Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2025

Πράγματι η Κωνσταντινούπολη είναι μοναδική πόλη του κόσμου!

brown concrete building under blue sky during daytime 

Γράφει ο  Πέτρος Π. Γρουμπός, Ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών

 

Πρόσφατα ο πρόεδρος της Τουρκίας, κ. Ερντογάν, είχε το θράσος να πει: Η Κωνσταντινούπολη δεν συγκρίνεται με καμία πόλη του κόσμου.Η Κωνσταντινούπολη είναι πράγματι μοναδική και δεν συγκρίνετε με καμία πόλη του κόσμου. Όχι όμως επειδή το λέει ένας πολιτικός και μάλιστα εσείς κ. Ερντογάν. Είναι μοναδική γιατί είναι η Βασιλεύουσα πόλη για όλους τους αιώνες. Η καρδιά της Ορθοδοξίας, της Ρωμιοσύνης, του Βυζαντίου. Ιδρύθηκε από τον Μέγα Κωνσταντίνο το 324 μ.Χ. ως Νέα Ρώμη (πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας το 330 μ.Χ.), χτισμένη πάνω στην αρχαία ελληνική αποικία του Βυζαντίου, που είχε ιδρυθεί από Μεγαρείς τον 7ο αιώνα π.Χ. Οι Έλληνες την είχαν για 1030 χρόνια. Οι Οθωμανοί μόλις 572. Η ιστορική ζυγαριά δεν ψεύδεται ΠΟΤΕ. Ήταν το κέντρο της Ορθοδοξίας, της ελληνικής παιδείας, της βυζαντινής τέχνης και της πνευματικής ακτινοβολίας της Ανατολής.


Η Πόλη των Πόλεων. Είναι η Πόλη που αγκαλιάστηκε από την Αγία Σοφία, που άνθισε με τα Πατριαρχεία, τα μοναστήρια, τα σχολεία και τα ελληνικά γράμματα. Η πόλη θεωρούνταν «οικουμενική», η πόλη που «βασίλευε στην οικουμένη», δηλαδή στον τότε γνωστό κόσμο. Ακόμα και σήμερα, η Κωνσταντινούπολη είναι ένα ιστορικό σταυροδρόμι πολιτισμών, με σημεία αναφοράς όπως η Αγία Σοφία και το Φανάρι, που αποτελούν σύμβολα της κληρονομιάς της. Νομίζω επισκέπτες από την Δύση την επισκέπτονται με πρώτο και κύριο λόγο για την Αγία Σοφία και όλα τα άλλα Βυζαντινά μνημεία. Αυτή η μαγική πόλη είναι περισσότερο από Ιστορία. Είναι σύμβολο της πίστης και της τέχνης.

Η Αγία Σοφία δεν είναι απλώς μία εκκλησία. Είναι ένα αρχιτεκτονικά θαύμα που άλλαξε το πρόσωπο της ιστορίας. Είναι το μυστήριο του Βυζαντίου. Είναι εκεί που ενώνονται το φως και η πίστη. Είναι η εικόνα της Παναγίας που κοιτάζει τον κόσμο με θλίψη και ελπίδα. Είναι η εκκλησία που όταν εισέρχεσαι με ευλάβεια ακούς: «τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια» και λυγίζουν τα πόδια σου. Προσκυνάς την αιωνιότητα. Και όμως, θριαμβολογείτε για τη μετατροπή της σε τζαμί, προκαλώντας την κατακραυγή της Ουνέσκο και όλων των μη ισλαμικών θρησκειών. Έτσι σέβεστε την παγκόσμια κοινότητα, κύριε Ερντογάν;

Ο κ. Ερντογάν μιλά για έργα και μνημεία. Εμείς μιλάμε για ψυχή. Για μνήμη. Για την Πόλη που δεν ξεχνά. Για την Πόλη που, παρά τις μετατροπές, τις σιωπές και τις αλλοιώσεις, συνεχίζει να ψιθυρίζει ελληνικά μέσα από τα όμορφα μονοπάτια της και οι πέτρες της σιγοτραγουδούν ελληνικά τραγούδια. Την αποκαλέσατε Κωνσταντινούπολη και όχι Ιστανμπούλ. Αν και η λέξη Ιστανμπούλ προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «εις την πόλη».

