Φεύγει ο Γαβρόγλου, μένει ο θεολόγος που δεν έχει τον Θεό του

Εως το 2021 παραμένει υπεύθυνος για τα βιβλία και το μάθημα των Θρησκευτικών ο αιρετικός και αμφιλεγόμενος εκπαιδευτικός Στρατής Ψάλτου!

Ο Στρατής Ψάλτου είναι ένας αμφιλεγόμενος εκπαιδευτικός θεολόγος, που έχει διατυπώσει αιρετικά προκλητικές και επιστημονικά προβληματικές απόψεις στη διδακτορική διατριβή του σχετικά με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τον αγιορείτικο μοναχισμό, διαπιστώνοντας -μεταξύ άλλων- ότι το Άγιο Όρος είναι τόπος όπου ανθούν οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις.

Επίσης, καταπιάνεται με μορφές του αγιορείτικου μοναχισμού, όπως οι άγιοι Πορφύριος και Παΐσιος, μπλέκοντας τις χριστιανικές ενώσεις της «Ζωής» και του «Σωτήρα» με τις έννοιες της νεορθοδοξίας και του σύγχρονου γεροντισμού. Θα αναρωτηθεί κανείς για ποιον λόγο οι προσωπικές διαπιστώσεις κάποιου θεολόγου, έστω και με την κάλυψη της επιστημονικής έρευνας και ενός διδακτορικού, θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν ευρύτερα την κοινωνία;

Οι απόψεις του κ. Ψάλτου δεν θα είχαν ευρύ κοινωνικό ενδιαφέρον και αντίκτυπο, αν ο ίδιος δεν είχε τοποθετηθεί εδώ και δύο χρόνια σε μια νευραλγική θέση και λόγω αυτής δεν ήταν άμεσα σχετιζόμενος με τον προγραμματισμό και γενικά με τον προσανατολισμό, τον σκοπό, τον χαρακτήρα και γενικά το μέλλον του μαθήματος των Θρησκευτικών στην εκπαίδευση. Ο θεολόγος με τις αιρετικές αντιλήψεις από τον Σεπτέμβριο του 2017 εργάζεται με τετραετή απόσπαση στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) και κατέχει θέση συμβούλου Β', υπεύθυνου για τα Προγράμματα και τα βιβλία που αφορούν το μάθημα των Θρησκευτικών και την εκκλησιαστική εκπαίδευση. Σε αυτήν τη θέση θα συνεχίσει να υπηρετεί έως τη λήξη της απόσπασής του, το 2021, όντας ένα μόνο κομμάτι από την αρνητική κληρονομιά που αφήνει ο απερχόμενος και υπό πολιτική συνταξιοδότηση υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου.

Από τη ΔΗΜ.ΑΡ.

Μάλιστα, ο Στρατής Ψάλτου φαίνεται ότι κινείται και κομματικά -αν και ανεπίσημα-στον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ. Το 2012 παραιτήθηκε από την Πολιτική Γραμματεία της ΔΗΜ.ΑΡ.  Λέσβου δηλώνοντας σε πρώτο ενικό πρόσωπο: «Δεν κρύβω την επιθυμία μου να μη χρειαζόταν η Δημοκρατική Αριστερά να συνεργαστεί με τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, αλλά να συνεργαζόταν με τον ΣΥΡΙΖΑ για τον σχηματισμό κυβέρνησης».

Πώς έγινε η απόσπαση στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής

Η απόσπαση του Ψάλτου στο ΙΕΠ έγινε μετά την αποχώρηση του Σταύρου Γιαγκάζογλου από το ινστιτούτο, λόγω της εκλογής του σε θέση επίκουρου καθηγητή στη Θεολογική Σχολή Αθηνών. Ωστόσο, η απόφαση να τοποθετηθεί ως διάδοχός του ο κ. Ψάλτου εκτιμάται ότι είναι εξόχως προβληματική και αμφιλεγόμενη, καθώς έχει ανύπαρκτο πορτφόλιο με δημοσιεύσεις στον τομέα της διδακτικής των Θρησκευτικών στη Μέση Εκπαίδευση.

Οι σπουδές του κ. Ψάλτου περιορίζονται στο πτυχίο του Τμήματος Κοινωνικής θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε ένα μεταπτυχιακό Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ενώ στο ίδιο πανεπιστημιακό ίδρυμα και όχι σε ένα από τα δύο πανεπιστήμια Αθηνών ή Θεσσαλονίκης, όπου λειτουργούν θεολογικές Πανεπιστημιακές Σχολές, επέλεξε ο Στρατής Ψάλτου να ολοκληρώσει, με κρατική υποτροφία μέσω του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, το 2014, το διδακτορικό του, πάλι στο πεδίο της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, με θέμα: «Στη σκιά της θεμελιώδους φαντασίωσης: οι γέροντες του Αγίου Όρους στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία», την οποία εκπόνησε με υποτροφία εσωτερικού του ΙΚΥ για διδακτορικές σπουδές στις Κοινωνικές Επιστήμες. Ο Στράτης Ψάλτου εκτιμάται ότι είναι αμφιλεγόμενης επιστημονικής επάρκειας στον τομέα της διδακτικής των Θρησκευτικών, καθώς το μόνο προσόν που όντως διαθέτει είναι τα 15 έτη προϋπηρεσίας σε σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης και μάλιστα όχι σε κάποιο αστικό κέντρο με πολλούς μαθητές, αλλά σε μικρές μονάδες της περιφέρειας, στους νομούς Ηλείας και Λέσβου, καθώς και δύο χρόνια διδασκαλίας στα παιδιά που φοιτούν στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους.

Εκτός της πανεπιστημιακής του κατάρτισης στον τομέα της διδακτικής και του περιεχομένου των προγραμμάτων σπουδών των Θρησκευτικών, ο Στρατής Ψάλτου έχει διατυπώσει και σε ένα ακαδημαϊκό σύγγραμμα, χωρίς όμως εδραία επιστημονική τεκμηρίωση, αιρετικές και αμφιλεγόμενες θεολογικές αντιλήψεις. Όλες αυτές οι αμφιλεγόμενες και σε ορισμένα σημεία και αντικρουόμενες απόψεις έχουν καταγραφεί από τον ίδιο στη διδακτορική διατριβή του με τίτλο «Στη σκιά   της θεμελιώδους φαντασίωσης», με θέμα τον αγιορείτικο μοναχισμό. Τη διατριβή του χρηματοδότησε το Δημόσιο μέσω του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών και την αξιολόγησε μια ομάδα πανεπιστημιακών καθηγητών που μικρή σχέση έχουν με τη Θεολογία.

Μάλιστα, ο επιβλέπων καθηγητής από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ο Ευθύμιος Παπαταξιάρχης, έχει ως γνωστικό αντικείμενο την Κοινωνική Ανθρωπολογία και την Εθνογραφία, ενώ ένα άλλο μέλος της επιτροπής αξιολόγησης, ο Κώστας Γιαννακόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με διδακτορική διατριβή, όπως γράφει ο ίδιος στο βιογραφικό του, «το σώμα, τα συναισθήματα και την ανδρική ταυτότητα στους ποδοσφαιριστές και οπαδούς μιας ομάδας του Πειραιά και σε άνδρες με ομοφυλοφιλικές πρακτικές στην Αθήνα» έχει ερευνητικά ενδιαφέροντα _ που περιλαμβάνουν το φύλο, τη σεξουαλικότητα, την υγεία και δημοσιεύσεις και άρθρα για τη φεμινιστική και queer θεωρία, τη συγκρότηση του ανδρισμού, της ομοκοινωνικότητας και της ομοφυλοφιλίας.

Υποστηρίζει ότι η ίδρυση ησυχαστηρίων από παλιότερους και σύγχρονους γέροντες του Αγίου Όρους γίνονται επειδή «οι γέροντες είναι απρόθυμοι να υπαχθούν στον έλεγχο των Επισκόπων και οι Επίσκοποι απρόθυμοι να δεχθούν μέσα στα όρια της δικαιοδοσίας τους γέροντες που δεν υπάγονται σε αυτή». Σχολιάζοντας τις σύγχρονες αγιοκατατάξεις από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ο Στρατής Ψάλτου ουσιαστικά τις αποδίδει σε «μόδα», παραθέτοντας σε πίνακα στοιχεία για τον αριθμό τους από το 1920 έως το 1980, αλλά και έως σήμερα, ενώ σχετικά με τους Αγιορείτες μοναχούς υποστηρίζει ότι «ταυτίζοντας τον εαυτό τους με το θείο θέλημα και ζητώντας τυφλή και αδιάκριτη υπακοή, οι γέροντες δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να εξυπηρετούν τις απαιτήσεις της ναρκισιστικής τους φαντασίωσης για παντοδυναμία»!

