Μάνα κι αν έρθουν οι φίλοι μου

 

...και πήγε ίσια στα ξώθυρα, επειδής ντρεπότανε ν΄ αφήσει

ξένο να πολυστέκεται στη θύρα· ομπρός του ΄στάθη,

πιάνει το χέρι το δεξί, του παίρνει το κοντάρι

το χάλκινο, και του λαλεί με φτερωμένα λόγια·

“Καλώς τον ξένο· εσύ απ΄ εμάς θα φιλευτείς, και κάλλιο

πρώτα στο δείπνο, κι ύστερα μας κρένεις ό,τι ορίζεις.”

ΟΜΗΡΟΥ "ΟΔΥΣΣΕΙΑ" , ραψ. α', στ. 219-224)

 

Από αυτό το απόσπασμα της Οδύσσειας του Ομήρου , όπου ο Τηλέμαχος υποδέχεται τη μεταμφιεσμένη σε ξένο Αθηνά, όταν τον επισκέφθηκε στην Ιθάκη, είναι και οι στίχοι που αναγράφονται στην είσοδο ενός σπιτιού -ξενοδοχείου στις Μυκήνες:"ΧΑΙΡΕ ΞΕΙΝΕ ΠΑΡ’ ΑΜΜΙ ΦΙΛΗΣΕΑΙ ".

Στη φωτογραφία, ο τότε ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου "Ωραία Ελένη" ("Belle Helene"), Αγαμέμνων Ντάσης και η κόρη του Παναγούλα ποζάρουν απέναντι από το φακό του Robert McCabe το 1954. Είναι μια από τις φωτογραφίες της 10ετίας του 1950-60, "μια πραγματική ελεγεία στην ανεπιτήδευτη ομορφιά του ελληνικού τοπίου αλλά και των Ελλήνων" του φημισμένου Αμερικανού φιλέλληνα φωτογράφου Robert A. McCabe, που σήμερα ζει µεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, νυμφεύθηκε Ελληνίδα και και το 2019 πολιτογραφήθηκε Έλληνας.

Η ιστορία αυτού του ξενοδοχείου ξεκινά από τον σπουδαίο Ερρίκο Σλήμαν, τον άνθρωπο, που απέδειξε ότι ο Όμηρος δεν αφηγείτο ένα παραμύθι αλλά μία αληθινή ιστορία. Με πίστη σε ό,τι διάβαζε στον Όμηρο, έσκαψε και βρήκε την Τροία και στην συνέχεια βρήκε τις Μυκήνες, το παλάτι των Ατρειδών, τον θολωτό τάφο του Αγαμέμνονος και πλείστα άλλα ευρήματα.

Σε ένα άρθρο του Αμερικανού δημοσιογράφου Sloane Elliott στο περιοδικό «The Athenian», που δημοσιεύθηκε το Νοέμβριο του 1976 γράφονται μεταξύ άλλων: "Ο Χριστόπουλος, ένας από τους πρώτους εργάτες του Σλήμαν, συμφώνησε να του εκμισθώσει τα δωμάτια του σπιτιού του, ενώ αυτός και η οικογένειά του αποσύρθηκαν σε ένα από τα τρία σπιτάκια πίσω από το κτήριο. Τα δύο εμπρός δωμάτια του ορόφου κατοχυρώθηκαν από τον Σλήμαν. Από τότε ήταν θέμα γοήτρου για οποίον επισκέπτη και ιδιαίτερα αρχαιολόγο, να μένει σε αυτά. Ο Σλήμαν έδωσε το όνομα στο μικρό πανδοχείο. Επίσης, ο Σλήμαν εισηγήθηκε την επιγραφή η οποία υπάρχει ακόμη στην κύρια είσοδο: "ΧΑΙΡΕ ΞΕΙΝΕ ΠΑΡ’ ΑΜΜΙ ΦΙΛΗΣΕΑΙ ". Η "Ωραία Ελένη" ήταν νοικιασμένη από τον Σλήμαν, στην διάρκεια των τελευταίων πέντε μηνών του 1876, όταν ανακάλυψε τον πλούτο στους λακκοειδείς τάφους των Μυκηνών.

Σύμφωνα με το βιβλίο-λεύκωμα, το οποίο περιλαμβάνει την ιστορία ενός από τα πλέον γνωστά ξενοδοχεία, όχι βεβαίως στην Ελλάδα αλλά στον κόσμο: "Κάποτε στην Ωραία Ελένη – Η ιστορία ενός ξενοδοχείου" (Εκδόσεις Ευρώτας) με συγγραφέα τον σημερινό ιδιοκτήτη του στις Μυκήνες, Αχιλλέα Ντάση, εκεί φιλοξενήθηκαν πρωθυπουργοί, καθηγητές πανεπιστημίων διεθνούς φήμης, ηθοποιοί, σπουδαίοι ποιητές, συγγραφείς, ζωγράφοι, καλλιτέχνες, διπλωμάτες, αρχαιολόγοι, επιστήμονες και πολλοί άλλοι σημαντικοί πνευματικοί άνθρωποι διεθνούς φήμης. Σημειωτέον ότι οι ιδιόχειρες εντυπώσεις των περισσοτέρων είναι γραμμένες στα αρχαία ελληνικά.

Και σ' αυτό το Ριζίτικο τραγούδι βρίσκουμε τα λόγια της φιλοξενίας που είναι παράδοση των Ελλήνων από την εποχή του Ομήρου: "Στρώσε τους τάβλα να γευτούν,

κλίνη να κοιμηθούνε.

Στρώσε τους παραπέζουλα

Να βάλουν τ'άρματά τους... 

 

Venetia Georgiou