Ο “εθνάρχης” με τον Ινονού και το Νόμπελ στον σφαγέα Κεμάλ: Όταν η Ιστορία γράφεται με λήθη και χειραψίες

 

Είναι τουλάχιστον εξοργιστικό να εξακολουθεί να προβάλλεται ως «εθνάρχης» ο πολιτικός που, μόλις λίγα χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, δεν δίστασε να σφίξει το χέρι του Ισμέτ Ινονού — του στρατηγού που τίμησαν οι Τούρκοι με το επώνυμο μιας μάχης: της μοναδικής μάχης όπου συνέτριψαν τις ελληνικές δυνάμεις. Εκείνος που κέρδισε τους Έλληνες στο πεδίο της μάχης, εκείνος που συνέβαλε καθοριστικά στην εξόντωση και τον ξεριζωμό εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων από τη Μικρά Ασία.

Να θυμίσουμε, για όσους σκόπιμα ξεχνούν, ότι οι Τούρκοι απέκτησαν επώνυμα μόλις το 1934. Ο Ισμέτ πήρε το όνομα Ινονού από τη νίκη του απέναντι στον ελληνικό στρατό. Και ο «εθνάρχης» της Ελλάδας όχι μόνο τον αγκάλιασε στο πλαίσιο της «διπλωματίας», αλλά λίγα χρόνια μετά πρότεινε και τον ίδιο τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ —τον άνθρωπο που έστησε τα θεμέλια της τουρκικής βαρβαρότητας— για Νόμπελ Ειρήνης!

Αυτό δεν είναι διπλωματία. Είναι η απόλυτη πολιτική υποκρισία, είναι η καταπάτηση της συλλογικής μνήμης ενός ολόκληρου έθνους. Πώς είναι δυνατόν να συγχωρείς, να τιμάς και να προτείνεις για διεθνή βράβευση τον αρχιτέκτονα της γενοκτονίας Ποντίων, Αρμενίων και Μικρασιατών;

Η επιστολή πρότασης του Βενιζέλου προς τη Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ το 1934 υπάρχει στα επίσημα αρχεία. Δεν είναι θεωρία συνωμοσίας. Είναι ένα ιστορικό γεγονός που πολλοί θα ήθελαν να σβήσουν ή να “εξηγήσουν” με τον μανδύα της διπλωματίας. Όμως η Ιστορία δεν διαγράφει τις σφαγές, ούτε ξεπλένει εγκλήματα με βραβεία και φιλικές συναντήσεις.

Για τον απλό Μικρασιάτη, για τους απογόνους εκείνων που έφτασαν ξεριζωμένοι στον Πειραιά με μία κουβέρτα στην πλάτη και την οικογένεια χαμένη, αυτά δεν ξεχνιούνται. Και σίγουρα δεν συγχωρούνται με εύκολες χειραψίες και πολιτικά παιχνίδια. Η εικόνα του Βενιζέλου να τιμά τον Κεμάλ δεν προκαλεί εθνική υπερηφάνεια — προκαλεί οργή.

Κι όμως, η επίσημη ιστοριογραφία επιμένει να χρυσώνει το χάπι, να προσπερνά «λεπτομέρειες» για να διατηρήσει αλώβητο το αφήγημα του «μεγάλου ηγέτη». Μα η Ιστορία δεν είναι εργαλείο δημόσιων σχέσεων. Είναι μνήμη, είναι ευθύνη, είναι σεβασμός στους νεκρούς και στους πρόσφυγες που σήκωσαν στις πλάτες τους το βάρος της ήττας — και της προδοσίας.

Ορισμένες χειραψίες, όσο κι αν τις ντύσεις με το ένδυμα της πολιτικής νηφαλιότητας, θα βαραίνουν για πάντα σαν εθνικό στίγμα.