Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Συνθήκη της Λοζάνης, η οποία μεταξύ άλλων έθεσε τα όρια της σύγχρονης Τουρκίας, έβαλε τίτλους τέλους στην ελληνική παρουσία σε Πόντο και Μικρασία, και σφράγισε τη μοίρα περίπου 2 εκατ. ανθρώπων, των ανταλλάξιμων, το Σωματείο Δράσης «Νίκος Καπετανίδης» αναδεικνύει την ύπαρξη πολιτών που έχουν ελληνική καταγωγή και ζουν στη σημερινή Τουρκία. Πρόκειται για απογόνους αυτών που δεν μπόρεσαν να περάσουν στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, και έζησαν την υπόλοιπη ζωή τους ακόμα και με άλλο όνομα και άλλη θρησκεία.
Όπως τονίζει, είναι άνθρωποι που ερευνούν με κίνδυνο της ζωής τους την καταγωγή τους· σημειώνει δε ότι όλα τα στοιχεία τους είναι στη διάθεση του σωματείου.
Έτσι, προκειμένου να τους δώσει φωνή, δημοσιοποιεί επιστολή που γράφτηκε στα τουρκικά και μεταφράστηκε, επιστολή που απευθύνεται στην Αθήνα, στην Άγκυρα αλλά και στην Εκκλησία της Ελλάδος.
«Επιστολή Ελλήνων Τουρκίας
»Γεια σας.
»Εμείς, στην 100ή επέτειο της Ανταλλαγής Πληθυσμών, είμαστε αυτοί που η ιστορία δεν αναφέρει σχεδόν ποτέ.
»Όταν συνάφθηκε η Συνθήκη της Λοζάνης και η απόφαση της Ανταλλαγής, οι παππούδες, οι γιαγιάδες και οι συγγενείς μας πήραν έναν δρόμο χωρίς να ξέρουν πού θα πάνε.
»Αλλά δεν έφυγαν όλοι τους. Δεν μπορούσαν να πάνε όλοι τους.
»Εμείς μείναμε πίσω.
»Κάποιοι από τους παππούδες μας χάθηκαν στους δρόμους, κάποιες από τις γιαγιάδες μας απήχθησαν από συμμορίες.
»Σίγουρα έχετε ακούσει τις ιστορίες εκείνων των παιδιών που εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής.
»Σίγουρα κάποιος από τους γνωστούς σας είχε κάποιον συγγενή που έμεινε στην Τουρκία.
»Λοιπόν, έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι απέγιναν αυτά τα παιδιά; Είμαστε οι απόγονοι αυτών των παιδιών.
»Κάποιοι από εμάς σκοτώθηκαν, αλλά οι περισσότεροι είμαστε ζωντανοί.
»Απλά σιωπάμε. Σιωπήσαμε όλο αυτό το διάστημα. Έπρεπε να σιωπούμε. Δεν ξέρουμε κι εμείς πόσοι είμαστε, αλλά δεν είμαστε λίγοι.
»Βρίσκουμε ο ένας τον άλλον, συναντιόμαστε κρυφά, κλαίμε για τις ιστορίες μας. Αλλά εσείς τι κάνετε για μας;
»Τα ονόματα των παππούδων και των γιαγιάδων μας που έμειναν εδώ άλλαξαν. Όλοι εγκατέλειψαν τα χωριά και τα σπίτια τους και εγκαταστάθηκαν σε άλλες πόλεις.
»Η μνήμη τους καταστράφηκε. Με τον καιρό προσηλυτίστηκαν και στο ισλάμ. Δεν μπορούσαν να υψώσουν τη φωνή τους λόγω της εχθρότητας προς την Ελλάδα που καλλιεργούσε η Τουρκία από τη δεκαετία του 1940.
»Οι εν ζωή ηλικιωμένοι εξακολουθούν να σιωπούν. Όσοι πέθαναν γεννήθηκαν ορθόδοξοι, αλλά τώρα βρίσκονται στο μουσουλμανικό νεκροταφείο. Αυτό δεν σας ενοχλεί καθόλου; Δεν ανησυχεί ο ελληνικός λαός για αυτούς που έμειναν πίσω;
»Τώρα, ως εγγόνια, γνωρίζουμε τι πέρασαν οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας. Κάποιοι από εμάς έχουμε βρει ακόμη και τους συγγενείς μας.
»Υπάρχουν επίσης εκείνοι που κάνουν ακαδημαϊκές μελέτες. Δεν είμαστε πλέον σιωπηλοί. Φωνάζουμε πολύ δυνατά “Είμαστε ακόμα εδώ”. Προσπαθούμε να φωνάζουμε.
»Ως αντάλλαγμα, μας απειλούν, μας κατηγορούν για προδοσία, χάνουμε τις δουλειές μας και μερικές φορές φυλακιζόμαστε.
»Αυτή η κοινωνική πίεση εξακολουθεί να υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει.
»Οι πιέσεις που μας ασκούνται θα αυξηθούν. Η τουρκική πολιτική θα συνεχίσει να μας πνίγει. Ως εκ τούτου, κάποιοι από τη νέα γενιά προτιμούν να παραμείνουν σιωπηλοί. Ακόμα και αν γνωρίζουν την αλήθεια, σιωπούν θάβοντας τον πόνο τους στην καρδιά τους.
»Κανένας άλλος τρόπος ζωής δεν επιτρέπεται σ’ αυτά τα εδάφη.
»Εμείς ακόμα είμαστε στο έτος 1922. Είμαστε ακόμα στην Ανταλλαγή.
»Ενώ οι Τούρκοι κρατούν ζωντανό τον Τοπάλ Οσμάν, εμείς συνεχίζουμε να ακούμε κρυφά τα ελληνικά δημοτικά μας τραγούδια. Και εσείς τι κάνετε για μας;
»Όταν θέλουμε να βαπτιστούμε, οι εκκλησίες παρατείνουν τη διαδικασία. Νομίζουν ότι αν αυξηθεί ο αριθμός των βαπτίσεων, θα ασκηθεί πίεση πάνω τους, ίσως και να έχουν δίκιο, αλλά ποιος υποφέρει τελικά γι’ αυτό; Δεν λυπάστε καθόλου;
»Κάνουμε μαθήματα ελληνικών και συνεχίζουμε να διατηρούμε την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά στα εδάφη της Ανατολίας.
»Θα συνεχίσουμε, αλλά για πόσο καιρό; Πόσο καιρό μπορούμε να αντέξουμε αυτές τις πιέσεις;
»Εμείς, οι συγγενείς σας, βρισκόμαστε στη μέση. Είμαστε αυτοί που πρέπει να παραμείνουμε σιωπηλοί για να ζήσουμε.
»Οι αιτήσεις μας για ιθαγένεια δεν γίνονται δεκτές. Εμείς πόσο καιρό θα ζούμε έτσι στο ενδιάμεσο;
»Επειδή το τουρκικό κράτος το λέει, γράφουν “μουσουλμάνος” στις ταυτότητές μας.
»Δεν μπορούμε να δώσουμε τα ονόματα των παππούδων μας στα παιδιά μας, λόγω της κοινωνικής πίεσης.
»Πώς θα διηγηθούμε λοιπόν τις ιστορίες μας εμείς; Εκτός από ένα ή δύο βιβλία, δεν υπάρχει κανείς να πει τα προβλήματά μας. Κανείς δεν ακούει τις φωνές μας. Κοιμάστε καλά εσείς;
»Εμείς δεν μπορούμε. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας δεν είναι ήσυχοι στους τάφους τους. Είμαστε παιδιά αυτής της γης, είμαστε συγγενείς σας, αλλά νιώθουμε εγκαταλελειμμένοι.
»Δεν έχουμε κανέναν. Καμία πολιτική δεν παράγεται για εμάς. Είμαστε οι πικρές ιστορίες της Ανταλλαγής, οι οποίες δεν λέγονται ποτέ. Είμαστε οι κρυμμένοι, οι χαμένοι. Είμαστε οι ξεχασμένοι. Μην μας αφήνετε μόνους.
»Εμείς θα ακούμε κρυφά ελληνικά δημοτικά τραγούδια, θα κλαίμε κρυφά. Είμαστε στον Πόντο, στο Καραμάν, στη Βιθυνία, στην Ιωνία.
»Όλοι γνωρίζουμε τον ελληνισμό μας, αλλά συνεχίζουμε να γιορτάζουμε τις τουρκικές γιορτές για να μην μας καταλαβαίνουν, για να μην μας καταπιέζουν.
»Γιατί θέλουμε να επιζήσουμε. Γιατί δεν έχουμε κανέναν.
»Είμαστε εδώ, οι ευγενείς φύλακες του τόπου μας, είμαστε οι ξεχασμένοι εδώ. Σας νοσταλγούμε. Υψώστε τη φωνή σας για μας. Κάντε κάτι για μας.
»Σας αγκαλιάζουμε όλους με λαχτάρα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου