Στη μνήμη του γέροντα Γρηγορίου, καθηγουμένου της Ιεράς Μόνης Δοχειαρίου

Τη νύχτα, στις 22 προς τις 23 Οκτωβρίου του 2018, εκοιμήθη ο καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Δοχειαρίου του Αγίου Όρους αρχιμανδρίτης Γρηγόριος (Ζουμής), κοντινός συγγενής του γνωστού Αγιορείτη γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή. Είχε δεχτεί τη μοναχική κουρά από τον γέροντα Αμφιλόχιο της Πάτμου. Μετά την εκλογή του στη θέση του καθηγουμένου, ανακαίνισε την ερειπωμένη Ιερά Μονή Δοχειαρίου. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του αγγόγυστα υπέμεινε τους πόνους από βαριά ανίατη ασθένεια. Όταν μιλούσε για τον εαυτό του, ταπεινά ζητούσε προσευχές, όπως έλεγε για τον “ληστή Γρηγόριο”.

Ο Μαξίμ Κλιμένκο είναι ιστορικός, σεναριογράφος, μεταφραστής από τα ελληνικά, ορθόδοξος δημοσιογράφος, γνώριζε προσωπικά τον γέροντα Γρηγόριο, επί 30 χρόνια πολλές φορές πήγε στο Άγιο Όρος να τον συναντήσει.

 

 Ήταν μέγα έλεος του Θεού, που ευτύχησα να γνωρίζω το γέροντα Γρηγόριο από την Ιερά Μονή Δοχειαρίου σχεδόν 30 χρόνια. Η συναναστροφή μαζί του προξενούσε ανεξίτηλη εντύπωση σε όλους: και σε αυτούς που βρίσκονταν δίπλα στη Μονή Δοχειαρίου και που είχαν κάθε δικαίωμα να θεωρούν τον εαυτό τους πνευματικά παιδιά του γέροντα Γρηγορίου, και σε αυτούς που έστω και μία φορά τον είχαν συναντήσει. Το παρατηρούσα πολλές φορές.

Εγώ ο ίδιος είδα για πρώτη φορά τον γέροντα Γρηγόριο το 1989 ή το 1990. Πλησιάζω, θυμάμαι, στη Μονή Δοχειαρίου. Τότε ήμουν υποδιάκος και είχα την ευλογία να φοράω ζωστικό, το οποίο, εννοείται, το είχα σχετικά καινούργιο και καθαρό. Και ξαφνικά βλέπω έναν άνθρωπο σε τελείως ατημέλητη κατάσταση: όλο το ράσο του ήταν παντού μπαλωμένο (δεν υπερβάλλω), και πάνω από αυτά τα κουρέλια, ας πούμε, φορούσε και μια μαύρη ποδιά ακόμα, επίσης τελείως φθαρμένη. Αυτός ο πολύ περίεργος άνθρωπος ήταν πολύ απασχολημένος: με ειδικό καθαριστικό, γυάλιζε ένα χάλκινο κηροπήγιο.

Στο Άγιον Όρος, σε όλα τα μοναστήρια γίνεται προσπάθεια ώστε, πριν από τις μεγάλες γιορτές, να γυαλίζουν, μέχρι που να λάμπουν, όλα τα εκκλησιαστικά σκεύη, έτσι ώστε ο Ναός να πανηγυρίζει με όλη τη μεγαλοπρέπεια. Πάνω σε αυτές τις γυαλισμένες επιφάνειες παίζουν ιδιαίτερα όμορφα οι λάμψεις από τα φώτα των κεριών και καντηλιών. Αλλά, όπως συνηθίζεται, αυτή τη δύσκολη και κουραστική δουλειά την κάνουν οι υποτακτικοί και όσοι ανήκουν στη μικρότερη αδελφότητα. Και αυτοί ήσαν πάντοτε πάρα πολλοί στη Μονή Δοχειαρίου στα χρόνια του γέροντα Γρηγορίου.

– Ευλογείτε! – απευθύνομαι στον μοναχό που γυάλιζε το κηροπήγιο (στο Άγιο Όρος ζητάνε ευλογία από όλους τους μοναχούς όχι μόνο από τους ιερείς).

– Ο Θεός να σε ευλογεί, – μου απαντάει εκείνος, χωρίς να διακόπτει τη δουλειά του.

– Θα ήθελα, αν είναι δυνατόν, να δω τον ηγούμενο – λέω.

– Και γιατί τον θέλεις; – ενώ συνέχιζε να εργάζεται το ίδιο σχολαστικά – διευκρινίζει αυτός.

Εξηγώ ότι έχω για αυτόν συστατική επιστολή από τη Μόσχα κτλ.

– Και εσύ ποιος είσαι; – με ρωτάει και ξεκινάει μια συζήτηση που περισσότερο μοιάζει με ανάκριση...

Και όταν διευκρινίστηκαν όσα τον ενδιέφεραν, τότε, πάλι χωρίς να διακόψει την εργασία του, με αιφνιδιάζει:

– Έλα, εγώ είμαι ο ηγούμενος. Έλα να μας βοηθήσεις.

Ιερά Μονή Δοχειαρίου

 

Όλοι θυμόμαστε το βίο του Οσίου Σεργίου. Θυμόμαστε κάτι παρόμοιο και στα παραδείγματα των παλαιών γεροντικών. Αλλά εδώ αυτό δεν ήταν, όπως λέγεται, “μια επανάληψη με κόλπα”. Όλα ήταν κάπως συνηθισμένα, καθημερινά, φυσικά. Δεν ήταν θεατρικά ή υπερβολικά. Έτσι τον είδα την πρώτη φορά τον γέροντα.

Όλοι, βεβαίως, επισημαίνουν την απλότητα και την προσιτότητά του, αλλά με όλα αυτά δεν ήταν απλοϊκός! Αυτό είναι το θέμα. Αυτός, το ξέρουμε, αποφοίτησε με άριστα από τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σε όλη τη ζωή του μετά, δε σταμάτησε να καλλιεργείται. Συναναστρεφόταν και έκανε φιλίες με ανθρώπους οι οποίοι αποτελούσαν το άνθος και το καμάρι της ορθόδοξης θεολογίας, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλο τον ορθόδοξο κόσμο. Σε αυτόν πήγαιναν πολύ μορφωμένοι άνθρωποι, με πολλούς τίτλους και βαθμούς, και από μακριά, και ο καθένας τους έβρισκε πολύ ενδιαφέρουσα τη συναναστροφή μαζί του. Δεν ήταν ένας ολιγογράμματος “μουζίκος με ράσο”. Όχι.

Μια φορά συζητούσαμε και κάποιος έφερε στη συζήτηση την ερμηνεία κάποιου ζητήματος από αρχαίους φιλοσόφους, τον Πλάτωνα, τον Ευτύχιο και τον Αριστοτέλη... Και ξαφνικά ο γέροντας άρχισε με εγκυκλοπαιδική ευρύτητα αλλά και με πολύ βαθιά γνώση να φωτίζει το θέμα από την άποψη της μυστικιστικής εμπειρίας της Εκκλησίας και της ορθόδοξης πνευματικότητας. Τόσο που όλοι εμείς που συμμετείχαμε σε αυτή τη συζήτηση, είχαμε εκπλαγεί από τους συλλογισμούς του. Άλλο να είναι κανείς επιφανειακός γνώστης και άλλο να μπορεί να κατανοεί μεγάλο όγκο γνώσεων. Και αυτό, βεβαίως, εξέπληττε αυτούς που ήθελαν να βλέπουν σε αυτόν το γέρο μοναχό έναν “απλοϊκό χαζούλη”. Πράγματι, αυτός προερχόταν από μια μεγάλη και φτωχή οικογένεια αλλά ο ίδιος καλλιέργησε πάρα πολύ τον εσωτερικό εαυτό. Ανάμεσα στους αγιορείτες καθηγούμενους ο γέροντας Γρηγόριος έχει μεγάλο κύρος. Δεν έχουν όλοι οι καθηγούμενοι τέτοια υπόληψη. Και το θέμα δεν είναι μια απλή “κατάταξη ανάλογα με τους τίτλους”...  

 

Μαξίμ Κλιμένκο

Θα διηγηθώ μια ιστορία που συνέβη προσωπικά σε μένα. Εγώ το λέω θαύμα. Επειδή δε βρίσκω εξήγηση για το συμβάν. Καιρό πριν, ο Σεβασμιώτατος Ιωνάς (Τσερεπάνοβ), καθηγούμενος της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωνά στο Κίεβο, τότε αρχιμανδρίτης ακόμα, ξέροντας ότι πηγαίνω τακτικά στο Άγιον Όρος, με πήρε τηλέφωνο και μου είπε:

– Αν πας αυτό τον καιρό στο Άγιον Όρος και δεν έχεις πολλά πράγματα μαζί σου, θα μπορούσες μήπως να πάρεις ένα μικρό δεματάκι για τον γέροντα Γρηγόριο στην Μονή Δοχειαρίου?

Και στην ερώτηση:

– Τι είναι αυτό?

– Ε, τίποτα το ιδιαίτερο – απάντησε αυτός – ο γέροντας παρήγγειλε κάτι. Εμείς την παραγγελία την κάναμε, όμως πρέπει να το μεταφέρουμε σύντομα γιατί θα έχουν τώρα μεγάλη γιορτή, και αυτό είναι για τη γιορτή... Πρέπει να βιαστούμε. Εμείς ψάχνουμε τρόπο να το μεταφέρουμε γρήγορα στο Άγιον Όρος.

Μόλις συμφώνησα, συναντήθηκα με έναν νεαρό (όπως έμαθα αργότερα, ήταν πολύ ταλαντούχος κοσμηματοποιός, χρυσοχόος). Μου έδωσε μια τσάντα χωρίς να μου εξηγήσει τίποτα. Όταν στο σπίτι την άνοιξα, τρομοκρατήθηκα! Εκεί, σε ειδική θήκη βρισκόταν σετ με λειτουργικά σκεύη. Αλλά όχι απλά λειτουργικά σκεύη – ήταν μεγάλου μεγέθους ακριβή αντίγραφα του βυζαντινού Ποτηρίου και του Δίσκου, τα οποία εκτίθενται στην Αίθουσα των Όπλων, στο Κρεμλίνο! Ήταν φτιαγμένα από ασήμι με επίχρυσο και διακοσμημένα με πολύτιμους και ημιπολύτιμους λίθους! Και εγώ τότε ήδη ήξερα ότι για να εξαγάγεις τέτοια αντικείμενα χρειάζεσαι να μαζέψεις τεράστιο φάκελο με έγγραφα από το Υπουργείο Πολιτισμού κτλ. Δεν είναι απλώς να πάρεις έναν ασημένιο σταυρό, να το βάλεις στο λαιμό και να περάσεις το τελωνείο. Ήμουν σε κατάσταση σοκ! Δεν ήξερα τι να κάνω. Έπρεπε να πετάξω την επόμενη μέρα. Τα εισιτήρια στα χέρια. Οι βαλίτσες έτοιμες. Σκεπτόμενος σε ποια δύσκολη κατάσταση θα μπορούσα να βρεθώ, παίρνω τον αριθμό τηλεφώνου της Μονής Δοχειαρίου. Το σηκώνει ο γέροντας Γρηγόριος. Μπερδεύοντας τα λόγια μου, προσπαθώ να του εξηγήσω τι με περιμένει... Και εδώ αυτός αυστηρά και με επιτακτικότητα με διακόπτει:

“Μη φοβάσαι τίποτα, πάρ'τα και φέρ'τα! Τι λες, αυτά είναι τελείως χαζά! Ανοησίες! Έχουμε γιορτή. Γιορτή της Θεομήτορος. Η Υπεραγία Θεοτόκος τα περιμένει αυτά τα σκεύη! Τα περιμένει στη γιορτή. Μη φοβάσαι τίποτα, πάρ'τα και φέρ'τα!”

Οι φίλοι μου με συμβούλεψαν:

– Κοίτα, έχεις κάτι που δε βλέπεται καθόλου, παλιά τσάντα ή “παλαιολιθική” βαλίτσα?

Εγώ βρήκα από τα παιδικά μου χρόνια ένα τέτοιο υφασμάτινο βαλιτσάκι με φερμουάρ, με το οποίο παλιά, στο μακρινό σοβιετικό παρελθόν, τα παιδιά τα στέλνανε σε κατασκηνώσεις. Δόξα τω Θεώ, η θήκη μπήκε εκεί έτσι, σαν να ήταν φτιαγμένο ακριβώς για αυτό. Να πω την αλήθεια, πήγα στο αεροδρόμιο με φόβο. “Ο Γέροντας ευλόγησε, άρα πρέπει να το πάω”, – το επαναλάμβανα συνέχεια για να καθησυχάσω τον εαυτό μου. Και τι έγινε?

Για κάποιο άγνωστο λόγο οι τελωνιακοί στη Μόσχα δεν είδαν τίποτα. Το ίδιο επαναλήφθηκε και στην Ελλάδα. Βάζω το βαλιτσάκι στην ταινία ελέγχου, και σαν να τους κλείνει κάποιος τα μάτια. Εγώ καταλαβαίνω ήδη ότι αυτό που συμβαίνει είναι απίθανο, εκτός και συμβαίνει μετά από τις προσευχές του γέροντα. Σα να έχω φτερά, πετάω στην Μονή Δοχειαρίου. Παραδίνω το δέμα στο γέροντα Γρηγόριο. Και αυτός αμέσως με πάει στο ιερό, μου δείχνει το Ναό, ο οποίος είναι όλος έτοιμος για τη πανηγυρική ιερή ακολουθία, και, τοποθετώντας αυτά τα πολύτιμα λειτουργικά σκεύη στην Αγία Τράπεζα, αναφωνεί με ικανοποίηση:

– Τέλος! Τελευταία πινελιά. Έφτασαν!

Και αμέσως, γυρνώντας προς εμένα:

– Για το θάρρος σου, για την τόλμη σου, που άκουσες την ευλογία μου, θα σε γράψουμε στο δίπτυχο στην Μονή μας για αιώνια μνημόνευση! Κάθε μέρα όταν θα τελούμε τη Θεία Λειτουργία, θα σε μνημονεύουμε.

Βεβαίως, δεν μπορεί να φανταστεί κανείς μεγαλύτερη χαρά! Και αμέσως, για να με κατεβάσει από τον ουρανό στη γη, ο γέροντας με χαρακτηριστικό για αυτόν αστείο τρόπο διευκρινίζει μια λεπτομέρεια:

– Μόνο, σε παρακαλώ, όταν θα πεθαίνεις, μην ξεχάσεις να μας ενημερώσεις για να σε μνημονεύουμε υπέρ αναπαύσεως!

Όλη ετούτη η ιστορία περιγράφει επακριβώς τον γέροντα.

 

Τον τελευταίο καιρό, ο γέροντας Γρηγόριος ήταν πολύ άρρωστος: σακχαρώδης διαβήτης, εξάρτηση από ινσουλίνη... Και πρόσφατα εμείς τρομάξαμε που μάθαμε ότι στις εργασίες συντήρησης ο γέροντας βρέθηκε ξαφνικά μόνος και έπεσε σε χαντάκι. Από θαύμα επέζησε, αλλά βεβαίως είχε κατάγματα και μώλωπες. Εμείς νομίζαμε ότι ο γέροντας δε θα συνέλθει, επειδή είναι σε προχωρημένη ηλικία και έχει πολλές βαριές ασθένειες. Αλλά ο Κύριος φανέρωσε το θαύμα Του και μας επέστρεψε τον γέροντα για κάποιο καιρό ακόμα.

Ο Γέροντας βιαζόταν πολύ να τελειώσει όλες τις εργασίες αποκατάστασης της Μονής. Άνθρωποι που σύχναζαν στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου, εκπλήσσονταν από την ταχύτητα με την οποία γίνονταν καταπληκτικές αλλαγές:

– Πως; Μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα η Μονή μπορούσε κυριολεκτικά από τα ερείπια να αποκατασταθεί και να μεταμορφωθεί τόσο; – ένα ερώτημα που μπορούσε να βγει από το στόμα ακόμα και των πιο συγκρατημένων κυρίων.

Εκτός από το ίδιο το Μοναστήρι, ο γέροντας φρόντισε και για την ανακαίνιση του ευρύτερου χώρου της Μονής. Έχτισε εκεί ορισμένα ξεχωριστά, όπως τα ονομάζουν στο Άγιο Όρος, καθίσματα και ησυχαστήρια – είναι κελιά όπου οι μοναχοί μπορούν να απομονωθούν για προσευχή για κάποιο διάστημα. Στις ερωτήσεις: “Γιατί το κάνετε; Δεν έχετε τόσο μεγάλη αδελφότητα, και το Μοναστήρι είναι τεράστιο... Για ποιόν τα κάνετε όλα αυτά?” – ο γέροντας με χαρακτηριστικό τρόπο, με λίγο πονηρό βλέμμα , απαντούσε: “Εσείς δεν ξέρετε ακόμα, ότι εγώ δε θα ζω, το Άγιον Όρος όμως θα γεμίσει από μοναχούς. Θα έρθει ώρα που δε θα φτάνουν τα μοναστήρια για να δεχτούν όσους θέλουν να ασκητεύσουν εδώ”. Μάλλον, κάτι έβλεπε από τα μέλλοντα.

Ώρα να ακουμπήσω λίγο ένα κύριο θέμα για το οποίο, θεωρώ, είναι αναγκαίο να μιλήσω. Πολλοί θυμούνται τη θυσιαστική αγάπη του γέροντα, την φλογερή του πίστη κτλ. Εγώ θα ήθελα να τονίσω την ποιότητα η οποία και εμένα τον ίδιο με εξέπληττε περισσότερο από όλα. Με τη ζωή του ενσάρκωσε τα λόγια του αποστόλου Παύλου, από την επιστολή του προς Κορινθίους: “Θα αφανίσω τη σοφία των σοφών, και των έξυπνων την εξυπνάδα θα την καταπατήσω. Που, λοιπόν, να βρεθεί σοφός; που να βρεθεί έμπειρος στις Γραφές; που να βρεθεί απολογητής αυτού εδώ του αιώνα; Ο Θεός απέδειξε πως η σοφία αυτού του κόσμου είναι μωρία” (Α'Κορ 1,19 – 20). Ο γέροντας σάλευε. Αυτό μπορούν να το πιστοποιήσουν όσοι τον ήξεραν και τουλάχιστον μία φορά συζήτησαν μαζί του. Αλλά δεν ήταν επιφανειακή σαλότητα, όπως καμιά φορά αγαπούν κάποιοι κληρικοί ή μοναχοί να παίζουν το γεροντάκι, τέτοιο Σαλό, για να αποκτήσουν λίγη πνευματική μυστικότητα. Όχι, ήταν πραγματικός Σαλός. Η μωρία του έμοιαζε τη “μωρία του κηρύγματος” (Α'Κορ.1, 21) των παλιών Σαλών, οι οποίοι ευθέως επέπλητταν τους έχοντες εξουσία και, παραβλέποντας τα αξιώματα, μπορούσαν να κάνουν καλό πλύσιμο. Τέτοιες σχεδόν γεροντικές θεραπευτικές σοκ συνεδρίες στη Μονή Δοχειαρίου πραγματοποιούνταν σχεδόν συνέχεια από τον καθηγούμενό του. Αυτές ήταν πολύ απότομες μεταστροφές πνευματικής εμπειρίας για αυτούς που για πρώτη φορά, με καλή ψυχική διάθεση, έβλεπαν έναν αγαθό χαμογελαστό παππού, που περπατούσε με μας, όπως φαινόταν, με πολύ ανοιχτή αγκαλιά, και που στο δρόμο ήταν πολύ τρυφερός και προσεκτικός με τα ζώα. Και εδώ: μπαμ! – και με νυστέρι, χωρίς νάρκωση, αφαιρείται καρκινικός όγκος από τη δικιά σου, όπως νόμιζες εσύ, υπέροχη ψυχή. Πολλές φορές παρακολουθούσα αυτές τις περίτεχνες εγχειρήσεις!

