Η Εκκλησία σώθηκε με αίμα, όχι με πρόγευμα.

 

Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι από την επίσκεψη του Πατριάρχη Θεοφίλου στον Ερντογάν και ήρθε η σειρά του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου να δώσει το δικό του «παρών» στην τουρκική διπλωματία. Αυτή τη φορά στην Ουάσινγκτον, στην Πρεσβεία της Τουρκίας, με θερμές υποδοχές, πρόγευμα και χαμόγελα. Τι να πει κανείς; Αν δεν ήξερε κανείς ότι μιλάμε για τον πνευματικό ηγέτη εκατομμυρίων Ορθοδόξων, θα νόμιζε ότι πρόκειται για πρέσβη καλής θελήσεως της Άγκυρας.

Και το ερώτημα είναι απλό: ποιος έχει ανάγκη ποιον; Ο Πατριάρχης την τουρκική διπλωματία ή η τουρκική διπλωματία τον Πατριάρχη; Γιατί, αν ανατρέξει κανείς στην ιστορία, βλέπει ότι η Τουρκία μόνο διώξεις έχει να επιδείξει: κλείσιμο της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, συρρίκνωση του ελληνισμού της Πόλης από εκατοντάδες χιλιάδες σε λίγες χιλιάδες, πογκρόμ, βεβηλώσεις. Ακόμη και σήμερα, η ίδια Άγκυρα δεν αναγνωρίζει νομική προσωπικότητα στο Πατριαρχείο. Και ο Πατριάρχης ανταποδίδει με… πρόγευμα και θερμές δηλώσεις.

Η ειρωνεία αγγίζει τα όρια του γελοίου: εκεί όπου οι Άγιοι Πατέρες στάθηκαν όρθιοι απέναντι σε αυτοκράτορες και κατακτητές, ο Βαρθολομαίος ποζάρει με τον Τούρκο πρέσβη, την ώρα που ο χριστιανισμός στην Τουρκία φυτοζωεί. Εκεί όπου οι Νεομάρτυρες έδωσαν το αίμα τους για να μείνει άσβεστη η φλόγα της πίστης, ο Πατριάρχης πίνει καφέ με τους διπλωμάτες της χώρας που γκρέμισε καμπαναριά και γέμισε μιναρέδες.

Δεν πρόκειται για τυπικό πρωτόκολλο∙ πρόκειται για μήνυμα. Και το μήνυμα είναι ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο προσαρμόζεται στις ανάγκες της Άγκυρας, όποιο κι αν είναι το τίμημα. Σαν να θέλει να μας πει: «Αν θέλουμε να επιβιώσουμε, πρέπει να χαμογελάμε στον δυνάστη μας». Μα είναι αυτό το ήθος της Ορθοδοξίας;

 

 Οι Άγιοι και οι Πατέρες μίλησαν για ομολογία, όχι για διπλωματία. 

Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής δεν έκανε πρόγευμα με τον αυτοκράτορα που του έκοψε τη γλώσσα∙ ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός δεν αντάλλαξε φιλοφρονήσεις με τους Λατίνους που ζητούσαν την ψευδοένωση.

 

Είναι αλήθεια ότι το Πατριαρχείο βρίσκεται υπό ασφυκτικές πιέσεις. Όμως το να εμφανίζεται ως «πρόσωπο καλής θελήσεως» της Τουρκίας στο εξωτερικό, δεν ενισχύει το κύρος του∙ το υπονομεύει. Γιατί πώς να εμπνεύσεις σεβασμό στους Ορθοδόξους, όταν οι ίδιοι βλέπουν τον Πατριάρχη να συναγελάζεται με τους εκπροσώπους μιας χώρας που αρνείται τα στοιχειώδη δικαιώματά του;

Κι αν όλα αυτά συμβαίνουν απλώς για να τηρηθεί το «διπλωματικό τυπικό», τότε το ερώτημα γίνεται ακόμη πιο οξύ: από πότε η Ορθοδοξία θυσιάζει την αλήθεια της στο όνομα της ευγένειας και της εθιμοτυπίας; 

Ο Απόστολος Παύλος είπε «οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ». Εδώ όμως βλέπουμε να προστίθεται ένας νέος αφέντης: το διπλωματικό πρωτόκολλο.

 

Η Εκκλησία σώθηκε με αίμα, όχι με πρόγευμα. Αν θέλουν οι Πατριάρχες να μιμούνται τους διπλωμάτες, ας αφήσουν κάτω τα άμφια. 

 

Γιατί η Ορθοδοξία δεν χρειάζεται «οικουμενικούς» της Άγκυρας, αλλά μάρτυρες και ομολογητές της Αλήθειας.

Χανιά Παρών