Παραφράσεις, παραδηµοσιογραφία, παράκρουση...

Ενας αξιόλογος ιταλός δηµοσιογράφος, µιας µεγάλης και αξιόλογης ιταλικής εφηµερίδας, µου ζήτησε τις προάλλες τη γνώµη µου σχετικά µε τη µαφιόζικη δολοφονία του Σωκράτη Γκιόλια. Του είπα αυτά που σκε φτόµουν. Οπως πολλοί άλλοι, έχω ελάχιστες απαντήσεις και πολλές απορίες για το τροµερό συµβάν. Οτι νιώθω, όπως πολλοί άλλοι, σοκαρισµένος και αµήχανος. Του είπα, επίσης, ότι το θύµα, σύµφωνα µε τη γνώµη µου, εκπροσωπεί ένα είδος δηµοσιογραφίας το οποίο αντιπαθώ και θεωρώ «παραδηµοσιογραφία». Σιχαίνοµαι, χωρίς «ναι µεν, αλλά…», τους δολοφόνους του. Και τους φοβάµαι επίσης, επειδή απειλούν όχι απλώς τη ζωή αθώων ανθρώπων αλλά τη ζωή της ίδιας της δηµοκρατίας. Φοβάµαι την απά θεια. Το ότι δεν υπήρχε ούτε µια συγκέντρω ση διαµαρτυρίας.

Επειτα από µερικές µέρες βρίσκω το άρθρο του αξιόλογου ιταλού δηµοσιογράφου, στην αξιόλογη ιταλική εφηµερίδα, να ανοίγει µε τα λεγόµενά µου. Ηταν όµως τόσο παραφρασµένα που δεν τα αναγνώριζα πλέον. Ο δηµοσιο γράφος µού είχε βάλει στο στόµα φράσεις που δεν είχα πει. Ευτυχώς, είχα κρατήσει τα µηνύ µατα µε τις απαντήσεις µου και του έστειλα µήνυµα διαµαρτυρίας. Ο ιταλός συνάδελφος απάντησε αµέσως. Μου ζήτησε ταπεινά συγ γνώµη και απέδωσε τις παραφράσεις στη βια σύνη και την κακή συγκυρία (!). Λέγοντας, επί σης, πως µερικές από τις λέξεις που είχα πει είχαν σβηστεί από λάθος... Δίνω µόνο ένα παράδειγµα για να καταλάβουν οι αναγνώστες της στήλης. Στην ερώτησή του πώς ζει η πόλη της Αθήνας τα τελευταία επίφοβα συµβάντα απα ντώ πως η Αθήνα είναι µια παράξενη πόλη, ότι είναι η πιο «φοβισµένη αλλά ταυτόχρονα και η πιο ασφαλής πρωτεύουσα την Ευρώπης». Φοβισµένη από την οικονοµική κρίση, φοβισµένη από το γεγονός ότι κάποιοι, µαφιόζοι, τροµο κράτες, παρακρατικοί, δολοφονούν αθώους ανθρώπους, βάζουν βόµβες όποτε τους καπνίσει ώστε να σκορπούν τον τρόµο. Αλλά η Αθήνα είναι επίσης πιο ασφαλής από όσο είναι το Λονδίνο, το Παρίσι, η Ρώµη και το Βερολίνο. Ο ιταλός συνάδελφός µου είχε αποδώσει τη φράση: «Η Αθήνα είναι η πιο τροµοκρατηµένη πόλη της Ευρώπης». Προσθέτοντας και άλλες «σάλτσες» που ποτέ δεν είπα.

Τέλος πάντων. Δεν τα λέω αυτά για να διαµαρτυρηθώ αυτό θα γίνει εκεί που πρέπει. Τα λέω για να δώσω ένα µικρό παράδειγµα για το πώς η δηµοσιογραφία µετατρέπεται σε παραδηµοσιογραφία. Διαγράφοντας το ήθος και τους κανόνες της δηµοσιογραφίας. Το ήθος, αν και όλοι το εγκωµιάζουν, θεωρείται συχνά ελαττωµατικό. Κάτι σαν την αφραγκία. Αποτελεί εµπόδιο, σε καθυστερεί να κάνεις τη δουλειά σου, όπως εσύ το εννοείς φυσικά, σε εµποδίζει να φέρεις τον κόσµο στα µέτρα σου, να περάσεις την αντίληψη που θες, να σερβίρεις µια ασπρόµαυρη πραγµατικότητα, όπως αρέσει στο «ευρύ κοινό», όχι πολύπλοκη για να το κάνεις να σκέφτεται.

Το ήθος, καµιά φορά, σε εµποδίζει να αποκτήσεις τις πληροφορίες που ζητάς. Σε εµποδίζει, προπαντός να είσαι πρόχειρος και αδίστακτος.

Και αν δεν είσαι αδίστακτος, θεωρείσαι κάπως light για τον «χώρο». Με αφορµή µια «ασήµα ντη» προσωπική ιστορία, ίσως, (παρα)τράβηξα λίγο τον συλλογισµό µου. Εχω όµως την εντύ πωση ότι σήµερα είσαι πιο τρέντι, και πιο «πετυχηµένος» ενδεχοµένως, εάν ανήκεις στην πα ραδηµοσιογραφία παρά στη δηµοσιογραφία.

Παράξενη εποχή, όπου πρέπει να τα βγάλουµε πέρα µε πάµπολλα παράγωγα του προθέµατος παρά: παραδηµοσιογραφία, παραµπλόγκ, πα ραφράσεις, παρατροµοκράτες, παραοικονο µία, παρακράτος, παράκρουση

Γκαζµέντ Καπλάνι