Ο ιός της ανισότητας απειλεί τον κόσμο

 

Οι φτωχότεροι θα χρειαστούν 10 χρόνια για να ανακάμψουν οικονομικά

• Από τον Μιχάλη Ψύλο

Ο διάσημος φιλελεύθερος Γάλλος φιλόσοφος Γκασπάρ Κενίγκ, στο τελευταίο του βιβλίο «L`Enfer» (Η Κόλαση), αφηγείται την ιστορία ενός νεοφιλελεύθερου καθηγητή Οικονομικών που μόλις έχει… αποβιώσει ύστερα από μια ασθένεια (ίσως και από τον κορονοϊό).

Παντρεμένος επί 46 χρόνια, χωρίς να έχει απατήσει ποτέ τη γυναίκα του και μη έχοντας κάνει ποτέ του κάτι κακό, πηγαίνει στον Παράδεισο. Οταν ανοίγει την πόρτα του Παραδείσου ο καθηγητής διαπιστώνει ότι βρίσκεται σε ένα τεράστιο αεροδρόμιο, με χώρους πολύ υψηλής τεχνολογίας, όπου οι γύρω του διαθέτουν μια απεριόριστη πιστωτική κάρτα, κάνουν ό,τι θέλουν κατά βούληση με βάση τους νόμους της ελεύθερης αγοράς και περνούν τον χρόνο τους ταξιδεύοντας με αεροπλάνο. Φυσικά, όλα αυτά υπό συνεχή και άγρυπνη παρακολούθηση μέσα από εκατομμύρια κάμερες.

Στην Κόλαση

Στον «τεχνοφιλελεύθερο» αυτόν Παράδεισο, περιπλανώμενος ο καθηγητής συναντά τους νεοφιλελεύθερους ήρωές του -τον Μίλτον Φρίντμαν και άλλους- και ξαφνικά αρχίζει να καταλαβαίνει τι συμβαίνει. «Δεν ήμουν στον Παράδεισο, αλλά στην Κόλαση. Δεν υπήρχαν βέβαια φωτιές και τα αιώνια βασανιστήρια, αλλά ένα τεράστιο σαλόνι αναμονής με ανακλινόμενα καθίσματα» λέει, συνειδητοποιώντας ότι αυτή η Κόλαση είναι τελικά πολύ κοντά σε εκείνο που θεωρούσε ως τον ιδανικό, νεοφιλελεύθερο κόσμο.

Πρόεδρος ενός νεοφιλελεύθερου think tank ο Κενίγκ, με το «φιλοσοφικό παραμύθι» φαίνεται ότι προσγειώνεται ανώμαλα πλέον στην πραγματικότητα. Παραδέχεται ότι «η συγκέντρωση κεφαλαίου, η οποία φτάνει επίπεδα-ρεκόρ στις ΗΠΑ σήμερα, γίνεται αφόρητη.

Οι πολίτες είναι αιχμάλωτοι μιας χούφτας τραπεζών, ασφαλιστικών εταιριών, παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικά διαδικτυακών πλατφορμών… Πρέπει επειγόντως να τα ανανεώσουμε όλα αυτά με μια πολιτική ανταγωνισμού, η οποία είναι απαραίτητη για την ατομική ελευθερία». Η ειρωνεία είναι, λέει η Ιζαμπέλ Φρέι, ειδικός στην ιατρική ανθρωπολογία και κοινωνιολογία, ότι οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν αρχικά την πανδημία με τον λεγόμενο «επιδημιολογικό νεοφιλελευθερισμό», υποστηρίζοντας ότι «η λύση στην πράξη συνίστατο στην ανοσία αγέλης και σε εθελοντικές κατευθυντήριες γραμμές συμπεριφοράς – να πλένετε τα χέρια σας και να κρατάτε αποστάσεις.

Αυτό, στην πραγματικότητα, μετέτρεψε ένα κοινωνικό πρόβλημα σε ατομικό ζήτημα, παρακάμπτοντας έτσι κάθε ευθύνη που είχαν οι Αρχές για την κρίση της δημόσιας υγείας» τονίζει η Φρέι. Άλλωστε, η ίδια η πραγματικότητα γκρέμισε με την πανδημία τις νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις. Τα κράτη αναγκάζονται πλέον να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο, δαπανώντας μαζικά για να προστατεύσουν την κοινωνία από τον συνδυασμό της υγειονομικής κρίσης με την οικονομική καταστροφή.

Στο 51ο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, που πραγματοποιείται ψηφιακά αυτές τις ημέρες, το κεντρικό σύνθημα είναι «The Great Reset» (Η Μεγάλη Επανεκκίνηση), βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του ιδρυτή και προέδρου του φόρουμ Κλάους Σβαμπ.
Με δεδομένο ότι η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα και η κατάσταση έχει επιδεινωθεί δραματικά, ο Σβαμπ τονίζει την ανάγκη «να δράσει ο κόσμος από κοινού και γρήγορα για να ανανεώσει όλες τις πτυχές των κοινωνιών και των οικονομιών μας, από την εκπαίδευση έως τις κοινωνικές συμβάσεις και τις συνθήκες εργασίας». Εν ολίγοις; Μια «Μεγάλη Επαναφορά του καπιταλισμού».

Δεν είναι, άλλωστε, μόνο η πανδημία του Covid-19 που έχει διευρύνει δραματικά τις κοινωνικές ανισότητες. Είναι η ίδια η λειτουργία του συστήματος.

«Οι 1.000 πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο έχουν αναπληρώσει μέσα σε μόλις εννέα μήνες όλες τις απώλειες που προκλήθηκαν μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας την περασμένη άνοιξη, και μάλιστα έχουν αρχίσει να συσσωρεύουν περισσότερο πλούτο», σύμφωνα με τον «Ιό της ανισότητας», την έκθεση που δημοσίευσε η Oxfam, με την ευκαιρία του Φόρουμ του Νταβός. Το Bloomberg γράφει ότι οι 500 πλουσιότεροι άνθρωποι του κόσμου προσέθεσαν πέρυσι στις περιουσίες τους 1,8 τρισεκατομμύρια δολάρια, φθάνοντας συνολικά τα 7,6 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Ο Ιλον Μασκ της Tesla και ο Τζεφ Μπέζος της Amazon κέρδισαν περίπου 217 δισεκατομμύρια δολάρια. Οσα, δηλαδή, χρειάζεται να σταλούν σε 100.000.000 πληγέντες από την πανδημία, μέσω επιταγών ύψους 2.000 δολαρίων στον καθέναν!

«Την ίδια ώρα, οι φτωχότεροι θα χρειαστούν περισσότερα από 10 χρόνια για να ανακάμψουν από τις καταστροφικές οικονομικές συνέπειες της πανδημίας», σύμφωνα με την έκθεση της Oxfam, η οποία εκπονήθηκε με τη συμμετοχή 295 οικονομολόγων από 79 χώρες.

πηγή