Του Κώστα Στούπα
Αν ζητούσαν από κάποιον να στοιχηματίσει ποια χώρα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας θα αντιμετωπίσει προσεχώς δυσκολότερα προβλήματα αυτή μάλλον δεν θα ήταν η Ελλάδα, παρά τα σοβαρά προβλήματά της.
Η Τουρκία τόσο οικονομικά όσο και σε επίπεδο διεθνών σχέσεων κινείται τα τελευταία χρόνια όλο και πιο μακριά σ’ ένα τεντωμένο σχοινί το οποίο γίνεται όλο και πιο ασταθές...
Αν το εθνικό νόμισμα είναι καθρέφτης της οικονομίας μιας χώρας, η πορεία της τουρκικής λίρας δεν φανερώνει την ευρωστία που πολλοί στην Ελλάδα μοιρολατρικά αποδίδουν στη γείτονα.
Η ισοτιμία της τουρκικής λίρας την τελευταία δεκαετία τείνει προς το μηδέν. Από 0,60 Ευρώ που ήταν η ισοτιμία της λίρας το 2006, έπεσε στο 0,38 το 2015 και σήμερα βρίσκεται στα 0,15 Ευρώ. Αντιστρόφως, το 2006 1 Ευρώ άξιζε 1,89 λίρες, το 2015 2,80 λίρες και σήμερα 6,58 λίρες.
Η εικόνα αυτή δεν μοιάζει ακριβώς με την εικόνα μιας χώρας που φιλοδοξεί να καταστεί οικονομική "τίγρης" της περιοχής και περιφερειακή στρατιωτική δύναμη. Μάλλον μοιάζει με την εικόνα μιας χώρας που προσπαθεί να συγκαλύψει την οικονομική αποτυχία με εδαφικές διεκδικήσεις και εθνικιστικές εξάρσεις.
Αν η Τουρκία αποτύχει στη Συρία και τη Λιβύη όπου έχει εμπλακεί ανοιχτά σε "θερμές" συγκρούσεις, της απομένει μια θεαματική κίνηση σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η Ελλάδα και η Κύπρος όμως δεν είναι ούτε μόνες ούτε εύκολοι στόχοι, καθώς είναι μέλη της Ε.Ε. και έχουν δημιουργήσει ένα περίπλοκο και αρκετά ισχυρό πλέγμα συμμαχιών τόσο στην περιοχή, όσο και με ισχυρές διεθνείς δυνάμεις.
Μπορεί π.χ. η Ε.Ε. να μην έχει ακόμη αμυντικό βραχίονα ο οποίος επιτηρεί και υπερασπίζεται τα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης αλλά η Γαλλία που αποτελεί τον έναν από τους δύο ισχυρούς πόλους της Ε.Ε. έχει στείλει ισχυρές ναυτικές δυνάμεις να κινούνται στις αμφισβητούμενες περιοχές. Τούτο δεν συνιστά βέβαια άμεση εμπλοκή, αλλά παρόλα ταύτα αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα προς την Τουρκία.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις ΗΠΑ που παρά τη βούληση να μείνει η Τουρκία πάση θυσία ως ισχυρή δύναμη στη δυτική συμμαχία δεν έχουν διστάσει πολλάκις τους τελευταίους μήνες να υποστηρίξουν ανοιχτά τις ελληνικές θέσεις σε σχέση με το αν τα νησιά έχουν τα ίδια δικαιώματα με τις ηπειρωτικές χώρες στην θάλασσα, κάτι που αμφισβητεί η Άγκυρα με συμφωνίες όπως αυτή με την κυβέρνηση της Τρίπολης της Λιβύης.
Τα κακά μαντάτα για τον φέρελπι σουλτάνο της Άγκυρας έχουν αρχίσει ήδη να πληθαίνουν καθώς την εβδομάδα που πέρασε οι συριακές δυνάμεις ανακατέλαβαν στρατηγικής σημασίας περιοχές στη Βόρεια Συρία σε βάρος των Τούρκων εισβολέων.
Οι πληροφορίες μάλιστα κάνουν λόγο για νεκρούς Τούρκους στρατιώτες ενώ 3-4 από τα 18 παρατηρητήρια του τουρκικού στρατού στην περιοχή έχουν αποκοπεί από τις υπόλοιπες δυνάμεις.
Η Τουρκία σαν απάντηση στέλνει και άλλες δυνάμεις στην περιοχή, ρισκάροντας μια κλιμάκωση που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα μπορούσε να οδηγήσει, καθώς την φέρνει αντιμέτωπη με τη Ρωσία που βρίσκεται πίσω από το καθεστώς της Συρίας.
Η Τουρκία φαίνεται να έχει μπλέξει άσχημα σε αντιπαραθέσεις με όλους τους γείτονες αλλά και εχθρούς και συμμάχους. Δύσκολα θα μπορέσει να ξεμπλέξει απ’ όλα αυτά τα μέτωπα χωρίς απώλειες και πιθανόν εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις.
Το ισχυρό χαρτί της Τουρκίας είναι ο δημογραφικός της δυναμισμός και η γεωγραφική της θέση σε σχέση με την προβολή ισχύος της Δύσης στη Μέση Ανατολή απ΄ όπου εξαρτάται ενεργειακά. Ήδη, από την Τουρκία περνάνε (ή θα περάσουν) 3-4 μεγάλοι ενεργειακοί αγωγοί.
Για τα επόμενα 20-30 χρόνια που η Ευρώπη θα έχει ανάγκη τους υδρογονάνθρακες ως βασικό συστατικό του ενεργειακού της μείγματος η Τουρκία θα έχει μεγάλη αξία γι’ αυτήν. Μετά όμως τα πράγματα εκτός απροόπτου θα αλλάξουν ριζικά...
Ίσως αυτός είναι και ένας από τους λόγους που η Τουρκία δείχνει να βιάζεται να λύσει τώρα εκκρεμότητες δεκαετιών με τις γειτονικές της χώρες.
Για την Τουρκία και τον Ερντογάν τώρα φαίνεται να αρχίζουν τα δύσκολα...
kostas.stoupas@capital.gr
Αν ζητούσαν από κάποιον να στοιχηματίσει ποια χώρα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας θα αντιμετωπίσει προσεχώς δυσκολότερα προβλήματα αυτή μάλλον δεν θα ήταν η Ελλάδα, παρά τα σοβαρά προβλήματά της.
Η Τουρκία τόσο οικονομικά όσο και σε επίπεδο διεθνών σχέσεων κινείται τα τελευταία χρόνια όλο και πιο μακριά σ’ ένα τεντωμένο σχοινί το οποίο γίνεται όλο και πιο ασταθές...
Αν το εθνικό νόμισμα είναι καθρέφτης της οικονομίας μιας χώρας, η πορεία της τουρκικής λίρας δεν φανερώνει την ευρωστία που πολλοί στην Ελλάδα μοιρολατρικά αποδίδουν στη γείτονα.
Η ισοτιμία της τουρκικής λίρας την τελευταία δεκαετία τείνει προς το μηδέν. Από 0,60 Ευρώ που ήταν η ισοτιμία της λίρας το 2006, έπεσε στο 0,38 το 2015 και σήμερα βρίσκεται στα 0,15 Ευρώ. Αντιστρόφως, το 2006 1 Ευρώ άξιζε 1,89 λίρες, το 2015 2,80 λίρες και σήμερα 6,58 λίρες.
Η εικόνα αυτή δεν μοιάζει ακριβώς με την εικόνα μιας χώρας που φιλοδοξεί να καταστεί οικονομική "τίγρης" της περιοχής και περιφερειακή στρατιωτική δύναμη. Μάλλον μοιάζει με την εικόνα μιας χώρας που προσπαθεί να συγκαλύψει την οικονομική αποτυχία με εδαφικές διεκδικήσεις και εθνικιστικές εξάρσεις.
