Η αλήθεια πονάει, αλλά σώζει

Το βασικότερο διαχρονικό πρόβλημα με τους πολιτικούς μας είναι ότι προσπαθούν να κρύψουν την αλήθεια, φτιασιδώνοντας τα προβλήματα. Η μέθοδος μπορεί να αποφέρει μόνο πρόσκαιρο (κομματικό ή προσωπικό) όφελος και, όταν έρχεται η ώρα της αποκάλυψης, το αποτέλεσμα είναι διπλά επώδυνο.

Ας δούμε τρία παραδείγματα:

1. Το 2008 αποκαλύφθηκε, μέσα στη Βουλή, από υπεύθυνα χείλη, ότι υπάρχει κίνδυνος η χώρα να αναγκαστεί να καταφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (εδώ).Ο αρμόδιος υπουργός το διέψευσε ελαφρά τη καρδία (εδώ). Δυο χρόνια μετά, η πρόβλεψη επιβεβαιώθηκε, διότι εν τω μεταξύ δεν ελήφθη κανένα μέτρο.
2. Το 2009 ο τότε πρωθυπουργός διέψευδε, επίσης, ότι επίκειται η προσφυγή στο ΔΝΤ (εδώ). Λίγους μήνες μετά την ανακοίνωσε ο ίδιος.
3. Το 2012 ο τότε αρχηγός της αντιπολίτευσης διαβεβαίωνε ότι δεν χρειάζεται να γίνει νέα μείωση μισθών και συντάξεων, ούτε να επιβληθούν νέοι φόροι (εδώ). Ένα χρόνο μετά τα έκανε ο ίδιος, ως πρωθυπουργός.

Ο νυν πρωθυπουργός δεν φαίνεται να έχει διδαχθεί από τα παθήματα των προκατόχων του. Γι’ αυτό αποφεύγει να πει όλη την αλήθεια για την οικονομική κατάσταση της χώρας. Αλλιώς μιλάει απευθυνόμενος στο εσωτερικό και αλλιώς όταν απευθύνεται σε ξένους ηγέτες. Πριν από λίγες μέρες ο Αλέξης Τσίπρας  διαβεβαίωσε ότι  η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα ρευστότητας και μπορεί να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις της (εδώ οι δηλώσεις). Ομως, λίγες μέρες νωρίτερα, είχε στείλει την γνωστή επιστολή προς ξένους ηγέτες, στην οποία έλεγε τα ακριβώς αντίθετα (εδώ).

Η αλήθεια είναι απλή και επώδυνη. Η χώρα δεν είναι σε θέση να πληρώσει τους ξένους πιστωτές της χωρίς ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια, δηλαδή νέα δάνεια. Το λέει ρητά ο πρωθυπουργός, ζητώντας παροχή νέας ρευστότητας. Πιθανολογούμε βάσιμα ότι οι Eυρωπαίοι θα βρουν κάποιον τρόπο να την παράσχουν, ώστε η Ελλάδα να είναι εντάξει στις εξωτερικές υποχρεώσεις της.

Οι ξένοι, λοιπόν, δεν πρόκειται να οδηγήσουν την Ελλάδα σε ασφυξία, δηλαδή σε εξωτερική χρεοκοπία. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν η χώρα είναι σε θέση να τα καταφέρει μόνη της στις εσωτερικές υποχρεώσεις. Η απάντηση δεν είναι μονοσήμαντη.

Η πιο πιθανή απάντηση είναι ότι, για να μπορέσει να τα καταφέρει, δηλαδή για να αποφύγει την ολοκληρωτική εσωτερική στάση πληρωμών, πρέπει να ειπωθεί όλη η αλήθεια στους πολίτες, να ανασταλεί ή να ματαιωθεί ένα μεγάλο μέρος του προεκλογικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ (παροχές) και να ληφθούν άμεσα μέτρα (και εισπρακτικά, δηλαδή και υφεσιακά).

Για να το πούμε με ένα παράδειγμα: αν χρειαστεί, πρέπει να κρατήσει η νέα κυβέρνηση το «χαράτσι» της προηγούμενης (ΕΝΦΙΑ), για τον απλούστατο λόγο ότι, χωρίς τα δυόμισι δισεκατομμύρια που αποφέρει, τα έσοδα θα καταρρεύσουν.

Oμως, για να γίνει αυτό, πρέπει ο πρωθυπουργός να πει όλη την αλήθεια χωρίς φτιασιδώματα. Και, κυρίως, να πείσει τους δικούς του βουλευτές να ψηφίσουν τα όποια επώδυνα μέτρα. Αλλιώς, σωτηρία δεν υπάρχει. Οσες επισκέψεις κι αν κάνει στο Βερολίνο.

Γιώργος Καρελιάς