Για να μην είμαι αβάσιμος, θα διηγηθώ κάποιες ιστορίες. Αυτές δεν είναι καθόλου οι πιο εκκεντρικές θεραπείες (κάποιες από αυτές δε θα τολμήσω καθόλου να δημοσιεύσω). Μια φορά έφερα στο Άγιον Όρος έναν πολύ δικό μου άνθρωπο. Μέχρι τότε αυτός είχε πρόλαβει να επισκεφθεί, όπως λένε οι κοσμικοί άνθρωποι, “κέντρα πνευματικής δύναμης”: το Θιβέτ, κάποιο ασράμ της Ινδίας κτλ. “Και, λοιπόν, γιατί αυτή τη συλλογή/εμπειρία να μην τη συμπληρώσω με το Άγιον Όρος...” – έτσι, υποθέτω, μπορούσε να συλλογίζεται. Αλλά εδώ ξεκίνησε...

 

Γέροντας Γρηγόριος (Ζουμής)

  Παρεμπιπτόντως, δε συμφώνησε αμέσως να πάει στο Άγιον Όρος, σαν να προαισθανόταν ότι δε θα επέστρεφε ποτέ από κει αυτός που ήταν πριν… Τον πηγαίνω στο γέροντα Γρηγόριο. Αυτός ο άνθρωπος, να πω πρώτα, κάπνιζε από την εφηβεία, και πολύ μάλιστα, και αρκετά ακριβά και δυνατά τσιγάρα. Το ήξερα, όπως ήξερα και ότι ο γέροντας Γρηγόριος ήταν αδιάλλακτος αγωνιστής εναντίον αυτού του πάθους, το κάπνισμα. Αλλά αυτό που θα συνέβαινε, αν τους συστήσω δεν πρόλαβα να το διανοηθώ... Λοιπόν, ξαφνικά βλέπω ότι ο γέροντας με σταθερά βήματα πηγαίνει προς το φίλο μου.

– Έχεις τσιγάρα; – τον ρώτησε.

Εκείνος αμέσως υπάκουα έβγαλε από την τσέπη του ανοιχτό πακέτο τσιγάρα και άπλωσε το χέρι στον ενδιαφερόμενο. Οι προσκυνητές της Ιεράς Μονής Δοχειαρίου ξέρουν πόσα πακέτα αφήνουν αυτοί που που θεραπεύτηκαν από αυτήν την εξάρτηση εκεί, στο Ναό, στην Εικόνα της Θεομήτορος “Γοργοϋπήκοος”. “Να, σκέφτομαι, και ο γέροντας συμπλήρωσε τη συλλογή του”, αλλά δεν πρόλαβα να ολοκληρώσω τη σκέψη μου αυτή μέχρι τέλους, όταν στα αυτιά μου ξαφνικά έφτασε ήχος ενός περιποιημένου χαστουκιού!

– Τέλος! Δε θα έχεις πλέον τσιγάρα, – ανακοίνωσε ο γέροντας σε αυτόν που μόλις “ευχαρίστησε” τόσο απρόσμενα για το ανοιχτό πακέτο.

“Παράξενος παππούς”, – χαμογέλασε μέσα του αυτός που στη πολυτελή συβαριτική βαλίτσα του είχε αποκρύψει ένα μπλοκ ακριβών τσιγάρων... Όταν ξανά βρεθήκαμε μόνοι μας, αυτός πήρε ένα τσιγάρο, δοκίμασε να το καπνίσει και δεν κατάλαβε τι έγινε: ζαλίστηκε, άρχισε να έχει μια αηδιαστική λιγούρα. Πέταξε το τσιγάρο και πήρε το άλλο. Ξανά το ίδιο! Συνέχισε με πείσμα ώσπου έκανε εμετό! Μετά ούτε καν προσπάθησε να καπνίσει. Όμως, μέχρι το περιστατικό ήταν μανιακός καπνιστής, πάνω από 30 χρόνια!

Ναι, ο γέροντας μερικές φορές ήταν σκληρός, αλλά ήταν τα αναγκαία μέτρα ενός έμπειρου γιατρού που βλέπει όλη την ζημιά της ασθένειας που τρώει τον άνθρωπο και καταλαβαίνει ότι με άλλο τρόπο δεν μπορείς να ενεργείς σε τέτοιες περιπτώσεις, όπως εδώ.

Να τονίσουμε ότι ο γέροντας ήταν αμερόληπτος όχι μόνο αναφορικά με τους επισκέπτες. Μια φορά το πολύ γνωστό Μοναστήρι Βατοπαιδίου έκανε κάτι ανήκουστο για το Άγιον Όρος: έβαλε στα μισά του δρόμου για τη Μονή κάτι σαν σημείο ελέγχου. Ήταν ράμπα και δίπλα ελεγκτές οι οποίοι ήλεγχαν την ύπαρξη της πρόσκλησης, δηλαδή άδειας επίσκεψης συγκεκριμένα του Βατοπαιδίου (όμως εκεί δίδεται ακόμα και γενική άδεια εισόδου σε όλα τα μοναστήρια). Καταλαβαίνουμε ότι το Βατοπαίδι επιχείρησε αυτό το μέτρο αναγκαστικά, θέλοντας να ρυθμίσει το κύμα των επισκεπτών, για να τους φιλοξενήσει όλους και να τους ταΐσει όλους... Κανένα αγιορείτικο μοναστήρι όμως ποτέ δε θα επέτρεπε να κάνει κάτι παρόμοιο... Ώστε όταν ενημέρωσαν σχετικά το γέροντα Γρηγόριο, αυτός ξαναρώτησε με ειρωνεία:

– Λοιπόν, έβαλαν ράμπα? Χμ... Και ταμείο βεβαίως, εγκατέστησαν, έτσι? Και τι, δίνουν και αποδείξεις;

Αν αναλογιστούμε όλη την αγιορείτικη παράδοση και την αντιπαράθεση των αγιορειτών στις νόρμες που επιβάλλει η Ευρωπαική Ένωση, μπορούμε να αντιληφθούμε τον έντονο σαρκασμό,.

Έτσι με μία χτυπητή φράση έδωσε να καταλάβουν ότι δεν πρέπει πάντα να εισάγουμε στο Άγιον Όρος αυτό που είναι συνηθισμένο στον “προοδευτικό” δουλοπρεπή κόσμο. Μπορεί να αποτελέσει σκάνδαλο, όπως και έγινε. Τελικά, στο ίδιο το Βατοπαίδι δε χάρηκαν με την καινοτομία τους. Η φωνή του γέροντα, δοσμένη στην εποχή μας, είναι η φωνή της επίπληξης. Με αυτήν παλιότερα, λες και ήταν μαστίγιο, οι εκλεκτοί προφήτες ξεσκόνιζαν την κοινωνία από τις βρωμιές.

Ο γέροντας Γρηγόριος είχε το χάρισμα της προορατικότητας. Κάποια πράγματα τα προφήτευσε υπαινικτικά. Δεν έχω καμία αμφιβολία για αυτό. Ανθρωπίνως, όλοι εμείς που γνωρίσαμε το γέροντα και θεωρούμε τον εαυτό μας θαυμαστές του, θλιβόμαστε που έφυγε, αλλά την ίδια στιγμή ξέρουμε ότι εμφανίστηκε νέος προσευχητής και πρεσβευτής για όλους μας στον Κύριο, στον Ουρανό,

Ας προσευχόμαστε και εμείς για τον κεκοιμημένο αρχιμανδρίτη Γρηγόριο.

Μαξίμ Κλιμένκο
Το κείμενο ετοίμασε η Όλγα Ορλόβα
Μετάφραση: Αναστασία Νταβίντοβα

πηγή