδιοργανωτής τῆς κοινωνίας; Εἶναι θεολόγος ἤ φιλόσοφος, φιλόλογος, τεχνοκριτικός, κοινωνιολόγος ἤ ψυχολόγος καί ψυχαναλυτής; Εἶναι ποιητής, μουσικός ἤ ἱστορικός; Εἶναι πρωτευουσιάνος ἀντιεθνικιστής, λόγιος, διανοούμενος, ἀντικοραϊστής, ἀντιπαραδοσιακός καί νέος ἰδεολόγος;

Τά παραπάνω ἐρωτήματα ἔθεσα, γιατί ὁ κ. Χ. Γιανναρᾶς σέ ἄρθρο του ὑπό τόν τίτλο ≪ποιά τά σημάδια τοῦ καινούργιου≫ στήν ἐφημερίδα ≪Καθημερινή≫ τῆς 17.6.2012, προτείνει εὔκολα καί ἀνεμπόδιστα νέα πρωτεύουσα τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους τή Θεσσαλονίκη. Ἀλλαγή καί καινούργιο νά εἶναι καί ὅ,τι θέλει ἄς εἶναι.

Ἔτσι, λέει, καταργεῖται τό ≪κοραϊκό κράτος≫ καί ἡ ≪ἀρχαιολατρία τῶν Δυτικῶν≫. Σάν νά ἀκούγεται ὡραῖα, ὅμως ἀσφαλῶς ὑπάρχουν σοβαρές πρακτικές δυσκολίες καί δέν νομίζουμε ὅτι αὐτό εἶναι τό κύριο πρόβλημα τῆς χώρας. Ἔχει ἡ Ἀθήνα τόν Παρθενώνα, ἔχει καί ἐκκλησίες βυζαντινές καί μονές, ἁγίους καί ποιητές, καλλιτέχνες καί συνετούς συγγραφεῖς καί δασκάλους.

Τό καινούργιο κατά τόν πολύ κ. Χ. Γιανναρᾶ θά ἔλθει καί μέ την ἀλλαγή τοῦ Ἐθνικοῦ μαςὝμνου, τήν ὁποία θεωρεῖ ≪τεράστιας συμβολικῆς σημασίας≫. Τί προτείνει ὡς νέο ἘθνικόὝμνο; Τόν ≪τσάμικο≫ τοῦ στιχοπλόκου Ν. Γκάτσου μέ μουσική τοῦ γνωστοῦ Μ. Χατζηδάκη. Ἔ, ὄχι. Κάθε ἀλλαγή γιά καινούργιο δέν φέρνει τό ἀναμενόμενο αἴσιο ἀποτέλεσμα. Παλαιότερες ἀλλαγές ἔφεραν τήν σημερινή χρεωκοπία.Ὁ κριτικός τῆς ποιήσεως κ. Χ.Γ ἀναφέρει πώς εἶναι μέτριο στοιχούργημα τοῦ Δ. Σολωμοῦ καί ἀναφέρεται μόνο στην ἀπελευθέρωση τοῦ 1821. Τό λεξιλόγιό του, λέει, εἶναι ἀφηρημένο καί νοσιαρχικό. Ὁ μουσικός Ν. Μάντζαρος κρίνεται ὅτι παρασύρθηκε ἀπό τόν ἐντυπωσιασμό καί τόν ἐπαρχιωτικό ἐθνικισμό. Ὁ κ. Χ.Γ. θίγει βάναυσα τήν Ἐθνική Παλιγγενεσία, τά θεμέλια τοῦ ἀπελευθερωμένου Ἑλληνικοῦ Ἔθνους. Προσβάλλει τόν Ἐθνικό μας ποιητή.

Ἀποτελεῖ τόλμη, θάρρος, θράσος, ἄγνοια, ὅταν συγκρίνεται ὁ ἔξοχος Δ. Σολωμός μέ τόν στιχουργό Ν. Γκάτσο. Ν᾽ ἀφήσουμε τόν κλασικό συνθέτη Ν. Μάντζαρο καί νά προτιμήσουμε τόν ἐλαφρολαϊκό Μ. Χατζηδάκη. Ἄς πάρουμε κι ἕνα μπουζουκοτράγουδο σπάζοντας πιάτα.

Ὁ κ. Χ.Γ. ἀποστρέφεται καί εἰρωνεύεται τόν διακοσίων ἐτῶν Ἐθνικό Ὕμνο, γιατί εἶναι ἐθνικιστικός. Δέν ἤθελε τή δημιουργία ἐλευθέρου ἑλληνικοῦ κράτους; Γιά τό οἰκτρό σημερινό κατάντημα τῆς Ἑλλάδας φταίει ὁ γνωστός Ἐθνικός Ὕμνος καί ἡ ἀλλαγή του θά διόρθωνε τά πάντα ἀμέσως; Πρόκειται ἀσφαλῶς γιά ὀλισθηρό κι ἐπικίνδυνο ἰδεολόγημα, οἱ συνέπειες τοῦ ὁποίου θά ἦταν καταστροφικές, γιά τόν οἰκουμενικό Ἑλληνισμό. Ὁ κ. Χ.Γ. μέ τίς γραφές του αὐτές ἀπαξιεῖ τή θυσία τῶν ἡρώων καί τῶν μαρτύρων. Μήπως ὅλοι αὐτοί κυκλοφοροῦσαν μέ ≪ψυχολογική ξυπασιά≫ καί ≪ἐπαρχιωτικό ἐθνικισμό≫; Πολλοί θυσιάσθηκαν προσευχόμενοι καί ψάλλοντας τόν Ἐθνικό Ὕμνο δυνατά καί δακρύζοντας ὄρθιοι, σέ στάση προσοχῆς. Ἦταν ἀνόητοι, ἀνώριμοι, συναισθηματικοίκαί ὀνειροπόλοι; Αὐτῶν ἡ θυσία ἔδωσε τήν ἐλευθερία, ὥστε νά γράφουν σήμερα κάποιοι ἄνετα στό γραφεῖο τους τίς φαντασίες τους; Ἀπορῶ, γιατί κανείς δέν ἀντιδρᾶ σοβαρά σέ ὅλα αὐτά;

Ὁ κ. Χ.Γ. μπορεῖ νά γράφει ὅ,τι θέλει. Δέν πείθει καί δέν ἐπηρεάζει πλέον κανένα. Ἔμεινε μόνος. Κανείς δέν εἶναι ὑποχρεωμένος νά τόν ἀκολουθεῖ. Ἕνας λόγιος ἄνδρας δέν μπορεῖ νά εἶναι ἐμπαθής, ὀξύς καί πάντοτε λίαν αὐστηρός κριτής καί ἀπόλυτος δικαστής. Μάλιστα τόν χρησιμοποιοῦν κι ἐπικαλοῦνται κάποιοι σύγχρονοι ἐκκλησιομάχοι. Σέ ἡμέρες κρίσεως οἱ σοβαροί λόγιοι ἔχουν την ὑποχρέωση νά καταθέτουν νηφάλια τή γνώμη τους, μήπως καί βοηθήσουν τήν ταλαίπωρη πατρίδα μας. Ὄχι νά ρίχνουν λάδι στή φωτιά, νά σφυρίζουν ἀδιάφορα, νά μιλοῦν περί ἀνέμων καί ὑδάτων και νά προτείνουν φαιδρές ἀνεδαφικότητες. Ἕνας σύγχρονος συγγραφέας στό ἐνδιαφέρον βιβλίο του ≪Ἡ προδοσία τῶν διανοουμένων≫ ἀναφέρει πώς οἱ πνευματικοί ἄνθρωποι ὀφείλουν ν᾽ ἀποφεύγουν τήν καταφρόνηση, τίς ἀκρότητες, τά μίση καί τίς ἔμμονες ἰδέες. Ἄς προσφέρουν κάτι θετικό στόν προδομένο λαό. Ὁ κ. Χ.Γ. βοηθᾶ στην παροῦσα κρίση μέ τό νά προτείνει ἀλλαγή πρωτεύουσας κι ἐθνικοῦ μας ὕμνου; Τό πρόβλημα τῆς Ἑλλάδος, τὄχουμε ξανατονίσει, εἶναι καθαρά πνευματικό. Οἱ κάθε ἀλλαγές δέν βοηθοῦν πάντοτε θετικά. Τό πάθος γιά τό πρωτοποριακό, τό καινοτόμο, τό μεταρρυθμιστικό καί τῆς συνεχοῦς ἀλλαγῆς, γιά κάθε καινούργιο εἶναι μᾶλλον μία ἀπάτη. Ἡ πίστη, ἡ γλῶσσα, ἡ ἱστορία εἶναι μία πλούσια, ζωντανή και ἀκένωτη παράδοση. Ἡ κάθε ἀλλαγή θέλει φειδώ, γνώση, μελέτη, προσοχή, σεβασμό, τέχνη καί τρόπο. Νά μέ συγχωρέσετε παρακαλῶ, γιατί χρησιμοποίησα ἀπό πόνο λέξεις, πού δέν συμπαθῶ, για ἕνα ἡλικιωμένο καθηγητή, πού νέοι διαβάζαμε τά βιβλία του…

πηγή