Η πανέμορφη Ιερά Μονή του Αγίου Βησσαρίωνα (Δούσικο) στην Πύλη Τρικάλων

 

Η Ιερά Μονή του Αγίου Βησσαρίωνα (Δούσικου), αποκαλείται και μονή του Σωτήρος των Μεγάλων Πυλών, λόγω της σύνδεσής της με την κοντινή και διαλυμένη σήμερα, βυζαντινή μονή του 13ου αιώνα, της Πόρτα-Παναγιάς, της Πύλης Τρικάλων.

Ιδρύθηκε μεταξύ των ετών 1527-1535, στο χώρο ερειπίων μονής του 13ου – 14ου αιώνα, αφιερωμένης στο Χριστό. Το πρώτο Καθολικό της μονής έκτισε ο κτήτορας της μονής και καταγόμενος από την περιοχή,  Άγιος Βησσαρίωνας (εορτή 15 Σεπτεμβρίου), Αρχιεπίσκοπος Λαρίσης, και προσωπικότητα μεγάλης εμβέλειας, ο οποίος εκτός από την αγιότητα και την ταπείνωσή του, έγινε γνωστός για το κτίσιμο σπουδαίων έργων για την εποχή του, όπως το μοναστήρι του, και τις γέφυρες του Κοράκου στον Αχελώο, του Πορταϊκού, και της Σαρακίνας στο νομό Τρικάλων.

Η μονή ήταν από τα πλούσια και δραστήρια μοναστήρια της περιοχής, με κτήματα στη Ρουμανία, καθώς ο Άγιος Βησσαρίωνας είναι γνωστός στη Μολδοβλαχία για τα θαύματα που έχει επιτελέσει εκεί. Η παράδοση αναφέρει ότι στην περίοδο της ακμής του διέθετε 365 κελιά μοναχών, Τράπεζα (1682), αλλά και πλουσιότατη βιβλιοθήκη.

Το 1771 και το 1820, η μονή λεηλατήθηκε από τους Τουρκαλβανούς, ενώ το 1823, μετά τη σύλληψη και φυλάκιση του ηγουμένου της μονής, ακολούθησε σφαγή και λεηλασία της από τους στρατιώτες του Σούλτζε Κόρυτζα. Το μοναστήρι έπαθε νέες καταστροφές από πυρκαγιά, και τους βομβαρδισμούς του 1943. Σήμερα λειτουργεί με λίγους μοναχούς, και είναι άβατο για τις γυναίκες, για τις οποίες ωστόσο έχει κτιστεί ένα εκκλησάκι έξω από τη Μονή.

Ο επισκέπτης εισέρχεται μέσω της κεντρικής εισόδου, η οποία βρίσκεται στο μέσο περίπου της νότιας πλευράς του. Κεντρικό κτίριο της αυλής αποτελεί το Καθολικό της μονής, αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Πρόκειται για έναν αθωνικού τύπου Ναό, στον οποίο έχει προστεθεί νάρθηκας και εξωνάρθηκας. Πάνω από τους χώρους αυτούς βρίσκονται τα παρεκκλήσια των Εισοδίων της Θεοτόκου, του Τιμίου Προδρόμου και των Αγίων Πάντων. Η σπουδαία αγιογράφηση του Καθολικού, έργο του περίφημου ζωγράφου Τζώρτζη (της Κρητικής Σχολής), αποπερατώθηκε το Νοέμβριο του 1557. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Καθολικού είναι μεταγενέστερο και χρονολογείται στα 1813.

Το Καθολικό περιβάλλεται από τριώροφα κτίρια με ξύλινους εξώστες, που στεγάζουν τις υπόλοιπες δραστηριότητες της μονής. Αριστερά της εισόδου, στη Μονή, βρίσκεται η Τράπεζα. Πολλά από τα αρχικά κτίρια της μονής, όπως το τμήμα της δυτικής πτέρυγας των κελιών, καταστράφηκαν, και σήμερα έχουν αναστηλωθεί.

Η μονή εορτάζει στις 6 Αυγούστου (Μεταμόρφωση του Σωτήρος) και στις 15 Σεπτεμβρίου (Άγιος Βησσαρίωνας).

Στο μοναστήρι φυλάσσεται η Κάρα του Αγίου Βησσαρίωνα.

Περιοχή

Το μοναστήρι του Αγίου Βησσαρίωνα βρίσκεται σε μια υπέροχη καταπράσινη περιοχή, σε απόσταση 24 χλμ. από τα Τρίκαλα, και 5 χλμ. από την κωμόπολη της Πύλης (έδρα του ομώνυμου Δήμου), και πάνω από το χωριό Άγιος Βησσαρίωνας. Για να φθάσει ο επισκέπτης στο μοναστήρι, περνά από τη γέφυρα του Πορταϊκού στην Πύλη, που έκτισε ο ίδιος ο Άγιος Βησσαρίωνας.

Ο Άγιος Βησσαρίων ο Αγαθωνιτης