Τετάρτη 29 Απριλίου 2020

“ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ ΜΑΡΙΑ” το μεγάλο έργο του μουσικοσυνθέτη Μάριου Τόκα

“ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ ΜΑΡΙΑ” το μεγάλο έργο του μουσικοσυνθέτη Μάριου Τόκα
Ο Μάριος Τόκας γεννήθηκε στις 8 Ιουνίου του 1954 και έφυγε για το μεγάλο ταξίδι στις 27 Απριλίου του 2008, ξημερώματα του Πάσχα, την ημέρα που οι ουρανοί είναι ανοιχτοί!
Πολύ λίγοι άνθρωποι κατάφεραν σε τόσο σύντομο βίο να σημαδέψουν με το έργο τους ολόκληρες γενιές στην Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και την ιστορία της Ελληνικής μουσικής.
Στην ελληνική δισκογραφία εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1978.
Οι επιτυχίες διαδέχονταν η μία την άλλη και η μουσική του απλώθηκε γρήγορα και ταξίδευε παντού, όπου υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν το καλό ελληνικό τραγούδι. Τραγούδια όπως «Αννούλα του χιονιά», «Σ’ αγαπώ σαν το γέλιο του Μάη», «Θάλασσες», «Δίδυμα Φεγγάρια», «Μια στάση εδώ»,  «Σ’ αναζητώ στη Σαλονίκη», «Τα Λαδάδικα», φέρνουν την απόλυτη καθιέρωση στο μουσικό στερέωμα.
Αυτό που όμως δεν είναι ευρύτερα γνωστό, είναι πως το 1996, ο Μάριος Τόκας επισκέφθηκε το Άγιον Όρος. Συγκλονισμένος από τα χειρόγραφα του μοναχού Γεράσιμου Μικραγιαννανίτη που βρήκε και μελέτησε εκεί, έγραψε το συμφωνικό έργο «Θεογεννήτωρ Μαρία», το κορυφαίο μουσικό έργο του.

Έγραψε ο Μάριος Τόκας για το έργο «Θεογεννήτωρ Μαρία» :
«Τις μελωδίες μου αυτές αφιερώνω στη μνήμη των γονιών του πατέρα μου Κύπρου Τόκα, Νικόλα και Κατερίνας που αποφάσισαν κάποια στιγμή να αφιερώσουν τη ζωή τους στον μοναχισμό. Ο παππούς Νικόλας – Ξενοφών Μοναχός – έζησε και κοιμάται στη Μονή Σταυροβουνίου και η γιαγιά Κατερίνα – Ελισάβετ Μοναχή – κοιμάται στο μοναστήρι Αγίου Γεωργίου του Αλαμάνου στην Κύπρο. Στις θείες μου Θεοδοσία Μοναχή, Ευαγγελία Μοναχή και Ευφημία Μοναχή. Μαζί και στη μνήμη της μητέρας μου Χαρούλας Κύπρου Τόκα».

Ο Μάριος Τόκας, έχοντας βιωματική σχέση με την Ορθοδοξία, όπως φαίνεται παραπάνω από τα λόγια του, κατέθεσε το δικό του «λάδι στο καντήλι», παρουσιάζοντας ένα έργο ψυχής, που ευτύχησε να ερμηνευθεί από τον Μανώλη Μητσιά, με όλη τη γνώση και την πολύχρονη εμπειρία στο είδος, αλλά και τον Κώστα Χατζηχριστοδούλου, σημαντικό ερμηνευτή και σταθερό συνεργάτη του συνθέτη εκείνα τα χρόνια.


Στο καλαίσθητο ένθετο του cd συμπεριλαμβάνονται επίσης ένα κείμενο του Ιερομόναχου Διονύσιου Μικραγιαννανίτη και ένα του μορφωτικού ακόλουθου της κυπριακής πρεσβείας Γιώργου Γεωργή.
«Ηφράνθημεν εκ του ακούσματος…»
Διονύσιος Ιερομόναχος και Συνοδεία
Μικρά Αγία Άννα – Δάφνη Άγιον Όρος
«Πάσχα 1997
Αγαπητέ έν Χριστώ αδελφέ κ. Μάριε
“Χριστός Ανέστη!”
Μετά πολλής συγκινήσεως και χαράς γράφομεν δια να εκφράσωμεν τα συγχαρητήρια, δια την ωραιοτάτην εκδήλωσιν.
Η πληθύς των τηλεφωνημάτων πρός ημάς εβεβαίωσεν “του λόγου το ασφαλές”.
Κατορθώσαμεν και ηκούσαμεν και ηφράνθημεν εκ του ακούσματος, το οποίον ήτο σεμνόν και μεγαλειώδες, αρμόζον εις τα παρακλητικά, δοξολογικά λόγια των ύμνων. Τί δέ να είπωμεν καί διά τό τελικόν τροπάριον, το επαναληφθέν;
Πιστεύομεν ότι σφυγμομέτρησες το Ελληνικόν κοινόν και ότι τούτο θα ευρίσκεται πλέον εις τα χείλη του κόσμου.
Ευχόμεθα, δι’ ευχών του μακαριστού Γέροντος ημών, Μοναχού Γερασίμου Μικραγιαννανίτου Υμνογράφου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, καλάς επιτυχίας τη χάριτι του Αναστάντος Χριστού.
Σε ασπαζόμεθα εν Χριστού Αναστάνες
Μετά πολλής αγάπης
Ιερομόναχος Διονύσιος Μικραγιαννανίτης
Πνευματικός»


«Έκανε τον ύμνο τραγούδι…»
«Θεογεννήτωρ Μαρία
Παναγία, Αγιωτάτη των Αγίων, η Κεχαριτωμένη, Υπέρμαχος Στρατηγός, Βασίλισσα του Κόσμου, Κοσμοσώτειρα και Κοσμοκρατούσα, η Παρθένος Μαρία, η τεκούσα των ενανθρωπήσαντα Θείο Λόγο. Θεοτόκος, η τιμητικότατη των προσωνυμιών της. Θεογεννήτωρ η Θεομήτωρ κατά τον αγιορείτη μοναχό Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη, επειδή “γεγέννηκε γαρ σαρκικώς σάρκα γεγονότα τον εκ Θεού Λόγον”. Ο Μάριος Τόκας το 1995 σε μια επίσκεψη στο Άγιο Όρος διάβασε τους ύμνους του που τον γοήτευσαν. Δούλεψε πάνω τους σαν συνεπαρμένος, δένοντας τους βυζαντινούς ήχους με την μελωδία της ψυχής του.
Οι Παναγίες του νησιού του, Κανακαριά και Κανταρκώτισσα σκλαβωμένες. Στάθηκε με δέος μπροστά στον ύμνο τον ακάθιστο της Παναγίας. Έκανε τους χαιρετισμούς ικεσία και αίνο δοξαστικό. Έκανε τον ύμνο τραγούδι, συνοψίζοντας και συνεκφέροντας στοιχεία της βυζαντινής μουσικής παράδοσης με σύγχρονες μελωδίες και ήχους. Οι θεομητορικοί ύμνοι του Γεράσιμου Μικραγιαννανίτη ευτύχησαν στη σύγχρονη μουσική τους ενδυμασία. Με σεβασμό στην παράδοση ο συνθέτης ανανεώνει τα μελωδικά ακούσματα των Χαιρετισμών. Με το χρώμα και το άρωμα της μουσικής του, φερμένα από τα παιδικά του χρόνια και τις μνήμες ενός μεταβυζαντινού κόσμου που πάντα μας θέλγει.
Γιώργος Γεωργής
Μορφωτικός Ακόλουθος Κυπριακής Πρεσβείας».


Τα διαμάντια του δίσκου!
1) Τον υπερούσιον Θεόν – Μανώλης Μητσιάς
2) Υψίστου Μήτηρ – Κώστας Χατζηχριστοδούλου & Μανώλης Μητσιάς
3) Φέρουσα – Μανώλης Μητσιάς
4) Θαύμα – Κώστας Χατζηχριστοδούλου
5) Η Θεόν τετοκυία – Μανώλης Μητσιάς
6) Τίς μη μακαρίσει σε – Κώστας Χατζηχριστοδούλου
7) Η Θεόν απορρήτως κυοφορήσασα – Κώστας Χατζηχριστοδούλου
8) Δεδοξασμένη Μαριάμ – Μανώλης Μητσιάς
9) Τα ουράνια υμνεί σε – Μανώλης Μητσιάς
10) Έργοις του σκότους εδουλώθην – Κώστας Χατζηχριστοδούλου
11) Θεοτόκε Αειπαρθένε – Κώστας Χατζηχριστοδούλου
12) Θεογεννήτωρ Μαρία – Μανώλης Μητσιάς

Δεν υπάρχουν σχόλια: