Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης έλεγε ότι το βιβλίο του Αββά Ισαάκ αξίζει όσο ολόκληρη πατερική βιβλιοθήκη. Στο βιβλίο (των ασκητικών του Αγίου Ισαάκ) που διάβαζε, κάτω από την εικόνα του Αγίου, που κρατά στο χέρι του ένα φτερό και γράφει, σημείωσε: «Αββά μου, δος μου την πέννα σου να υπογραμμίσω ολόκληρο το βιβλίο σου». (Αξίζει δηλαδή να υπογραμμισθή ολόκληρο το κείμενο». (Ιερομονάχου Ισαάκ, βίος Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου σελ. 248).
Στο µηναίο του Ιανουαρίου στις 28, που εορτάζεται ο Άγιος Εφραίµ ο Σύρος πρόσθεσε τα εξής: «…και Ισαάκ του µεγάλου ησυχαστού και πολύ αδικηµένου».
Ισαάκ του µεγάλου ησυχαστού και πολύ αδικημένου. Ο Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης προτρέπει όχι μόνο τους προχωρημένους ησυχαστές να μελετούν τον αββά Ισαάκ αλλά και τους αρχάριους. Γράφει σχετικά: «Πολύ θα σε βοηθήσει ο Αββάς Ισαάκ διότι και το βαθύτερο νόημα της ζωής δίνει να καταλάβει κανείς και κάθε είδους μικρό ή μεγάλο κόμπλεξ και εάν έχει ο άνθρωπος που πιστεύει στον Θεό, τον βοηθάει για να τα διώξει. Η ολίγη μελέτη στον Αββά Ισαάκ αλλοιώνει την ψυχή με τις πολλές της βιταμίνες».
Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Επιστολές, εκδ. Ιερ.Ησυχαστηρίου «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή 1994, σελ. 69.
Κάθε πρόταση των πατερικών κειμένων δεν κρύβει ένα αλλά πολλά νοήματα, και καθένας τα καταλαβαίνει ανάλογα με την πνευματική του κατάσταση. Καλό είναι να διαβάζη κανείς κείμενο και όχι μετάφραση, επειδή ο μεταφραστής ερμηνεύει το πρωτότυπο ανάλογα με την δική του πνευματικότητα. Πάντως, για να κατανοήση κανείς τους Πατέρες, πρέπει να σφίξη τον εαυτό του, να συγκεντρώση τον νού του και να ζη πνευματικά, γιατί το πνεύμα των Πατέρων γίνεται αντιληπτό μόνο με το πνεύμα. Ειδικά οι Ασκητικοί Λόγοι του Αββά Ισαάκ του Σύρου πολύ βοηθούν, αλλά χρειάζεται να τους μελετάη λίγο – λίγο, για να αφομοιώνη την τροφή.
Από το βιβλίο Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου – Πνευματική αφύπνιση, Λόγοι Β’
«Αν πήγαινε κανείς στο Ψυχιατρείο και διάβαζε στους ασθενείς τον Αββά Ισαάκ, θα γίνονταν καλά όσοι πιστεύουν στον Θεό, γιατί θα γνώριζαν το βαθύτερο νόημα της ζωής».
***
Μια άλλη φορά ένας θεολόγος, που είχε σπουδάσει στην Γαλλία, επέμενε ότι ο Αββάς Ισαάκ δεν ήταν Ορθόδοξος, επειδή είχε διατελέσει Επίσκοπος σε περιβάλλον νεστοριανών . Ο Πατήρ Παΐσιος προσπαθούσε να του δώση να καταλάβη ότι ο Αββάς Ισαάκ βρίσκεται στην καρδιά της Ορθοδοξίας, αλλά δεν τον έπειθε, και γι’ αυτό στενοχωρήθηκε πολύ. «Τόσο πολύ πόνεσα, είπε, που αν με χτυπούσε ένας με τσεκούρι στο κεφάλι, δεν θα πονούσα τόσο. Μετά είδα και ένα γεγονός. Γι’ αυτό λέω ότι, όταν πονάη κανείς για κάτι, ο Θεός μετά τον πληροφορεί· όλη η βάση εκεί είναι. Αν δεν πονάη η καρδιά δεν πληροφορεί ο Θεός για την ακρίβεια».
Ο Θεός λοιπόν τον πληροφόρησε με ακρίβεια για το συγκεκριμένο ζήτημα. Είδε σε όραμα να περνούν από μπροστά του Ιεράρχες· ανάμεσά τους ήταν και ο Αββάς Ισαάκ, ο οποίος στράφηκε προς το μέρος του και του είπε: «Ναι, έζησα σε νεστοριανό περιβάλλον, υπήρχαν στην επαρχία μου αιρετικοί, αλλά εγώ ήμουν Ορθόδοξος και τους πολέμησα».
Ύστερα από αυτό ο Όσιος διακήρυττε με έμφαση: «Ο Αββάς Ισαάκ ήταν Ορθοδοξότατος». Εξηγούσε μάλιστα ότι οι Δυτικοί τον συκοφάντησαν ως μη Ορθόδοξο, επειδή καλλιέργησε τον ησυχασμό. Γι’ αυτό τον ονόμαζε «αδικημένο Άγιο». Και στο Μηναίο, στο Συναξάρι της 28ης Ιανουαρίου, που είναι η μνήμη του Αγίου Εφραίμ του Σύρου, είχε προσθέσει: «Και Ισαάκ του μεγάλου Ησυχαστού και πολύ αδικημένου».
«Τους Ασκητικούς Λόγους του αββά Ισαάκ τους είχε στο προσκέφαλό του και τους μελετούσε πάντοτε. Για μια περίοδο έξι ετών ήταν η μοναδική του πνευματική ανάγνωση. Έπαιρνε ένα στίχο και όλη την ημέρα τον επανέφερε συχνά στον νου του, τον μελετούσε βαθειά και πρακτικά, “όπως τα ζώα αναμηρυκάζουν την τροφή τους”, κατά την έκφρασή του. Μοίραζε ευλογία ένα απάνθισμα από τους λόγους του, για να παρακινήσει στη μελέτη τους. Πίστευε ότι «πολύ βοηθά η μελέτη στα Ασκητικά του αββά Ισαάκ, διότι και το βαθύτερο νόημα της ζωής δίνει να καταλάβει κανείς και κάθε είδους μικρό η μεγάλο κόμπλεξ και εάν έχει ο άνθρωπος που πιστεύει στον θεό, τον βοηθάει για να το διώξει. Η ολίγη μελέτη στον αββά Ισαάκ αλλοιώνει την ψυχή με τις πολλές της βιταμίνες».
Συνιστούσε και στους λαϊκούς να τον διαβάζουν, αλλά λίγο-λίγο, για να τον αφομοιώνουν. Έλεγε ότι το βιβλίο του αββά Ισαάκ αξίζει ολόκληρη πατερική βιβλιοθήκη. Στο βιβλίο που διάβαζε, κάτω από την εικόνα του Αγίου που κρατά στο χέρι του ένα φτερό και γράφει, σημείωσε: «Αββά μου , δος μου την πένα σου, για να υπογραμμίσω ολόκληρο το βιβλίο σου». Αξίζει δηλαδή να υπογραμμιστεί ολόκληρο το κείμενο.
Όχι μόνο τον μελετούσε ο Γέροντας, αλλά και πολύ τον ευλαβείτο και ιδιαιτέρως τον τιμούσε ως άγιο. Πάνω στη μικρή Αγία Τράπεζα της “Παναγούδας” η μία από τις πέντε-έξι εικόνες που είχε ήταν του οσίου Ισαάκ. Από αγάπη και ευλάβεια προς αυτόν έδωσε το όνομά του σε κάποιον, όταν τον έκανε μεγαλόσχημο…».
