Τετάρτη 21 Μαΐου 2025

Κατά τη διάρκεια της Α ‘Οικουμενικής Συνόδου [Νίκαια, 325 μ.Χ.], οι φιλονικούντες κληρικοί έγραψαν κατηγορίες ο ένας εναντίον του άλλου και τις παρουσίασαν στον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο.

 Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.

Ο αυτοκράτορας πήρε όλα τα χαρτιά που περιείχαν τις κατηγορίες και χωρίς να τα ανοίξει, τα έκαψε πάνω από ένα αναμμένο κερί. Μετά είπε, ενώπιον όλων των έκπληκτων παρισταμένων:
«Αν έβλεπα με τα ίδια μου τα μάτια έναν επίσκοπο, έναν ιερέα ή μοναχό σε αμαρτωλή πράξη, θα τον σκέπαζα ο ίδιος με τον μανδύα μου, ώστε κανείς να μην δει την αμαρτία του ». Έτσι, λοιπόν, ο μεγάλος αυτός χριστιανός αυτοκράτορας άφησε άναυδους και αμήχανους τους σκανδαλοθήρες, σφραγίζοντας τα στόματα όλων.
Η πίστη μας, μας απαγορεύει να είμαστε κατάσκοποι των αμαρτιών των άλλων, και επιτάσσει να είμαστε αυστηροί και αμείλικτοι κριτές των δικών μας αμαρτιών! Ο ασθενής που βρίσκεται στο νοσοκομείο μεριμνά για τη δική του ασθένεια, και δεν έχει ούτε τη βούληση ούτε το χρόνο να ελέγξει τους άλλους ασθενείς ή να χλευάσει την ασθένειά τους.
Μήπως όλοι μας σε αυτόν τον κόσμο δεν είμαστε σαν ασθενείς σε νοσοκομείο; Δεν μας επιτάσσει η κοινή λογική μας να κοιτάξουμε τη δική μας ασθένεια και όχι κάποιου άλλου;
Ας μη νομίσει κανεις ότι θα θεραπευτεί από την ασθένειά του στον άλλο κόσμο. Αυτός εδώ ο κόσμος είναι το νοσοκομείο και ο μόνος τόπος για τη θεραπεία μας· στον άλλο κόσμο, δεν υπάρχει νοσοκομείο· υπάρχει είτε ένα αρχοντικό είτε μια φυλακή για μας.
Πηγή: Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Οχρίδας», (Απρίλιος), Εκδ. Αθως, 2010.
***
Ο Θεοδώρητος Κύρου, συγγραφέας του Ε΄ αιώνος, μας παρέχει μια σημαντική λεπτομέρεια για τα πρόσωπα που συμμετείχαν στην Σύνοδο. Μπαίνοντας στην αίθουσα της Συνόδου ο Μ. Κωνσταντίνος, άρχισε να χαιρετάει μειδιών τους Πατέρες.
Όμως το μειδίαμά του πολύ γρήγορα χάθηκε από το πρόσωπό του. Έβλεπε μπροστά του ένα παράξενο θέαμα. Οι περισσότεροι Πατέρες, που ήρθαν στην Σύνοδο ήταν λωβοί και ακρωτηριασμένοι. Άλλου του έλειπαν τα αυτιά, άλλου τα μάτια και άλλου η μύτη του. Άλλος, τον χαιρέτησε με το αριστερό χέρι, γιατί το δεξί δεν υπήρχε πλέον. Και πολλοί δεν μπορούσαν να σηκωθούν από τις θέσεις τους, αφού τα πόδια τους ήταν παράλυτα.
Ξαφνιάστηκε ο αυτοκράτορας και ρώτησε με κατάπληξη. «Γιατί όλοι σχεδόν οι Επίσκοποι που ήρθαν στην Σύνοδο είναι ακρωτηριασμένοι;»
Ένας αρχιερέας του απάντησε: «Διότι, βασιλιά, έρχονται από τα Μαρτύρια. Όλοι αυτοί που βλέπεις είναι Μάρτυρες και Ομολογητές».
Συγκινήθηκε ο Μ. Κωνσταντίνος και δάκρυσε. Σηκώθηκε και πλησίασε τους λαβωμένους Επισκόπους. Γονάτισε και φίλησε τα παράλυτα πόδια τους, τις άδειες κόγχες των ματιών τους και τα χέρια τους τα ακρωτηριασμένα και κάθισε ως έσχατος σε χαμηλό θρονί, παρακολουθώντας τις εργασίες της Συνόδου. Αυτό προξένησε εντύπωση και όταν τον ρώτησαν σχετικά τους απάντησε:
«Αυτοί οι Επίσκοποι και οι άλλοι κληρικοί είναι οι εκπρόσωποι των πιστών στο Θεό και φροντίζουν για την Εκκλησία Του. Καθοδηγούν τις ψυχές των ανθρώπων στον Ουρανό και στο Θεό. Ενώ εγώ είμαι επιφορτισμένος από τον Θεό, για να ρυθμίζω μόνο τις πρακτικές και γήινες ανάγκες του λαού Του. Αυτοί λοιπόν πρέπει να κάθονται στα ψηλά καθίσματα και εγώ στο μικρότερο, διότι μικρότερο είναι και το έργο μου».
Ο Μ. Κωνσταντίνος συγκινημένος από τα ιερά τραύματα των Αγίων 318 Πατέρων, άφησε τον θρόνο και κάθισε σε χαμηλό θρονί ως έσχατος.
Πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου.
***
Να υπομένουμε τις προσβολές
Κατά τη διάρκεια μιας εξεγέρσεως στην Κωνσταντινούπολη, επί βασιλείας του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, κάποιοι οργισμένοι άνδρες έσπασαν τη μύτη και τα αυτιά του αγάλματος του αυτοκράτορα στην Πόλη. Πολλοί ήταν τότε οι αυλοκόλακες που έσπευσαν στον αυτοκράτορα και με μεγάλη αποστροφή του μετέφεραν πώς οι επαναστάτες έσπασαν τη μύτη και τα αυτιά του αγάλματός του και του ζητούσαν να τιμωρήσει τους παραβάτες με την πιο αυστηρή τιμωρία. Ο μέγας αυτοκράτορας ψηλάφισε με τα χέρια του τη μύτη και τα αυτιά του και είπε στους κόλακες: «Νιώθω ότι η μύτη και τα αυτιά μου είναι ολόκληρα και άθικτα!». Οι κόλακες καταντράπηκαν και αποσύρθηκαν.
Με τέτοια βασιλική μεγαλοψυχία πρέπει όλοι να υπομένουμε τις προσβολές από τους άλλους. Ωστόσο, ας ακούμε με ιδιαίτερη προσοχή τις κατηγορίες εναντιον μας, τις οποίες μας μεταφέρουν οι δικοί μας κόλακες. Πρέπει πάντα να ομολογούμε ενώπιον του Θεού και στον ίδιο τον εαυτο μας, ότι εμείς, εξαιτίας των αμαρτιών μας αξίζουμε ακόμη μεγαλύτερες προσβολές από αυτές που προσάπτουν εναντίον μας.
Πηγή: Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Οχρίδας», (Απρίλιος), Εκδ. Αθως, 2010.