''Περί της οντολογίας του προσώπου''

Περί τῆς ὀντολογίας τοῦ προσώπου
Ἐπειδή θεωρῶ ὅτι τά κείµενα τά ὁποῖα θά προέλθουν ἀπό τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρέπει νά εἶναι σαφῆ, καθαρά καί νά µή ὑποκρύπτουν ἀντορθόδοξες θέσεις, γι’ αὐτό πρότεινα, µεταξύ τῶν ἄλλων, νά ἀντικατασταθῆ ὁ ὅρος πρόσωπο πού προέρχεται ἀπό σύγχρονες φιλοσοφικές καί κοινωνιολογικές ἀντιλήψεις, µέ τόν βιβλικό ὅρο ἄνθρωπος. Ἀνέπτυξα δέ τήν µεγάλη σηµασία αὐτῆς τῆς ἀλλαγῆς. Οἱ σύγχρονοι περσοναλιστές πού κάνουν λόγο γιά τό «ἀνθρώπινο πρόσωπο» καί τήν «ὀντολογία τοῦ προσώπου», συνδέουν τήν φύση µέ τήν ἀναγκαιότητα, τό δέ πρόσωπο µέ τήν ἐλευθερία καί τήν βούληση. Μιά τέτοια θεώρηση τῶν πραγµάτων συναντᾶται στούς ἀρχαίους αἱρετικούς, ὅπως τούς ἀρειανούς, τούς ἀπολλιναριστές καί τούς µονοθελῆτες, καθώς ἐπίσης στήν σύγχρονη δυτική φιλοσοφία, ὅπως φαίνεται σέ ἐκπροσώπους τοῦ ὑπαρξισµοῦ καί τοῦ γερµανικοῦ ἰδεαλισµοῦ.  Οἱ ἅγιοι Πατέρες ἀντέκρουσαν τήν ἄποψη ὅτι ἡ φύση συνδέεται µέ τήν ἀναγκαιότητα, καί τήν ἄποψη γιά ὑποστατική θέληση καί βούληση, γιατί καταλήγουν σέ ἀλλοιώσεις τῆς ὀρθοδόξου θεολογίας. Αὐτό φαίνεται ἰδιαίτερα στά κείµενα τοῦ ἁγίου Μαξίµου τοῦ Ὁµολογητοῦ.   Μερικοί θεωροῦν ὅτι ἡ πρόταση αὐτή γιά ἀντικατάσταση ἀπό τό κείµενο πρός ψήφιση στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο τοῦ ὅρου πρόσωπο ἀπό τόν ὅρο ἄνθρωπος πρόκειται γιά ἕνα σχολαστικό θέµα καί ἕνα µικρᾶς σηµασίας ζήτηµα, στό ὁποῖο δέν πρέπει νά δοθῆ ἰδιαίτερη προσοχή. Ἐπειδή ὑπάρχει αὐτή ἡ ἀντίληψη γι’ αὐτό στήν συνέχεια θά δηµοσιεύσω µιά εἰσήγηση πού ἔκανε ὁ Γεώργιος Σίσκος, διδάκτωρ Θεολογίας καί ἐξειδικευµένος στήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Μαξίµου τοῦ Ὁµολογητοῦ, στήν ὁποία ἐξεπόνησε καί τήν διδακτορική του διατριβή πού ἐνεκρίθη ὁµοφώνως καί µέ ἄριστα. Ἡ εἰσήγηση αὐτή εἶναι περίληψη ἑνός µεγάλου κειµένου, πού εἶναι ἀπόλυτα τεκµηριωµένο βιβλιογραφικῶς, διάβασα δέ ὅλες τίς ὑποσηµειώσεις καί τά σχόλια στά ὁποῖα παραπέµπει καί καταγράφει αὐτούσιες τίς φράσεις τῶν συγχρόνων Ἑλλήνων θεολόγων περσοναλιστῶν.  Πάντως, ἔστω καί σέ αὐτή τήν περίληψη ὁ ἀναγνώστης θά µπορέση νά καταλάβη τήν ὅλη προβληµατική τῆς ὀντολογίας τοῦ προσώπου, ὅπως τήν χρησιµοποιοῦν οἱ σύγχρονοι Ἕλληνες περσοναλιστές καί θά διαπιστώση τίς φοβερές συνέπειες στήν θεολογία καί στήν ἐκκλησιαστική πρακτική. Πρέπει νά διαβαστῆ προσεκτικά. Ὅταν δέ θά δηµοσιευθῆ τό πλῆρες κείµενο, τότε θά φανῆ ἐντονώτερα τό πρόβληµα τοῦ σύγχρονου περσοναλισµοῦ. 

†  Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος 

Η συνέχεια εδώ