Οικοδομώντας τον ναό του Θεού μέσα μας και στους αδελφούς μας. Έτσι και εμείς κτίζουμε ναούς για να μετατρέψουμε την κόλαση σε παράδεισο και εάν δεν το κατορθώσουμε αυτό τότε [τουλάχιστον] θα επιτύχουμε να μην μας δεχτεί ο διάβολος στην κόλαση.
Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν Σωφρονίου, τοῦ Ἀθωνίτου, Ἱδρυτοῦ καὶ Κτίτορος τῆς ἐν Βρεττανίᾳ Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Τιμίου ἐνδόξου Προφήτου Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου, ἔνθα καὶ ἐκοιμήθη ὁσιακῶς ἐν Κυρίῳ τῷ ἔτει χιλιοστῷ ἐννεακοσιοστῷ ἐνενηκοστῷ καὶ τρίτῳ (1993).
Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.
Πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας, φῶς γενόμενος θεολογίας, προφητικῶς τὸν σὸν βίον διήνυσας· τὸν Ἐνυπόστατον Λόγον ἑώρακας, καὶ σωτηρίας ὁδοὺς ἡμῖν ἐγνώρισας. Πάτερ, πρέσβευε ἀεὶ τῷ Θεῷ δωρήσασθαι, Σωφρόνιε, ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος
Ο π. Ραφαήλ Νόϊκα, πνευματικό τέκνο του γέροντος Σωφρονίου του Essex, ερημίτης της Ρουμανίας Ο π. Σωφρόνιος μας ενθάρρυνε προς αυτό το φυσικό, προς αυτή τη φυσικότητα. Δεν του άρεσε τίποτε το προσποιητό, καμιά υποκριτική συμπεριφορά. Δεν του άρεσαν καθόλου αυτά. «Η ταπείνωση», μας έλεγε, «είναι κάτι το πραγματικά φυσικό, το αληθινά ωραίο, το πιο άγιο πράγμα». Και το ωραίο, το άγιο και το φυσικό ήταν τρεις λέξεις που συχνά τις έβαζε στην ίδια φράση. (Ιερομονάχου Ραφαήλ Νόικα ,Η καλλιέργεια του Πνεύματος ,σελ187-190, Το Περιβόλι Της Παναγίας, Θεσσαλονίκη 2013)
***
Με τον όσιο Σωφρόνιο στις οικογενειακές του συναντήσεις
Η ανεψιά του Ειρήνη
–
Δεν κοιμήθηκα όλο το βράδυ. Ετοιμαζόμουν για την συνάντησή μου μαζί σας, μου είπε η ανεψιά του γέροντα, η Ειρήνη.
Είναι πολύ σπουδαίο το ότι υπάρχουν άνθρωποι σαν εσάς, που έχουν τόσο ζωντανή μνήμη για τον γέροντα Σωφρόνιο.
Αυτά ήταν τα λόγια της πρώτης, από τον
αδελφό του Νικόλαο, ανεψιάς του γέροντα, μιας αρχόντισσας στο ήθος,
γεμάτης μνήμη και τρυφερότητα για τον θείο της…
– Άκουσα ότι ήλθατε από την Ελλάδα, να
συλλέξετε ζωντανές πληροφορίες για τον μεγάλο Γέροντα. Μα εσείς,
σίγουρα, θα ξέρετε περισσότερα πράγματα από μέ εμένα, διότι τον είχατε
είκοσι χρόνια Γέροντα και πνευματικό σας πατέρα. Σεις πρέπει να μου
πείτε για να ακούσω και εγώ από εσάς, από την δική σας εμπειρία, όσα
έχετε συλλέξει και αποθησαυρίσει στη ζωή σας. Ω! Πόσο χαίρω για τη
συνάντησή μας αυτή!
Η ταπείνωση της με συνεπήρε. Είχε στην
αγκαλιά της ένα φάκελο (ντοσιέ) γεμάτο σημειώσεις και ένα μικρό
σημειωματάριο της γιαγιάς της, της μητέρας του γέροντα Σωφρονίου, αλλά
και πολλές φωτογραφίες του γέροντα, σε διάφορες ηλικίες.
Η συνάντηση αυτή έγινε στο σπίτι μιας φίλης
μου, της Ναταλίας Νικολάου. Η μητέρα της, μια Ρωσίδα παραδοσιακής
οικογένειας, έστρωσε για τη συνάντηση αυτή το τραπέζι της γιορτινά και
με ρωσικά εδέσματα. Χαβιάρι, σολομό, κρασί, κβας, αν και υπήρχε
οικονομική δυσχέρεια.
Όμως όταν είπα ότι δεν χρειάζεται κάτι το ιδιαίτερο, έτσι απλά θα συναντηθούμε και θα τα πούμε…
– Όχι, μου είπε. Είναι μεγάλη ημέρα αυτή. Θα μιλήσετε για τον Γέροντα. Πρέπει να ετοιμάσω ανάλογα για ένα τέτοιο γεγονός….
Δημιουργήθηκε μια όμορφη ατμόσφαιρα,.. η επισκέπτρια ήλθε… απ΄ την πρώτη κιόλας στιγμή, ήταν σαν να ήμασταν παλιές γνώριμες…
… Από την ομήγυρη εκείνη κατάλαβα, περίπου, ποια ήταν η ανατροφή και τα παιδικά χρόνια του γέροντα στη Μόσχα, στη γενέτειρά του…
Ό,τι χαρακτήριζε αυτούς τους ωραίους ανθρώπους το είχε και ο Γέροντας Σωφρόνιος: ευγένεια, διακριτικότητα, αγάπη, σύνεση, με πολύ καθαρότητα…
Μετά από μικρή σιωπή η ανεψιά του Ειρήνη συνέχισε να λέει με γλαφυρότητα:
– Ναι ευγενικοί ήταν όλοι στην οικογένεια μας, τη μεγάλη, αλλά μάλλον επειδή ήταν πολύ κοντά στο Θεό.
…Όσο για τον γέροντα, τον θείο μου
Σωφρόνιο, τι να πω! Ήταν της οικογένειάς μας, αλλά κάτι άλλο, με υψηλό
χάρισμα από τον Θεό. Αυτό φαινόταν στη ζωή. Νοιώθαμε την προσευχή του πολύ. Νοιώθαμε και σιγουριά από την προσευχή του. Ήταν κάτι που μας κρατούσε στη ζεστασιά του Θεού και στην προστασία Του. Έφεγγε ο Γέροντας και φαινόταν κάτι πολύ διαφορετικό από όλους εμάς. Δεν ξέρω πως νοιώθετε εσείς τώρα που έφυγε από κοντά μας. Όμως εμείς και τώρα τον νοιώθουμε όπως ήταν όταν ζούσε. Νοιώθουμε την προσευχή του…
– Να μιλάς για τον γέροντα είναι πολύ δύσκολο. Καλύτερα να τον νοιώθεις. Αυτό είναι πιο εύκολο…
Πήγαν στον Γέροντα πολλοί, που δεν πίστευαν
σε τίποτα. Όμως, μετά από την γνωριμία τους μαζί του, γίνονταν οι πιο
πιστοί χριστιανοί…
Πόσο συγκινήθηκα που ήλθατε από την Ελλάδα,
να μιλήσουμε για τον γέροντα. Διάβασα όλα τα γράμματα του από το
1962,έως το 1969 για να θυμηθώ. Έτσι, οι αναμνήσεις αυτές με έχουν
κατακλύσει. Αυτή τη νύχτα δεν κοιμήθηκα καθόλου…
Τί να ειπώ! Το ευχαριστώ είναι λίγο. Δεν ξέρω αν μπορείτε να καταλάβετε το πνεύμα αυτό που ήθελα να εκφράσω!
***
–
Ξέρετε! Συνεχίζει, μας έγραφε ο Γέροντας, για όλους μας σε ένα γράμμα
σε μια διεύθυνση. Το έπαιρνε η Μαρία η αδελφή του, και άρχιζαν τα
τηλεφωνήματα, ότι ήλθε το γράμμα και τρέχαμε όλοι στο σπίτι, όπου
ερχόταν το γράμμα. Ο καθένας διάβαζε το γράμμα, αλλά για τον
καθένα ξεχωριστά έδινε και μια απάντηση προσωπική. Ο καθένας διάβαζε το
γράμμα σαν δικό του (παρ’ όλο που ήταν ένα για όλους). Έτσι
άρχιζε: ” Προς την αδελφή μου Μαρία!” (αλλά και για όλους μας) Αγαπημένη
μου, όμορφη, τρυφερή μου, θαυμάσια, γλυκειά μου Μαρία!” (Χωρίς κόμμα
και έγραφε:” Μόνη σου να βάλεις το κόμμα και να υπογραμμίσεις αυτό που
ταιριάζει σε σένα “).
Ήταν πολύ έξυπνος και πολύ αστείος, γελούσε
πάρα πολύ, και συνεχίζει η Ειρήνη: Ξέρεις! Όταν ερχόταν στην Μόσχα
πάντα καθόταν στα μεγάλα τραπέζια. Επειδή ήταν παραδοσιακοί οι Ρώσοι
κάνουν προποσεις, δεν πίνουν έτσι απλώς. Οι παραδοσιακές οικογένειες το
είχαν αυτό και λέγαμε: Πατερ Σωφρόνιε! Να πιούμε! Και μετά έλεγε
εκείνος: Ξέρετε, ένας άνθρωπος έπινε και έπινε και μετά πέθανε! Γι αυτό
να το έχετε υπ όψει σας.
… Όταν ερχόταν ο Γέροντας, όλοι εμείς τότε είχαμε μικρά παιδιά. Αγαπούσε πάρα πολύ τα παιδιά, την τρίτη γενιά, όπως έλεγε. Τραγουδούσε πάντα μαζί τους παιδικά τραγούδια.
Όταν είχε βροχή, τραγουδούσε το τραγούδι της βροχής και πάντα άρχιζε
πρώτος. Καθόμασταν ώρες ατελείωτες, κουβεντιάζαμε και η επικοινωνία μας
αυτή ήταν σαν μια στιγμή….
Τι να πω! Ανεξάντλητος ο Γέροντας. …
Για τον Γέροντα, όλα τα ανθρώπινα
εδώ στη γη, τα χαρούμενα, τα ευχάριστα, τα ζεστά, δεν του ήταν ξένα.
Πάντα όταν ερχόταν στη Μόσχα με την αδελφή του Μαρία, τραγουδούσαν,
αστειεύονταν και θυμόταν τα παιδικά τους χρόνια.
Η αδελφή του καθόταν στο πιάνο και του
έλεγε πάντα με μια γλυκύτητα:” Θυμάσαι, Γέροντα, αυτό το κομμάτι!” Ο
Γέροντας της έλεγε άλλα, όσα έκαναν σαν παιδιά. Γελούσαν! Ύστερα,
καθόταν και ο ίδιος στο πιάνο και τραγουδούσαν μαζί. Τότε όλοι εμείς
μαζευόμασταν δίπλα τους. Η ατμόσφαιρα άλλαζε. Όλοι ήμασταν χαρούμενοι
και δακρύζαμε από χαρά και από συγκίνηση.
Σαν μαγνήτης μας τραβούσε όλους κοντά του και δεν θέλαμε να τον αποχωριστούμε… Τίποτα δεν σκεφτόμασταν κοντά του. Νιώθαμε μια γλυκύτητα που μας συνέπαιρνε την καρδιά και τον νου.
Εκδηλωνόμασταν τότε με όλα τα συναισθήματά μας, αγκαλιαζόμασταν,
ασπαζόμασταν ο ένας τον άλλον. Ξέραμε πως δεν ήταν μέσα στους κανόνες
της ζωής αυτός ο αυθορμητισμός. Δεν το σχολίαζε ο Γέροντας, αλλά μας
έλεγε συχνά:
– Τί κάνετε μαζί μου! Με συνθλίψατε, με πνίξατε με την αγάπη σας. Δεν έχω δικαίωμα να δέχομαι τόση αγάπη!! Εγώ δεν είμαι άξιος….
