*** Ελλειμματική λεκτική αναπαραγωγή και χρήση ειρωνείας ως ένα κλασικό παράδειγμα υγειονομικής προπαγάνδας ***

Γράφει ο Κωνσταντίνος Βαθιώτης

Σε πρόσφατη ανάρτησή του ο κ. Κωνσταντίνος Καλλίρης, λαμβάνοντας αφορμή από την συνέντευξη του γράφοντος στον δημοσιογράφο του Focus Στέφανο Δαμιανίδη (23.7.2021) χρησιμοποίησε την τεχνική της προπαγάνδας:

«Μόλις άκουσα (πρώην όπως λέει ο ίδιος) καθηγητή νομικής να λέει ότι το ζήτημα του εμβολιασμού είναι και θρησκευτικό, διότι υπάρχει και η άποψη ότι ο Θεός αποφασίζει πότε θα πεθάνουμε. Φαντάζομαι ότι τον δρόμο τον διασχίζει με κλειστά τα μάτια».

Με την παρενθετική αναφορά [(«πρώην όπως λέει ο ίδιος»)], ο κ. Καλλίρης έδωσε την εντύπωση ότι επιθυμεί να υπογραμμίσει απαξιωτικά την απώλεια της ιδιότητας του ομιλητή, λησμονώντας ότι, άπαξ και κάποιος έγινε καθηγητής, ο τίτλος αυτός τον ακολουθεί εφ’ όρου ζωής. Πόσω μάλλον όταν η τυπική παύση της ιδιότητος οφείλεται σε λόγους αρχών και συνειδήσεως. Άλλωστε, σε αντίθεση με πλήθος εν ενεργεία πρώην συναδέλφων του, οι οποίοι, παρά την εδραίωση της πρωτοφανούς υγειονομικής δικτατορίας, σφυρίζουν αδιάφορα, εκείνος προσπαθεί να τιμά καθημερινώς τον τίτλο που με πολύ κόπο κέρδισε πριν από 17 χρόνια. Φυσικά, η ειρωνική απαξίωση συνιστά ad hominem επίθεση, αφού στοχεύει στο να πλήξει το πρόσωπο και όχι την ουσία των λόγων του ομιλητή. Ως γνωστόν, το στοιχείο αυτό αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της προπαγάνδας.

Στην επίμαχη συνέντευξη (λεπτό 14.55) ο “πρώην” επικαλέσθηκε ένα άρθρο της Anne Eriksen, το οποίο αναδεικνύει σε μια υποσημείωση του υπό έκδοσιν βιβλίου του με τίτλο “Από την τρομοκρατία στην πανδημία. Υποχρεωτικές ιατρικές πράξεις στον πόλεμο κατά του αόρατου εχθρού”. Μεταφέροντας τα λόγια της αρθρογράφου, ο ομιλητής είπε ότι τo 1718 μια Λαίδη, σύζυγος του Άγγλου πρέσβεως στην Κωνσταντινούπολη, εμβολίασε τον γιο της για ευλογιά, και το 1721, όταν η οικογένεια επέστρεψε στην Αγγλία, εμβολιάσθηκε η αδελφή της. Ωστόσο, η νέα τεχνική τού εμβολιασμού περιορίσθηκε για θρησκευτικούς λόγους. Ενώ οι υποστηρικτές του εμβολιασμού έλεγαν ότι πρόκειται για δώρο Θεού, οι αντίπαλοί τους υποστήριζαν ότι είναι αμαρτία, διότι ο Θεός καθορίζει τον θάνατο.

Ο κ. Καλλίρης, όμως, παρέλειψε την πιστή αναπαραγωγή της κρίσιμης αυτής τεκμηρίωσης και αρκέσθηκε να παρουσιάσει ως άποψη του γράφοντος ότι «το ζήτημα του εμβολιασμού είναι και θρησκευτικό, διότι υπάρχει και η άποψη ότι ο Θεός αποφασίζει πότε θα πεθάνουμε», προσθέτοντας την ειρωνική φράση «φαντάζομαι ότι τον δρόμο τον διασχίζει με κλειστά τα μάτια».

Πρόκειται για κλασική προπαγανδιστική τακτική, καθ’ όσον, με την ελλειμματική μεταφορά των λόγων του ομιλητή και την συνοδευτική χρήση της ειρωνείας, παρέχεται η εντύπωση ότι αυτός δεν παρουσίασε το επιχείρημα που χρησιμοποίησε η αρθρογράφος, αλλά διατύπωσε δική του θέση, η οποία ταυτίζεται με το περιεχόμενο της θρησκευτικής ένστασης.

Όπως σημειώνει ο Edward L. Bernays στο βιβλίο του “Προπαγάνδα” (μτφ.: Δ. Τάννης, εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 2015, σελ. 32):

«Η σύγχρονη προπαγάνδα είναι μια σταθερή, συνεχής προσπάθεια να δημιουργήσεις ή να αναμορφώσεις γεγονότα με σκοπό να επηρεάσεις τις σχέσεις του κοινού με μια εταιρεία, μια ιδέα ή μια ομάδα ανθρώπων».

Είναι άλλο πράγμα, λοιπόν, να πει κάποιος ότι το ζήτημα του εμβολιασμού είναι και θρησκευτικό, επειδή ο Θεός αποφασίζει πότε θα πεθάνουμε, υπονοώντας έτσι ότι αυτή είναι η θέση του ομιλητή, και άλλο πράγμα να πει ότι το ζήτημα του εμβολιασμού είναι και θρησκευτικό, επειδή το 1721 προβλήθηκαν θρησκευτικές ενστάσεις με άξονα την σκέψη ότι ο εμβολιασμός είναι αμαρτία, αφού ο Θεός καθορίζει τον τρόπο και τον χρόνο του θανάτου, χωρίς να γίνεται υπαινιγμός ότι αυτή η αιτιολογία αποτελεί και πεποίθηση του ομιλητή.

Φαντάζομαι ότι ο κ. Καλλίρης εμπνεύσθηκε το παράδειγμα της διάσχισης του δρόμου με κλειστά τα μάτια από την χορήγηση της συναίνεσής του σε εμβολιαστικό υπάλληλο, έχοντας ο ίδιος κλειστά τα δικά του μάτια για το ενδεχόμενο να υποστεί κάποια σοβαρή παρενέργεια από την πράξη της ετεροδιακινδυνεύσεώς του…

 

ΥΓ: Ο κ. Κωνσταντίνος Καλλίρης υπήρξε συνήγορος του Γερμανού Ιστορικού-Αναθεωρητιστή Heinz Richter (Χάιντς Ρίχτερ), ο οποίος «όχι μόνο αμφισβητεί τα εγκλήματα πολέμου των ναζιστών στην Κρήτη, αλλά παρουσιάζει και τους Κρήτες ως θύτες». Ο έτερος συνήγορος στην υπόθεση Ρίχτερ ήταν ο κ. Αθανάσιος Αναγνωστόπουλος, νομικός υποστηρικτής των HOAXES.