Αν η Τουρκία αποτύχει στη Συρία και τη Λιβύη όπου έχει εμπλακεί ανοιχτά σε "θερμές" συγκρούσεις, της απομένει μια θεαματική κίνηση σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η Ελλάδα και η Κύπρος όμως δεν είναι ούτε μόνες ούτε εύκολοι στόχοι, καθώς είναι μέλη της Ε.Ε. και έχουν δημιουργήσει ένα περίπλοκο και αρκετά ισχυρό πλέγμα συμμαχιών τόσο στην περιοχή, όσο και με ισχυρές διεθνείς δυνάμεις.
Μπορεί π.χ. η Ε.Ε. να μην έχει ακόμη αμυντικό βραχίονα ο οποίος επιτηρεί και υπερασπίζεται τα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης αλλά η Γαλλία που αποτελεί τον έναν από τους δύο ισχυρούς πόλους της Ε.Ε. έχει στείλει ισχυρές ναυτικές δυνάμεις να κινούνται στις αμφισβητούμενες περιοχές. Τούτο δεν συνιστά βέβαια άμεση εμπλοκή, αλλά παρόλα ταύτα αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα προς την Τουρκία.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις ΗΠΑ που παρά τη βούληση να μείνει η Τουρκία πάση θυσία ως ισχυρή δύναμη στη δυτική συμμαχία δεν έχουν διστάσει πολλάκις τους τελευταίους μήνες να υποστηρίξουν ανοιχτά τις ελληνικές θέσεις σε σχέση με το αν τα νησιά έχουν τα ίδια δικαιώματα με τις ηπειρωτικές χώρες στην θάλασσα, κάτι που αμφισβητεί η Άγκυρα με συμφωνίες όπως αυτή με την κυβέρνηση της Τρίπολης της Λιβύης.
Τα κακά μαντάτα για τον φέρελπι σουλτάνο της Άγκυρας έχουν αρχίσει ήδη να πληθαίνουν καθώς την εβδομάδα που πέρασε οι συριακές δυνάμεις ανακατέλαβαν στρατηγικής σημασίας περιοχές στη Βόρεια Συρία σε βάρος των Τούρκων εισβολέων.
Οι πληροφορίες μάλιστα κάνουν λόγο για νεκρούς Τούρκους στρατιώτες ενώ 3-4 από τα 18 παρατηρητήρια του τουρκικού στρατού στην περιοχή έχουν αποκοπεί από τις υπόλοιπες δυνάμεις.
Η Τουρκία σαν απάντηση στέλνει και άλλες δυνάμεις στην περιοχή, ρισκάροντας μια κλιμάκωση που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα μπορούσε να οδηγήσει, καθώς την φέρνει αντιμέτωπη με τη Ρωσία που βρίσκεται πίσω από το καθεστώς της Συρίας.
Η Τουρκία φαίνεται να έχει μπλέξει άσχημα σε αντιπαραθέσεις με όλους τους γείτονες αλλά και εχθρούς και συμμάχους. Δύσκολα θα μπορέσει να ξεμπλέξει απ’ όλα αυτά τα μέτωπα χωρίς απώλειες και πιθανόν εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις.
Το ισχυρό χαρτί της Τουρκίας είναι ο δημογραφικός της δυναμισμός και η γεωγραφική της θέση σε σχέση με την προβολή ισχύος της Δύσης στη Μέση Ανατολή απ΄ όπου εξαρτάται ενεργειακά. Ήδη, από την Τουρκία περνάνε (ή θα περάσουν) 3-4 μεγάλοι ενεργειακοί αγωγοί.
Για τα επόμενα 20-30 χρόνια που η Ευρώπη θα έχει ανάγκη τους υδρογονάνθρακες ως βασικό συστατικό του ενεργειακού της μείγματος η Τουρκία θα έχει μεγάλη αξία γι’ αυτήν. Μετά όμως τα πράγματα εκτός απροόπτου θα αλλάξουν ριζικά...
Ίσως αυτός είναι και ένας από τους λόγους που η Τουρκία δείχνει να βιάζεται να λύσει τώρα εκκρεμότητες δεκαετιών με τις γειτονικές της χώρες.
Για την Τουρκία και τον Ερντογάν τώρα φαίνεται να αρχίζουν τα δύσκολα...
kostas.stoupas@capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου