Άγιος Ανατόλιος Β΄ Ποτάπωφ της Όπτινα – Οι άνθρωποι ούτε καν καταλαβαίνουν ότι ζούμε στα σημεία των καιρών, ότι προχωρεί το σφράγισμα. Οι πιστοί που δεν θα έχουν να δείξουν άλλες αρετές, θα λάβουν στεφάνους, μόνο επειδή θα μείνουν σταθεροί στην πίστη. Ο Θεός δεν θα εγκαταλείψει ποτέ τους δούλους του

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ ὅσιος Στάρετς Ἀνατόλιος Β΄ Ποτάπωφ, ὁ νεώτερος, τῆς Ὄπτινα Ρωσίας (1922)

Εορτάζει στις 30 Ιουλίου

O στάρετς Ανατόλιος, που ονομάστηκε «νεότερος» για να ξεχωρίζει από τον άλλο στάρετς Ανατόλιο, τον Ζερτσάλωφ, ήταν ένας από τους πιο συμπαθείς στάρετς της Όπτινα. Ξεχώριζε για το προορατικό του χάρισμα και την αγάπη του κι ήταν ο πρώτος ίσως από τους γέροντες πού δέχτηκε σχεδόν μαρτυρικό θάνατο. Στο πρόσωπο του στάρετς Ανατολίου μπορούσες να διακρίνεις κάτι από τη φρεσκάδα πού ‘χουν τ’ αγριολούλουδα, είχε πάντα μια νεανική διάθεση και μια ήρεμη χαρά.

Προφητική Επιστολή για τα χρόνια της αποστασίας
του Αγίου Ανατολίου του Νεωτέρου της Όπτινα

«… Όπως λέει ο Απόστολος (Β Τιμ. 3,1-6) λόγω της έλλειψης της ευσέβειας, στις Εκκλησίες θα εμφανιστούν αιρέσεις και σχίσματα, κι όπως προείπαν οι άγιοι Πατέρες, στους θρόνους των ιεραρχών και τα μοναστήρια θα υπάρχουν άνδρες αδόκιμοι και άπειροι στην πνευματική ζωή. Γι αυτό θα εξαπλωθούν παντού αιρέσεις και θα πλανήσουν πολλούς ανθρώπους.
Ο εχθρός του ανθρωπίνου γένους θα ενεργεί με πανουργία για να ελκύση στην αίρεση, αν είναι δυνατόν, και τους εκλεκτούς. Δεν θα ξεκινήσει κατ’ ευθείαν να απορρίπτει τα δόγματα περί της Αγίας Τριάδος, της Θεότητος του Ιησού Χριστού, και της παρθενίας της Θεοτόκου, αλλά θα ξεκινήσει ανεπαίσθητα να νοθεύει τις διδασκαλίες και τις παραδόσεις της Εκκλησίας και το πραγματικό τους πνεύμα, όπως παρεδόθηκαν σε μας από τους Αγίους Πατέρες εν Πνεύματι Αγίω.
Λίγοι θα αντιληφθούν αυτές τις πονηρίες του εχθρού, μόνον εκείνοι που είναι πολύ πεπειραμένοι στην πνευματική ζωή. Οι αιρετικοί θα αποκτήσουν ισχύ στην Εκκλησία, και θα τοποθετήσουν τους υπηρέτες τους παντού. Οι ευλαβείς θα καταφρονώνται. Αλλά ο Κύριος δεν θα αφήσει τους δούλους Του χωρίς προστασία, και στην άγνοια.

Ο Κύριος είπε: «από των καρπών αυτών επιγνώσεσθε αυτούς»  (Ματθ 7,16.), ότι από τους καρπούς τους θα τους αναγνωρίσετε, και έτσι, από τους καρπούς τους καθώς και από τις ενέργειες των αιρετικών, προσπαθήστε να τους διακρίνετε από τους αληθινούς ποιμένες. Αυτοί είναι πνευματικοί κλέφτες, λεηλατούντες τη πνευματική ποίμνη, και θα εισέλθουν στο μαντρί (την Εκκλησία), σκαρφαλώνοντας με άλλο τρόπο, ‘’αναβαίνοντες αλλαχόθεν’’ (και όχι από την πύλην) χρησιμοποιώντας βία και καταπατώντας τους νόμους του Θεού. Ο Κύριος τους αποκαλεί ληστές (Ιωαν. 10,1). Πράγματι, το πρώτο έργο τους θα είναι η καταδίωξη των αληθινών ποιμένων, η φυλάκιση και η εξορία τους, διότι χωρίς αυτό θα είναι αδύνατο γι’ αυτούς να διαρπάσουν το ποίμνιο.
Γι’ αυτό το λόγο παιδί μου, όταν δεις την καταπάτηση της πατερικής παραδόσεως, και των θείων εντολών στην Εκκλησία, των εντολών που ορίσθηκαν από το Θεό, γνώριζε ότι οι αιρετικοί έχουν ήδη εμφανισθεί, αν και για κάποιο χρονικό διάστημα μπορεί να κρύβουν την ασέβειά τους, ή να στρεβλώνουν την αγία Πίστη ανεπαίσθητα, προκειμένου να επιτύχουν καλύτερα την εξαπάτηση και σαγήνευση των απείρων στα δίχτυα τους.