Κατά Παϊσίου,  Οικουμενικού Πατριαρχείου και Αγίου Πνεύματος

Με βάση όσα αναφέρει σε υποκεφάλαιο της διδακτορικής διατριβής, που έχει τον τίτλο «Οι προφητείες του Παϊσίου και η αναγνώριση της αγιότητας του γέροντος Πορφυρίου», προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο συγγραφέας της εργασίας προσφεύγει σε δημοσιεύματα που αρχίζουν από την εφημερίδα «Στόχος» και φτάνουν μέχρι την παράθεση αποσπασμάτων συγγράμματος για το οποίο σημειώνει ότι «πολλοί τρέφουν αμφιβολίες, αν αυτά που αναφέρονται ως προφητείες σ' αυτό το βιβλίο μεταφέρουν πραγματικά τα λόγια του Αγιορείτη γέροντα».

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνεται ο συγγραφέας της διατριβής τη διαδικασία με την οποία έγινε η επίσημη αγιοκατάταξη του οσίου γέροντος Παϊσίου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Αφού αναλύει διεξοδικά, καταθέτοντας ως επιστημονικό τεκμήριο ένα άρθρο της εφημερίδας «Στόχος» (!), τους λόγους για τους οποίους υπήρξε «απροθυμία του Οικουμενικού Πατριαρχείου να αναγνωρίσει την αγιότητα του γέροντος Παϊσίου», καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «αν και για χρόνια φάνηκε απρόθυμο (σ.σ.: το Οικουμενικό Πατριαρχείο) να του παράσχει τη θεσμική αναγνώριση της αγιότητας, με τον τρόπο που το έκανε στην περίπτωση του γέροντος Πορφυρίου, τελικώς προχώρησε σε αυτή στη συνεδρίαση της 13ης Ιανουαρίου 2015. Ίσως θεώρησε ότι οι συναντήσεις του Πατριάρχη με τον Πάπα εντός του 2014 και η κοινή τους δήλωση απαιτούσαν ως αντιστάθμισμα μια χειρονομία ικανοποίησης και της άλλης πλευράς του «θεοσεβούς πληρώματος».

Ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζει το πρόσωπο του οσίου Παϊσίου ο κ. Ψάλτου δείχνει ότι συντάσσεται ξεκάθαρα με όσους αμφισβητούσαν και αμφισβητούν το χάρισμα και επομένως την αγιότητα του γέροντος. Όταν έγραφε τη διατριβή του, μάλλον το «ημερολόγιο» του, το οποίο πέτυχε να εγκριθεί τελικά ως διδακτορική διατριβή υπήρχαν ακόμη και στο Άγιο Όρος μοναχοί που αμφισβητούσαν τον γέροντα Παΐσιο. Και μεθοδολογικά ο ίδιος ο Στρατής Ψάλτου αναγνωρίζει ότι υπάρχουν μεθοδολογικά απαράδεκτα κενά στη διατριβή του, γράφοντας ο ίδιος «Δεν έκανα χρήση ούτε τυπικών ερωτηματολογίων ούτε κανενός μηχανικού μέσου καταγραφής των συνομιλιών», κάτι που και επιστημονικά φανερώνει ότι δεν υπάρχει τεκμηρίωση για όσα ο ίδιος γράφει μεταφέροντάς τα ως μαρτυρίες.

Σε άλλο σημείο της διατριβής του ο κ. Ψάλτου εμφανίζει τον σημερινό προηγούμενο της Μονής Ιβήρων, αρχιμ. Βασίλειο (Γοντικάκης) ως αμφισβητούντα το χάρισμα του οσίου Παϊσίου, έστω και δια της σιωπής του, και παρουσιάζει τον όσιο Παΐσιο να φεύγει από τη Σταυρονικήτα σχεδιάζοντας, ίσως, να κάνει καριέρα ως χαρισματούχος!

