Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος ο Κατουνιώτης : «Άγνωστα θρησκευτικά περιστατικά του Αγίου στα Μεσσάπια, βασισμένα σε προσωπικές μαρτυρίες κατοίκων»

   Έχουν περάσει πολλά χρόνια από την εποχή, όπου τα Ψαχνά και ο εύφορος κάμπος της Μεσσαπίας είχε χτυπηθεί από μεγάλο, πολυπληθές και αδηφάγο σμήνος ακρίδων. Ήταν το 1930-35, περίοδος μετάβασης από τον Χειμώνα στην Άνοιξη, όπου οι γεωργοί των Ψαχνών και των γύρω περιοχών είχαν σπείρει τα χωράφια τους και οι καρποί μόλις είχαν βλαστήσει. Εκείνη την εποχή, η καλλιέργεια των χωραφιών απαιτούσε πολύ χρόνο και κόπο, καθώς γινόταν με τα ζώα και μέσω πολύωρης χειρονακτικής εργασίας.

   Αναμένοντας λοιπόν, την ανάπτυξη των βλαστών κατά τις πρώτες ημέρες της Άνοιξης, ήρθαν οι ακρίδες, οι οποίες βρήκαν τρυφερούς του βλαστούς των καρπών και κατέστρεφαν με γρήγορους ρυθμούς την παραγωγή.
Οι γεωργοί βρέθηκαν σε απόγνωση. Δεν είχε αναπτυχθεί ακόμη, η επιστήμη της Γεωπονίας, ώστε να δώσει λύση σε αυτό το πρόβλημα και μόνη ελπίδα ήταν, η προσευχή. Οι προσευχές του κόσμου δεν εύρισκαν ανταπόκριση, με αποτέλεσμα και οι ακρίδες να συνεχίζουν το καταστροφικό τους έργο.
Οι κάτοικοι των Ψαχνών και των γύρω περιοχών βρίσκονταν σε απόγνωση, καθώς σκέπτονταν τον δύσκολο Χειμώνα που θα ερχόταν και δεν θα είχαν τα απαραίτητα εφόδια.

   Τότε, σκέφτηκαν ότι η μόνη τους λύση ήταν η Θαυματουργή Εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου από τα Κατούνια και ο ιερέας της Αγίας Σοφίας, ο Παπαποστόλης, ο οποίος «έλεγαν», ότι συνομιλούσε με το Άγιο και «ό,τι του ζητούσε, το έκανε».

   Έτσι λοιπόν, πήραν την απόφαση να πάνε στον Παπαποστόλη για να του ζητήσουν να μεταφέρουν την Ιερή και Θαυματουργή εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου από τα Κατούνια στα Ψαχνά. Ο δρόμος για την Αγία Σοφία και τα Κατούνια ήταν δύσκολος, σκληροτράχηλος, στενός, περνούσαν από ρεματιές, φαράγγια και πολλές φορές ήταν δύσκολο το διάβα τους ακόμη, και με τα μουλάρια ή τα γαϊδούρια που έπαιρναν μαζί τους. Απαιτούσε πολύωρη πεζοπορία, ορειβασία και μεγάλη δύναμη για να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες των βουνών αλλά και του καιρού (χιόνια, βροχή).

Η ευλάβεια του κόσμου, η προσευχή υπέρ των ψυχών τους και η τιμή προς το πρόσωπο του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, ήταν αυτή που έδινε δύναμη και παρότρυνε πάρα πολλούς χριστιανούς να πάνε και να μεταφέρουν με την συνοδεία του ιερέα Παπαποστόλη, την Θαυματουργή Εικόνα στα Ψαχνά.
Πρέπει να είχε αρχίσει η Σαρακοστή όταν μετέφεραν με τα πόδια και αγκαλιά την Εικόνα του Αγίου στα Ψαχνά. Πλήθος πιστών, ιερέων από όλες τις ενορίες των γύρω περιοχών, είχαν συγκεντρωθεί στην περιοχή “Κόμμα” για να υποδεχθούν και να προσκυνήσουν, με μεγάλη ευλάβεια και αγάπη την Ιερή και Θαυματουργή εικόνα του Αϊ Γιάννη.

  Ο ιερέας Παπακούρνης παρέλαβε από τον ιερέα Παπαποστόλη την εικόνα και συνοδεία των ιεροψαλτών και πλήθος πιστών με δάκρυα στα μάτια έψελναν το απολυτίκιο του Αγίου κατά την διάρκεια της λιτανείας στο χωριό που ακολούθησε.
Ήχος β,: «Μνήμη δικαίου μετ΄ εγκωμίων, σοί δε αρκέσει η μαρτυρία του Κυρίου, Πρόδρομε, ανεδείχθης γαρ όντως και προφητών σεβασμιώτερος, ότι και εν ρείθροις βαπτίσαι κατηξιώθεις τον κηρυττόμενον. Όθεν της αληθείας υπεραθλήσας, χαίρων ευηγγελίσω και τοις εν άδη Θεόν φανερωθέντα εν σαρκί, τον αίροντα την αμαρτίαν του κόσμου, και παρέχοντα ημίν το μέγα έλεος.»

