Το ακούσαμε από ιερατικά χείλη.
Ξανά και ξανά.
Λόγος περί ακρίτου και ασυλλογίστου υπακοής.
Πολύ εύκολο ακούγεται και πολύ βολικό: χωρίς έλεγχο συνείδησης και χωρίς κάποιο κόπο ψυχικό, απλά υπακούω στην Εκκλησία σε ότι και εάν πει και αποφασίσει συνοδικά..η και κατά μητρόπολη και επαρχία. Αυτή βέβαια είναι η λέξη καμουφλάζ. Η λέξη πίσω από την οποία κρύβεται όλη η εγωιστική και αυτάρεσκη πρόθεση του ενός που κάνει ό,τι και όπως θέλει, χωρίς να δίνει λόγο σε κανέναν.
Τέλεια: ο δρόμος για σωτηρία είναι πλέον ορθάνοικτος. Ποιός είναι αυτός που είπε «στενὴ ἡ πύλη καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν»; (Ματθ. ζ΄ 14). Λάθος θα έκανε, γιατί οι σύγχρονοι αντιπρόσωποί Του μας διδάσκουν πως όλα είναι εύκολα, αρκεί να υπακούει κανείς. Δηλαδή να υπακούει στο να κάνει εμβόλια, στο να κλείνει την εκκλησία και να κλειδώνει πόρτες, να αλλάζει τους εκκλησιαστικούς κανόνες κατά το δοκούν η να τους καταπατά. Να υπακούει στο να αλλοιώνεται το φρόνημα και να απο-ιεροποιείται κάθε έννοια και μυστήριο ή και παράδοση της Εκκλησίας. Να υπακούει στα κελεύσματα των καιρών και στων αρχόντων τα καπρίτσια, τα θελήματα και τα παθήματα, αφού η Εκκλησία τα συνυπογράφει και τα εγκρίνει «συνοδικώς».
Κάτι δεν πάει καλά. Πολύ με έχει και εμένα, όπως και πολλούς άλλους προβληματίσει αυτό το θέμα της υπακοής στην Εκκλησία.
Νομίζω ότι η απάντηση δίνεται στην κατανόηση και ορθή ερμηνεία του όρου Εκκλησία. Με τον όρο αυτό περιγράφεται το σύνολο των Χριστιανών στην οικουμένη, που παρέχει ιεροσύνη και αποστολική διακονία, μοιράζεται ένα κοινό δόγμα και διακηρύσσει ορθόδοξα την πίστη της στον δημιουργό της Κύριο Ιησού Χριστό. Η εκκλησία είναι το Σώμα Του Κυρίου μας. Όλοι αποτελούμε μέλη της, είτε είμαστε ασθενή είτε υγιή είτε προς θεραπεία είτε λίγο προ θανάτου, είμαστε μέλη όταν είμαστε βαπτισμένοι και συνειδητά επιλέγουμε να είμαστε μέλη εν ελευθερία. «Ὑμεῖς γὰρ ἐπ’ ἐλευθερίᾳ ἐκλήθητε, ἀδελφοί· μόνον μὴ τὴν ἐλευθερίαν εἰς ἀφορμὴν τῇ σαρκί, ἀλλὰ διὰ τῆς ἀγάπης δουλεύετε ἀλλήλοις» (Προς Γαλάτας 5. 13-15). Μας καθιστά μέλη της Εκκλησίας η πληροφορία και η κατανοηση ότι είμαστε μέλη Χριστού, άρα αγωνιζόμαστε σε αυτήν την ζωή ο καθείς κατά τις δυνάμεις του, ώστε να γίνει σύσσωμος Χριστού και τελικά υγιές μέλος. Δηλαδή άγιος.
Τώρα οι διοικούντες την Εκκλησία, αν υποθέσουμε ότι είναι ένα εξειδικευμένο με ειδική αποστολή μέλος του σώματος αυτού, πρέπει να γνωρίζουν ότι ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ το κεφάλι αυτού του σώματος. Και ούτε βέβαια αντικαθιστούν τον Χριστό (λες και Εκείνος βρίσκεται κάπου μακριά).
Αποτελούν μέλη και αυτοί, άλλοι ασθενή άλλοι υγιή, άλλοι τεθνηκότα, ήδη νεκρά. «Γνωρίζω καλά τα έργα σου και εξ αιτίας αυτών των ατελών έργων σου σού λέγω, ότι όνομα μόνον έχεις που δηλώνει ότι ζης, και όμως είσαι νεκρός» (Αποκάλυψις Ιωάννου, κεφ. Γ). Η μόνη διάκριση που υπάρχει από οποιοδήποτε άλλο μέλος, είναι η ιεροσύνη, που είναι μια ειδική αποστολή μέσα στο σώμα Του. Αλλά ακόμη μεγαλύτερο και από την ιεροσύνη είναι η διαρκής σύνδεση και επικοινωνία με το Άγιο Πνεύμα, διότι όποιος αποκοπεί από το Άγιο Πνεύμα, έχει αποκοπεί από την Άμπελο και αποτελεί πλέον ένα καρκινογόνο μέλος που αποκόπτεται: «πᾶν δενδρον μὴ ποιοῦν καρπόν καλόν, ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βαλλεται» (Κατά Ματθαῖον 3.10).
Ετσι λοιπόν από πού προέρχεται η σταθερή και μονιμη επωδός, αυτή εντολή για υπακοή αβασάνιστη; Θα κάνουμε υπακοή δηλαδή ακόμη και στα ξερά και αποκομμένα μέλη; Δυστυχώς για εμάς (όχι την αληθινή Εκκλησία) η σύνοδος απαρτίζεται από μέλη μιας κλίκας που συμφωνεί εκ προοιμίου να υποτάσσεται στην απόφαση του ενός ωσάν να είναι αλάνθαστος ως ο Πάπας.
Η απόφαση του ενός κινεί και κατευθύνει και τις χειροτονίες επισκόπων, οπότε φτάσαμε πλέον σε σημείο, όπου όλοι οι αρχιερείς που απαρτίζουν την σύνοδο να είναι εκλεγμένοι από τον πρώτο κατά τις επιθυμίες του (και φυσικά τις προσδοκίες του από αυτούς). Οποιος δεν υπακούει στην πορεία ή κάνει κάτι δικό του, ακόμη και εάν είναι αποστολικό και εκκλησιαστικό, διώκεται με κάθε μέσο και τρόπο (βλέπε περίπτωση πρώην Πάφου Τυχικου). Άρα μάς λένε να κάνουμε υπακοή σε μια σύνοδο με προειλημμένες αποφάσεις και κατευθύνσεις, μιας και όλα εξαρτώνται από τον έναν και όχι από κάποια σύνοδο εν Αγίω Πνεύματι.
Να το Άγιο πνεύμα
πάλι μπροστά μας. «Ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών»
Οι
Απόστολοι και οι Συνοδοι των Πατέρων μας ήταν αγιοπνευματικες μορφές και ως
τέτοιες καθιέρωσαν τα δόγματα και την πορεία της Εκκλησίας ανα τους αιώνες, ενώ
επίσης αντισταθηκαν σθεναρά στις αιρέσεις και τις παρεκκλίσεις. Οι σημερινοί
διάδοχοι των Αποστόλων, που δεν είναι μετά βεβαιότητας ομότροποι και ομόδοξοι
αυτών, πώς δικαιούνται να απαιτούν απόλυτη υπακοή και συμμόρφωση;
Δεν είναι πολύ βολικό γι’ αυτούς όλοι να
υπακούουν χωρίς καμμία αντίδραση;
Νομίζω ότι
τα πραγματα είναι πλέον ξεκάθαρα. Οι αρχιερείς μας - και πολλές φορές στο επίπεδο
της ενορίας και οι ιέρεις μας - βολεύονται με την υπακοή, ώστε να κρύβουν έτσι
τα λάθη, τις αδυναμίες και τις πτώσεις τους. Κρυβουν πίσω από την λεγόμενη
υπακοή την αδυναμια διοίκησης, αλλά κυρίως την έλλειψη αγάπης,
πατρικότητας,συγχωρητικότητας, μνησικακίας και συμπόνοιας απέναντι όχι μόνο
στους ιερείς τους, αλλά και απέναντι σε όποιον ανθρωπο εν ανάγκη ευρισκόμενο,
που δεν έχει κάτι να ανταλλάξει σε χρήματα ή κτήματα ή εξυπηρέτηση των
συμφερόντων της μητρόπολης.
Όλοι οι υπόλοιποι λοιπόν με την εντολή της υπακοής αποδυναμώνονται και μπαίνουν στο περιθώριο της αγάπης, της φροντίδας και του ελέους που υποτίθεται η επίσημη Εκκλησία εκπροσωπεί. Αντί να είναι πλέον η διοικούσα Εκκλησία μας μέλος τίμιο και αγιασμένο, έχει καταντήσει μέλος καρκινογόνο και σαπισμενο, που όχι μόνο δεν ζητάει θεραπεία, αλλά απαιτεί από όλους να αποδεχθούν σιωπηλά την σαπιλα και την δυσωδία ως κάτι δεδομένο. Όχι μόνο δεν δέχεται να γίνει χειρουργείο, αλλά ούτε καν την διάγνωση της ασθενείας δεν επιτρέπει σε κανένα ως να έχει αυτή την απόλυτη αυθεντία και την μοναδική αλήθεια. Σαν να μην είναι ο Χριστος η Αλήθεια και η Ζωή αλλά όσοι διοικούν την Εκκλησία να είναι αλάνθαστοι. Ζωοπαροχοι και αναμάρτητοι.
Αλάνθαστοι. Μέσα σε αυτό ακριβώς το περιβάλλον και την συνθήκη αξιώνουν απόλυτη υπακοή στην «Εκκλησία». Και είναι βέβαια σαν να μας λένε κάντε υπακοή σε εμένα, αυτό κατά βάθος εννούν, απλώς δεν το λένε ευθέως λόγω ταπεινοσχημίας. Το γεγονός πως η Εκκλησία παραπαίει, παραδομένη στα πάθη και την φιλαργυρία, την αρχομανία και την αυτοδικαίωση των διοικούντων της, δεν φαίνεται δυστυχώς να νοιάζει κανέναν.
Ο κόσμος αποστρέφεται και αποφεύγει πλέον να εκκλησιάζεται και να συναναστρέφεται με τον κλήρο και τους ανθρώπους τους λεγομενους της Εκκλησίας. Έχει απογοητευτεί και εν πολλοίς αποτραβηχτεί, όχι τόσο από τον Θεό τον αληθινό όσο από τους υποτιθεμενους ανθρώπους Του και εκπροσώπους Του, διότι το μόνο που ακούει είναι για υπακοή, χωρίς να καταλαβαίνει και χωρίς να βλέπει πίσω από τις πράξεις και τα έργα των διοικούντων πουθενά τον ίδιο τον Χριστό. Μεγάλοι ναοί άδειοι, εκδηλώσεις και τραπέζια με τους λίγους ίδιους ανθρώπους που ανακυκλώνονται και απολαμβάνουν τα πλούτη και τα μεγαλεία προορισμένα για λίγους και εκλεκτούς που κάνουν υπακοη. Δευτε λοιπόν, υπακούετε και θα απολαύσετε σε αυτήν την ζωή όλη την δύναμη και το μεγαλείο των εχόντων εξουσία μέσα στην Εκκλησία, αλλά και στην Πολιτεία, μιας και πλέον Εκκλησία και Πολιτεία συμπορεύονται χέρι-χέρι στα δύσκολα και επώδυνα θέματα της ζωής μας (βλέπε ομοφυλοφιλία, κορωνοϊός, ευρωπαϊκά κονδύλια και επιδοτήσεις κλπ).
Λυπάμαι για τα παραπάνω που είναι εμπειρία και διαπίστωση έμπονη και πικρή. Δεν είναι αυτός ο Χριστός που αγαπήσαμε. Δεν είναι έτσι ο Χριστος που ερωτευτήκαμε. Δεν μιλάει ο Χριστός για υπακοή (μέγα το μυστήριο της υπακοής μέσα στον μοναχισμό, είναι όμως κάτι τελείως διαφορετικό η υπακοή στον κόσμο - αρχιμανδρίτης Νικοδημος, ηγούμενος Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους σε ομιλία του στην Αθήνα), αλλά περιμένει και τον τελευταίο ως τον πρώτο (παραβολή των Ταλάντων και Λόγος Αναστάσιμος του Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου).