Σύμφωνα με θεολόγους, μια τέτοια ανάλυση και θεωρία συνιστά έμμεση πλην σαφή αμφισβήτηση της ίδιας της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, του οποίου, αντίθετα με όσα γράφει ο Ψάλτου, ο όσιος Παΐσιος υπήρξε πλήρης και εκ της πληρότητος αυτής εξέχεε και συνεχίζει να εκχέει προς τον κόσμο, που τόσο αγάπησε και υπέρ του οποίου έγινε θυσία, μέσω αδιάλειπτου προσευχής, συνεχούς αδιάκοπου διδασκαλίας και τώρα εν ουρανοίς πρεσβεύων προς τον Κύριο Ιησού υπέρ πάντων ημών.

Διδακτορική διατριβή για την ομοφυλοφιλία

ΑΡΝΗΤΙΚΗ αίσθηση προκαλούν οι αντιλήψεις που καταγράφει ο Στρατής Ψάλτου στη διδακτορική διατριβή του για τις σεξουαλικές σχέσεις εντός του Αγίου Όρους. Ειδικότερα, ο συγγραφέας αναφέρει ότι «η πραγματικότητα δεν έχει σχέση με αυτή την αναπαράσταση. Οι περισσότεροι μοναχοί του Αγίου Όρους μου έδωσαν την εντύπωση ότι επιδίωκαν να μη δώσουν τόπο στο σεξ ούτε στον δημόσιο λόγο τους, αλλά ούτε ενδεχομένως και στους λογισμούς τους. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι δεν γίνεται καμιά ρητή παραχώρηση στη σεξουαλικότητα, αυτή σε κάποιες περιπτώσεις βρίσκει κάποιο τόπο να σταθεί. Ο τόπος αυτός δεν είναι συνήθως τα κοινόβια μοναστήρια, αλλά κάποια κελιά-σπίτια, κυρίως της περιοχής των Καρυών, χωρίς να αποκλείονται και οι υπόλοιπες περιοχές του Αγίου Όρους. Η σεξουαλικότητα σε αυτά δεν έχει δημόσια φωνή για να μπορεί να περιγραφεί το περιεχόμενο του λόγου της. Είναι καταδικασμένη στη σιωπή. Ταυτόχρονα, καταδικασμένος στη σιωπή είναι και ο δημόσιος λόγος των υπολοίπων γερόντων και μοναχών. Άλλωστε, οι σεξουαλικά ευάλωτοι γέροντες και μοναχοί μπορεί να μην είναι και τόσο ανεπιθύμητοι σε κάποιους ισχυρούς γέροντες του Αγίου Όρους, καθώς μπορεί να είναι πολύ πιο εύκολα πειθήνιοι στις προσταγές τους. Έτσι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο υπάρχει ένα άρρητο πρόσταγμα σιωπής στο Άγιο Όρος για κάτι που θα αποτελούσε μαύρη κηλίδα στη δημόσια εικόνα μιας κοινωνίας που έχει δώσει όρκο παρθενίας».

Στο στόχαστρο επίσης ο Εφραίμ και η Μονή Βατοπεδίου

Από το στόχαστρο του Στρατή Ψάλτου δεν έχει ξεφύγει ούτε ο ηγούμενος της Μονής Βατοπεδίου. Γράφει, λοιπόν, ότι «ο κατάλογος των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της Μονής Βατοπεδίου είναι μακρύς. Δεν έχει νόημα να χαθούμε μέσα στις δαιδαλώδεις διαδρομές του, καθώς αυτό που θέλαμε να δείξουμε έχει γίνει ήδη φανερό. Η δράση του γέροντα Εφραίμ γίνεται φανερό ότι υπαγορεύεται από την ακόρεστη θέληση για δύναμη και κυριαρχία». Επιπλέον, προσβάλλει τον Οικουμενικό Πατριάρχη, επειδή δεν τιμώρησε τον ηγούμενο του Βατοπεδίου, ενώ αφήνει αιχμές για το Οικουμενικό Πατριαρχείο ότι η διακριτική στάση του Πατριάρχη ήταν προϊόν εξώνησης των χορηγιών του ηγούμενου Εφραίμ.

Εφημερίδα «Κυριακάτικη δημοκρατία», Σάββατο 15 -Κυριακή 16 Ιουνίου 2019