Πέμπτη 9 Αυγούστου 2018

Η ψεύτικη ευτυχία του Instagram

Πρόδρομος Νικολαΐδης Πολιτικός Επιστήμονας, Digital Marketer


Mauricio Santana via Getty Images

Η γενιά μας, ζει στην εποχή που τα social media αποτελούν προέκταση του καθενός από εμάς. Είναι το νούμερο 1 μέσο επικοινωνίας μεταξύ μας, είναι το προσωπικό μας -δημόσιο- ημερολόγιο σκέψεων και εμπειριών, το άλμπουμ φωτογραφιών μας, το κύριο μέσο ενημέρωσης μας, είναι το μέρος που θα ψάξουμε δουλειά, φίλους, έρωτες. Είναι ουσιαστικά η έκφραση του εαυτού μας και το μέσο εκπλήρωσης όλων των επιθυμιών μας. Και φυσικά αν πάρουμε ως δεδομένα τα παραπάνω, φτάνουν και περισσεύουν για να τρομάξουμε αρκετά, να πούμε “ως εδώ” και να τα διαγράψουμε διά παντός. Όμως ελάχιστοι το κάνουν. Όταν μάλιστα βρεις κάποιον που έχει πάρει την απόφαση να τα διαγράψει, εκπλήσσεσαι, και η ερώτηση που κατευθείαν έρχεται στο μυαλό σου είναι: “και πως επικοινωνέις;”.
Παρακάτω δεν θα διαβάσετε μια γενική ανάλυση της “ανάγκης”, ή μάλλον καλύτερα του “εθισμού” που συνοψίζεται στον τίτλο “social media”. Σήμερα θα συζητήσουμε για το Instagram, το κοινωνικό μέσο που ξεκίνησε ως το πιο ακίνδυνο και καθημερινά εξελίσσεται ως τη μεγαλύτερη διαδικτυακή μάστιγα, ως το μέσο που δημιουργεί τις περισσότερες κοινωνικές διαταρχές και εκτινάσσει την κατάθλιψη στα ύψη. Γιατί; γιατί βασίζεται εξ’ ολοκλήρου στην εικόνα. Η εικόνα των άλλων να κάνουν αυτά που εσύ δεν μπορείς να κάνεις, να ζουν ζωή καλύτερη από τη δική σου, να είναι πιο ευτυχισμένοι, πιο πλούσιοι, πιο όμορφοι. Όπως είχε γράψει και ο φίλος Πέτρος Τερζής, “Είναι αυτή η ανυπολόγιστη δύναμη της εικόνας που δημιουργεί πέρα από το «φόβο μην μείνω στην απ’έξω», τα αισθήματα της ανασφάλειας, του άγχους και της ανισότητας. Είναι αυτή η δύναμη της εικόνας που έκανε την τηλεόραση να πλάθει πρότυπα, χαρακτήρες και ανθρώπους στον 20ο αιώνα. Και είναι αυτή η ίδια δύναμη που –μάλλον- θα κάνει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να χαράξουν την εξελικτική πορεία του είδους μας για τον επόμενο”.
Γιατί πράγματι, με τις λέξεις μπορείς να διαφωνήσεις, τις απόψεις μπορείς να τις συζητήσεις και τις ειδήσεις μπορείς να τις φιλτράρεις. Όμως στην εικόνα δεν υπάρχουν τα ίδια περιθώρια “άμυνας”. Εκεί είσαι έρμαιο αυτού που αποτυπώνεται μπροστά σου ως σε όλα ανώτερο από την δική σου εικόνα. Μοιραία θα μπεις στη διαδικασία σύγκρισης, βλέποντας την ευτυχία που εσύ δεν έχεις είτε γιατί δεν είχες την τύχη των διαδικτυακών σου φίλων, είτε το μυαλό, την εξυπνάδα, ή φυσικά την εμφάνιση. Έτσι λοιπόν, έρχεται αναπόφευκτα η θλίψη, τα ερωτήματα, η ζήλεια, η απαξίωση του εαυτού σου. Βλέπεις τις φωτογραφίες και τα βίντεο στα beach bars, με αλκοόλ, δυνατή μουσική, ωραίο κόσμο γύρω, σκάφη, ειδιλιακές παραλίες, πανέμορφα τοπία και παρουσίες, ενώ εσύ αυτή τη στιγμή μπορεί να βρίσκεσαι στο σπίτι σου ή στη δουλειά σου, παρέα με έναν ανεμιστήρα και την τηλεόραση χαμηλωμένη (όπως δηλαδή είμαι εγώ αυτή τη στιγμή που σας γράφω τις συγκεκριμένες γραμμές). Θα ήθελες να ήσουν εκεί μαζί τους ε; Όχι, δεν θα ήθελες.
Αυτά που βλέπεις είναι εικονικά, πλαστά. Είναι μια ψευδεπίγραφη διαρκεί όσο ένα insta story, δηλαδή 15 δευτερόλεπτα. Αρκεί κάποια στιγμή να σταθείς και να παρατηρήσεις τους “ευτυχισμένους” σαν τρίτος. Μου έχει τύχει να βρίσκομαι σε μαγαζί και να παρατηρήσω το εξής απίστευτο: δύο κοπέλες, όμορφες, καλοντυμένες, καθισμένες για περίπου 1 ώρα στα σκαμπό τους. Κάποια στιγμή σηκώθηκαν, έβγαλαν το κινητό τους, τράβηξαν ένα βίντεο 15 δευτερολέπτων χορεύοντας και “μιλώντας” στην κάμερα, και μετά ξανακάθισαν απορροφημένες στα φίλτρα που έπρεπε να μπουν για να το φορτώσουν στα προσωπικά τους προφίλ. Αυτή η εικόνα επαναλήφθηκε για 2-3 φορές στη διάρκεια της νύχτας. Όλο το υπόλοιπο βράδυ ούτε καλοπέραση, ούτε χορός, ούτε τίποτα. Τότε κατάλαβα για πρώτη φορά το ψέμα που κρύβεται πίσω από την εικόνα, το οποίο όμως ούτε εντοπίζεται, ούτε αποδεικνύεται κάπως. [..........]
ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ

ΕΔΩ 

Δεν υπάρχουν σχόλια: