«Τη χαρά από την επικοινωνία με τον άγιο Ιωάννη της Σαγκάης την έχω κρατήσει στην μνήμη μου».

 

Πρωθιερέας Γεώργιος Λάριν: «Τη χαρά από την επικοινωνία με τον άγιο Ιωάννη της Σαγκάης την έχω κρατήσει στην μνήμη μου». 

Μέρος Α.

Ντμίτρι Ζλόντορεβ

 

Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκτός Ρωσίας φέτος εορτάζει δύο επετείους, που σχετίζονται μ’ έναν από τους πιο αγαπημένους Αγίους, τον Αρχιεπίσκοπο Ιωάννη της Σαγκάης και του Σαν Φρανσίσκο. Τον Ιούνιο εορτάζεται η επέτειος των 125 χρόνων από τη γέννησή του και τον Ιούλιο αυτή των 55 χρόνων από τον θάνατό του.

 

Ο πρωθιερέας Γεώργιος Λάριν είναι προϊστάμενος του ναού της Αγίας Σκέπης της Παναγίας στην αμερικάνικη πόλη Ναγιάκ. Ο πατήρ Γεώργιος είναι γνώστης πολλών ιστοριών για τον Άγιο Ιωάννη. Ο ίδιος γνώρισε τον δεσπότη, όταν ήταν ακόμα μικρός, στη Σαγκάη, στις αρχές της δεκαετίας του 1940, και νιώθει τη μέριμνα του Αγίου από τότε μέχρι σήμερα.

 

Ο δεσπότης είπε: «Αν ο Θεός παρενέβαινε και τα νήπια της Βηθλεέμ έμεναν ζωντανά, τότε αργότερα, στα Ιεροσόλυμα, θα φώναζαν “Σταύρωσον αυτόν”

Θυμάμαι πολύ καλά πώς συνάντησα τον δεσπότη Ιωάννη. Ήμουν τότε 6 ή 7 χρονών. Οι γονείς μου αγόρασαν ένα σπίτι, το οποίο βρισκόταν πολύ κοντά στον ναό της εικόνας της Παναγίας της Εγγυήτριας των Αμαρτωλών, όπου υπηρετούσε ο δεσπότης Ιωάννης. Εκτός τούτου, από την ηλικία των πέντε ετών πήγαινα σε γαλλικό σχολείο, που ήταν και αυτό δίπλα στον ναό.

 

Ο πατέρας μου ήταν άνθρωπος της εκκλησίας και συχνά βοηθούσε εκεί. Πηγαίναμε στις ακολουθίες οικογενειακώς: Το Σάββατο για την ολονύκτια ακολουθία και την Κυριακή και στις γιορτές για τη Θεία Λειτουργία.

 

Το καλοκαίρι στη Σαγκάη έκανε πολλή ζέστη και είχε υγρασία. Κατά τη διάρκεια των διακοπών, εγώ με τ’ άλλα παιδιά παίζαμε στην αυλή της εκκλησίας μας. Μια μέρα, που έκανε πολλή ζέστη, μπήκα στον ναό, για να ξεκουραστώ λιγάκι, επειδή μέσα ήταν δροσερά.

 

Ήταν καθημερινή, τελείτο κάποια ακολουθία από έναν ιερέα και ο κόσμος ήταν λίγος. Ο δεσπότης Ιωάννης συνήθως είχε τη δική του θέση στον ναό, αριστερά από την είσοδο, κάτω από τους θόλους. Είχε τον δικό του άμβωνα και αναλόγιο, όπου και προσευχόταν. Εκείνην τη φορά παρατήρησα ότι ήταν κι εκείνος εκεί. Λόγω ενδιαφέροντος, στάθηκα κοντά του. Με πρόσεξε, αλλά δεν είπε τίποτα.

 

Μετά την ακολουθία, ο δεσπότης, κατά τη συνήθειά του, γύρισε όλον τον ναό και προσκύνησε όλες τις εικόνες. Μου έκανε εντύπωση αυτό το γεγονός. Τον ακολουθούσα και κρατούσα τη ράβδο του. Ύστερα με κάλεσε στα δωμάτια του, λέγοντας: «Έλα μέσα, να μιλήσουμε».

 

Οι γονείς μου μιλούσαν συχνά για τον δεσπότη στο σπίτι και είχα ήδη ακούσει πριν ότι όλον τον καιρό προσεύχεται. Και όντως, ήταν παρών σε όλες τις ακολουθίες, ακόμη και σ’ αυτές που δεν τελούσε ο ίδιος.

 

Ο δεσπότης έμενε στον δεύτερο όροφο ενός γειτονικού σπιτιού, επί του οποίου υπήρχε ένα καμπαναριό. Είχα παρατηρήσει ότι όταν μπήκαμε στα δωμάτια του, ο δεσπότης άρχισε να κάνει μετάνοιες. Στη γωνία του δωματίου βρισκόταν ένα γραφείο με χαρτιά πάνω του και δίπλα υπήρχαν πολλές εικόνες. Γονάτισε μπροστά στις εικόνες και προσευχόταν για πολλή ώρα.

 

Ξαφνικά, μπήκε κάποιος άνθρωπος και, όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, ήταν ο γραμματέας του, με το επώνυμο Κάντοβ. Ο δεσπότης με προσκάλεσε στο επόμενο δωμάτιο και με κέρασε τσάι και μετά την προσευχή άρχισε να μου κάνει ερωτήσεις για το πώς ζω κ.τ.λ. Έτσι έλαβε χώρα η γνωριμία μας.

Από τότε άρχισα να τον επισκέπτομαι σχεδόν κάθε μέρα το καλοκαίρι, για να μιλάω μαζί του και να τον ρωτάω όλα όσα μ’ ενδιέφεραν. Μάλιστα, τότε δεν μιλούσα όπως τώρα, που είμαι ώριμος άνθρωπος, αλλά του έκανα λίγο παιδικές ερωτήσεις. Μου ήταν ενδιαφέρον να παρακολουθώ πώς ζει αυτός ο άνθρωπος.

 

Ο δεσπότης ήξερε να απαντά με ωραίο τρόπο στις ερωτήσεις μου. Για παράδειγμα, με ανησυχούσε το γεγονός, γιατί ο Κύριος δεν πήρε την ψυχή του βασιλιά Ηρώδη, πριν εκείνος δώσει την εντολή να σκοτωθούν όλα τα νήπια της Βηθλεέμ. Μια φορά έκανα αυτήν την ερώτηση στον δεσπότη κι έλαβα την εξής απάντηση: «Λοιπόν, ας το σκεφτούμε. Ο Θεός θα παρενέβαινε, ο Ηρώδης θα πέθαινε και όλα τα νήπια θα έμεναν ζωντανά. Όμως, τι θα συνέβαινε, αν ο Κύριος θα έπραττε κατ’ αυτόν τον τρόπο; Όλοι θα ήταν ζωντανοί, θα ήταν συνομήλικοι με τον Χριστό σ’ εκείνην τη ζωή, άρα, όταν Τον πήγαιναν να σταυρωθεί, αυτά τα παιδιά θα βρίσκονταν στα Ιεροσόλυμα και θα φώναζαν: «Σταύρωσαν αυτόν!». Θα μεγάλωναν, θ’ απέρριπταν τον Χριστό και τώρα θα βρίσκονταν στην Κόλαση. Τώρα, όμως, τους τιμάμε σαν μάρτυρες για τον Χριστό».

 

Ο δεσπότης εξέπεμπε ένα θεϊκό φως

 

Ο δεσπότης μεταμορφώθηκε όλος κι εξέπεμπε ένα θεϊκό φως. Πιθανόν, είχε κάποιο όραμα

 

Μου άρεσε να παρατηρώ τον δεσπότη κατά τη διάρκεια των ακολουθιών. Πολλοί έλεγαν ότι το Πάσχα «πετούσε» κυριολεκτικά στον ναό, χαιρετώντας όλους με το «Χριστός Ανέστη!». Μετακινείτο με τέτοια ταχύτητα, που οι βοηθοί του μόλις τον προλάβαιναν.

 

Μια φορά, παρακολούθησα το εξής περιστατικό. Ήταν η μέρα κάποιας μεγάλης εορτής και οι ιερείς φορούσαν τα λευκά άμφια. Ο δεσπότης βρισκόταν μέσα το Ιερό Βήμα. Οι βοηθοί τού έβαλαν τα άμφια και ύστερα έφυγαν. Έμεινα μόνο εγώ, καθώς κρατούσα τη ράβδο του.

 

Εκείνην τη στιγμή στον ναό διαβάζονταν οι Ώρες και ο κόσμος άναβε κεριά. Ξαφνικά είδα πως ο δεσπότης μεταμορφώθηκε όλος, εξέπεμπε ένα θεϊκό φως και είχε πολύ χαρούμενα μάτια. Πιθανόν, είχε κάποιο όραμα. Εγώ απλώς τον κοιτούσα και δεν έβλεπα τίποτε άλλο εκτός από αυτό το φως. Πέρασαν κάποια δευτερόλεπτα κι εγώ κατέβασα το κεφάλι μου, νομίζοντας πως όλα αυτά ήταν η εντύπωσή μου. Αλλά, όταν πάλι σήκωσα το κεφάλι μου, το φως είχε εξαφανιστεί. Ο δεσπότης συνέχιζε τη λειτουργία.

 

Μια φορά αποφάσισα να μιμούμαι τον δεσπότη

 

Από την πρώτη μέρα της γνωριμίας μου με τον δεσπότη πέρασαν ένα ή δύο χρόνια. Προσκολλήθηκα σ’ αυτόν πάρα πολύ και κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή αποφάσισα να τον μιμηθώ. Ο δεσπότης περνούσε μια πολύ ασκητική ζωή. Κοιμόταν μόνο καθισμένος και δεν έτρωγε κρέας. Εγώ πήρα την απόφαση να κάνω το ίδιο. Άρχισα να τρώω πολύ λίγο. Το παρατήρησαν οι γονείς μου. Μια φορά τη νύχτα, όταν όλοι πήγαν για ύπνο, σηκώθηκα από το κρεβάτι, έβαλα το σεντόνι κάτω στο πάτωμα και ξαπλώθηκα εκεί. Η μάνα μου το είδε και την επόμενη μέρα, μαζί με τον πατέρα, με πήγαν στον δεσπότη και του είπαν πως δεν τους υπακούω.

 

Ο δεσπότης αναστατώθηκε και είπε: «Τι κάνεις; Νομίζεις ότι ο Θεός το θέλει; Εσύ πρέπει να υπακούς τον πατέρα και τη μητέρα σου, αυτό είναι το πιο σημαντικό πράγμα!».

 

Έκλαψα λιγάκι κιόλας. Ο δεσπότης φώναξε τον φύλακα, του έδωσε λεφτά και τον έστειλε στο κατάστημα. Σε 15 λεπτά γύρισε με μια σακούλα, που περιείχε ζαμπόν. Ο δεσπότης μού το έδωσε και είπε:

 

– Τρώγε!

 

– Μα τώρα είναι νηστεία, πώς μπορώ;

 

– Όχι, η υπακοή είναι πάνω απ’ όλα. Φάε το τώρα αμέσως και να είσαι υπάκουος στη μητέρα και τον πατέρα σου.

 

Έτσι, με δάκρυα, έφαγα εκείνο το ζαμπόν. Όχι ολόκληρο, βέβαια, αλλά έφαγα αρκετό.

 

Συνεχίζεται...

 

Ο πρωθιερέας Γεώργιος Λάριν

Τη συνομιλία σημείωσε ο Ντμίτρι Ζλόντορεβ

Μετέφρασε από τα Ρωσικά στα Ελληνικά η Κατερίνα Πολονέιτσικ

 Pravoslavie.ru