Του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτου ~
Μάταια σκέπτονταί κάποιοι ότι «και ο πνευματικός είναι ατελής
άνθρωπος», ότι «είναι ανάγκη να εξηγείς λεπτομερώς εις αυτόν την υπόθεσιν,ειδ’ άλλως δεν θα εννοήση», ότι «και αυτός δύναται ευκόλως να περιπέση σε σφάλμα και για αυτό πρέπει να διορθώσης αυτόν». Εκείνος ο οποίος διαφωνεί μετά του πνευματικού και διορθώνει αυτόν, θέτει εαυτόν υψηλότερον του τελευταίου και παύει πλέον να είναι μαθητής.
Διότι αν και ουδείς είναι τέλειος και δεν υπάρχη άνθρωπος ο οποίος θα ετόλμα να διδάξη ως ο «εξουσίαν έχων» Χριστός, καθ’ ό το κήρυγμα «ουκ έστι κατά άνθρωπον, ουδέ … παρά ανθρώπου» (Γαλ. α’ 11‐12), όμως και εν τοις «οστρακίνοις σκεύεσι» φυλάττεται ο ατίμητος θησαυρός των δωρεών του Αγίου Πνεύματος. Όχι μόνον ατίμητος, αλλά και ως εκ του χαρακτήρος αυτού κεκρυμμένος. Μόνον ο πορευόμενος την οδόν της αψευδούς και πλήρους υπακοής εισέρχεται σε αυτό το μυστικό θησαυροφυλάκιο.
Ο εχέφρων υποτακτικός ή εξομολογούμενος ιδού πώς συμπεριφέρεται προς τον πνευματικόν.
Εκθέτει εν ολίγοις το πλέον ουσιώδες περί του λογισμού ή της καταστάσεως αυτού και κατόπιν αφίνει τον πνευματικό ελεύθερο. Ο πνευματικός, προσευχόμενος από της πρώτης στιγμής της συναντήσεως, αναμένει φωτισμόν εκ του Θεού, και εάν αισθάνηται εν τη ψυχή αυτού «πληροφορίαν», τότε δίδει την απάντησι, την οποία και δέχονται ως τελικήν.
Εάν ο εξομολογούμενος παραβλέψη τον «πρώτον λόγον» του πνευματικού, τότε συγχρόνως θα μειωθή η ενέργεια του μυστηρίου και η εξομολόγησις δυνατόν να μεταβληθή εις απλήν ανθρωπίνην συζήτησιν.
Εάν ο εξομολογούμενος και ο πνευματικός φυλάττουν την οφειλομένην στάσιν προς το μυστήριον, τότε η εκ του Θεού πληροφορία δίδεται ταχέως. Εάν δε δια τινα λόγον δεν έρχηται η πληροφορία, τότε ο πνευματικός δύναται να ζητήση περαιτέρω επεξηγήσεις και μόνον τότε είναι αυτές επιτρεπτές. Εάν όμως ο εξομολογούμενος δεν δώση την δέουσαν προσοχή στον πρώτον λόγο του πνευματικού, και επιβαρύνη αυτόν δι’ «επεξηγήσεων», τότε αποκαλύπτει την έλλειψιν πίστεως και κατανοήσεως του μυστηρίου.
Συμβαίνει δε τούτο, διότι ακολουθεί την υπολανθάνουσαν επιθυμίαν να παρασύρη τον πνευματικόν εις ό,τι ο ίδιος σκέπτεται.... Σε αυτές τις περιπτώσεις άρχεται πλέον η ψυχολογική διαμάχη....., την οποίαν ο Απόστολος Παύλος ωνόμασεν «αλυσιτελή» (Εβρ. ιγ’ 17).
Η πίστη στην δύναμη του μυστηρίου, η πίστη ότι ο Κύριος αγαπά τον άνθρωπον και ουδέποτε θα εγκαταλείψη εκείνον, όστις αρνείται το ίδιον θέλημα χάριν του αγίου Αυτού θελήματος, αναδεικνύει τον υποτακτικόν ακλόνητον και άφοβον. Λαβών παρά του πνευματικού εντολήν ή απλώς οδηγίαν ο υποτακτικός, εν τω αγώνι αυτού να εκπληρώση αυτήν, περιφρονεί και αυτόν τον θάνατον.
Και ημείς φρονούμεν ότι ούτω συμβαίνει, διότι «μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν» (Ιωάν. ε’ 24). Ο Γέρων Σιλουανός εκ των πρώτων ημερών της μοναχικής αυτού ζωής υπήρξε τόσο πολύ τέλειος υποτακτικός, ώστε εξαιτίας αυτού, κάθε πνευματικός ήταν δι’ αυτόν καλός οδηγός. Έλεγεν ότι εάν οι μοναχοί και εν γένει οι πιστοί υπακούουν στους πνευματικούς και τους ποιμένας τους μη κρίνοντες αυτούς και άνευ εσωτερικής εναντιώσεως, τότε και οι ίδιοι δεν στερούνται της σωτηρίας και σύμπασα η Εκκλησία ζη εν πληρότητι ζωής.
