Η Αγία Αικατερίνη είναι προστάτιδα της παιδείας, της φιλοσοφίας, αλλά και των φοιτητριών και των παρθένων.

 

Ὁ Οἶκος

Τὴν ἐκ Θεοῦ σοφίαν λαβοῦσα παιδόθεν ἡ Μάρτυς, καὶ τὴν ἔξω καλῶς σοφίαν πᾶσαν μεμάθηκε, γνοῦσα δὲ ἐκ ταύτης τὴν τῶν στοιχείων κίνησίν τε καὶ ποίησιν κατὰ λόγον, καὶ τὸν αὐτὰ ἐξ ἀρχῆς διὰ λόγου ποιήσαντα, αὐτῷ τὴν εὐχαριστίαν ἐν νυκτὶ καὶ ἡμέρᾳ προσέφερε· τὰ δὲ εἴδωλα καθεῖλε, καὶ τοὺς ταῦτα ἀφρόνως λατρεύοντας, Ῥητόρων τὴν γνῶσιν καταπτύσασα.

Ἡ ἁγία Αἰκατερίνη γεννήθηκε στήν Ἀλεξάνδρεια στίς ἀρχές τοῦ 4ου αἰώνα μ.Χ. Εἶχε βασιλική καταγωγή. Ἦταν ἀπόγονος τῶν Πτολεμαίων, τῶν βασιλέων τῆς Αἰγύπτου. Ἀνῆκε σέ πολύ πλούσια κι ἔνδοξη οἰκογένεια. Οἱ γονεῖς της ἦταν εἰδωλολάτρες.

Ἀπό μικρή ἔδειξε μεγάλη κλίση στά γράμματα. Μέχρι τά δεκαοκτώ της χρόνια ἔμαθε τέλεια τήν Ἑλληνική καί Ρωμαϊκή παιδεία καί Ἐπιστήμη. Ἔμαθε τούς μεγάλους ποιητές, τόν Ὅμηρο καί τόν Βιργίλιο. Σπούδασε τήν Ἰατρική καί διάβασε τόν Ἱπποκράτη καί τόν Γαληνό, τούς ἰατρούς. Περισσότερο ὅμως ἀσχολήθηκε μέ τήν φιλοσοφία. Μελέτησε προπαντός τά βιβλία ὅλων τῶν ἀρχαίων φιλοσόφων. Θαύμαζε τόν Πλάτωνα καί τόν Ἀριστοτέλη καί μποροῦσε ν’ ἀνοίξει διάλογο μέ ὁποιονδήποτε πάνω στά φιλοσοφικά θέματα.

Ἔμαθε ἐπίσης τήν ρητορική τέχνη καί πολλές γλῶσσες. Ἦταν τόσο μορφωμένη ὃσο καμιά ἄλλη στήν ἠλικία της μέσα στήν Ἀλεξάνδρεια.

*

ΠΑΡΘΕΝΙΚΗ ΖΩΗ

Ἡ ἁγία Αἰκατερίνη διακρινόταν γιά τήν ὀμορφιά της. Ὅλοι τήν θαύμαζαν στήν Ἀλεξάνδρεια. Εἶχε καί τά τέσσερα πράγματα πού θαυμάζουν συνήθως οἱ ἄνθρωποι: πλούτη, ὀμορφιά, μόρφωση, δόξα.

Ἡ μητέρα της, πού σκεπτόταν κοσμικά, καί οἱ συγγενεῖς της τήν πίεζαν καθημερινά νά παντρευτεῖ, γιά νά μήν φύγουν ἀπό τά χέρια τους οἱ οἰκογενειακοί τίτλοι. Ἐκείνη, ὃμως, δέν ἤθελε νά παντρευτεῖ καί γιά νά ἀποφύγει τήν πίεση προσποιήθηκε πώς ἤθελε, ἀλλά ὑπό ἕναν ὃρο: Ἐκεῖνον πού θά ἔπαιρνε γιά σύζυγό της νά ἦταν πιό σοφός, πιό πλούσιος, πιό ὄμορφος καί πιό δοξασμένος ἀπ’ αὐτή.