Βγαινει να περιμαζέψει το απολωλός πρόβατο, το ανυπάκουο, (Κατά Λουκάν 15. 3-6). Παίρνει στους ώμους Του την αμαρτία όλων μας, χωρίς να ξεχωρίζει κανέναν, αγκαλιάζει τον αμαρτωλό και τον μετανοούντα με απολυτη αγάπη και συγχωρητικότητα. Κανείς δεν περισσεύει ούτε διαφέρει, δεν εξαιρείται, ούτε μετράνε οι γνωριμίες και η διαχρονική υπακοή στον δεσπότη ή στον παπά σαν βραβείο πιστότητας και εχέγγυο καλής πνευματικής ζωής.
Εύχομαι και προσεύχομαι οι διοικούντες μας να ανέβουν στον Σταυρό τους, να τον αγκαλιάσουν με αγάπη και να καταλάβουν έτσι, σταυρωμένοι όντες, ότι αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος και δρομος της κατανόησης του συνανθρώπου, του πόνου του, της αγωνιας του, της αδικημένης πορείας του. Μόνο πάνω στον σταυρό του κάθε άνθρωπος που έχει εξουσία, μπορεί τελικά να ενωθεί και να βρεθεί με τον Χριστό.
Όχι μέσα στα χρυσωμένα σαλόνια, ούτε ντυμένος πορφύραν και βύσσον (Λουκ. 16.19: «Ἄνθρωπος δέ τις ἦν πλούσιος, καὶ ἐνεδιδύσκετο πορφύραν καὶ βύσσον εὐφραινόμενος καθ᾿ ἡμέραν λαμπρῶς»), ενεργώντας άκοπα αλλά και άστοχα, έχοντας ως ασπίδα του την δεδηλωμένη υπακοή των υφιστάμενων του, χωρίς κανείς να ελέγχει και να κρίνει τις πράξεις του.
Πιστεύω πως θα επανέλθει η ώρα των μεγάλων αρχιερέων του παρελθόντος της Εκκλησίας μας μέσα από τον πόνο και τα δεινά που θα επέλθουν. Αργά ή γρήγορα, όταν ο Θεός επιτρέψει, οι διοικούντες θα κληθούν να πάρουν θέση ομολογίας πίστεως, με αντίτιμο τον προσωπικό τους διωγμό και βασανισμό. Χωρίς να κρύβονται πίσω από την διαταγή της υπακοής, χωρίς να μπορούν να ξεγελάσουν τους πάντες με την συμπόρευση με την κοσμική εξουσία και τις δυνάμεις της και χωρίς βεβαίως η χρηματική αυτάρκεια να μπορεί να τους λυτρώσει.
Έρχεται ώρα και νυν εστί, όπου όλοι θα κληθούμε να αποκαλύψουμε τα βαθύτερα της καρδιάς και της πίστης μας. Αμήν!
ΚΑΙ ΟΙ ΕΣΧΑΤΟΙ ΕΣΟΝΤΑΙ ΠΡΩΤΟΙ
Πότε κάνουμε υπακοή;
Ο Δημήτριος Τσελεγγίδης είναι Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. στον τομέα Δογματικής. Η εμβρίθεια των γνώσεών του, οι σπουδές του και μελέτες του και η επισταμένη δουλειά του τον έχουν καταστήσει διεθνούς φήμης ακαδημαϊκό με ιδιαίτερο γνωστικό αντικείμενο την Ορθόδοξη Δογματική και Συμβολική αλλά και αυτή των δυτικών. Το σημαντικότερο όμως στοιχείο του είναι η πιστότητά του στην Ορθόδοξη και Ιερά μας Παράδοση. Θεωρεί τον εαυτό του ταπεινό διάκονό της τονίζοντας πάντοτε την απόλυτη σύζευξη ορθού δόγματος με ορθό τρόπο ζωής αποστασιοποιούμενος από την δημιουργία στείρου και ψυχρού ακαδημαϊκού λόγου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου