Λουί Αραγκόν «Μ’ ανοιχτά χαρτιά»
"Δεν υπήρξα πάντοτε ο άνθρωπος που είμαι. Ολόκληρη τη ζωή μου μάθαινα για να γίνω ο άνθρωπος που είμαι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχω ξεχάσει τον άνθρωπο που υπήρξα, ή, για να μιλήσω ακριβέστερα, τους ανθρώπους που υπήρξα. Κι αν ανάμεσα στους ανθρώπους εκείνους και σε μένα υπάρχει αντίφαση, αν νομίζω πως αλλάζοντας έχω μάθει, έχω προοδεύσει, όταν γυρίζω και κοιτάω εκείνους εκεί τους ανθρώπους, δεν ντρέπομαι καθόλου γι αυτούς, δεν μπορώ να πω _ε γ ώ _χωρίς αυτούς.
Γνωρίζω ανθρώπους που γεννήθηκαν με την αλήθεια στην κούνια τους, που δεν ξεγελάστηκαν ποτέ τους, που δεν τους χρειάστηκε να προχωρήσουν ούτε ένα βήμα σ’ ολόκληρη τη ζωή τους, επειδή από τότε που ήσαν ακόμα στις φασκιές είχαν κιόλας φτάσει. Ξέρουν ποιο είναι το καλό, πάντοτε το ήξεραν. Για τους άλλους έχουν την αυστηρότητα και την περιφρόνηση που τους δίνει η θριαμβευτική τους σιγουριά πως έχουν δίκιο. Δεν τους μοιάζω. Εμένα η αλήθεια δεν μου αποκαλύφθηκε στα βαφτίσια μου, δεν την βρήκα ούτε απ’ τον πατέρα μου ούτε απ’ την κοινωνική τάξη της οικογένειάς μου. Ό,τι έχω μάθει μου κόστισε ακριβά, ό,τι ξέρω το ‘χω αποκτήσει με δικές μου δαπάνες. Δεν έχω ούτε και μιαν έστω βεβαιότητα που να μην την σχημάτισα μέσω της αμφιβολίας, του άγχους, του ιδρώτα, της οδυνηρής εμπειρίας."
Εκδόσεις Θεμέλιο- μετάφραση Τίτος Πατρίκιος
6 σχόλια:
"Δεν έχω ούτε και μιαν έστω βεβαιότητα που να μην την σχημάτισα μέσω της αμφιβολίας, του άγχους, του ιδρώτα, της οδυνηρής εμπειρίας."
Aυτή είναι η ομορφιά του ανθρώπινου προσώπου.Γίνεται ο δημιουργός του εαυτού του. Δεν υπάρχει συνταγή τελειότητας, ο τρόπος είναι πάντα μια επιλογή ανάμεσα σε πολλές.Μας έχουν δοθεί μόνο γενικές αρχές. Αν ο Θεός ήθελε πανομοιότυπα αντίγραφα θα μας έκλεινε σε "γυάλινο πύργο". Μας έκανε εικόνες της ελευθερίας Του. Ζούμε σε πλήθος συνθηκών και επιδράσεων.Διαλέγουμε πάντα κάτι και συνεχίζουμε να χτίζουμε..
Από τα πάντα τελειοποιούμε το "έργο" μας.Ακόμα και από τα αρνητικά, ενισχύονται μέσα μας τα θετικά.Από τη θέα της αθείας, ενισχύεται η πίστη μας. Από την επαναστατικότητα παίρνουμε το πάθος. Από την μη συμβατικότητα την απέχθεια για πνευματικό βόλεμα.
Από όσα σχήματα περάσαμε και όταν χάνεται το περιεχόμενο, μένει το περίγραμμα.Μένουν οι κατευθύνσεις.. Όπως οι συνιστώσες δυνάμεις στη Φυσική, που μπορεί να είναι και αντίθετες ή απλά άλλης διεύθυνσης.. όμως συνθέτονται.Έτσι δεν υπάρχει αντίφαση.Μόνο μια συνέχεια..
Νομίζουμε ότι αλλάζουμε..Ουσιαστικά μετουσιώνουμε..Τις ίδιες δυνάμεις, τα ίδια αισθήματα..
Το "λάθος" είναι μόνο το πρόσχημα. Μια διαρκής κίνηση μας ανεβάζει σε ανώτερα επίπεδα του κυκλώνα της ζωής μας. Ακόμα και αν οι κύκλοι γίνονται κάθε φορά μεγαλύτεροι. Ακόμα και αν απαιτούν όσο ανεβαίνουμε περισσότερο οδυνηρό "άνοιγμα" του εγώ μας.Γιατί πλέον μπαίνουμε και στις "λεπτομέρειες".. "ανώτερα μαθηματικά"..
