ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ Η ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΠΕΡΓΑΜΟΥ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΜΑΡΚΟ ΤΟΝ ΕΥΓΕΝΙΚΟ

(Αναφορά στην προσφώνηση αβρότητας  του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού και όχι στην ομολογιακή στάση του έναντι των Παπικών)

Του   Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

__________________

Στην πρόσφατη εισήγησή του ο Μητροπολίτης Περγάμου, στη Σύναξη της Ιεραρχίας του Θρόνου στις 30 Αυγούστου 2015, αναφορικά με την πορεία του επίσημου Θεολογικού Διαλόγου, μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Παπικών, δήλωσε μεταξύ των άλλων ότι «εις τα πλαίσια της εκστρατείας ταύτης κατά του συγκεκριμένου Διαλόγου αναπτύσσονται και περίεργοι και καινοφανείς θεολογικαί απόψεις, ως ότι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν πρέπει να καλείται Εκκλησία». 

 

Προς ισχυροποίηση των απόψεών του προέταξε μεταξύ άλλων και το  ότι «αρκεί απλή ανάγνωσις της προσφωνήσεως του Αγίου Μάρκου προς τον Πάπαν κατά την Σύνοδον της Φερράρας Φλωρεντίας ως ‘’Πατέρα της κατά την οικουμένην Εκκλησίας’’, ο οποίος συνήγαγε τα τέκνα του από περάτων της οικουμένης κ.λ.π. ».  Αυτή  την προσφώνηση αβρότητας συμπεριέλαβε ο Σεβασμιώτατος στα επιχειρήματά του για να στηρίξει την άποψή του, για το «πως έβλεπεν η Ορθόδοξος Εκκλησία τον επίσκοπον Ρώμης κατά την δευτέραν χιλιετίαν»,  «παρά το ότι εστηλιτεύετο το Filioque ως αιρετικόν».

 

Αυτή ή προσφώνηση αβρότητας, είναι που χαρακτηρίζει τη στάση του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού απέναντι στους  αιρετικούς Παπικούς;  Το ότι καλεί τους Παπικούς αιρετικούς μετά,   γιατί δεν αναφέρεται ο Σεβασμιώτατος;  Γιατί η επιλεκτική λησμοσύνη του  γεγονότος ότι αιρετικούς εκάλεσε τους  Παπικούς;

 

Δηλαδή μελετώντας κανείς τη στάση του μεγάλου αυτού Ομολογητού της Ορθοδόξου Πίστεώς μας αυτό καταλαβαίνει;  Αυτό είναι το καταστάλαγμα της ομολογιακής στάσης του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού που έσωσε την Εκκλησία από τη Παπική λύμη; Η επιλεκτική αναφορά του Μητροπολίτου Περγάμου, αποτελεί στρέβλωση της καθόλου ομολογιακής στάσης του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού.

 

Γιατί η επιλεκτική αναφορά για τον Άγιο Μάρκο τον Ευγενικό και μάλιστα από μια προσφώνηση;  Δίδει την ακριβή εικόνα περί του πως έβλεπεν η Ορθόδοξος Εκκλησία τον επίσκοπον Ρώμης κατά την δευτέραν χιλιετίαν, απλά το λεκτικό μιας προσφώνησης αβρότητας;  Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η Ορθόδοξος Εκκλησία κατά την δευτέραν χιλιετίαν θεωρούσε τον Πάπα ως ‘’Πατέρα της κατά την οικουμένην Εκκλησίας’’ ο οποίος συνήγαγε τα τέκνα του από περάτων της οικουμένης»;   Αυτό κανείς καταλαβαίνει από τη στάση του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού απέναντι στους αιρετικούς Παπικούς; 

 

Γιατί δεν ανέφερε ο Σεβασμιώτατος αυτό που είπε ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός για τους Παπικούς, ότι δηλαδή «ως αιρετικούς αυτούς απεστράφημεν και δια τούτο αυτών εχωρίσθημεν» και «αιρετικοί εισίν άρα και ως αιρετικούς αυτούς απεκόψαμεν;»

 

Ο  Σεβασμιώτατος δεν ανέφερε επίσης την Ορθόδοξη προϋπόθεση για τη Σύνοδο Φερράρας Φλωρεντίας του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού ότι «πρώτον αναγνωσθήτωσαν οι όροι των Αγίων εκείνων Πατέρων ίνα δείξωμεν εαυτούς συμφωνούντας και επομένους εκείνοις» (ΜΑΝSΙ 31 Α,Γ   511Ε -513Α), καθώς και το κριτήριον της συνοδικής συνέχειας «ούτω γαρ έσται και η σύνοδος αύτη ταις προηγουμέναις ακόλουθος». 

 

Ερμηνεύοντας  την ομολογιακή στάση του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού η οποία έσωσε την Εκκλησία, ο π. Alexander Shcmemann αναφέρει ότι «η βάσις της θεολογίας του Αγίου Μάρκου, της ακάμπτου στάσεώς του εν τη Ορθοδοξία, όπως ηννόει τούτην ο Άγιος Μάρκος ήταν η θεολογία του Παλαμισμού» (π. Alexander Shcmemann ‘’ Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός’’ , μετ. Β. Ιωαννίδου – Περιοδικό ‘’Γρηγόριος Παλαμάς’’ τεύχ. 395-6).  Το περί «ακάμπτου στάσεώς του εν τη Ορθοδοξία» ερμηνεύει επακριβώς τη στάση του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού και όχι η αγγίστρωση σε μια προλογική αναφορά, οποία αποτελεί ξεκάθαρο δείγμα προσφώνησης αβρότητας και όχι αναγνώρισης των αποκοπέντων Παπικών, ως κανονικής Εκκλησίας η οποία πορεύεται «εν παραλλήλω» με την Ορθόδοξη Εκκλησία.  Αυτό αποτελεί ξεκάθαρη εκκλησιολογική στρέλωση.

 

Καμιά αναφορά δεν γίνεται συνήθως στον Άγιο Μάρκο τον Ευγενικό από τους εμπλεκομένους στους διαλόγους με τους Παπικούς και δεν μας έχουν συνηθίσει με αναφορές στον μεγάλο αυτόν Ομολογητή.

 

Η προσφώνησης αβρότητας, που επιλεκτικά έχει παρθεί για την ισχυροποίηση της απόψης του Σεβασμιωτάτου, γενικεύτηκε ως στάση της Εκκλησίας απέναντι στους αιρετικούς Παπικούς.  Το ότι «αιρετικοί εισίν»  και  «άρα και ως αιρετικούς αυτούς απεκόψαμεν» κατά τον Άγιο Μάρκο τον Ευγενικό, γιατί παρασιωπάται;  Τόσο το «αιρετικοί εισίν» όσο και το «ως αιρετικούς αυτούς απεκόψαμεν, αρκούν για να καταρριφθεί η αυθαίρετη τούτη γενίκευση.