Μιά άλλη ερώτηση λέει το εξής: “Πώς εξηγείται την φράση «μωραίνει Κύριος ὅν βούλεται ἀπολέσαι;»„

 

 

 

+Πατήρ Αθανάσιος Μυτιληναίος

Είναι γνωστό, ότι πράγματι μωραίνει Κύριος ὅν βούλεται

ἀπολέσαι. Δηλαδή δεν του δίνει μυαλό να σκεφτεί μία σωστή λύση, σ' εκείνον που σκέπτεται ασεβώς. Και ο Θεός πήρε την απόφαση να τον καταστρέψει, να τον τιμωρήσει Δέν του δίνει μυαλό να σκεφτεί. Είναι αλήθεια; Είναι αλήθεια. Είναι έτσι. Έχουμε πάμπολλα τέτοια παραδείγματα, πάμπολλα μέσα και στην Αγία Γραφή, πάμπολλα και είς την Εκκλησιαστική μας Ιστορία.

Μάλιστα, θυμάμαι κάποτε είχε συμμαχήσει, είναι στην Παλαιά Διαθήκη, την εποχή του Ελισσαίου, είχε συμμαχήσει ο βασιλιάς του Βόρειου Βασιλείου με το Νότιο Βασίλειο για να κάνουνε από κοινού έναν πόλεμο εναντίον ενός εχθρού Ανατολικά της πατρίδος των.

Ένας πόλεμος τον οποίον ο Θεός δέν τον ήθελε. Δέν έπρεπε να γίνει. Τότε είχε εμφανιστεί ο προφήτης Ελισσαίος, είπε ότι αυτό δέν πρέπει να γίνει. Ο βασιλιάς του Βόρειου Βασιλείου κατεβαίνει στο Νότιο Βασίλειο στα Ιεροσόλυμα, εκεί εμφανίζεται κάποιος άλλος προφήτης και λέει ότι: “δέν θα το κάνεις αυτό, δέν θα ευλογήσει ο Θεός αυτό το πράγμα.„ Και μάλιστα θύμωσε ο βασιλιάς και του λέει: “Άντε, πάντοτε όλο δυσάρεστα πράγματα μου λες.„ Γιατί του λέει: “Θα νικηθείς.„ “Όλο δυσάρεστα πράγματα μου λες.„ “Κι' όχι μόνο θα νικηθείς αλλά και θα σκοτωθείς„ του λέει. Αλλά επειδή ήταν ειδωλολατρών ο βασιλιάς του Βόρειου Βασιλείου, ειδωλολατρών. Ξέρετε το Βόρειο Βασίλειο του Ισραήλ είχε εκτραπεί στην ειδωλολατρία από την εποχή που θεμελιώθηκε. Και ο θεμελιωτής του Βόρειου Βασιλείου ήταν ο Ιεροβοάμ. Ο πρώτος ειδωλολατρήσας.

Έναςδούλος του Σολομώντος ήταν αυτός,

Έγινε ο πόλεμος αυτός. Και τελικά νικήθηκαν οι Εβραίοι. Κι ο βασιλιάς του Βόρειου Βασιλείου φονεύθηκε. Μόλις γλίτωσε ο βασιλιάς του Νότιου Βασιλείου, μόλις γλίτωσε. Λοιπόν, τί έγινε εδώ; Ο Θεός εμώρανε αυτόν, να μην ακούει τους προφήτες. Επί πλέον, επειδή ήταν ειδωλολατρών και έπρεπε να τιμωρηθεί, επέτρεψε ο Θεός, πήγε αυτός να κάνει πόλεμο και σκοτώθηκε.

