~ Εις Πρασινάδα Λιβαδιού

Ερωτικό τραγούδι σε Βυζαντινή ποίηση, από χειρόγραφο της Μονής Ιβήρων

Αν αυτό το τραγούδι δεν σφυροκοπάει το

ριζικό εντός σας, τότε είμαι από άλλο κόσμο.

Το θαυμάσιο αυτό ερωτικό τραγούδι, ανακαλύφθηκε στο χειρόγραφο αρθ. 1203 τής βιβλιοθήκης τής μονής Ιβήρων στο Άγιον Όρος. Αποτελεί εξαίσιο δείγμα τής βυζαντινής τραγουδοποιΐας. 

Χριστόδουλος Χάλαρης, Μονογραφίες, Μουσικές του Έρωτα: Το μέλος αποδίδει ο ψάλτης και τραγουδιστής Νίκος Κωνσταντινόπουλος. Προσωπικότητα της Ελλ.. Μουσικής και εν γένει του σύγχρονου Ελληνισμού, με τεράστια εθνική προσφορά. Ίδρυσε την «ορχήστρα παλαιών παραδοσιακών και πρωτότυπων οργάνων» (κατασκευάζοντας πολλά από αυτά τα όργανα μόνος του) και παρουσίασε παντού (σέ εσωτερικό-εξωτερικό) την «Κοσμική βυζαντινή μουσική». Έχει ηχογραφήσει δίσκους: βυζαντινής, μεταβυζαντινής, αρχαίας ελληνικής και ιδιωματικής δημοτικής μουσικής καθώς και μονογραφίες παραδοσιακής μουσικής.

Εἰς πρασινάδα λιβαδιοῦ

«Εἰς πρασινάδα λιβαδιοῦ καί κάτω 'ς κρύο πηγάδι, 

κόρη ἔσκυψε νά πιῇ νερόν, νά πιῇ και νά γεμώσῃ. 

Φωνήν ἀκού, λαλιάν ἀκού, φωνήν καί δράκου στόμα: 

Στάμα ξανθή, στάμα σγουρή, στάμα, μηδέν γεμίσεις, 

γιατί ἐδῶ στόν τόπο μας καί τό νερό πουλιέται. 

Μηδέ γιά χίλια τό πουλοῦν μηδέ γιά δυό χιλιάδες, 

μόνο γιά κόρης φίλημα καί δῶς μας κι ἔπαρέ το».

This wonderful love song was discovered in manuscript No 1203 of the library of the Iviron monastery on Mounth Athos. It is an excellent example of byzantine song writing. Christodoulos Halaris has done a wonderful job of secular music.

In a green meadow 

"In a green meadow, in a cold well

a girl bent to drink water and fill her face. 

She hears a voice from the mouth of a dragon: 

Stop blond, stop, young girl, 

do not fill for here water is for sale. 

It is nor sold for a thousand, or for two thousand 

but for a girl's kiss; give us and take it".

Ο Χριστόδουλος Χάλαρης (1946 - 30 Ιαν 2019) αποτελεί κορυφαία μουσική φυσιογνωμία του τόπου μας με πολυδιάστατο κατατεθειμένο έργο στην ελληνική και διεθνή δισκογραφία βασισμένο είτε σε πρωτότυπες δικές του συνθέσεις (κυρίως στη δεκαετία του '70), είτε σε πολύχρονες έρευνες και μελέτες στην ελληνική μουσική ανά τους αιώνες επικεντρώνοντας κυρίως στη βυζαντινή και μεσαιωνική περίοδο.

Κοσμική Βυζαντινή Μουσική

ofisofi: «Η βυζαντινή κοσμική μουσική δεν είναι γνωστή. Συνήθως η βυζαντινή μουσική συνδέεται με τους εκκλησιαστικούς ύμνους και γενικότερα με την ορθόδοξη εκκλησία. Όμως υπήρξε και κοσμική μουσική για τις διάφορες εκδηλώσεις των ανθρώπων. Δεν είχε καταγραφεί διότι δεν συνδεόταν με το τελετουργικό της εκκλησίας ή ό,τι έχει γραφτεί έχει σωθεί αποσπασματικά. Πιο πολύ διαδόθηκε προφορικά. Σε κείμενα υπάρχουν πληροφορίες για τη μουσική δραστηριότητα των βυζαντινών σε διάφορες εποχές. Σε αρκετές τοιχογραφίες επίσης απεικονίζονται σκηνές γλεντιού αλλά και μουσικά όργανα.

Ο  Σαντορινιός Χριστόδουλος Χάλαρης είναι ένας πολύ μεγάλος μουσικός που μελέτησε βυζαντινή μουσική και προσπάθησε αποκρυπτογραφώντας διάφορα χειρόγραφα να την ανασυνθέσει δίνοντας εξαιρετικά έργα.

Πρέπει να επισημάνω ότι η Βυζαντινή Μουσική και Υμνογραφία (2 διαφορετικά αρχικώς πράγματα-που στη συνέχεια και κατά τον 7ο αιώνα ταυτίστηκαν) ουσιαστικά υπήρξε στα χρόνια των Ρωμανού του μελωδού, Ιωάννη Δαμασκηνού και Κοσμά (του αδελφού του). Και οι τρείς ήταν Σύριοι, από τη Δαμασκό. Έγραψαν ύμνους και ταυτόχρονα τους μελοποιούσαν σύμφωνα, με μελωδίες που ακολουθούσαν την Πυθαγόρεια κλίμακα. Όλα αυτά τον 7ο αιώνα και μετά και κατόπιν της «πίεσης» που δέχτηκαν οι υμνογράφοι αυτοί από αντίστοιχους μιας Αρειανικής αίρεσης που «σαγήνευε» πιστούς με τη μουσική της.

πηγή