Εκεί όμως πλαταίνουμε και προσλαμβάνουμε τον κόσμο.
Μέσα στην απειρία μας προσπαθούμε να αγγίξουμε υπαρξιακές κορυφές που μας συναρπάζουν. Πετάμε όπως ο Ίκαρος και βυθιζόμαστε στο πέλαγος.Και ξανά. Ποιον δρόμο να αγαπήσουμε; τον πιο "κακοτράχαλο ανήφορο" όπως έχει λεχθεί. Kαι ας σπάμε τα μούτρα μας.
Κοιτάζουμε τα αστέρια και προχωράμε. "Καίγοντας" κάθε φορά τα "καλύβια" ή τις "βίλες" που φτιάξαμε.Ότι μας "βόλεψε". Όπου τελματώσαμε.
"Αρκεί όσον εμείνατε εν τω όρει τούτω..στρέψατε και ακολουθήσατε ΤΗΝ ΟΔΟΝ ΣΑΣ (δευτερον.α΄6).. και σηκωθέντες διεπεράσαμεν πάσαν την έρημον την μεγάλην και φοβεράν.."
Τυχερός όποιος δεν έμαθε από τα γεννοφάσκια του να ξεχωρίζει το καλό από το κακό.Τυχερός γιατί τρώγοντας τα μούτρα του έμαθε να πέφτει, να σηκώνεται και πάλι απ'την αρχή.Τυχερός γιατί έμαθε μόνος του να μηδενίζει τους Κύκλωπες,τον άγριο Ποσειδώνα με τη δύναμη της ψυχής του.Πολύ τυχερός αφού γελασμένος δε θα βγει στην Ιθάκη..έτσι σοφός που έγινε..
9.23 Πολύ μου αρέσει η "Ιθάκη"!Από τα κορυφαία ποιήματα!
(η ανώνυμη 3.18)
ΙΘΑΚΗ
Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.
Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος.
Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να είναι
που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά
θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους·
να σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά,
και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις,
σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους,
και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,
όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά·
σε πόλεις Aιγυπτιακές πολλές να πας,
να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπουδασμένους.
Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.
Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.
Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν.
H εικόνα μπροστά στην αχανή θάλασσα αποτυπώνει ακριβώς το περιεχόμενο του κειμένου, και εμάς.
"Aυτή είναι η ομορφιά του ανθρώπινου προσώπου.Γίνεται ο δημιουργός του εαυτού του. Δεν υπάρχει συνταγή τελειότητας, ο τρόπος είναι πάντα μια επιλογή ανάμεσα σε πολλές.Μας έχουν δοθεί μόνο γενικές αρχές."
Να διευκρινίσουμε κάτι.Ο άνθρωπος από μόνος του δεν μπορεί να χαρακτηριστεί "δημιουργός". Η λέξη αναφέρεται πάντα σε σχέση με τον Θεό τον Μόνο Δημιουργό, του Οποίου είμαστε (έστω και πεσμένες) εικόνες.
Έτσι λέμε ότι είμαστε "δημιουργοί του εαυτού μας" με την έννοια της θέσης που παίρνουμε απέναντί του και όχι της δυνατότητας "δημιουργίας εκ του μηδενός" (έστω και του χαρακτήρα μας).
Αρνητική δημιουργία είναι ο μοναχικός δρόμος της "αυτοθέωσης", ο δρόμος του Εωσφόρου, θετική, η ανταπόκριση στο έργο της Σωτηρίας του Κυρίου, η ένωση μαζί Του.
Η κάθε επιλογή, μας ενώνει ή μας χωρίζει από Αυτόν, έτσι μιλάμε για την ελευθερία του αυτοπροσδιορισμού.
Ο Άγιος Μάξιμος μιλάει αλληγορικά για "πολλαπλές ενσαρκώσεις" και για τον "εμόν Χριστόν". Λόγω της ιδιαιτερότητας του ανθρώπινου προσώπου, την ιδιαίτερη ανθρώπινη προαίρεση, το αυτεξούσιο, τις ιδιαίτερες πολύπλοκες ψυχικές διεργασίες, ο Θεός "χειρίζεται" τον κάθε άνθρωπο με διαφορετικό τρόπο μέσω των γεγονότων που επιτρέπει στη ζωή του αλλά κυρίως μέσω της ενέργειας της Θείας Χάρης που φωτίζει το εσωτερικό της ψυχής του ώστε να το βλέπει, να μετανιώνει συνεχώς και να μπορέσει να δεχτεί τον αγιασμό και τη Σωτηρία.
Δημοσίευση σχολίου