Έχει το θράσος να μιλά για έργα αιωνιότητας, όταν τα περισσότερα χτίστηκαν πριν την Άλωση ή από ξένους. Μιλά για τη Βιβλιοθήκη Ραμί, στεγασμένη σε στρατόπεδο του 18ου αιώνα, ενώ οι Οθωμανοί λεηλάτησαν το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης του 5ου αιώνα και την Αυτοκρατορική Βιβλιοθήκη με πάνω από 100.000 τόμους. Εμείς σας κληρονομήσαμε μνημεία αιωνιότητας: την Χρυσή Πύλη στο Τείχος του Κωνσταντίνου, το πρώτο Πανεπιστήμιο στον κόσμο, τα τείχη του Θεοδοσίου με μήκος 12 χλμ., την Εκκλησία της Χώρας που μετατρέψατε σε τζαμί, το αυτοκρατορικό παλάτι, τον Ιππόδρομο και τόσα άλλα.

Η ελληνική παρουσία της Πόλης δεν ήταν απλώς πολιτισμική — ήταν θεμελιώδης. Οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, ακόμα και μετά την Άλωση του 1453, συνέχισαν να διατηρούν τη γλώσσα, την πίστη και την ταυτότητά τους, συμβάλλοντας στη γέννηση του νεοελληνικού έθνους με την ένδοξη επανάσταση του 1821. Μια επανάσταση που ήταν η αρχή της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σας πονάει πολύ;

Να σας θυμίσω το ανθελληνικό πογκρόμ της 6ης – 7ης Σεπτεμβρίου 1955 στην Κωνσταντινούπολη; Έμεινε στην ιστορία το οργανωμένο πογκρόμ ως τα «Σεπτεμβριανά του 1955». καθοδηγούμενος τουρκικός όχλος προκάλεσε βίαια επεισόδια κατά των περιουσιών των Ελλήνων (Ρωμιοί), λεηλατώντας και πυρπολώντας ελληνικά καταστήματα, σπίτια, σχολεία και βεβηλώνοντας εκκλησίες ακόμα και νεκροταφεία. Υπήρξαν περίπου 1000 τραυματίες και 200-400 Ελληνίδες και αγόρια βιάστηκαν. Μέσα σε εννέα περίπου ώρες καταστράφηκαν ολοσχερώς 1004 σπίτια, ενώ άλλα περίπου 2500 υπέστησαν εκτεταμένες ζημιές. Καταστράφηκαν επίσης 4348 καταστήματα, 27 φαρμακεία, 26 σχολεία, 5 πολιτιστικοί σύλλογοι, οι εγκαταστάσεις 3 εφημερίδων, 12 ξενοδοχεία, 11 κλινικές, 21 εργοστάσια, 110 ζαχαροπλαστεία και εστιατόρια, 73 εκκλησίες, ενώ συλήθηκαν πάρα πολλοί τάφοι σε 2 κοιμητήρια, καθώς και οι τάφοι των πατριαρχών στην Μονή Βαλουκλή. Μετά τα Σεπτεμβριανά και μη σεβόμενη την Συνθήκη της Λωζάνης αναγκάσατε χιλιάδες Έλληνες να εγκαταλείψουν την ΠΟΛΗ. Στην ακμή του πληθυσμού, το 1922-23 όταν ιδρύθηκε το τουρκικό κράτος οι Έλληνες ήταν 130.000-140.000, σήμερα είναι μόνο 2.000. Μήπως και αυτά είναι από τα έργα και μνημεία που αφήσατε και κοσμούν την Κωνσταντινούπολη; Νομίζω εσκεμμένως τα ξεχάσατε αυτά από τα έργα αιωνιότητας, που υπερήφανα αναφέρατε στους οπαδούς του κόμματός σας.