Σε μια στιγμή, κατά την διάρκεια της λιτανείας, ο Παπακούρνης φώναξε: « Βόγκα το Αϊ Γιάννη μου, Αϊ Γιάννη μου βόγκα το. Διώχτες στα άγρια κλαδιά και στα άγρια βουνά».
Τότε τον διέκοψε το Παπαποστόλης και του είπε: « όχι στα άγρια βουνά! Εκεί κατοικώ εγώ και συγχωριανοί μου. Στις άγριες θάλασσες διώξτες» 

Τότε απάντησε ο Παπακούρνης: «ναι, διώξτες στα άγρια κλαδιά και στις άγριες θάλασσες».

 Ως εκ θαύματος σηκώθηκε το σμήνος των ακρίδων από το κάμπο της Μεσσαπίας και σαν «μαύρο πανί» κατευθύνθηκε στην θάλασσα του Ευβοϊκού Κόλπου. Το θαύμα αυτό που πραγματοποιήθηκε, έσωσε τις καλλιέργειες των γεωργών και γράφτηκε στην καρδιά και στην μνήμη τους, ώστε κάθε χρόνο να μην ξεχνούν τον Άγιο και να τον μεταφέρουν στα Ψαχνά να τους ευλογεί.

Περίοδος ξηρασίας στα Ψαχνά
  Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος ο Κατουνιώτης, πάντα ήταν και είναι το στήριγμα των κατοίκων της περιοχής και σε κάθε δυσκολία τον επικαλούνταν. Ένα Καλοκαίρι γύρω στο 1960, η περιοχή των Ψαχνών πλήττονταν από ξηρασία και ανομβρία με αποτέλεσμα να έχουν στερέψει οι πηγές, να δυσκολεύονται να ποτίσουν τα ζώα τους, ακόμη και να καλύψουν τις προσωπικές τους ανάγκες. Τότε μετέφεραν τον Άγιο στα Ψαχνά και πραγματοποιήθηκε παράκληση, δέηση και πολύωρη προσευχή για να βρέξει, στον προαύλιο χώρο του σημερινού Γυμνασίου Ψαχνών. Η ισχυρή πίστη και η αγάπη των κατοίκων προς τον Άγιο εισακούστηκε για άλλη μια φορά. Ο ουρανός σκοτείνιασε και μετά από λίγες ώρες το νερό της βροχής κάλυψε τον κάμπο των Ψαχνών. Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος ο Κατουνιώτης, σύμφωνα με μαρτυρίες φέρει και το προσωνύμιο «Νεροκράτης».

24 Μαρτίου περί το 1965, Καστέλλα
Ο Αϊ Ιωάννης, έχει μεταφερθεί στην τότε Κοινότητα της Καστέλλας για να ευλογήσει το χωριό, την παραμονή της Εορτής του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου. Πλήθος πιστών είχε κατακλύσει την τοπική ενορία για να προσκυνήσει την Θαυματουργή εικόνα του Αγίου τοποθετώντας τον οβολόν του στο «μεταλικό κουμπαρά» που συνόδευε και συνοδεύει ακόμη και σήμερα τον Άγιο. Όμως, βλέποντας ο τότε επίτροπος της ενορίας, ότι το ταμείο του ναού δεν «λάμβανε» έσοδα, ζήτησε από τον Παπαποστόλη να πάρουν τον Άγιο πριν τον Εσπερινό του Ευαγγελισμού. Τότε ο Παπαποστόλης ενοχλημένος από αυτή την επιθυμία του επιτρόπου φώναξε: « Βρόντα το Αγιάννη μου, βρόντα το». Λίγη ώρα μετά από την «φυγή» του Αγίου, πριν τον Εσπερινό, η ισχυρή βροχή κατέστρεψε όλες τις ετοιμασίες της τοπικής θρησκευτικής πανήγυρης. Η ασέβεια του επιτρόπου προς τον Άγιο είχε ως αποτέλεσμα, μετά από λίγες μέρες να του ψοφήσει η φοράδα του, για την οποία καμάρωνε και λίγους μήνες μετά να πεθάνει και αυτός.

Νικόλαος Σπ. Καρατζάς
Ιστορικός – Αρχαιολόγος, ΜΑ

πηγή