Το ''Σπήλαιο του Αγίου Παύλου''στην Έφεσο

Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών της Εφέσου, περισσότερες από 3.500 επιγραφές έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα. Μερικές από τα πιο ενδιαφέρουσες βρίσκονται σε μια μικρή σπηλιά στην πλαγιά του βουνού Bülbül Dagh (Nightingale Mountain). Το σπήλαιο έχει τρία ονόματα, τα οποία το παλαιότερο Κρυφή Παναγία, και προέρχεται από τον τοπικό μύθο σύμφωνα με τον οποίο, όταν ο άγιος Ιωάννης έφερε την Παναγία στην Έφεσο από την Ιερουσαλήμ, δεν είχαν κανένα μέρος για να μείνουν. 

Ο Ιωάννης βρήκεσπήλαιο και κρύφτηκε η Παναγία εκεί για την ασφάλειά της. Κάποια στιγμή αργότερα  ο Ιωάννης βρήκε ένα πιο κατάλληλο σπίτι για την Παναγία ψηλά στο βουνό, στην τοποθεσία που είναι γνωστή ως Παναγιά Capouli. Στα πιο πρόσφατα χρόνια, το σπήλαιο έχει μετονομασθεί σε "Σπήλαιο του Αγίου Παύλου," λόγω των παλαιοχριστιανικών τοιχογραφιών και επιγραφών στους τοίχους που αναφέρονται στον Παύλο. Το όνομα δόθηκε από έναν από τους σημαντικότερους ερευνητές, αρχαιολόγος Δρ Renate Pillinger της Βιέννης.

Το σπήλαιο έχει ένα χριστιανικό ιερό χώρο από τον 1ο ή 2ο αιώνα. Οι τοίχοι του είναι διακοσμημένοι με τοιχογραφίες και επιγραφές κατά τη διάρκεια πολλών αιώνων, σοβαντισμένοι αρκετές φορές, στη συνέχεια εκ νέου ζωγραφισμένοι με νέες εικόνες. Ανακαλυφθηκαν ανάμεσα στα άλλα και (6ο αι.) τοιχογραφίες, που συνοδεύονται από επιγραφές, και απεικονίζουν την Παναγία, τον Απ. Παύλο και τη Αγία Θέκλα.

Το σπήλαιο αποτελείται από ένα διάδρομο που οδηγεί σε ένα  δωμάτιο λαξευμένο στην πέτρα, που χρησιμοποιήθηκε ως παρεκκλήσι...

Σύμφωνα με το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, κατά τη διάρκεια της συστηματικής ανασκαφής του σπηλαίου, πάνω από 500 τοιχογραφίες και επιγραφές, που χρονολογούνται από τον 5ο έως τις αρχές του 20ου αιώνα.

πηγή