Εκείνον λοιπόν που ο Θεός θέλει να καταστρέψει τον μωραίνει. Θα σας πώ πώς έχει το πράγμα. Πώς μωραίνεται ο άνθρωπος. Γιατί μπορεί να πεί κάποιος “ο Θεός μωραίνει τον άνθρωπο;„ Δέν είναι εκεί. Υπάρχει ένας πειρασμός εδώ, να εξηγήσουμε αλλιώτικα• όπως ακριβώς υπάρχει στην Αγία Γραφή η εξής φράση• είναι μία άλλη απορία: «ἄρα οὖν ὃν θέλει ἐλεεῖ, ὃν δὲ θέλει σκληρύνει.» (Ρωμ. 9,18)

Πώς ερμηνεύεται; λέει εδώ.

Λοιπόν, για την πρώτη απορία. Αίρει την Χάρη του ο Θεός. Κι από την στιγμή που θα αρθεί η Χάρις του θεού από έναν άνθρωπο, κινείται κατά μωρίαν. Ο Χριστός είπε ότι: «χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν.» (Ιω. 15,5)

Χωρίς Εμένα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Τί είναι εκείνο που δεν μπορούμε να κάνουμε; Δέν μπορώ να κινηθώ έτσι και έτσι; Δέν θα σου βγεί σε καλό. Είναι ανευλόγητο πράγμα. Και συνεπώς, αιρομένης της χάριτος κινείσαι, κατά μωρόν τρόπο. Όχι λοιπόν ότι ο Θεός μωραίνει, δηλαδή πάει και βάζει μωρία μέσα στον άνθρωπο. Αλλά με την έννοια ότι παίρνει την χάρη Του και ο άνθρωπος χωρίς την χάρη του Θεού δεν κάνει τίποτα. Προσέξτε αυτό που είπε ο Χριστός. Ότι «χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν.» Αυτό να μην το ξεχνούμε ποτέ.

Και με την ευκαιρία μάλιστα που είναι συναφείς αυτές οι δύο απορίες, έχει ως εξής: Βέβαια, όχι ότι ο Θεός προσωποληπτεί, ώστε να πεί ότι αυτόν τον μωραίνω κι εκείνον του δίνω εξυπνάδα. Όχι. Στον Θεό τέτοια πράγματα, τέτοιο πράγμα δεν υπάρχει. Δέν υπάρχει προσωποληψία στον Θεό. Αλλά ότι ο Θεός αίρει την χάρη Του, σας είπα, και ως παράδειγμα φέρεται η περίπτωσις του Φαραώ εις την Αίγυπτο.

Λέει η Γραφή το εξής: «λέγει γὰρ ἡ γραφὴ τῷ Φαραὼ ὅτι εἰς αὐτὸ τοῦτο ἐξήγειρά σε, ὅπως ἐνδείξωμαι ἐν σοὶ τὴν δυναμίν μου, καὶ ὅπως διαγγελῇ τὸ ὄνομά μου ἐν πάσῃ τῇ γῇ.»

(Ρωμ. 9,17)

Γι' αυτό, λέει, σε ἐξήγειρα, λέει ο Θεός στον Φαραώ, για να δείξω σε σένα την δύναμή μου, κι όπως φημισθεί το όνομά μου σε όλο τον κόσμο. Αυτό λέγεται πέντε φορές αγαπητοί μου στην Παλαιά Διαθήκη, Έξοδος 7ο κεφ. και εξής• μέσα είναι διάφορα χωρία, στο 7ο κεφάλαιο, στο 8ο κεφάλαιο, και στο 9ο κεφάλαιο της Εξόδου. Εδώ δείχνει ότι.. 5 φορές, σας είπα λέγεται, ότι εσκλήρυνε ο Φαραώ την καρδιά αυτού. Πέντε φορές. Και συνεπώς, ο ίδιος ο Φαραώ σκληραίνοντας την καρδιά του, μή θέλοντας να αφήσει τον λαό του Θεού να πάει να λατρέψει τον Θεό. Γιατί υπονόησε ότι αυτοί θα του φύγουνε. Και φεύγοντας αυτοί θα έχανε εργατικά χέρια, για τα οποία μισθούς δέν πλήρωνε. Μικρό πράγμα τόσος λαός να του κάνει τέτοια έργα.. Ξέρετε ότι κάποια μεγάλα έργα που έχουν μείνει στην Ιστορία τα έχουν φτιάξει οι Εβραίοι. Βέβαια όχι όλα τα έργα της Αιγύπτου. Αλλά μεγάλα έργα, όπως είναι οι Πυραμίδες, οχυρώσεις πόλεων.. Αναφέρονται, άν θυμάμαι καλά τρεις οχυρώσεις πόλεων. Αυτά τα έκαναν οι Εβραίοι με τα χέρια τους. Φοβερή δουλειά. Σου λέει, εγώ να χάσω τέτοια εργατικά χέρια; και μάλιστα όταν δέν πληρώνω τίποτα, δέν πληρώνω μισθούς σ' αυτούς.

Αλλά τι βλέπουμε εδώ; Ενώ 5 φορές σκληραίνει ο Φαραώ την καρδιά του, δηλαδή αρνείται να φύγει ο λαός, αντιστοίχως, λέει η Αγία Γραφή στα κεφάλαια που σας είπα, ότι πεντάκις πάλι ο Θεός εσκλήρυνε αυτόν.

Πώς το καταλαβαίνουμε;

Εγώ σκληρύνω την καρδιά μου και μετά λέει: “Ο Θεός μου σκλήρυνε την καρδιά μου„

Δηλαδή τι θα πεί αυτό; Επιτρέπει ο Θεός να μένω με σκληρυμένη καρδιά. Αυτό θα πεί. Είπα όπως λέει ο Οικουμένιος: “Το σκληρύνει ἀντί τοῦ ἐᾶ αὐτόν σκληρόν εἶναι„ Δηλαδή το “σκληρύνει ο Θεός„ είναι αντί του “αφήνει ο Θεός να μένει σκληρή η καρδιά ενός ανθρώπου.„ Δηλαδή δεν την μεταστρέφει την καρδιά του ανθρώπου ο Θεός, την αφήνει να είναι, μ' άλλα λόγια σκληρή.

Όταν λέει, επί παραδείγματι, ο Θεός, το λέει ο Χριστός αυτό: «τὸν ἐρχόμενον πρός με οὐ μὴ ἐκβάλω ἔξω».

(Ιω. 6,37) Εκείνον ο όποιος έρχεται σε μένα, έξω δέν θα τον βγάλω. Ή «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν.» (Α Τιμ. 2,4)

Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι. Αλλά εξαρτάται από την προαίρεση του ανθρώπου.

Λέει ο Ωριγένης ένα πάρα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα, που αναφέρεται και μέσα στη Δογματική μας. Η περίπτωση είναι, όπως κάτω από τις ηλιακές ακτίνες έχουμε δύο υλικά, τον κηρόν και τον πηλόν. Δηλαδή το κερί και τον πηλό. Κάτω από τις ίδιες ηλιακές ακτίνες, ο μέν κηρός, το κερί, λιώνει, ο δέ πηλός σκληραίνει. Τί σημαίνει αυτό; Η Χάρις του Θεού είναι πάντα η ίδια. Αλλά απέναντι στη Χάρη του Θεού, άλλοι άνθρωποι δείχνουν προαίρεση τέτοια, που να είναι ένα άνοιγμα προς τη Χάρη του Θεού και να δεχθούν την Χάρη του Θεού. Και άλλοι άνθρωποι δείχνουν προαίρεση τέτοια που να κλείνει η καρδιά τους και να αντιδρούν στον Θεό.

Έτσι, δεν είναι ότι ο Θεός είναι άδικος, μη γένοιτο, αλλά η στάση του ανθρώπου είναι τέτοια απέναντι στον Θεό, καλή, αγαθής προαιρέσεως ή κακής προαιρέσεως.

Αυτή είναι αγαπητοί μου, η έννοια αυτού του χωρίου.

πηγή