Γράφει ο Θεόφραστος
Μία πολύ βασική αρχή για την κονσερβοποίηση είναι ο έλεγχος της οξύτητος . Πρέπει νά ξέρουμε οτι το λεμόνι και το ξύδι -- θα πούμε και για τον τρόπο που μπορεί κανείς νά φτιάξει δικό του ξύδι -- εκτός του ότι δίνουν νοστιμιά και πικάντικη γεύση στο φαγητό , είναι άριστα συντηρητικά . Μέ αυτή την αρχή λοιπόν πρέπει νά επιλέγουμε και νά φανταζόμαστε πράγματα , που επιδέχονται ή ξύδι ή λεμόνι . Χωρίς νά βοηθήσουμε την κονσέρβα μέ ξύδι ή λεμόνι δεν θα μπορέσουμε νά έχουμε επιτυχία , τουλάχιστον για την συντήρηση εκτός ψυγείου . Μήν το παρακάνουμε . Δεν λέμε νά είναι το φαγητό ξυνό όπως πχ. τό τουρσί . Όχι ! Άλλωστε λαμβάνουμε υπ' όψιν οτι όταν ανοίξουμε τήν κονσέρβα για να φτιάξουμε το φαγητό μας συνήθως αραιώνουμε το φαγητό της κονσέρβας και έτσι ελλαττώνεται η ξυνή γεύση . Μπορούμε βέβαια νά καταναλώσουμε το περιεχόμενο κατ' ευθείαν απο την κονσέρβα . Έτσι λοιπόν μπορούμε νά κονσερβοποιήσουμε πολύ άνετα τα κρεατικά , κοτόπουλο , κιμά , λαχανικά και διάφορες σάλτσες , όπως σάλτσα ντομάτας , κρεμμυδιού , λαχανικών . Το ψάρι όχι . Άν δεν κάνω λάθος η knor έχει και κύβους λαχανικών έ ;; Η knor σκέπτεται πρίν απο εμάς για εμάς . Γιατί νά μήν σκεφθούμε εμείς για τον εαυτόν μας ! Μιά και είπαμε για knor μπορούμε μέ αυτόν τον τρόπο νά φυλάξουμε τους διαφόρους ζωμούς αφού προσθέσουμε λεμόνι , αφού συνήθως οι ζωμοί προορίζονται για σούπες . Ακόμα όταν έχουμε περισσεύματα που τα φυλάμε στο ψυγείο και συχνά χαλάνε . Όποιος αγαπά ιδανικός για κονσερβοποίηση είναι ο πατσάς . Είναι δε πολύ ωφέλιμος αφού έχει πολύ κολλαγόνο . Σχεδόν είναι φάρμακο . Άν μή τι άλλο κάποιος λιχούδης θα μας χτυπήσει ξαφνικά την πόρτα και θα εντυπωσιαστεί που του έχουμε ένα πιάτο ζεστό πατσά . Γενικώς ακόμα και σε φαγητά που δεν είναι λεμονάτα ή ξυδάτα είναι πολύ καλό νά προσθέτουμε λίγο ξύδι , χωρίς νά φωνάζει , ανεπαίσθητα . Θα τα κάνει πιό νόστιμα και θα τα βοηθήσει νά συντηρηθούν καλύτερο ακόμα και άν είναι φρέσκα και χρειαστεί νά μείνουν για λίγες μέρες στο ψυγείο ή νά μεταφερθούν ειδικά τους θερινούς μήνες .
Ο τρόπος αποστείρωσης των βάζων είναι αυτός που ήδη έχει δημοσιεύσει ο τρελογιάννης . Εγώ χρησιμοποιώ τον βρασμό . Δεν χρειάζεται νά βάζει κανείς πολλά νερά και νά κολυμπούν τα βάζα . Δυό τρία δάχτυλα στον πάτο της κατσαρόλας αρκούν . Μόνο να προσέχουμε νά μήν εξατμίζεται το νερό και σωθεί . Ίσια ίσια νά συντηρείται ένας χαμηλός βρασμός . Επίσης βάζουμε και μέσα στα βάζα δυό τρία δάχτυλα νερό και απο πάνω ακουμπάμε το καπάκι του βάζου ίσια νά ακουμπά χωρίς καθόλου κλείσιμο γιατί θα βεντουζάρουν . Στο τέλος τά πιάνω μέ μία πετσέτα και αδειάζω το νερό και τα βγάζω . Όπως είναι καυτά αμέσως στεγνώνουν , δεν χρειάζονται κάτι άλλο .
Επίσης το αλάτι είναι συντηρητικό . Μήν παραλείψουμε νά πούμε οτι βράζουμε και την κουτάλα που χρησιμοποιούμε , άν χωρά στην ίδια κατσαρόλα μέ τα βάζα , χωρίς νά την ακουμπάμε απρόσεκτα εδώ και εκεί και την μολύνουμε . Πρέπει νά είμαστε πολύ προσεκτικοί στην υγιεινή .
1) χυμός λεμονιού .
Τώρα είναι η κατάλληλη εποχή για νά φτιάξουμε και νά φυλάξουμε στην κατάψυξη χυμό λεμονιού . Τα λεμόνια είναι μαλακά και ώριμα και κυρίως ελληνικά σε καλή τιμή . Πέρυσι τέτοια εποχή στη λαική είχαν 1€ . Το καλοκαίρι είναι ακριβά και δεν είναι ελληνικά . Στίβουμε τα λεμόνια και τα βάζουμε σε πλαστικά μπουκάλια νερού 500ml. Και έχουμε τον χυμό έτοιμο . Δεν μπορώ νά ξέρω άν χάνονται κάποιες βιταμίνες του λεμονιού . Όμως η δύναμη συντήρησης είναι η ίδια και η ευκολία αφάνταστη .
2) Λαχανικά
Επίσης είναι η κατάλληλη εποχή νά κονσερβοποιήσουμε λαχανικά . Είναι άλλωστε απαραίτητα άν έρθει κάποια δύσκολη περίοδος . Έτσι μπορούμε νά κονσερβοποιήσουμε και νά έχουμε παντελώς έτοιμα τα λαχανικά για σπανακόριζο . Πλένουμε καλά τα σπανάκια και τα φρέσκα κρεμμυδάκια . Εγώ βάζω σχεδόν ίση ποσότητα σπανάκι και κρεμμυδάκι . Κάπως λιγότερο κρεμμυδάκι και μπόλικο άνηθο . Για αρχάριους όπως ήμουν και εγώ δεν πρέπει εξ αρχής νά κόψουμε την ρίζα και διαλυθεί το σπανάκι και μετά ψάχνουμε νά βρούμε τα φυλλαράκια . Εγώ τα πλένω ολόκληρα όπως είναι μπόλικα νερά . Ύστερα πιάνω ένα ένα το σπανάκι και κόβω τελείως το κάτω μέρος πρός την ρίζα . Δεν το πετώ . Απλά μία μία τις ρίζες τις ελέγχω και τις ξαναπλένω κάτω απο την βρύση . Τό λέω αναλυτικά γιατί το πλύσιμο μας παίρνει πολλή ώρα ειδικά άν δεν ακολουθήσουμε έναν εύκολο και ασφαλή τρόπο . Τοποθετώ τα λαχανικά στην κατσαρόλα σε στρώσεις και όταν πέσουν και βγάλουν τα υγρά τους προσθέτω μπόλικο αλάτι που επίσης είναι συντηρητικό , μπόλικο πιπέρι και ό, τι άλλο μπαχαρικό θέλουμε . Στο τέλος μήν ξεχάσουμε νά βάλουμε το λεμόνι , μήν το λυπηθούμε , άλλωστε το σπανακόριζο σηκώνει πολύ λεμόνι . Το λεμόνι όπως εξηγήσαμε παραπάνω είναι άκρως απαραίτητο ! Ειναι εκ των ών ουκ άνευ ! Καλό είναι νά βράσουν αρκετά γιατί ο καλός βρασμός σκοτώνει τα μικρόβια . Τά βράζουμε νά είναι πλέον έτοιμα για κατανάλωση . Όταν λοιπόν βράσουν και είναι έτοιμα τα τοποθετούμε στά βάζα μέ αποστειρωμένη κουτάλα όπως ήδη έχει γραφτεί στις προηγούμενες δημοσιεύσεις . Όταν είναι νά κάνουμε το σπανακόριζο δεν χρειάζεται παρά νά βράσουμε λίγο ρύζι . Αφού το ρύζι βράσει προσθέτουμε τά έτοιμα λαχανικά και το φαγητό είναι έτοιμο , νοστιμότατο και μάλιστα άλαδο . Είναι πολύ καλό για τις νηστείες και δυναμωτικό , γιατί το σπανάκι έχει πολύ σίδηρο . Μία παραλλαγή είναι με σουπιά . Θα την πούμε σε άλλο σημείο άν χρειαστεί .
3) Κρέας .
Μπορούμε νά πάρουμε από παραγωγό ένα ολόκληρο σφαχτό . Πολύ ωραίο είναι το ζυγούρι , το γίδινο ή νά πάρουμε μοσχάρι απο το κρεοπωλείο . Άν πάρουμε ζυγούρι ή γίδινο , πρέπει νά τεμαχιστεί σε μεγάλα κομμάτια νά χωράνε στην κατσαρόλα μας . Πλένουμε το κρέας και το βάζουμε νά βράσει χωρίς νά πετάξουμε κάτι όπως είναι τό λίπος . Τό βράζουμε μέχρι νά βγαίνουν τα κόκκαλα τραβώντσς τα . Αφου λοιπόν βράσει το αφήνουμε νά κρυώσει όπως είναι σκεπασμένο , χωρίς να το επιμολύνουμε μέ ανακατέματα κ.τ.λ. Όταν κρυώσει βγάζουμε τό κομμάτια , αφαιρούμε τά κόκκαλα καί προσπαθούμε οι μερίδες νά είναι προσεγμένες και όχι άτσαλες . Τίς τοποθετούμε σε μία άλλη καθαρή κατσαρόλα . Τά κόκκαλα που βγάλαμε εννοείται δεν τα πετάμε , αλλά τα τρώμε για μεζέ . Γενικώς προσπαθούμε νά μήν πετάμε τίποτα . Αφού καθαρίσουμε έτσι όλο το κρέας , εγώ δεν αφαιρώ το λίπος , απο πάνω τραγγίζουμε όλο τον ζωμό . Προσθέτουμε αλάτι και το βράζουμε πάλι για μία ώρα σε χαμηλή φωτιά , πάλι νά αποστειρωθεί , γιατί μέ όλη αυτή την διαδικασία το επιμολύναμε . Στό τέλος ρίχνουμε ανάλογα λεμόνι ή ξύδι και το τοποθετούμε στα βάζα . Τώρα άν το κρέας είναι ζυγούρι θα έχει μπόλικο λίπος . Σε κάποιους αρέσει . Όμως σίγουρα είναι υπέρ το δέον . Ή το αφαιρούμε απο την επιφάνεια που επιπλέει σαν λάδι ή το βάζουμε στην κονσέρβα . Εγώ το αφαιρώ και το συγκεντρώνω όλο μαζί σε ένα βάζο στο ψυγείο και στο τέλος τό κλείνω σε κονσέρβα , ώστε τίποτα νά μήν πετιέται . Πού ξέρουμε , μπορεί κάποτε νά μας χρειαστεί . Οι παλαιότεροι απο εμάς στα χωριά και τί δεν έφτιαχναν μέ το χοιρινό λίπος ! Έχω ακούσει οτι έφτιαχναν ακόμα και κουραμπιέδες !!! Ξέχασα νά πώ οτι όταν βάλουμε το κρέας νά βράσει προσέχουμε νά μήν προσθέσουμε πολύ νερό και στο τέλος ο ζωμός είναι πολύς και ανώφελα μας πιάνει πολύ χώρο και αναγκαστικό για νά τον καταστήσουμε όξινο προσθέτουμε πολύ λεμόνι ή ξύδι , που ενδεχομένως είναι ανεπιθύμητο .
Αυτά πρός το παρόν . Όποιος ενδιαφέρεται θα επικοινωνούμε εδώ στον καλό μας τρελογιάννη , για κάθε πρόβλημα που μπορεί νά προκύψει στην προσπάθεια . Για κάθε ενδεχόμενο νά πούμε και τούτο . Εγώ δεν έχω κάποια επιστημονική ειδικότητα στο θέμα . Όμως έχω ρωτήσει ειδικό αναλυτή τροφίμων και μου επιβεβαίωσε οτι η κονσερβοποίηση η ερασιτεχνική είναι αποδεκτή . Άν κάποια κονσέρβα χαλάσει θα μας το πεί η ίδια . Θα φουσκώσει . Άν τό αντιληφθούμε έγκαιρα υπάρχει τρόπος επανορθώσεως . Όταν η κονσέρβα χαλάσει θα δούμε οτι αλλοιώθηκε . Για κάθε ενδεχόμενο ο καθείς αναλαμβάνει την ευθύνη του . Θα το δείξει η βιοψία ! Εγώ χρησιμοποιώ αυτό τον τρόπο χρόνια τώρα και δεν μου χαλάνε και φυσικά δεν πέθανα . Όπως γράφτηκε και στις προηγούμενες δημοσιεύσεις η υγιής κονσέρβα έχει το καπάκι ρουφηγμένο πρός τα μέσα λόγω του κενού αέρος που δημιουργείται . Όταν ανοίγουμε την κονσέρβα μετά απο πολύ καιρό και μοσχοβολά φρεσκάδα πώς είναι δυνατόν νά είναι χαλασμένη !
Νά συμπληρώσω κάτι για το πλύσιμο των λαχανικών .
Περί οργάνωσης
Όταν
τα λαχανικά μας δεν είναι απλά μισό ή ένα κιλό , αλλά 2 ή
τρία κιλά δύσκολα πλένονται στον νεροχύτη χωρίς νά γίνουν όλα
γύρω λίμπα . Άν δεν έχουμε αγοράζουμε 2 μεγάλες λεκάνες απο
οπουδήποτε . Δεν κάνουν παρά 3€ η μία και πλένουμε τα
λαχανικά μας στην μπανιέρα αφού τοποθετήσουμε τις λεκάνες στην
βάση και χρησιμοποιούμε την μία για νά τά πλύνιυμε και την
άλλη για νά τα μεταφέρουμε εναλλάξ . Δεν πρέπει αυτό νά μας
δημιουργεί αποστροφή . Αν μας δημιουργεί αποστροφή μπορούμε νά
απολυμάνουμε την μπανιέρα μέ ένα βετέξ αφού το έχουμε
μουσκέψει μέ χλωρίνη .
Επίσης
άν τελικά μάθουμε και εφαρμόσουμε την μέθοδο καλό είναι να
αρχίσουμε νά υιοθετούμε κάποια μεγάλα μεγέθη σκευών , όσο
μεγαλύτερα γίνεται . Άν μένουμε στην Αθήνα υπάρχουν στην οδό
Αθηνάς . Σίγουρα υπάρχουν στα καταστήματα mart που είναι σε
επαγγελματικά μεγέθη και σε καλές τιμές .
Έτσι
και αλλιώς καλό είναι νά εξοπλιστούμε μέ ένα πετρογκάζ ως
μία προμήθεια για δύσκολες μέρες . Καλό και κατάλληλο είναι
το λεγόμενο φλόγιστρο που έχει πολύ καλή απόδοση σε δυνατή
φλόγα . Το τοποθετούμε όχι σε κάποιον πάγκο , αλλά κάτω στό
δάπεδο . Δεν είναι ανάγκη η φιάλη νά είναι κοντά στο
φλόγιστρο . Μπορούμε μέ ένα λάστιχο μακρύ νά την έχουμε όπου
μπορούμε νά έχουμε διαθέσιμο χώρο . Θα μας φανεί χρήσιμο για
πολλά πράγματα . Εγώ το θεωρώ απαραίτητο για τον εξοπλισμό
του σπιτιού και ειδικά για την κονσερβοποίηση .