Μας έμαθε ο Γέροντας να αντιμετωπίζουμε όλα τα προβλήματα στη ζωή εν Πνεύματι Αγίω, με ταπείνωση πολλή και εμπιστοσύνη στην Πρόνοια του Θεού.
***
Η κάθε εκδήλωση του μας δίδασκε να έχουμε αγάπη στη συμπεριφορά μας…
Η τραγικότητα του κόσμου συνέθλιβε την καρδιά του. Συχνά μου έλεγε:
– Τραγικός ο κόσμος! Δεν ξέρει τι θέλει, τι κάνει, που βαδίζει!…
Πονούσε για ολόκληρους λαούς που ζουν υπό το καθεστώτα τυραννικά. Έλεγε:
–Μα πως δεν σέβονται την ελευθερία του κόσμου; Τί είναι αυτό το πράγμα! Γιατί είναι έτσι τα πράγματα και δεν αφήνουν τους ανθρώπους να ζήσουν ήρεμα με τη δουλειά τους, με τις οικογένειές τους!
…καταλάβαινες πόσο θλιβόταν … τον έβλεπες
να βυθίζεται στον δικό του κόσμο της προσευχής. Αγαπούσε πολύ τον
άνθρωπο, άκουγε με προσοχή ότι και να του έλεγες, απαντούσε και
ανακούφιζε κάθε πονεμένη ψυχή.
***
Ο Γέροντας ζούσε το δράμα της ψυχής που δεν εξωτερικεύεται, γνώριζε τη χαρά που δεν εκφράζεται και φερόταν ανάλογα. Έτσι ξεκούραζε όλους, όσοι τον πλησίαζαν. Ανέπαυε, παρηγορούσε. Συχνά έλεγε:
– Αν δεν ζει μέσα σου ο Χριστός,
δεν μπορείς να καταλάβεις σωστά τα πράγματα στη ζωή. Πώς θα καταλάβεις
τον πόνο, τη χαρά των ανθρώπων, αφού δεν τα ζεις και δεν ζει μέσα σου ο
Χριστός!
Έλεγε: Η καρδιά να χτυπά με τον Χριστό, να αναπνέει Χριστό! Τότε μόνον είσαι πραγματικά αληθινός άνθρωπος.
Ήταν μερικές φορές που έπαιζε με τα παιδιά, σαν παιδί. Τον έβλεπες και απορούσες που εύρισκε τόση χαρά. Πως τα έπαιζε!
Τον απορροφούσε το παιδί τόσο πολύ, που έδινε την εντύπωση πως ξεχνούσε
όλα τα άλλα. Τα έπαιρνε στην αγκαλιά του, τα έσφιγγε, τα φιλούσε,
γινόταν ένα με αυτά. Εκείνα τον αγκάλιαζαν, τον φιλούσαν, τράβαγαν τα
μαλλιά του, πω, πω τί γινόταν! Πάντα μου έλεγε:
Τα παιδιά καταλαβαίνουν πολύ καλά αυτά που
τους λες. Πρέπει να τους μιλάς με σεβασμό όπως στους μεγάλους, αν και οι
μεγάλοι δεν καταλαβαίνουν όπως αυτά!.. Έλεγε επίσης, πως τα παιδιά που
ζουν σε χριστιανικές οικογένειες και έχουν καθαρή ζωή, φθάνουν στην
τέλεια θεωρία.
Σε κάθε γιορτή των παιδιών ήταν παρών.
Οι γονείς των παιδιών έστρωναν το τραπέζι με διάφορα γλυκά, το
εορταζόμενο παιδί καθόταν δίπλα του, έπιναν όλοι το τσάι ή τον καφέ, ο
Γέροντας έκανε μια ευχή και μετά έλεγε το πολυχρόνιο του εορταζόμενου,
στα Ελληνικά και στα Ρωσικά. Στα Ρωσσικά έλεγε το mnogaaleta. Ήταν πολύ
γλυκιά ατμόσφαιρα.
Δεν τον συγκινούσε και τόσο όταν έβλεπε
πολλά παιδιά να μαζεύονται στα μοναστήρια χωρίς να έχουν γονείς
ευσεβείς. Έλεγε, ότι για να μη φύγει ένα παιδί από το δρόμο της
Εκκλησίας, δεν φτάνουν μόνο οι καλοί πνευματικοί, αλλά θα πρέπει και οι
γονείς να δίνουν ανάλογο παράδειγμα στα παιδιά.
.. Όταν
του είπα κάποτε πως ο πατέρας μου θα κάμει διαθήκη και θέλει να
μοιράσει στα παιδιά του την περιουσία του και του ζήτησα να μου πει, αν
πρέπει να διεκδικήσω το “επιβάλλον μέρος της ουσίας “, σε περίπτωση που
θα με αδικούσαν- κατά την γνώμη μου- ήταν καταπέλτης και πολύ αυστηρός .
Με έφερε στα συγκαλά μου …
– Η περιουσία του πατέρα σου είναι δική του. Αυτός κόπιασε και ίδρωσε και πέρασε από πολλές δυσκολίες. Στερήθηκε, πόνεσε. Εσύ δεν κόπιασες καθόλου και μόνο τα αγαθά της απολαμβάνεις, αφού σε σπούδασε κ.λ.π. Ο πατέρας είναι υπεύθυνος για το πώς θα την μοιράσει. Είναι δική του. Αυτός και μόνον έχει το δικαίωμα να την κάνει ότι θέλει. Αν σου δώσει ή δεν σου δώσει, είναι δική του δουλειά. Εσύ δεν κόπιασες για την περιουσία του.
Αυτό ήταν. Ειρήνη και αγάπη επεκράτησε από τότε και ύστερα όλα έγιναν όπως έπρεπε.
Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου, έλεγε. Επέμενε στο σεβασμό που πρέπει να έχουμε στους γονείς.
Όταν ο Γέροντας δεν συμφωνούσε με κάποιον, δεν έκανε κανένα σχόλιο παρά έλεγε: Αυτός ή αυτοί έτσι σκέπτονται, εγώ έτσι…
Μας έμαθε να είμαστε ανεξάρτητες προσωπικότητες με πρότυπο τον Χριστό. Μας δίδασκε μόνον με τη συμπεριφορά του, να αγαπήσουμε την απόλυτη αλήθεια και ειλικρίνεια και να την εφαρμόζουμε σε κάθε εκδήλωση της ζωής μας, αναλαμβάνοντας το κόστος, με όποιο τίμημα, για να κερδίσουμε “Χριστόν Εσταυρωμένον “.
Αν
δεν ήξερε κανείς ότι είναι ηγούμενος, δεν θα καταλάβαινε ποτέ την
ιδιότητά του. Τίποτε το ξεχωριστό από τους άλλους. Το ξεχωριστό οφείλετο
στην ηλικία του και στην υγεία του. Δεν τον είδαμε με πατερίτσα ούτε με
μανδύα, αν και μπορούσε να τα φέρει. Δεν τα είχε, τα θεωρούσε υπερβολές
και χωρίς νόημα. Την πατερίτσα του την βλέπαμε μόνιμα, σταθερή στο
τέμπλο, κάτω από την εικόνα της Παναγίας, δίπλα στο πετραχήλι , το
κρεμασμένο στην Ωραία Πύλη.
Αναπαυόταν, όταν έβλεπε ελεύθερους ανθρώπους. Έτσι μπορούσε να μιλήσει ελεύθερα, χωρίς να θέλει να επηρεάσει. Έλεγε την αλήθεια στη γλώσσα του Ευαγγελίου…
Από το βιβλίο της Δήμητρας Β. Δαβίτη, «Αναμνήσεις από το Γέροντα Σωφρόνιο του Έσσεξ», των εκδόσεων Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη.
***
«Υπάρχει ένα ανέκδοτο που λέγει ότι στην Κόλαση βρέθηκε ένας ληστής και ένας συγγραφεύς. Κάτω και από τους δύο υπήρχε φωτιά. Κάποτε η φωτιά που έκαιγε κάτω από τον ληστή έσβησε, ενώ στον συγγραφέα αυξανόταν. Ο συγγραφεύς ρώτησε: “Γιατί συμβαίνει αυτό; Αυτό είναι αδικία”. Και του είπαν: ”Αυτό συμβαίνει γιατί συνεχίζεται στον κόσμο το κακό που έκανες με τα βιβλία που έγραψες, ενώ του ληστή δεν συνεχίζεται”».
– Θέλω να ζω την ζωή των ερημιτών, να μην παίζω θέατρο. Να είμαι αυτός που είμαι. Όταν γελώ υπάρχουν άνθρωποι που σκανδαλίζονται, όταν είμαι σοβαρός πάλι σκανδαλίζονται. Όμως, θέλω να είμαι φυσικός, απλός.
– Οι
μοναχοί της Μονής μας δεν ζουν όπως ζούσα εγώ στην έρημο του Αγίου
Όρους, αλλ’ όμως χαίρομαι γιατί είναι καλοί μοναχοί και ζουν με φυσικό
τρόπο και δεν είναι υποκριτές, δεν παίζουν θέατρο. Δέχονται όλους τους
ανθρώπους, πλουσίους και πτωχούς, με τον ίδιο τρόπο, χωρίς να κάνουν
διάκριση και προσπαθούν όλους να βοηθούν.
Ο Γέροντας είπε σε ένα κληρικό πνευματικό του παιδί καθώς κοίταζαν ένα ναό που είχε αρχίσει να κτίζεται στους χώρους της Μονής:
«Είναι δύσκολο να κτίζεις ναό σήμερα. Θα ξεσηκωθούν όλα τα δαιμόνια» και συνέχισε με ένα ανέκδοτο που είχε ακούσει στη Ρωσία:
«Κάποιος πήγε στην κόλαση αλλά όμως ήθελε
να υπάρχει εκεί ναός για να προσεύχεται. Παρά την αμαρτωλότητά του
αγαπούσε τον Θεό και ήθελε να προσεύχεται. Άρχισε να μετρά τον χώρο για
να κάνει θεμέλια. Ένας διάβολος τον ρώτησε τι κάνει; Εκείνος απάντησε:
«Θέλω να κτίσω ιερό ναό για να προσεύχομαι». Ανησύχησε ο διάβολος γιατί
δεν ήταν δυνατόν να κτιστεί ναός στην κόλαση και προσπάθησε να τον
εμποδίσει. Δεν το κατόρθωσε και φώναξε και άλλους δαίμονες. Ούτε αυτοί
μπόρεσαν. Το ανέφεραν στον αρχηγό τους. Και τότε συγκεντρώθηκαν πολλοί
δαίμονες και τον έβγαλαν έξω από την κόλαση για να μην κτίσει ναό».
Και συνέχισε ο Γέροντας: «Έτσι και
εμείς κτίζουμε ναούς για να μετατρέψουμε την κόλαση σε παράδεισο και εάν
δεν το κατορθώσουμε αυτό τότε [τουλάχιστον] θα επιτύχουμε να μην μας
δεχτεί ο διάβολος στην κόλαση».
***
Τους ανθρώπους του καιρού μας τους έπληξε κάποια φοβερή ασθένεια, η πνευματική αχρωματοψία (δαλτωνισμός). Βλέπουν στο χρώμα το διαμετρικά αντίθετο προς την αυθεντική πραγματικότητα. Βλέποντας λοιπόν το «πράσινο» στη θέση του «κόκκινου», είναι βέβαιοι ότι βλέπουν όπως πρέπει, και άρχισαν να θεωρούν τους φυσιολογικούς ανθρώπους ως «άρρωστους» και «παράφρονες».
Η χιλιόχρονη πείρα της ιστορίας απέδειξε ολοφάνερα ότι κάθε εκβιασμός διαρκεί κάποιο περιορισμένο διάστημα, ωσότου συσσωρευθεί η ενέργεια της αντεκδικήσεως. Τόσες αυτοκρατορίες ήδη έχουν ανατραπεί· τέτοιες που θεωρούσαν τη θέση τους απρόσβλητη. Έχει ειπωθεί ένας αληθινός λόγος: «Οι λαβόντες μάχαιραν εν μαχαίρα αποθανούνται», και ακόμη ότι θα λάβει εκδίκηση κάθε αίμα ανθρώπου που θα χυθεί επάνω στη γη. Έτσι, η αρχαία εντολή «ου φονεύσεις» παρέμεινε ανεκπλήρωτη κατά τη διάρκεια των αιώνων που παρήλθαν. Και να η αντιμισθία γι’ αυτό.
«Χωρίς Εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» . Όταν λοιπόν οι άνθρωποι παραβλέπουν τον λόγο αυτό, τότε όλες οι προσπάθειές τους αποβλέπουν στο να δημιουργήσουν καλύτερη, όπως τους φαίνεται, ζωή· το αποτέλεσμα όμως της δημιουργίας τους είναι ασήμαντο και ανιαρό μέχρι θανάτου. Το ανθρώπινο πνεύμα δεν μπορεί να χωρέσει σε τόσο ασφυκτικά πλαίσια· πρέπει [να διαρήξει τα δεσμά], να διαλύσει [τα πάντα από οργή και αντίδραση] για να συνειδητοποιήσουμε ότι παρ’ όλα αυτά είμαστε άνθρωποι· είμαστε άνθρωποι, όχι μαριονέτες. Τώρα βλέπουμε ότι παντού καταστρέφονται και διαλύονται τα πάντα χωρίς νόημα…
Μ’ εμένα συνέβαινε το εξής: Από τη θεωρία αυτών που διαδραματίζονται στον κόσμο, η ψυχή μου ερχόταν σε φοβερά ολέθρια αμηχανία. Έφευγε το έδαφος κάτω από τα πόδια μου. Ολόκληρη η ύπαρξή μου συντριβόταν οδυνηρά. Και όταν μπροστά στα μάτια μου το παράλογο όλων των ανθρωπίνων ενεργειών έφτανε στα άκρα, τότε στην ψυχή μου γεννιόταν με παράδοξον τρόπο η βεβαιότητα για το αναπόφευκτο της αιώνιας νίκης της Συνέσεως και της Αλήθειας.
Τώρα παρατηρείται διωγμός των Ορθοδόξων σε όλο τον κόσμο.
Και πώς προκαλούμε το μίσος αυτό; Εμείς φοβόμαστε «και μύγα να
προσβάλουμε». Μας μισούν όμως περισσότερο από ό,τι τους εγκληματίες. Και
αυτό δεν είναι καθόλου φαντασία, όπως γνωρίζουμε από την πείρα μας.
Αλλά «ας μη ταράσσεται η καρδιά σας, πιστεύετε στον Θεό, πιστεύετε στον Χριστό» (Ιωάν. 14.1) και συνεχίστε τη ζωή αυτή. Αυτός είπε: «Όπως μίσησαν εμένα άδικα (Ιωάν. 15,25), έτσι θα μισήσουν και εσάς για το όνομά μου» (Μαρκ. 13,13). Συνεπώς, μη χάνετε τη βασική θεωρία: της ζωής χωρίς αμαρτία!
***
Είναι δύσκολο να ζεί κανείς στην σημερινή Ανθρωπότητα. Πολλά χρόνια προσεύχομαι για όλο τον κόσμο και την ειρήνη του και όμως ειρήνη δεν υπάρχει. Και όταν κανείς ομιλήσει για την ειρήνη, θεωρείται κομμουνιστής. Δεν διαβάζω εφημερίδες για να δω τί γίνεται, γιατί δεν γίνεται τίποτα σωστό. Όλα έξω από τον Χριστό είναι μία κουταμάρα.
Είναι τρομερό να σκέπτεται κανείς ότι ο κόσμος προτιμά κάθετι άλλο στον κόσμο παρά την αιώνια δόξα, την οποία ο συναιώνιος με τον Πατέρα Υιός μας προσέφερε με τον εαυτό του.
Αναρίθμητες είναι οι μορφές με τις οποίες εμφανίζεται η υπερηφάνεια, αλλά όλες αλλοιώνουν την εικόνα του Θεού στον άνθρωπο. Έξω από τον Χριστό, χωρίς τον Χριστό, δεν υπάρχει λύση στην τραγωδία της επίγειας ιστορίας της ανθρωπότητος. Η γήινη ατμόσφαιρα αποπνέει οσμή αίματος. Ο κόσμος όλος τρέφεται καθημερινά με ειδήσεις για φόνους ή βασανισμούς αυτών που νικήθηκαν σε αδελφοκτόνες συγκρούσεις. Τα μαύρα σύννεφα του μίσους κρύβουν από τα μάτια μας το Ουράνιο Φως. Οι άνθρωποι μόνοι τους δημιουργούν την κόλαση τους. Χωρίς την ολοκληρωτική αλλαγή μας με τη μετάνοια, δεν θα έλθει η απολύτρωση του κόσμου· «απολύτρωση» από τη φοβερότερη από όλες τις κατάρες, τον πόλεμο. Για τον ταπεινό φορέα της αγάπης είναι προτιμότερο να φονευθεί παρα να φονεύσει. (Οψόμεθα τόν Θεόν καθώς εστίν)
***
Η απόγνωση για τους κατοίκους του πλανήτη μας δεν παύει να αυξάνει, και είναι βαρύ μέχρις αίματος να προσεύχεται κάποιος για τον κόσμο αυτό, έτσι ως είναι. Υπήρξαν όμως ώρες παραδόξου θριάμβου, όταν η άκρα μωρία των πάντων με διαβεβαίωνε περί της αναπόφευκτης παρουσίας ενός άλλου «πόλου» στο είναι του κόσμου – της Σοφίας. Δεν Την έφθασα, αλλά αυτή έχυνε στην ψυχή μου την ελπίδα της μεταμορφώσεως όλης της κτίσεως, και η προσευχή για όλο τον κόσμο αναζωπυρωνόταν στην καρδιά μου, και το ανέσπερο Φως θεράπευε την ψυχή μου.
Αυτό είναι σοβαρό, καταλαβαίνετε; Κρίνουμε τους άλλους, αλλά θα κριθούμε από τη δική μας στάση, από τις κρίσεις που κάνουμε για τους άλλους.
Έτσι λοιπόν, προσπαθήστε να μην κρίνετε ο ένας τον άλλο, αλλά προσεύχεσθε να ανοίξει ο Θεός την οδό της σωτηρίας Του.
Δεν μπορούμε να πραγματοποιήσουμε μέσα μας την εικόνα του Χριστού, εκτός αν είμαστε πραγματικά ενωμένοι, όπως ο Χριστός το ζητούσε από τους μαθητές Του: «Αγαπάτε αλλήλους», για να γνωρίζει ο κόσμος ότι είστε του Χριστού.
–Όσο βαθειά και αν είναι η ταραχή μας για τις αδικίες κάποιου συστήματος, η αλλαγή του πρέπει να συνδέεται με μακρά διαδικασία ανυψώσεως του ηθικού επιπέδου των ανθρώπων εν γένει. Δεν έχουμε δικαίωμα να πραγματοποιήσουμε εκβιαστικές πράξεις -ακόμη και επάνω στους εκβιαστές- στο Όνομα του Χριστού. Μπορούμε όμως να ελέγξουμε την αδικία, ζώντας με ένταση, για να φυλάξουμε τη δικαιοσύνη προς όλους, και το κάνουμε όταν βλέπουμε όφελος από τον λόγο μας.
Όλη η ζωή του Αγίου Σωφρονίου του Έσσεξ σε… 15 λεπτά
Ο τάφος του
Η ακολουθία του Αγίου εδω