Παρουσιάστηκαν, βέβαια, πολλοί γαμπροί! Ἀλλά ποῦ νά βρισκόταν ἐκεῖνος πού νά συγκέντρωνε ὅλα τά προσόντα πού ζητοῦσε ἡ Ἁγία;

Ἀπελπισμένοι οἱ γονεῖς της ἀποφάσισαν νά τή στείλουν σέ κάποιον ἀσκητή φιλόσοφο, γιά νά τή συμβουλέψει τί ἔπρεπε νά κάνει.

*

Ο ΑΣΚΗΤΗΣ ΚΑΘΟΔΗΓΕΙ

Ὁ ἀσκητής λεγόταν Ἀνανίας. Ἦταν ἅγιος ἄνθρωπος καί ἀσκήτευε σέ μία ἐρημική τοποθεσία ἔξω ἀπ’ τήν πόλη. Ὅταν εἶδε τήν ἁγία, κατάλαβε, μέ τό χάρισμα πού εἶχε ἀπ’ τό Θεό, πώς θά γινόταν μιά θερμή Χριστιανή.

Τῆς εἶπε, λοιπόν, πώς ἤξερε κάποιο Νυμφίο πού ἦταν πολύ πιό σοφός, πολύ πιό πλούσιος, πολύ πιό ὄμορφος καί πολύ πιό δοξασμένος ἀπ’ αὐτή! Ἐκείνη ἐνθουσιάστηκε καί ἤθελε νά Τόν γνωρίσει. Τῆς ἔδωσε τότε μία εἰκόνα τῆς Παναγίας, πού κρατοῦσε τό Χριστό στήν ἀγκαλιά Της, καί τή συμβούλεψε νά κλειστεῖ στό δωμάτιό της, νά προσευχηθεῖ ὅλη τή νύχτα καί νά παρακαλέσει τήν Παναγία νά τῆς δείξει τόν Υιό Της!

*

Ο ΝΥΜΦΙΟΣ ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΡΕΦΕΤΑΙ

Ἡ ἁγία Αἰκατερίνη ἔκανε ὅ,τι τῆς εἶπε ὁ ἀσκητής καί τή νύχτα κουρασμένη ὅπως ἦταν ἀπό τήν προσευχή καί τήν ἀγωνία, τήν πῆρε ὁ ὕπνος. Καί τότε εἶδε ὅραμα. Εἶδε τήν Παναγία νά κρατάει σάν βρέφος τό Χριστό, ὁ ὀποῖος ἀκτινοβολοῦσε περισσότερο ἀπ’ τόν ἥλιο. Σέ προτροπή τῆς Παναγίας νά κοιτάξει ὁ Χριστός τήν ἁγία, ὁ Χριστός ἀρνήθηκε, ἔστρεψε ἀλλοῦ τό πρόσωπό του καί εἶπε πώς δέν μποροῦσε νά τήν δῆ γιατί ἦταν ὅλο σκοτάδι καί ἀσχήμια, λόγω τῆς καταστάσεως στήν ὀποία βρισκόταν. Ἄν ἤθελε νά Τόν δῆ ἔπρεπε νά συμβουλευτεῖ τόν ἀσκητή.

Τότε ξύπνησε ταραγμένη καί νύχτα σχεδόν ξεκίνησε μέ μερικές ἄλλες γυναῖκες, γιά νά συναντήσει τόν ἀσκητή. Ὅταν ἔφτασε, ἔπεσε μέ δάκρυα στά πόδια καί τοῦ διηγήθηκε ὅλο τό ὅραμα. Ὁ ἅγιος ἀσκητής δέν ἔχασε τήν εὐκαιρία καί τῆς μίλησε γιά τήν χριστιανική πίστη, τό Χριστό, τήν ἀγάπη καί τή θυσία Του, γιά τούς ἀνθρώπους καθώς καί γιά τήν εὐτυχία πού βρίσκουν οἱ ψυχές κοντά Του! Ἡ ἁγία τά ἄκουσε ὅλα αὐτά μέ πολλή προσοχή. Ἀγάπησε τό Χριστό καί βαπτίστηκε!

*

ΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΔΙ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΜΝΗΣΤΕΙΑΣ

Τή νύχτα εἶδε πάλι ὅραμα. Εἶδε τήν Παναγία καί τό Χριστό. Ἀλλά αὐτή τή φορά ὁ Χριστός τήν κοίταξε μέ ἀγάπη καί στήν ἐρώτηση τῆς Παναγίας πῶς τήν ἔβλεπε, ἀπάντησε: «Τώρα ἔγινε λαμπερή, ἔνδοξη, πλούσια καί πάνσοφος. Τίποτε ἀπό τά παλαιά δέν βρίσκω ἐπάνω της. Ἔφυγε τό σκοτάδι. Ἐξαφανίστηκε ἡ ἀσχήμια της…..Τώρα ἀποφασίζω νά τήν μνηστευθῶ, γιά νύμφη Μου ἄφθορο».

Τότε ἡ ἁγία εἶδε, πώς ἔπεσε κάτω καί μέ δάκρυα Τοῦ εἶπε: «Ὑπερένδοξε Δέσποτα, δέν εἶμαι ἄξια νά δῶ τήν Βασιλεία Σου. Ἀλλά ἀξίωσέ μέ νά γίνω μία ταπεινή δούλη Σου». Ἐκείνη τή στιγμή ἡ Παναγία τῆς ἔπιασε τό δεξί της χέρι καί εἶπε: «Δός της, παιδί Μου, τό δακτυλίδι, νά τήν νυμφευθεῖς, γιά νά τήν ἀξιώσεις τῆς Βασιλείας σου τῆς αἰωνίου». Καί ὁ Χριστός τῆς ἔβαλε στό δάκτυλο ἕνα ὡραῖο δακτυλίδι λέγοντάς της: «Ἰδού σήμερον σέ λαμβάνω διά νύμφη Μου ἄφθορον καί αἰώνιον. Φύλαξε μέ ἀκρίβειαν αὐτήν τήν συμφωνίαν καί μή λάβεις πλέον ἄλλον νυμφίον ἐπίγειον». Ἔτσι ξύπνησε ἡ ἁγία Αἰκατερίνη καί εἶδε ὅτι στό δεξί της χέρι φοροῦσε τό δακτυλίδι!

*

ΤΟ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΤΗΣ ΕΡΓΟ

Ἀπό τότε δόθηκε ὁλόψυχα στό Χριστό! Ἔγινε πιστή μαθήτρια καί ἀπόστολός Του. Κήρυττε παντοῦ μέ φλόγα στήν καρδιά. Μέ τό παράδειγμα καί τή διδασκαλία της τράβηξε πολλούς συμπολίτες της στήν πίστη του Χριστοῦ, ἰδιαίτερα τούς διανοουμένους. Τό έργο της ἐξαπλώθηκε ἀκόμη καί στά γύρω μέρη τῆς Ἀλεξανδρείας.

*

Ο ΔΙΩΓΜΟΣ

Στά χρόνια τῆς ἁγίας Αἰκατερίνης ζοῦσε ἕνας μεγάλος διώκτης τῶν Χριστιανῶν, ὁ Μαξέντιος. Αὐτός τιμοῦσε πολύ τούς ἀναίσθητους εἰδωλολατρικούς θεούς. Ἤθελε μάλιστα νά προσφέρει σ’ αὐτούς μία ἐντυπωσιακή θυσία. Διέταξε νά ἔλθουν ὅλοι, ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις, στήν Ἀλεξάνδρεια καί νά προσφέρουν θυσίες μέ τόν ὅρο ὅτι ὄποιος δέν θυσιάσει στούς ψεύτικους θεούς καί προσκυνήσει ἄλλο θεό θά τιμωρηθεί σκληρά.

Ἡ ἁγία Αἰκατερίνη ,ὅταν εἶδε τό λαό νά τρέχει φοβισμένος καί παρά τή θέλησή του νά θυσιάζει στά εἴδωλα, λυπήθηκε κατάκαρδα. Ἄρχισε ὅμως νά ἐνθαρρύνει τούς Χριστιανούς νά μήν ἀρνηθοῦν τήν πίστη τους καί παρακινοῦσε τούς εἰδωλολάτρες νά μήν θυσιάσουν. Πολλοί ἀπό αὐτούς, χάρη στήν εὐγλωττία καί τήν πειστικότητά της, γύρισαν στήν ἀληθινή πίστη τοῦ Χριστοῦ.

Ἔπειτα ἡ ἁγία παρουσιάστηκε μπροστά στόν αὐτοκράτορα, ὁμολόγησε τήν πίστη της καί τόν ἔλεγξε σκληρά γιά ὅλα ὄσα ἔκανε. Ἐκεῖνος γεμάτος θυμό, διέταξε νά τήν κρατήσουν ὑπό περιορισμό καί φρούρηση.

*

Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΡΗΤΟΡΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΤΟΥΣ ΤΕΛΟΣ

Στό μεταξύ ὁ αὐτοκράτορας κάλεσε στό ἀνάκτορο ὅλους τούς σοφούς γιά ν’ ἀνοίξουν διάλογο μέ τήν ἁγία, ἐλπίζοντας ὅτι θά τή νικήσουν στό διάλογο καί ἔτσι θά ἀποδεικνυόταν πώς ἡ δική τους θρησκεία ἦταν ἀληθινή. Οἱ σοφοί πῆγαν καί ἦταν 150. Τότε ἄρχισαν τόν διάλογο μέ τήν ἁγία. Αὐτή τούς νίκησε ὅλους στή συζήτηση , ἐνώ ἐκεῖνοι παραδέχτηκαν τήν ἀλήθεια καί πίστεψαν στό Χριστό. Ὕστερα ἀπ’ αὐτό οἱ 150 σοφοί ρίχτηκαν στή φωτιά κι ἔγιναν μάρτυρες Χριστοῦ! Ἀργά τό βράδυ, ὄταν κάποιοι εὐσεβεῖς Χριστιανοί πῆγαν νά πάρουν τά λείψανά τους, εἶδαν μέ ἔκπληξη, ὅτι τά σώματά τους ἦταν νεκρά, ἀλλά ἀνέπαφα. Τά ἔθαψαν τότε θαυμάζοντας τή δύναμη τοῦ Κυρίου!

*

ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ

Μετά ἀπ’ αὐτό ὁ αὐτοκράτορας χρησιμοποίησε διάφορους τρόπους γιά νά παρασύρει τήν ἁγία , ἀλλά δέν τά κατάφερε. Ἄρχισε μέ κολακεῖες. Συνέχισε μέ διάφορα βασανιστήρια, μαστιγώματα. Τήν ἔβαλε, ἔπειτα, στή φυλακή γιά 12 ἡμέρες μέ διαταγή νά μήν φάει τίποτε. Μάλιστα στό διάστημα αὐτό πίστεψαν καί μαρτύρησαν ἡ γυναῖκα του, ὁ στρατηλάτης Πορφύριος καί 200 στρατιῶτες, τούς ὀποίους γιορτάζουμε τήν ἴδια ἡμέρα μέ τήν ἁγία Αἰκατερίνη. Τέλος, βλέποντας ὅτι ἡ Ἁγία δέν ἄλλαζε πίστη, σκέφτηκε ἕνα φρικτό τρόπο νά τή θανατώσει, χρησιμοποιῶντας κάποιο ξύλινο τροχό, ὁ ὀποῖος εἶχε κολλημένα γύρω του ξυράφια καί βελόνια. Δέν κατάφερε, ὅμως, τίποτε γιατί ἡ ἁγία σώθηκε ἐκ θαύματος, γι’ αὐτό διέταξε νά τήν ἀποκεφαλίσουν.

Τά λείψανά της βρίσκονται στήν Ἱ. Μονή ἁγίας Αἰκατερίνης τοῦ Ὄρους Σινᾶ.

*

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ'.

Ἡ ἀμνάς σου Ἰησοῦ, κράζει μεγάλη τῇ φωνῇ. Σὲ Νυμφίε μου ποθῶ, καὶ σὲ ζητοῦσα ἀθλῶ, καὶ συσταυροῦμαι καὶ συνθάπτομαι τῷ βαπτισμῷ σου· καὶ πάσχω διὰ σέ, ὡς βασιλεύσω σὺν σοί, καὶ θνήσκω ὑπὲρ σοῦ, ἵνα καὶ ζήσω ἐν σοί· ἀλλ᾽ ὡς θυσίαν ἄμωμον προσδέχου τὴν μετὰ πόθου τυθεῖσάν σοι. Αὐτῆς πρεσβείαις, ὡς ἐλεήμων, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον

Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.