Ο διωγμός δεν θα στρέφεται μόνον εναντίον των ποιμένων, αλλά εναντίον όλων των δούλων του Θεού, διότι όλοι όσοι θα καθοδηγούνται από την αίρεση δεν θα υποφέρουν την ευσέβεια.
Να αναγνωρίζης αυτούς τους λύκους με ένδυμα προβάτου από τις υπερήφανες διαθέσεις τους και την σφοδρή αγάπη τους και δίψα για την εξουσία. Θα είναι συκοφάντες, προδότες, παντού ενσπείροντες έχθρα και κακοήθεια. Γι’ αυτό ο Κύριος είπε ότι οι καρποί τους θα τους κάνουν γνωστούς. Οι αληθινοί υπηρέτες του Θεού είναι ταπεινοί, αγαπούν τον συνάνθρωπό τους και είναι υπάκουοι στην Εκκλησία.

Οι Μοναστές θα ταλαιπωρηθούν υπερβολικά από τους αιρετικούς, και η μοναχική ζωή θα καταφρονηθεί. Τα Μοναστήρια θα αποδυναμωθούν, ο αριθμός των μοναχών θα μειωθεί, και αυτοί που θα παραμείνουν θα υποφέρουν από βία. Αυτοί που μισούν την μοναχική ζωή, έχοντας μόνο την εμφάνιση της ευσεβείας, θα αγωνίζονται να προσελκύσουν τους μοναχούς με το μέρος τους, υποσχόμενοι σ’ αυτούς προστασία και κοσμικά αγαθά (ανέσεις), και απειλώντας αυτούς που τους αντιτίθενται με εξορία.
Αυτές οι απειλές θα προκαλέσουν μεγάλη απόγνωση στους ολιγοψύχους, αλλά εσύ παιδί μου, να χαίρεσαι για το ότι έχεις ζήσει μέχρι αυτό τον καιρό, επειδή τότε οι πιστοί που δεν θα έχουν δείξει άλλες αρετές, θα λάβουν στεφάνους, μόνο επειδή θα έχουν μείνει σταθεροί στην πίστη, σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου: Πας ουν όστις ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω κα’ γώ εν αυτώ έμπροσθεν του Πατρός μου του εν Ουρανοίς (Ματθ. ι-32).

Να φοβάσαι τον Κύριο παιδί μου. Να φοβάσαι μη χάσεις το στεφάνι που ετοιμάστηκε για σένα, να φοβάσαι μη ριχτείς από το Χριστό στο σκότος το εξώτερο και στα αιώνια βάσανα. Στάσου γενναίος στην πίστη, και αν είναι αναγκαίο, υπόμεινε διωγμούς και άλλες θλίψεις, διότι ο Κύριος θα είναι μαζί σου και οι άγιοι Μάρτυρες και οι Ομολογητές θα βλέπουν τον αγώνα σου με χαρά.
Αλλά αλλοίμονο στους μοναχούς εκείνες τις ημέρες που θα είναι δεμένοι με περιουσίες και πλούτη, οι οποίοι για την αγάπη της «ειρήνης» (άνεσης) θα είναι έτοιμοι να υποταχθούν στους αιρετικούς. Θα αποκοιμίζουν την συνείδησή τους, λέγοντας:
«Εμείς διατηρούμε και σώζουμε το Μοναστήρι και ο Κύριος θα μας συγχωρήσει».
Οι ταλαίπωροι και τυφλοί αυτοί δεν αντιλαμβάνονται καθόλου ότι μέσα από την αίρεση οι δαίμονες θα εισέλθουν στο Μοναστήρι, και κατόπιν δεν θα είναι ένα άγιο μοναστήρι, αλλά μόνο γυμνοί τοίχοι, από όπου η Χάρη θα έχει απομακρυνθεί.

Αλλά ο Θεός είναι ισχυρότερος από τον εχθρό, και δεν θα εγκαταλείψει ποτέ τους δούλους του. Πάντα θα υπάρχουν αληθινοί Χριστιανοί μέχρι τέλους του αιώνος τούτου, μόνο που θα προτιμούν να ζουν σε απομονωμένους και ερημικούς τόπους.
Να μην φοβάσαι τις θλίψεις, αλλά μάλλον να φοβάσαι την ολέθριο αίρεση, γιατί μας γυμνώνη από την θεία χάρη και μας χωρίζει από τον Χριστό. Αυτός είναι και ο λόγος γιά τον οποίο ο Κύριος μας έδωσε την εντολή να θεωρούμε τους αιρετικούς σαν Χριστοκαπήλους και ειδωλολάτρες. Και έτσι παιδί μου ενδυναμού με την χάρη του Ιησού Χριστού. Σπεύδε με χαρά να ομολογήσεις υπέρ της πίστεως και να υπομείνεις θλίψεις σαν καλός στρατιώτης του Κυρίου Ιησού Χριστού (Β’ Τιμ. β’, 1-3), ο οποίος είπε «γίνου πιστός άχρι θανάτου, και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής» (Αποκ. β’, 10).
Εις Αυτόν συν τω Πατρί και τω Αγίω Πνεύματι ας είναι η δόξα, τιμή και κράτος εις αιώνας αιώνων. Αμήν.  

(Από το St. Anatoly of Optina “Last times and now” collection of writtings, Orthodox Life magazine Volume 43 – Issue No. 3, 1993)