Η Κωνσταντινούπολη δεν είναι κληρονομιά του Πορθητή. Είναι κληρονομιά του Ιουστινιανού, του Θεοδοσίου, της Θεοδώρας, των Κομνηνών, του Γενναδίου, των Παλαιολόγων, των χιλιάδων Ρωμιών που έζησαν, δημιούργησαν και μαρτύρησαν εκεί. Εξυμνείτε τον Πορθητή ως μεγάλο στρατηγό, επιστήμονα και μηχανικό, Ξεχάσατε να πείτε τι είπε στους Οθωμανούς στρατιώτες του πριν μπουν στην ΠΟΛΗ: ότι μπορούν βάση του ισλαμικού νόμου, για τρεις ημέρες να σφάζουν , να βιάζουν , να αρπάζουν γυναικόπαιδα για να τα πωλήσουν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Και αυτήν την πρακτική χρησιμοποιήσατε στις γενοκτονίες: του Πόντου, της Αρμενίας και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.

Κ. Ερντογάν τολμάτε να συνδέετε την πολιτική σας με πολεμικά μέσα: έξυπνα αεροσκάφη, υποβρύχια, drones. Μα ο κόσμος —και ειδικά η Μεσόγειος— δεν χρειάζεται πολέμους. Χρειάζεται ειρήνη και ψωμί. Χρειάζεται ελπίδα και προοπτική για ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά του. Και δυστυχώς εσείς δεν μπορείτε να του το προσφέρετε.

Κ. Ερντογάν, αν θέλετε να μιλήσετε για μεγαλείο, ας κοιτάξετε τα τείχη της Πόλης. Όχι ως τρόπαιο, αλλά ως μαρτυρία. Αν θέλετε να μιλήσετε για πνευματικότητα, ακούστε τις ψαλμωδίες που ακόμα αντηχούν στις καρδιές των Ελλήνων. Αν θέλετε να μιλήσετε για ιστορία, διαβάστε τα ελληνικά χειρόγραφα που γέμισαν τα μοναστήρια της Πόλης για αιώνες. Γράψτε το καλά στο μυαλό σας. Η Ρωμιοσύνη δεν ξεχνά. Η ιστορία δεν παραχαράσσεται.

Και όπως λέει η ψυχή του λαού μας: «Η Ρωμιοσύνη είναι φυλή συνόκαιρη του κόσμου. Δεν την βρίσκει κανείς στο χάρτη. Την βρίσκει στην καρδιά.» (Γιάννης Ρίτσος).

NAI, η Ρωμιοσύνη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ύπαρξη του κόσμου και ότι η ύπαρξή της θα συνεχίσει όσο υπάρχει ο κόσμος.

Η Ρωμιοσύνη έν’ φυλή συνόκαιρη του κόσμου, κανένας δεν ευρέθηκε για να την-εξαλείψει, κανένας, γιατί σκέπη της είναι από τα ύψη ο Θεός.

Η απάντησή μας είναι καθαρή: Η Κωνσταντινούπολη δεν είναι τρόπαιο. Είναι μνήμη. Δεν είναι πολιτικό σύμβολο. Είναι πνευματική πατρίδα. Δεν είναι κληρονομιά του Πορθητή. Είναι και παραμένει η Βασιλεύουσα του κόσμου. Είναι φως του Ελληνισμού. Και να είσθε σίγουροι ότι αυτό το φως μια μέρα θα ανάψει και θα φωτίσει όλον τον πλανήτη. Σε έναν πλανήτη που θα βασιλεύει η ειρήνη, η αγάπη και ευτυχία των Λαών.

πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια: