Το IQ που πάντα αυξανόταν, τώρα μειώνεται

 

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά παραδείγματα για το πόσο λίγο ενδιαφέρεται η εποχή μας για τη νοημοσύνη δίνεται από το χασίς. Νομιμοποιώντας το ναι, νομιμοποιώντας το όχι, μιά χάρη στήν παράνομη ζωή, αλλά καταπραΰνει την ταλαιπωρία του ετοιμοθάνατου ασθενούς (αλήθεια), ηρεμεί το άγχος (αλήθεια μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις). Ωστόσο, κανείς δεν εστιάζει στο μόνο αποδεδειγμένο αποτέλεσμα: τη βλάβη που προκαλείται στον εγκέφαλο, ιδιαίτερα τη μείωση του όγκου της φαιάς ουσίας της τροχιάς-μετωπιαίας, σε πολλές περιπτώσεις με αναφερόμενη μείωση τής νοημοσύνης.

Μια άλλη αιτία θα ήταν η εξαθλίωση της γλώσσας

Το μέσο πηλίκο νοημοσύνης (IQ) του παγκόσμιου πληθυσμού αυξάνεται συνεχώς (φαινόμενο Flynn). Αυτό ίσχυε τουλάχιστον από τη δεύτερη μεταπολεμική περίοδο μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 90. Από τότε, το IQ αντίθετα μειώνεται... Είναι η αντιστροφή του φαινομένου Flynn. Η διατριβή εξακολουθεί να συζητείται και πολλές μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και χρόνια χωρίς να μπορούν να κατευνάσουν τη συζήτηση. Φαίνεται ότι το επίπεδο νοημοσύνης που μετράται με τεστ μειώνεται στις πιο ανεπτυγμένες χώρες. Μπορεί να υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό το φαινόμενο. Ένα από αυτά θα μπορούσε να είναι η εξαθλίωση της γλώσσας. Στην πραγματικότητα, αρκετές μελέτες καταδεικνύουν τη μείωση της λεξιλογικής γνώσης και την εξαθλίωση της γλώσσας: δεν είναι μόνο θέμα μείωσης του χρησιμοποιούμενου λεξιλογίου,

Η σταδιακή εξαφάνιση των χρόνων (υποτακτική, ατελής, σύνθετοι τύποι μέλλοντα, παρατατικό) γεννά μια σκέψη σχεδόν πάντα στο παρόν, περιορισμένη στη στιγμή: ανίκανη για προβολές στο χρόνο. Η απλοποίηση των σεμιναρίων, η εξαφάνιση των κεφαλαίων γραμμάτων και των σημείων στίξης είναι παραδείγματα «δολοφονικών χτυπημάτων» στην ακρίβεια και την ποικιλία της έκφρασης. Μόνο ένα παράδειγμα: η εξάλειψη της λέξης «Δεσποινίς» (που έχει πλέον ξεπεραστεί) δεν σημαίνει απλώς εγκατάλειψη της αισθητικής μιας λέξης, αλλά και άθελά της προώθηση της ιδέας ότι δεν υπάρχουν ενδιάμεσα στάδια μεταξύ ενός κοριτσιού και μιας γυναίκας.

Λιγότερες λέξεις και λιγότερα συζευγμένα ρήματα υποδηλώνουν λιγότερη ικανότητα έκφρασης συναισθημάτων και λιγότερη δυνατότητα επεξεργασίας μιας σκέψης. Μελέτες έχουν δείξει ότι μέρος της βίας στη δημόσια και ιδιωτική σφαίρα πηγάζει άμεσα από την αδυναμία να περιγράψει κανείς τα συναισθήματά του με λέξεις. Χωρίς λόγια για να οικοδομήσουμε ένα επιχείρημα, η περίπλοκη σκέψη καθίσταται αδύνατη. Όσο πιο φτωχή είναι η γλώσσα, τόσο περισσότερη σκέψη εξαφανίζεται. Η ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα και πολλά βιβλία (Georges Orwell - 1984; Ray Bradbury - Fahrenheit 451) έχουν πει πώς όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα ανέκαθεν εμπόδιζαν τη σκέψη, μέσω της μείωσης του αριθμού και της σημασίας των λέξεων. Αν δεν υπάρχουν σκέψεις, δεν υπάρχουν κριτικές σκέψεις. Και δεν υπάρχει σκέψη χωρίς λόγια.

Πώς μπορεί να κατασκευαστεί μια υποθετική-απαγωγική σκέψη χωρίς τόν υποθετικό όρο(θά ήθελα); Πώς μπορεί να θεωρηθεί το μέλλον χωρίς σύζευξη στο μέλλον; Πώς είναι δυνατόν να συλλάβουμε μια χρονικότητα, μια διαδοχή στοιχείων στο χρόνο, είτε παρελθόν είτε μέλλον, και τη σχετική τους διάρκεια, χωρίς μια γλώσσα που να κάνει διάκριση ανάμεσα στο τι θα μπορούσε να ήταν, τι ήταν, τι είναι, τι θα μπορούσε να είναι και τι θα γίνει μετά από αυτό που θα μπορούσε να έχει συμβεί, έχει συμβεί στην πραγματικότητα;

Αγαπητοί γονείς και δάσκαλοι: αφήστε τα παιδιά μας, τους μαθητές μας να μιλούν, να διαβάζουν και να γράφουν. Διδασκαλία και εξάσκηση της γλώσσας στις πιο διαφορετικές μορφές της. Ακόμα κι αν φαίνεται περίπλοκο. Ειδικά αν είναι περίπλοκο. Γιατί σε αυτή την προσπάθεια υπάρχει ελευθερία. Εκείνοι που επιβεβαιώνουν την ανάγκη απλοποίησης της ορθογραφίας, απορρίπτουν τη γλώσσα των «ελαττωμάτων» της, καταργούν τα είδη, τους χρόνους, τις αποχρώσεις, ό,τι δημιουργεί πολυπλοκότητα, είναι οι πραγματικοί αρχιτέκτονες της εξαθλίωσης του ανθρώπινου μυαλού.

Δεν υπάρχει ελευθερία χωρίς ανάγκη. Δεν υπάρχει ομορφιά χωρίς τη σκέψη της ομορφιάς.

πηγή