Τὴν σοφίαν ἄνωθεν, κομισαμένη τοῦ λόγου, τῶν ῥητόρων ἤλεγξας, τὰς φληναφίας εὐτόνως· κάλλεσι, τῆς παρθενίας ὡραϊσμένη, αἵμασι, τῆς μαρτυρίας πεποικιλμένη· διὰ τοῦτό σε ὡς νύμφην, Αἰκατερίνα Χριστὸς προσήκατο.

Ἕτερον Κοντάκιον

Ἦχος β'. Τὰ ἄνω ζητῶν.

Χορείαν σεπτήν, ἐνθέως φιλομάρτυρες, ἐγείρατε νῦν, γεραίροντες τὴν πάνσοφον, Αἰκατερίναν· αὕτη γάρ, ἐν σταδίῳ τὸν Χριστὸν ἐκήρυξε, καὶ τὸν ὄφιν ἐπάτησε, ῥητόρων τὴν γνῶσιν καταπτύσασα.

Κάθισμα

Ἦχος α'. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.

Μολοῦσα εὐθαρσῶς, πρὸς ἀγῶνας τρισμάκαρ, ἀνδρείως τὸν Χριστόν, ὡμολόγησας Μάρτυς, καὶ τύραννον ἤλεγξας, δυσσεβῆ καὶ παράφρονα, καὶ κατῄσχυνας, ῥητορευόντων τὰ στίφη, καὶ ἀνέδραμες, εἰς οὐρανίους σκηνώσεις· διὸ σε δοξάζομεν.

Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος δ'. Κατεπλάγη Ἰωσὴφ.

Ἡ παρθένος καὶ σεμνή, Αἰκατερῖνα ἡ σοφή, τῇ δυνάμει τοῦ Χριστοῦ, ἐπιρρωσθεῖσα ἀληθῶς, ἀγαλλομένη εἰσέρχεται ἐν σταδίῳ, καὶ τύραννον ὠμόν, καταβαλοῦσα στερρῶς, καὶ πᾶσαν τὴν πληθύν, τῶν δυσσεβούντων ἐχθρῶν, μετ' εὐφροσύνης ἔψαλλεν, ἀκαταπαύστως μεγάλῃ φωνῇ· Χριστέ μου δόξα, Σωτὴρ καὶ ῥύστα, σὺ οὖν δέξαι τὸ πνεῦμά μου.

Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος πλ. δ'. Τὸ προσταχθὲν μυστικῶς.

Ἀλεξανδρέων ἡ λαμπρὰ καὶ θεία πόλις, ἐπὶ τῇ μνήμῃ σου σεμνὴ πανηγυρίζει, καὶ γεραίρει τοὺς ἄθλους σου Αἰκατερῖνα οὓς ἔτλης γενναιοφρόνως ὑπὲρ Χριστοῦ· καὶ μέγα βρενθυομένη σοι ἐκβοᾷ· Ὦ Παρθένε πολύαθλε, εἰς οὐρανίους σκηνάς, συνοῦσα νῦν τῷ Κτίστῃ σου, χαῖρε Μάρτυς πανθαύμαστε.

Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος πλ. δ'. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.

Τὴν σοφίαν τὴν ὄντως ἐξ Οὐρανοῦ, διὰ στόματος Μάρτυς τοῦ Μιχαήλ, λαβοῦσα πανεύφημε, καὶ ἐν ἄθλοις ἀήττητε, τῇ μὲν σοφίᾳ τῇ ἔξω, τοὺς Ῥήτορας ἔπτηξας, τῇ δὲ σοφίᾳ τῇ θείᾳ, τὴν πλάνην ἐμείωσας· ὅθεν καθορῶν σου, τὸν ἀγῶνα ὁ Κτίστης, παρέστη ἐνισχύων σε. Δεῦρο λέγων ἀνάβηθι· οἱ θησαυροὶ γὰρ σε μένουσι· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Μεγαλυνάριον

Νύμφη τοῦ Σωτῆρος πανευκλεής, αἴγλῃ παρθενίας,καὶ σοφίας τῇ καλλονῇ, καὶ μαρτύρων ἄθλοις, λαμπρῶς πεποικιλμένη,Αἰκατερίνα ὤφθης ὡς καλλιπάρθενος.

Αγια του Θεου, πρεσβευε υπερ ημων.