Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2025

[ Μέμνησθε καὶ οὐ σιωπᾶτε ΞΕΝΟΦΩΝ, Κύρου Ἀνάβασις ]

Μπορεί να είναι εικόνα ένα ή περισσότερα άτομα, γυαλιά και κείμενο 
Ἐφέτος συμπληρώνονται δεκατέσσερα ἔτη ἀπὸ τὴν κοίμηση τοῦ ἄξιου τέκνου τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ καθηγητοῦ καὶ στοχαστοῦ ποῦ ἐτάχθη στὴν ἀφύπνιση τῶν Ἑλλήνων.
Νεοκλῆς Σαρρῆς ἀνήκει στὴν τελευταία γενιὰ τῶν Δασκάλων τοῦ Μείζονος Ἑλληνισμοῦ. Χαρακτηριστικὰ τῆς γενιᾶς αὐτῆς εἶναι ἡ Ὑψηλὴ Παιδεία καὶ ἡ πίστη στὰ ἀρχέγονα ἰδανικά. Προπάντων ὅμως, ἡ φιλοσοφικὴ διάθεση μὲ διεισδυτικότητα καὶ κριτικὴ ἐπισκόπηση. Ὡς ἕνας ἐκ τῶν τελευταίων ἐκπροσώπων τῆς γενιᾶς αὐτῆς, ἔχει ἔντονα ἀνεπτυγμένο μέσα του τὸ αἴσθημα τοῦ πατριωτισμοῦ. Ἑνὸς πατριωτισμοῦ φλόγας καὶ πραγματικότητος.
Συνειδητὸς στοὺς ἀγῶνες καὶ τὸ Ἔργο του, διατήρησε ἀμείωτη τὴν μαχητική του διάθεση καὶ προσπάθεια, ὄχι μόνον γιὰ νὰ διασώσει ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ προσφέρει κάτι καλύτερο ἀπὸ αὐτὸ ποὺ ηὗρε . Ὁ Νεοκλῆς Σαρρῆς διέθετε ἐκείνη τὴν δύναμη ποὺ συντρέχει καὶ βοηθᾶ στὴν προετοιμασία τῆς ἑπόμενης γενιᾶς, μία δύναμη ἱκανὴ νὰ κληροδοτήσει τὸ ἠθικὸ κίνητρο ποὺ θὰ λειτουργήσει ὡς ὁδηγὸς τοῦ Μέλλοντος.
Γεννημένος στὴν Κωνσταντινούπολη τὴν Ἄνοιξη τοῦ 1940, προσέφερε βίο καὶ πολιτεία στὴν μεταλαμπάδευση τῆς Ἱστορικῆς Ἀληθείας. Ὑπῆρξε οἰκοδόμος καὶ πρόδρομος σὲ τόπο, χρόνο καὶ πνεῦμα. Ἡ τόσο πολύπλευρη δημιουργικότητά του, τὸν καθιστὰ μία στοχαστικὴ κορυφὴ τοῦ τόπου. Ἡ πολυμάθεια, ἡ γλωσσομάθεια, ἡ ἐγκυκλοπαιδική του μόρφωση, ἦταν τέλεια.
Ὁ Νεοκλῆς Σαρρῆς ἀνατράφηκε μὲ τὸν Τρόπο. Στὸ οἰκογενειακὸ καὶ κοινωνικό του περιβάλλον κυριαρχοῦσε ἡ συναίσθηση τῆς ὀφειλῆς πρὸς τὴν Ἑλλάδα. Ἐκείνης τῆς ὀφειλῆς ποὺ δονεῖ κάθε Ἑλληνικὴ Ψυχὴ καὶ τὴν ὑποχρεώνει νὰ ἐργασθεῖ γιὰ τὸ κοινὸ καλό. Εἶναι ἡ ὀφειλὴ ποὺ μετὰ τὴν μακραίωνη σκλαβιά, μὲ ὅλα της τὰ ἐπακόλουθα, τὴν ἀντίσταση, τὸν ψυχικὸ ἀγῶνα, τὴν ἐρήμωση καὶ τὴν ἀδικία, ἐπιβάλλει στὸν καθένα νὰ προσφέρει τὸν ἑαυτό του στὸν Ἀγῶνα. Ἡ ἐπιταγὴ αὐτὴ μετατρέπεται σὲ συνείδηση καὶ καθορίζει τὴν πολύπλευρη δράση του. Ἄλλωστε ἡ οἰκογένειά του, θεωρεῖται ἀπὸ τίς οἰκογένειες τῆς Κωνσταντινουπόλεως ποὺ διακρινόταν γιὰ τὴν ἀγάπη πρὸς τὴν Πατρίδα, τὸν Ἄνθρωπο καὶ τὰ Γράμματα.
Μαθήτευσε στὸ Ζωγράφειο Λύκειο Κωνσταντινουπόλεως, ἐνῶ ὁλοκλήρωσε τὴν ἐγκύκλια παιδεία ἀποφοιτῶντας ἀπὸ τὴν Πατριαρχικὴ Μεγάλη τοῦ Γένους Σχολή. Τὶς σπουδὲς του συνέχισε στὰ Πανεπιστήμια Κωνσταντινουπόλεως, Ἀθηνῶν καὶ Γενεύης, ἀπὸ τὰ ὁποία καὶ ἔλαβε πτυχία Νομικῆς, Πολιτικῆς καὶ Οἰκονομικῆς Ἐπιστήμης καθὼς καὶ Ψυχολογίας. Ἀριστοῦχος Διδάκτωρ τοῦ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σφράγισε μὲ τὴν φωτεινὴ, δυναμικὴ του παρουσία τὴν Ἑλληνικὴ καὶ Διεθνῆ Ἀκαδημαϊκὴ Κοινότητα. Διετέλεσε καθηγητὴς Κοινωνιολογίας τῆς Ἱστορίας τῆς Παντείου Σχολῆς Πολιτικῶν Ἐπιστημῶν μὲ ἰδιαίτερο ἀντικείμενο τὴν ὀθωμανικὴ περίοδο ἐνῶ δίδασκε ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν Ψυχοκοινωνιολογία στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Ζυρίχης.
Αὐτὴ τὴν πολύπλευρη μόρφωση, ὁ Νεοκλῆς Σαρρῆς τὴν ἀφιέρωσε στὴν Ἑλλάδα ἀπὸ τὰ πρῶτα του βήματα. Ἦταν ἕνας ἀκούραστος μελετητὴς καὶ γι' αὐτὸ πολυμαθής, γλωσσομαθὴς καὶ ἐγκυκλοπαιδικότατος.
Στὴν κοινωνική του ζωὴ ὑπῆρξε δαψιλής καὶ σπινθηροβόλος. Μορφὴ εὐγενικὴ, μὲ ἐξαιρετικὴ ψυχικὴ καὶ διανοητικὴ διαμόρφωση, μὲ εὐθύτητα χαρακτῆρος. Τὸ ὕφος του διακρινόταν τόσο γιὰ τὴν σαφήνεια καὶ τὴν κομψότητα ὅσο καὶ γιὰ τὴν αὐστηρότητα καὶ εἰλικρίνειά του. Ὁ Νεοκλῆς Σαρρῆς ἀνήκει στὶς πνευματικὲς ἐκεῖνες μορφὲς ποὺ πανθομολογουμένως ἀπὸ τὴν ἄποψη τῶν ἀρετῶν σπανίζουν σήμερα.
Ἡ μορφὴ καὶ ὁ λόγος τοῦ ἀειμνήστου καθηγητοῦ Νεοκλῆ Σαρρῆ μᾶς ὑπενθυμίζουν τὴν εὐγένεια τῆς καταγωγῆς μας.
Ἄξιος πρεσβευτὴς καὶ μαχητὴς τοῦ Ἑλληνισμοῦ, διὰ τοῦ παραδείγματός του, δίδαξε τὸν Τρόπο. Χαρίζοντας πολυσχιδὲς διδακτικὸ καὶ ἐπιστημονικό Ἔργο, δίδαξε τὸν Τρόπο ποὺ δίνει Νόημα στὴν ζωὴ καὶ τὸ Ἔργο ἑνὸς Ἀνθρώπου. Διὰ τῆς ἀόκνου κοινωνικῆς, πολιτικῆς, διπλωματικῆς καὶ ἀκαδημαϊκῆς του δράσεως ἀνέδειξε εἰς βάθος μία ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες ἀπειλὲς -ἂν ὄχι τὴν μεγαλύτερη- στὴν Ἱστορία τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ τῆς Ἀνθρωπότητος.
Ἀνέδειξε τὴν σπουδαιότητα τῆς μελέτης καὶ τῆς εἰς βάθος γνώσεως τῆς πολιτικῆς καὶ κοινωνικῆς δομῆς τῆς γείτονος καλῶντας τὶς ἑπόμενες γενεὲς πολιτικῶν, ἱστορικῶν, διπλωματῶν καὶ ἐν τέλει πολιτῶν, νὰ ἐντρυφήσουν στὸν τρόπο τοῦ σκέπτεσθαι καὶ τοῦ πράττειν τῆς γείτονος. Νὰ γνωρίσουν δηλαδὴ τὴν πολιτική, κοινωνικὴ καὶ οἰκονομικὴ δομὴ καὶ ἱστορία τῆς Τουρκίας, προκειμένου νὰ ἀντιληφθοῦν ποιὰ εἶναι τὰ οὐσιώδη στὴν πολιτικὴ πραγματικότητα, ἱστορικότητα ἀλλὰ καὶ στὸ μέλλον τῆς Ἑλλάδος.
Τὸ στίγμα τῆς θέσεώς του σφραγῖδα τῆς γνησιότητος, δηλαδὴ τῆς διαχρονικότητος τοῦ Λόγου του.
"(..)Ὁ συμβιβασμὸς εἶναι τὸ πνεῦμα τῆς Ἁλώσεως καὶ ὡς συμβιβασμός, τὸ πνεῦμα τῆς Ἁλώσεως, ἐμφανίζεται στὶς μέρες μας ὡς ἑλληνοτουρκικὴ προσέγγιση. Στὴν πρόκληση αὐτὴ ἐμεῖς ἀρνούμαστε νὰ ὑποκύψουμε καὶ θὰ μαχόμαστε ὅλη μας τὴν ζωή, μὲ ὅλες μας τὶς δυνάμεις, ἔχοντας ὡς ὑπόδειγμα, ὡς παράδειγμα πρὸς μίμηση, τὴν ἡρωϊκὴ μορφὴ τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ὁ ὁποῖος ζεῖ καὶ θὰ ζεῖ σὲ ὅσους εἶναι Ἑλληνόψυχοι καὶ Ἔμψυχοι".
Φίλτατε Ἀναγνώστη.
Ὁ Νεοκλῆς Σαρρῆς ἦταν Διδάσκαλος τοῦ Γένους. Διαμορφωτὴς συνειδήσεων. Κοινωνῶντας προσωπικὰ βιώματα, γνήσια Γνώση καὶ πρωτίστως τὸ Πνεῦμα τῆς Αἰωνίου Ἑλλάδος, κατάφερνε νὰ ἐνεργοποιεῖ -καὶ ἀκόμη ἐνεργοποιεῖ- ἐκείνη τὴν Μαγιὰ γιὰ τὴν ὁποία μιλάει ὁ Μακρυγιάννης. Ἀληθὴς παιδαγωγὸς ψυχῶν, ὁ Νεοκλῆς Σαρρῆς εἶχε τὴν ἱκανότητα νὰ ἐξεγείρει ὄχι μόνον τούς παιδευόμενους ἀλλὰ καὶ τούς πεπαιδευμένους νόες. Εἶχε φρόνημα γενναῖο καὶ φιλοπατρία θερμή. Γνώριζε ὅτι χωρὶς αὐτὲς τὶς ἀρετὲς παρασκευάζονται μόνον πεπαιδευμένοι δοῦλοι καὶ ὄχι χρηστοὶ πολῖτες ἐλεύθερης Πολιτείας. Ἔτρεφε ἀγάπη γιὰ τοὺς μαθητές του, γιὰ τὰ πλάσματα τὴν διάπλαση τῶν ὁποίων εἶχε ἀναλάβει. Γνώριζε ὅτι χωρὶς τὸν ἱερὸ δεσμὸ μεταξὺ διδάσκοντος καὶ διδασκομένων ἀκόμη καὶ ἡ τελειοτέρα διδασκαλία παραμένη ἄκαρπη.
Συχνά ἔθετε ἐρωτήματα. Ποιό τὸ ὄφελος τῆς δυνάμεως ἢ τοῦ καλοῦ ξίφους, ὅταν αὐτὸς ποὺ τὰ ἔχει δὲν τὰ μεταχειρίζεται ὑπὲρ τῆς Πατρίδος καὶ ἀπεναντίας, τὰ στρέφει κατὰ αὐτῆς; Ποιά ἡ ὠφέλεια τῆς πολιτικῆς δεινότητος ἐὰν ὁ πολιτικὸς δὲν πράττει τὰ ὠφέλιμα πρὸς τὸ Ἔθνος ἢ καὶ ἀντιστρόφως δολοπλοκεῖ κατὰ αὐτοῦ; Ποιά ἡ ὠφέλεια τοῦ πλούτου ἐὰν ὁ πλούσιος εἶναι ἐλεεινὸς φιλάργυρος ἢ καὶ τὸν κατασπαταλᾶ; Καὶ τὸ πιὸ σημαντικό. Ποιά ἡ ὠφέλεια τῆς παιδείας ἐὰν ὁ πεπαιδευμένος, φυγοπονεῖ ἢ μισθώνει μὲ ἰδιοτέλεια τὴν γλῶσσα καὶ τὴν πέννα του, εἰς βάρος τῆς πατρίδος;
Ὁ Ἄνθρωπος ἦταν ἀνώτερος ἀπό τὸ Ἔργο του.
Ὁ Νεοκλῆς Σαρρῆς ὑπῆρξε ἕνας λόγιος, μία πνευματική μορφή ποὺ διέθεσε τὰ πάντα γιὰ τὴν ἀφύπνιση τῶν Ἑλλήνων, ἀφήνοντας πίσω του παρακαταθήκη Ἐθνική.
Ἡ ἀπώλειά του δὲν ἔθλιψε μόνον ἐκείνους ποὺ τὸν γνώριζαν καὶ τὸν ἀγάπησαν γιὰ τὴν εὐγένεια καὶ ἀξιοπρέπεια ποὺ διακρίνουν τὸν ἀληθινὸ εὐπατρίδη. Δὲν ἔθλιψε μόνον τοὺς φίλους τῆς Ἐπιστήμης καὶ τῆς Φιλοσοφίας ποὺ διέκριναν σὲ ἐκεῖνον σπάνια προτερήματα. Ἔθλιψε ἰδιαιτέρως ὅσους παρακολουθοῦσαν τὸ Ἔργο, τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ἀφοσίωσή του στὴν προστασία καὶ διατήρηση τῆς Ἱστορικῆς Μνήμης, τῆς Ταυτότητος καὶ τῆς Συλλογικῆς μας Συνείδησης. Τὴν προσήλωση στὴν Ἰδέα τοῦ Ὑπηρετεῖν τὴν ὁλότητα, τὸ ἰδανικὸ τῆς Ρωμιοσύνης ποὺ εἶναι ἀπαραίτητο γιὰ νὰ προκόβει ἑνωμένη. Μία καὶ ἀδιαίρετη.
Ἀναλογιζόμενοι τὴν βαρυτάτη εὐθύνη Χρέους, θὰ θυμόμαστε τὸν σπουδαῖο Ἕλληνα Νεοκλῆ Σαρρῆ νὰ ἐκπληρώνει μὲ πάθος τὴν ἀποστολή του. Νὰ συνδαυλίζει τὴν Ἰδέα ποὺ ἐξακολουθεῖ νὰ κινεῖ πλῆθος ἀνόμοιων ἀνθρώπων. Ἐκείνη τὴν Ἰδέα ποὺ ἐξυψώνει τὴν ἀρετὴ, ἑνώνει τὶς σκέψεις, δένει τὰ αἰσθήματα καὶ συγχρονίζει τὶς ἐνέργειες πρὸς τὰ ὑψηλὰ Ἐθνικὰ Ἰδανικά.
Αἰωνία σας ἡ Μνήμη, Δάσκαλε.
Αἰωνία σας ἡ Μνήμη, Νεοκλῆ Σαρρῆ.
.
Μὲ Ἀγάπη καὶ Σεβασμό,
Ἰωάννα Γ. Καραγκιούλογλου
19 Νοεμβρίου 2025

Δεν υπάρχουν σχόλια: