Η αλήθεια για το «χημικό παιχνίδι» στη Συρία

Σάββας Καλεντερίδης

Ο καταστροφικός πόλεμος στη Συρία ξεκίνησε ως εξέγερση τον Μάρτη του 2011, για να ακολουθήσει στη συνέχεια εισβολή τρομοκρατών της Αλ Κάιντα και άλλων ομάδων τζιχαντιστών, και όχι μόνο, που εξοπλίστηκαν από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και την Τουρκία, υπό την υψηλή επίβλεψη του... διεθνούς παράγοντα.

Στις άλλες εξεγέρσεις που έγιναν στο πλαίσιο της «Αραβικής Άνοιξης», και κυρίως σε εκείνην της Λιβύης, Ρωσία και Κίνα δεν αντιστάθηκαν και ο... διεθνής παράγων έκανε ό,τι ήθελε.

Τη φορά αυτή όμως, Ρωσία και Κίνα άσκησαν αλλεπάλληλες φορές βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ όταν τέθηκε το θέμα της στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία. Τη μόνη φορά που αποφάσισαν να άρουν το βέτο και ψήφισαν υπέρ οι δύο προαναφερθείσες χώρες, ήταν όταν –λίγες μέρες μετά τη χρήση χημικών στο προάστιο Γκούτα της Δαμασκού, τον Αύγουστο το 2013– τέθηκε το θέμα της καταστροφής του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, που αποτελούσε στρατηγικού χαρακτήρα απειλή για τις γύρω χώρες και κυρίως για το Ισραήλ, αφού είναι γνωστό ότι τα χημικά όπλα αποκαλούνται τα «πυρηνικά των φτωχών».
Όντως, μετά την απόφαση του ΣΑ του ΟΗΕ, η Συρία δέχτηκε την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της, η οποία σημειωτέον έγινε στη Μεσόγειο, νότια της Κρήτης, με άγνωστες συνέπειες για την οικολογική ισορροπία της περιοχής. Παρ’ όλα αυτά, η Ρωσία αλλά και η Κίνα συνέχισαν να στηρίζουν τη νόμιμη κυβέρνηση της Συρίας, με την πρώτη να εμπλέκεται και στρατιωτικά στις συμπλοκές, που είχαν εξελιχθεί σε κανονικό πόλεμο.

Παράλληλα, στρατιωτική εμπλοκή είχε και το Ιράν, απευθείας και διά της τεθλασμένης. Απευθείας μέσω τμημάτων στρατιωτικών μηχανισμών του ιρανικού κράτους, και διά της τεθλασμένης με την Χεζμπολάχ του Λιβάνου.

Αυτή η εμμονή της Ρωσίας και η εμπλοκή της σε στρατιωτικό επίπεδο στον πόλεμο της Συρίας, σε συνδυασμό με τις τρομακτικές διαστάσεις που πήρε το φαινόμενο ISIS, που έκανε την εμφάνισή του τα τέλη του 2013, ήταν που υποχρέωσε τις ΗΠΑ να έλθουν σε ενός είδους συνεννόηση με τη Ρωσία. Αυτό έγινε κυρίως για δύο λόγους. Ο ένας ήταν για να αποφευχθεί μια στρατιωτική συμπλοκή ΗΠΑ-Ρωσίας, που θα οδηγούσε εκ των πραγμάτων σε παγκόσμιο πόλεμο, και ο άλλος για να εξουδετερωθεί πιο εύκολα ο ISIS, που ως απειλή είχε λάβει εξωπραγματικές διαστάσεις.
Αυτή η συνεργασία ΗΠΑ-Ρωσίας, σε συνδυασμό με την αλλαγή των προτεραιοτήτων της Ουάσινγκτον, οδήγησαν στην ισχυροποίηση και σταθεροποίηση του Άσαντ στη θέση του, στην παγίωση της παρουσίας στη Συρία και στην αναβαθμισμένη παρουσία του Ιράν στην περιοχή. Η εμμονή των ΗΠΑ στη συνεργασία με τους Κούρδους οδήγησε την Τουρκία στην «αγκαλιά» της Ρωσίας αλλά και του Ιράν, με αποτέλεσμα οι τρεις τους να αναλάβουν πρωτοβουλία για την κατάπαυση του πυρός στη Συρία.
Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά και ενώ είναι σε εξέλιξη προσπάθειες για την εξεύρεση οριστικής λύσης στη Συρία, μέσω συνομιλιών στη Γενεύη, είχαμε το προχθεσινό περιστατικό με τους θανάτους από χημικά όπλα –και συγκεκριμένα από το αέριο σαρίν– σε περιοχή του Ιντλίμπ που κατέχεται από τρομοκράτες της Αλ Νούσρα (παρακλάδι της Αλ Κάιντα).

Οι χώρες που ανεβάζουν το θέμα και θεωρούν υπεύθυνο για την επίθεση τον Άσαντ είναι η Αγγλία και το Ισραήλ, για να ακολουθήσουν οι ΗΠΑ, με πιο μετριοπαθείς θέσεις από τους δυο πρώτους.

Η Τουρκία κάνει λόγο για επίθεση με χημικά χωρίς να ισχυρίζεται ότι την επίθεση την έκανε ο Άσαντ, ενώ η ΕΕ, διά της επικεφαλής της διπλωματίας, Φεντερίκας Μογκερίνι, ζητεί να καταβληθεί «σημαντική προσπάθεια» υπέρ των ειρηνευτικών συνομιλιών για τη Συρία στη Γενεύη.
Όσο για τη Ρωσία, δηλώνει ότι θα συνεχίσει από κοινού με τον Άσαντ τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, με τη συριακή πλευρά να δηλώνει ότι σε αεροπορική επίθεση χτυπήθηκε αποθήκη πυρομαχικών των τρομοκρατών, μέσα στην οποία είχαν κρυμμένα χημικά όπλα και από αυτά προκλήθηκαν οι απώλειες.
Η κατάσταση στη Συρία είναι αυτή που περιγράψαμε. Απλά, να υπενθυμίσουμε ότι η Κάρλα Ντελ Πόντε, μέλος της επιτροπής του ΟΗΕ για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Συρία, τον Αύγουστο του 2013 είχε δηλώσει ότι οι ισλαμιστές αντάρτες ήταν εκείνοι που έκαναν χρήση χημικών κατά αμάχων!
Καλό είναι λοιπόν να είμαστε προσεκτικοί όταν προσεγγίζουμε το θέμα, το οποίο προσφέρεται για εξαγωγή πολλαπλών και εξαιρετικά ωφέλιμων συμπερασμάτων για όλους...
* Το σχόλιο γράφτηκε πριν από το σημερινό χτύπημα των ΗΠΑ σε αεροπορική στρατιωτική βάση στη Συρία.