Η ποίηση ένα είδος προσευχής

Συνέντευξη με τον Συμεών Γρηγοριάτη -Περουβιανό


[i] Ο Συμεών είναι Περουβιανός ( Miguel Angel de la Jara Higinson, κατά κόσμο) και όμως γνωρίζει τα ελληνικά καλύτερα από τους περισσότερους από εμάς. Είναι αναχωρητής, ταξιδευτής, στοχαστής και ζωγράφος, αλλά πάνω από όλα ποιητής. Ποιητής με όλες τις σημασίες της λέξης.

Πρέπει να τον δει κανείς να ετοιμάζει ένα τσάι για να καταλάβει ότι η ποίηση γι' αυτόν δεν είναι μόνο γραπτός λόγος. Όταν συνομιλείς μαζί του αισθάνεσαι ότι, ενώ βρίσκεται δίπλα σου, ταυτόχρονα ταξιδεύει κάπου αλλού και σε ταξιδεύει.

Και σίγουρα μια συνέντευξη σαν και αυτή δεν είναι δυνατόν να σας μεταδώσει παρά μονάχα ψήγματα της πολύπλευρης προσωπικότητάς του. Ίσως, πάλι, τον γνωρίσετε καλύτερα διαβάζοντας τα βιβλία του, «Συμεών Μνήμα» και «Με ιμάτιον μέλαν» από τις εκδόσεις Άγρα.

Εμείς, οι επιβάτες του CaptainBook.gr, τα έχουμε διαβάσει και από τότε έγιναν μόνιμοι συνοδοιπόροι μας στα τοπία της ποίησης. Ελπίζουμε να γίνουν και δικοί σας.

CΑPTAINBOOK: Είναι μεγάλη χαρά για μένα να συνομιλώ και πάλι μαζί σου. Είναι τόσο δύσκολο τα τελευταία χρόνια να σε εντοπίσει κανείς. Ευτυχώς που υπάρχει και το ίντερνετ.



ΣΥΜΕΩΝ: Και δική μου χαρά.



CB: Κυκλοφορούν κατά καιρούς διάφορες φήμες για σένα: ότι είσαι εξωγήινος, ότι έχεις μια μυστική μηχανή του χρόνου, ότι γίνεσαι αόρατος όποτε θέλεις. Τι έχεις να πεις σχετικά;



Σ: Ότι γίνομαι αόρατος; Μακάρι!... Είμαστε στον κόσμο για να γινόμαστε αόρατοι και να φανερώνουμε το αόρατο, σ' αυτό έγκειται η αρετή. Η φανέρωση στον κόσμο του αόρατου κάλλους: αυτό, και μόνο, είναι η λεγόμενη αρετή. Εγώ, όμως, πιστεύω ότι είμαι, απλώς, ένας ταλαίπωρος...



CB: Πώς βλέπεις τη σχέση ποίησης και ζωγραφικής; Ξέρω ότι έχεις υπηρετήσει και τις δύο.



Σ: Πιστεύω, όπως έχει ήδη ειπωθεί, ότι η ποίηση είναι ζωγραφική με λόγια και η ζωγραφική, ποίηση με γραμμές και χρώματα... τουλάχιστον η ποίηση και η ζωγραφική που μου αρέσουν.



CB: Τι περιέχουν οι αποσκευές σου όταν ταξιδεύεις στη θάλασσα του γραπτού λόγου;



Μολύβι και χαρτί στις αποσκευές ή μάλλον στην τσάντα μου. Και έχω μέσα μου μια καρδιά που αισθάνεται...



CB: Θα δούμε άραγε νέα σου ποιήματα ή μεταφράσεις (σαν την εξαιρετική στην «Τέχνη του Γραψίματος» του Λου Τσι) τυπωμένα σύντομα;



Σ: Ετοιμάζεται, τώρα, πάλι από την Άγρα, η έκδοση μιας μικρής συλλογής των ποιημάτων μου στα ισπανικά.



CB: Η ζωγραφική έχει ακόμα σημαντική θέση στις καλλιτεχνικές σου αναζητήσεις;



Σ: Ναι, αλλά περισσότερο γράφω. Γράφω στίχους και πεζό λόγο. Θα τον έλεγε κανείς, ίσως, ποιητικό πεζό λόγο.



CB: Γνωρίζω μερικά βιβλιοπωλεία στην Αθήνα που έχουν σε περίοπτη θέση τα βιβλία σου, ακόμα και αυτά που έχουν εκδοθεί πριν είκοσι χρόνια. Τι έχεις κάνει στους ιδιοκτήτες τους; Μάγια;



Σ: (Γέλια)



CB: Πώς βλέπεις την ελληνική πραγματικότητα γενικά, αλλά και ειδικά σε σχέση με τη βιβλιοπαραγωγή και την τέχνη του γραψίματος;



Σ: Γενικά; Τι να πω εγώ... Καλύτερα θα ήτανε να σιωπώ... Νομίζω - αλλά ίσως να κάνω λάθος- ότι στην σύγχρονη ελληνική κοινωνία σπανίζουν πολύ οι ευγενείς, οι αριστο-κράτες (όχι, αναγκαστικά, οι εκ γενετής). Να το πω με έναν χριστιανικό ή της ηθικής όρο: σπανίζουν οι ενάρετοι... Το ίδιο ισχύει για την τέχνη του γραψίματος (αν και, τελευταία, δεν παρακολουθώ τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία). Στα κινεζικά η λέξη «ποίημα» αποτελείται αριστερά από το σύμβολο «λέξη» και στα δεξιά από το σύμβολο «ναός». Δεν είναι η ποίηση λατρεία με λέξεις; Ένα είδος προσευχής... όπως και κάθε τέχνη;

Πάρα πολλά βιβλία παράγονται στην Ελλάδα και, τα τελευταία χρόνια, γίνονται πολύ ωραίες εκδόσεις, που δύσκολα βρίσκεις ανάλογες αλλού.



CB: Ποιοι συγγραφείς ή ποιητές στάθηκαν για σένα οδηγοί;



Σ: Στην αρχή, όταν ήμουν έφηβος, ο Rimbaud, o Andre Breton και o Lorca, αργότερα η Σαπφώ, ο Πίνδαρος, ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολογος, ο Εμπειρίκος και, βέβαια, ο Πεντζίκης. Τα τελευταία χρόνια με εμπνέουν πολύ οι Κινέζοι και Γιαπωνέζοι ποιητές, όπως ο Li Po, o Wang Wei και ο Basho...



CB: Οι συναντήσεις σου με τον μακαρίτη, τον Πεντζίκη, έχουν περάσει πια στη σφαίρα του θρύλου. Πες μας κάτι γι' αυτόν, αν θέλεις. Ίσως κάποιο περιστατικό που σου έκανε εντύπωση από την εποχή της φιλίας σας.



Σ: Ο Πεντζίκης ήταν ένας άρχοντας, ήταν εξαιρετικά ευαίσθητος και έξυπνος, ήταν ένας γίγαντας που ανακεφαλαίωνε όλον τον ελληνισμό και κατείχε, επίσης, τη σύγχρονη κουλτούρα. Είχε πολλή αγάπη και ήξερε να γράφει. Με πρόσεξε μόλις έφθασα στην Ελλάδα και παρέμεινα στενός του φίλος μέχρι τον θάνατό του. Μου είπε πριν πεθάνει: «Θέλω να ξέρεις ότι σ' αγαπάμε πολύ, οικογενειακώς σε αγαπάμε», ήταν τα τελευταία λόγια που άκουσα απ' αυτόν.
Μου παρέδωσε κάτι που δεν μπορώ να το εξηγήσω: ένα πυρ...



CB: Θέλεις να κάνεις ένα σχόλιο για τη συνάντησή σου με τον Μάριο Βάργκας Γιόσα;
Ήταν ομολογουμένως πολύ κολακευτικό για σένα το άρθρο του στην «Ελ Παΐς».



Σ: Όταν συναντηθήκαμε και είχαμε ένα «τετ α τετ» δεν κατάλαβα ότι θα έγραφε για μένα.
Είναι ένας πολύ ανοιχτός και εγκάρδιος άνθρωπος, με λεπτότητα και καλλιέργεια.





CB: Ποια η γνώμη σου για το Captainbook.gr, από όσο πρόλαβες να περιηγηθείς στις σελίδες του; Πρόσεξε τι θα πεις γιατί θα σε αποκηρύξω. (Γέλια).



Σ: Έχετε έναν ενθουσιασμό, ένα μεράκι και, φαίνεται πως έχετε μια επαγγελματικότητα: απαραίτητο πράγμα.



CB: Θέλεις να κάνεις μια ευχή για το ξεκίνημά μας;



Σ: Αφού σηκώσατε πανί, καλό ταξίδι!



CB: Ευχαριστούμε πολύ.




πηγή