Η τελευταία ελπίδα…

Μετά από 5 χρόνια χρεοκοπίας και δυο μνημόνια η Ελλάδα παραμένει η μόνη χώρα του ευρώ που είναι εκτός αγορών και χρειάζεται ένα τρίτο μνημόνιο.

Είναι προφανές πως εκτός των δυο μνημονίων, των εταίρων και της δυσκαμψίας της νομισματικής πολιτικής λόγω της συμμετοχής στο ευρώ, ευθύνη για το αδιέξοδο φέρουμε και εμείς. Ευθύνη φέρει  η πολιτική ηγεσία που αντί να πει την αλήθεια ευθύς εξ αρχής και να αναλάβει την ευθύνη της χρεοκοπίας χάρασσε κόκκινες γραμμές προάσπισης των συμφερόντων διάφορων προνομιούχων κατηγοριών πελατών.

Ευθύνη αναλογεί και στον ελληνικό λαό που κατά πλειοψηφία παριστάνει τον αδαή και τρέχει να αναδείξει στην εξουσία κάθε δημαγωγό που υπόσχεται απίθανες ανοησίες όπως την επιστροφή μετά από μια χρεοκοπία στο προ χρεοκοπίας  επίπεδο ευημερίας με δανεικά.

Η Ελλάδα μεταξύ 2004-2009 αν ο Κώστας Καραμανλής είχε δείξει την πολιτική γενναιότητα και την υπευθυνότητα να σταματήσει τον κατήφορο της δημόσιας σπατάλης, θα μπορούσε να μην είχε φτάσει στη χρεοκοπία του 2009.

Η Ελλάδα το 2010, όταν τα επιτόκια αρχίσαν να ανεβαίνουν και η χώρα να βγαίνει εκτός αγορών, αν ο Γιώργος Α. Παπανδρέου είχε αντιληφθεί έγκαιρα την επερχόμενη χρεοκοπία και είχε πάρει γενναία μέτρα και μεταρρυθμίσεις είναι πολύ πιθανό η χώρα να μη χρειαζόταν να μπει σε μνημόνιο.

Η Ελλάδα θα μπορούσε να αποφύγει τη φθηνή και καταστροφική δημαγωγία του αντιμνημονίου, αν ο Αντώνης Σαμαράς ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έδινε ευρεία νομιμοποίηση στο αντιμνημονιακό μέτωπο. Κατά την ψήφιση του πρώτου μνημονίου, η ηγεσία της ΝΔ είχε διαγράψει τη συνδιεκδικήτρια της ηγεσίας Ν. Μπακογιάννη γιατί ψήφισε το μνημόνιο. Μόλις ο κ. Σαμαράς κέρδισε τις εκλογές του 2012 ανέκρουσε πρύμναν, αλλά η ζημιά είχε γίνει και πίσω ερχόταν ο κ. Τσίπρας με ακόμη πιο  σκληρή δημαγωγική αντιμνημονιακή ρητορική.

Η Ελλάδα θα μπορούσε να είχε αποφύγει την καταστροφή αν ο Αλέξης Τσίπρας είχε επιδείξει ελάχιστη από την υπευθυνότητα που δείχνει σήμερα, νωρίτερα όταν ήταν στην αντιπολίτευση και υποσχόταν τα πάντα σε όλους ή έστω τις πρώτες εβδομάδες της ανάληψης της εξουσίας.

Οι 6 πρώτοι μήνες της διακυβέρνησης Τσίπρα-Βαρουφάκη έχουν προκαλέσει πολλαπλάσια καταστροφή στην οικονομία σε σχέση με αυτή των πέντε τελευταίων ετών της χρεοκοπίας. Τις συνέπειες αυτής της καταστροφής θα τις δούμε να ξεδιπλώνονται τους επόμενους μήνες μέχρι το τέλος του έτους.

Όπως πολύ καιρό προβλέπουμε, η κυβέρνηση της "παλαβής" αριστεράς θα προκαλέσει στην Ελλάδα τη μεγαλύτερη καταστροφή μετά τον πόλεμο. Μπορεί η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα να άρχισε την "αποπαλαβοποίηση" του αριστερού συνονθυλεύματος που τον έφερε στην εξουσία αλλά πλέον είναι αργά για να προληφθεί η καταστροφή.

Στην Ελλάδα οι συνθήκες της κρίσης που είναι θέμα χρόνου να κάνουν αναγκαία την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας από το εξωτερικό, αυξάνουν τον ευρωσκεπτικισμό.

Περί το 30% πλέον της κοινής γνώμης είναι υπέρ της επιστροφής στη δραχμή και το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 40-45% όταν η παραμονή στο ευρώ συνδυάζεται με την εφαρμογή μνημονίων.

Ο μέσος άνθρωπος τρέφει την ψευδαίσθηση πως η επιστροφή στη δραχμή μπορεί να μας φέρει σαν κοινωνία κάπου στο 1995 - 1999, την καλύτερη μεταπολεμική περίοδο της δραχμής από άποψη ευημερίας.

Την εντύπωση αυτή την καλλιεργούν διάφοροι "χρήσιμοι ηλίθιοι" της άκρας αριστεράς και της άκρας δεξιάς  με ιδεολογικές αγκυλώσεις αλλά και διάφοροι επιτήδειοι από το εσωτερικό και το εξωτερικό που θέλουν να κερδοσκοπήσουν από την ολική καταστροφή και εξαθλίωση του ελληνικού λάου ή από τη διάλυση της Ευρωζώνης.

Δυστυχώς αν η Ελλάδα φύγει από το ευρώ είναι δύσκολο να επιστρέψει σε ένα σχετικά σταθερό εθνικό νόμισμα χωρίς συναλλαγματικά αποθέματα. Το 1953 όταν ο Σ. Μαρκεζίνης υποτίμησε τη δραχμή κατά 50% έναντι του δολαρίου, τα συναλλαγματικά αποθέματα κάλυπταν το σύνολο της νομισματικής κυκλοφορίας.

Παρ' όλα αυτά οι σημαντικές συναλλαγές μέχρι τη δεκαετία του ’70 γίνονταν σε χρυσές λίρες.

Αν επιστρέψουμε στη δραχμή, η Ελλάδα δεν θα επιστρέψει στην προ ευρώ περίοδο ευημερίας, αλλά σε κατάσταση που θα μοιάζει με αυτή του Μαυροβουνίου, όπου οι συναλλαγές γίνονται με ευρώ, χωρίς η χώρα να  είναι επίσημα μέλος της Ευρωζώνης. Θα μοιάζει δηλαδή με μια κατάσταση νομισματικής προτεκτορατοποίησης.

Σε τέτοιες συνθήκες η οικονομία είναι πιο πιθανό να προσελκύσει επενδύσεις έντασης εργασίας όπως το φασόν στην ένδυση και να ανταγωνιστεί οικονομίες όπως της Τουρκίας, της Βουλγαρίας και του Μπαγκλαντές.

Προς τα εκεί βαδίζουμε ολοταχώς...

Η μόνη ελπίδα που θα μπορούσε να αποτρέψει ή να μετριάσει αυτήν την κατάληξη είναι μια κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας που θα αντιπροσωπεύει την πλειοψηφία του κοινοβουλίου και της κοινωνίας και θα κάνει μέσα σε μήνες όσα οι προηγούμενοι δεν έκαναν σε χρόνια ή δεκαετίες.

Κωστας Στουπας