ΤΡΕΛΟ-ΓΙΑΝΝΗΣ: ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑ ΜΑΡΤΥΡΕΣ Οἱ μαρτυρήσαντες στὴν λίμνη τῆς Σεβαστείας σαράντα ἐπίλεκτοι χριστιανοὶ στρατιῶτες

.
Γράφει ὁ Ἀριστείδης Γ. Θεοδωρόπουλος

Στὶς ἀρχὲς τοῦ 4ου μ.Χ. αἰώνα ἔζησαν καὶ μαρτύρησαν στὴν Σεβάστεια τῆς ἱστορικῆς καὶ ἁγιοτόκου μικρασιατικῆς γῆς σαράντα ἐπίλεκτοι στρατιῶτες, οἱ ὁποῖοι κατάγονταν ἀπὸ διαφορετικοὺς τόπους, ἀλλὰ τοὺς ἕνωνε ἡ βαθιὰ καὶ ἀκλόνητη πίστη τους στὸν Ἰησοῦ Χριστό, τὸν μόνο ἀληθινὸ καὶ παντοδύναμο Θεό. Σύμφωνα μὲ τοὺς Παρισινοὺς Κώδικες 1575 καὶ 1476 τὰ ὀνόματά τους ἦταν: Κυρίων, Κάνδιδος (ἢ Κλαύδιος), Δόμνος, Εὐτύχιος (ἢ Εὐτυχής), Σεβηριανός, Κύριλλος, Θεόδουλος, Βιβιανός, Ἀγγίας, Ἡσύχιος, Εὐνοϊκός, Μελίτων, Ἠλιάδης (ἢ Ἠλίας), Ἀλέξανδρος, Σακεδών (ἢ Σακερδών), Οὐάλης, Πρίσκος, Χουδίων, Ἡράκλειος, Ἐκδίκιος (ἢ Εὐδίκιος), Ἰωάννης, Φιλοκτήμων, Φλάβιος, Ξάνθιος (ἢ Ξανθιάς), Οὐαλέριος, Νικόλαος, Ἀθανάσιος, Θεόφιλος, Λυσίμαχος, Γάϊος, Κλαύδιος, Σμάραγδος, Σισίνιος, Λεόντιος, Ἀέτιος, Ἀκάκιος, Δομετιανὸς (ἢ Δομέτιος), δύο Γοργόνιοι, Ἰουλιανὸς (ἢ Ἐλιανὸς ἢ Ἡλιανὸς) καὶ Ἀγλάϊος ὁ καπικλάριος.

.            Τὴν ἐποχὴ αὐτὴ (308-323) αὐτοκράτορας τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας ἦταν ὁ Λικίνιος, ὁ ὁποῖος τὸ 313 εἶχε συνυπογράψει μὲ τὸν Μέγα Κωνσταντῖνο τὸ περίφημο «Διάταγμα τῶν Μεδιολάνων», τὸ ὁποῖο διακήρυττε τὴν ἀνεξιθρησκεία, γεγονὸς ποὺ παρεῖχε στοὺς πολίτες τοῦ Ἀνατολικοῦ καὶ Δυτικοῦ Ρωμαϊκοῦ Κράτους τὴν θρησκευτικὴ ἐλευθερία. Ἀλλὰ μετὰ ἀπὸ ἑπτὰ χρόνια ὁ Λικίνιος στὴν μανιώδη προσπάθειά του νὰ ἐπικρατήσει καὶ νὰ ἐξαπλωθεῖ ἡ εἰδωλολατρία ἔναντι τῆς χριστιανικῆς πίστεως, ἐξαπέλυσε φοβερὸ διωγμὸ ἐναντίον τῶν χριστιανῶν. Γι’ αὐτὸ καὶ ἔδωσε τὴν ἐντολὴ στοὺς διοικητὲς τῶν ἀνατολικῶν ἐπαρχιῶν τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας νὰ συλλαμβάνουν καὶ νὰ θανατώνουν μὲ φρικτὰ βασανιστήρια τοὺς χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι ἀρνοῦνται νὰ θυσιάσουν στὰ εἴδωλα.
.            Ὁ διοικητὴς τῆς ἐπαρχίας τοῦ Πόντου, ὅπου βρισκόταν καὶ ἡ πόλη τῆς Σεβαστείας, ἦταν τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ὁ θηριώδης καὶ αἱμοβόρος Ἀγρικόλας, ὁ ὁποῖος εἶχε καταβάλει κάθε δυνατὴ προσπάθεια γιὰ τὴν δημιουργία καὶ ὀργάνωση ἰσχυροῦ καὶ ἑτοιμοπόλεμου στρατοῦ, ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἀντιμετωπίσει μὲ ἐπιτυχία τὶς εἰσβολὲς τῶν ἐχθρῶν καὶ κυρίως τῶν Γότθων. Στὸν στρατὸ τῆς ἐπαρχίας τοῦ Πόντου ὑπηρετοῦσαν σαράντα ἐπίλεκτοι στρατιῶτες, οἱ ὁποῖοι χάρη στὶς ἱκανότητες καὶ στὴν ἀπαράμιλλη ἀνδρεία τους εἶχαν νικήσει τοὺς Γότθους σὲ ὅλες τὶς φονικὲς μάχες καὶ εἶχαν ἀναδειχθεῖ σὲ ἀκοίμητους φρουροὺς καὶ ἰσχυροὺς προστάτες τῆς Σεβαστείας καὶ ὁλόκληρης τῆς ἐπαρχίας τοῦ Πόντου. Οἱ συνεχεῖς ὅμως ἐπιτυχίες τῶν σαράντα ἐπίλεκτων αὐτῶν στρατιωτῶν ὀφείλονταν στὴν δύναμη τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὸν Ὁποῖο λάτρευαν ὡς τὸν μόνο ἀληθινὸ Θεό, ἀφοῦ ἦταν πιστὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Ὅταν ὁ Ἀγρικόλας πληροφορήθηκε ὅτι οἱ σαράντα αὐτοὶ γενναῖοι καὶ χαρισματικοὶ στρατιῶτες εἶναι χριστιανοί, ἔδωσε ἀμέσως τὴν ἐντολὴ νὰ πειθαρχήσουν στὸ διάταγμα τοῦ αὐτοκράτορα καὶ νὰ προσφέρουν θυσία στοὺς εἰδωλολατρικοὺς θεούς. Οἱ σαράντα ὅμως χριστιανοὶ στρατιῶτες ὁμολόγησαν τὸν Χριστὸ καὶ ἀπάντησαν ὅλοι μαζὶ μὲ μία φωνὴ ὅτι εἶναι χριστιανοὶ καὶ ὅτι ἀποστρέφονται τὰ εἴδωλα, τὰ ὁποῖα θεωροῦν βδελύγματα. Ὁ Ἀγρικόλας ξαφνιάστηκε ἀπὸ τὴν γενναία ὁμολογία τῆς χριστιανικῆς ἰδιότητος τῶν σαράντα χαρισματικῶν στρατιωτῶν του καὶ ἀρχικὰ προσπάθησε, ἐπαινώντας τὴν ἀνδρεία καὶ τὴν σωφροσύνη τους, ἀλλὰ καὶ τὴν προθυμία τους νὰ πολεμοῦν ὑπὲρ τοῦ βασιλέως, νὰ τοὺς πείσει νὰ θυσιάσουν στοὺς εἰδωλολατρικοὺς θεούς. Μάλιστα τοὺς ὑποσχέθηκε μεγάλες τιμὲς καὶ ἀξιώματα, ἐὰν πειθαρχήσουν στὴν διαταγὴ τοῦ αὐτοκράτορα. Ὅμως οἱ σαράντα γενναῖοι χριστιανοὶ στρατιῶτες ἀπάντησαν μὲ παρρησία ὅτι μπορεῖ μὲ πολλὴ προθυμία νὰ πολέμησαν γιὰ τὴν δόξα τοῦ βασιλέως, ἀλλὰ ἦρθε ἡ ὥρα νὰ ἀγωνισθοῦν μὲ ἀκόμη μεγαλύτερη προθυμία γιὰ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν δόξα τοῦ Οὐρανίου Βασιλέως, ὁ Ὁποῖος θὰ τοὺς προσφέρει πλουσιοπάροχα τὰ αἰώνια ἀγαθὰ καὶ ὄχι τὰ πρόσκαιρα καὶ τὰ γήινα, καὶ θὰ τοὺς ἐξασφαλίσει τὸν ἀμάραντο στέφανο τῆς δικαιοσύνης καὶ τὴν δόξα τῆς μακαριότητος τῶν δικαίων. Ἐπιπλέον τοῦ δήλωσαν ὅτι τὸ μόνο ποὺ τοὺς τρομάζει, εἶναι ἡ τιμωρία τῆς κολάσεως.
.            Μόλις ὁ Ἀγρικόλας ἄκουσε αὐτοὺς τοὺς λόγους, ἐξοργίστηκε, καὶ ἔδωσε τὴν ἐντολὴ νὰ τοὺς κλείσουν στὴ, φυλακή, ἐλπίζοντας ὅτι θὰ κάμψει τὸ ἀγωνιστικό τους φρόνημα. Οἱ Ἅγιοι δὲν δείλιασαν καθόλου, ἀλλὰ μὲ προθυμία ὁδηγήθηκαν στὴν φυλακή, ὅπου προσευχόμενοι ζήτησαν τὴν βοήθεια τοῦ Κυρίου, λέγοντας «Φύλαξον ἡμᾶς, Κύριε, εἰς τὴν ἀληθινὴν πίστιν Σου καὶ λύτρωσαι ἡμᾶς ἐκ τῶν σκανδάλων τῆς ἀνομίας». Κατὰ τὰ μεσάνυχτα καὶ ἐνῶ οἱ Ἅγιοι προσεύχονταν ἀδιάλειπτα καὶ μὲ ἀκλόνητη πίστη στὸν Ἰησοῦ Χριστό, ἐμφανίστηκε ὁ Κύριος μέσα σ’ ἕνα ὑπερκόσμιο φῶς καὶ τοὺς ἐνίσχυσε στὸν ἀγώνα τους, ἐπαινώντας τὴν προθυμία τους νὰ μαρτυρήσουν γιὰ τὴν ἀγάπη Του. Ὅμως μεταξὺ ἄλλων τόνισε ὅτι ὅποιος ὑπομείνει μέχρι τέλους, αὐτὸς καὶ θὰ σωθεῖ. Καὶ πράγματι ὁ λόγος τοῦ Κυρίου «Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται» ὑπῆρξε προφητικός, ἀφοῦ γνώριζε ὅτι ἕνας ἀπὸ τοὺς σαράντα μάρτυρες θὰ δείλιαζε κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ μαρτυρίου, θὰ ἐγκατέλειπε τὸν ἀγώνα καὶ θὰ ἔχανε τὸν ἀμάραντο στέφανο τῆς δόξης τοῦ Οὐρανίου Βασιλέως. Μετὰ τὴν θαυμαστὴ ἐμφάνιση καὶ τὰ προφητικὰ λόγια τοῦ Κυρίου μέσα στὴν φυλακή, συνέχισαν οἱ Ἅγιοι νὰ προσεύχονται μέχρι ποὺ ξημέρωσε. Ὁ ἡγεμόνας Ἀγρικόλας διέταξε νὰ φέρουν τοὺς σαράντα στρατιῶτες ἐνώπιόν του καὶ προσπάθησε μὲ κολακευτικὰ λόγια νὰ τοὺς πείσει νὰ ἀρνηθοῦν τὸν Ἰησοῦ Χριστό, λέγοντάς τους ὅτι εἶναι οἱ ὡραιότεροι, γενναιότεροι καὶ συνετότεροι στρατιῶτες ποὺ ἔχει συναντήσει στὴν ζωή του. Τοὺς προειδοποίησε ὅμως ὅτι ἐὰν δὲν ὑπακούσουν στὸ πρόσταγμά του, θὰ τοὺς τιμωρήσει. Τότε ἕνας ἀπὸ τοὺς στρατιῶτες, ὀνόματι Κάνδιδος, τοῦ δήλωσε μὲ παρρησία ὅτι δὲν πρόκειται νὰ ἐγκαταλείψουν τὴν πίστη τους στὸν Κύριο, ἐνῶ τὸν ἀποκάλεσε ἄγριο ἄνθρωπο καὶ μάλιστα ἀγριότερο ἀπὸ ὅλα τὰ θηρία ποὺ προσπαθεῖ μὲ κολακεῖες καὶ ὑποκρισίες νὰ καλύψει τὴν ἀγριότητά του. Μόλις ὁ Ἀγρικόλας ἄκουσε αὐτὰ τὰ λόγια, ἐξοργίστηκε τόσο πολύ, ὥστε εὑρισκόμενος σὲ κατάσταση παραφροσύνης, διέταξε νὰ δέσουν τὰ χέρια τῶν σαράντα μαρτύρων καὶ σέρνοντας καὶ χτυπώντας τους, νὰ τοὺς ὁδηγήσουν στὴν φυλακὴ μέχρι νὰ ἔρθει ὁ δούκας Λυσίας ἀπὸ τὴν Καισάρεια. Μέσα στὴν φυλακὴ οἱ Ἅγιοι συνέχισαν νὰ προσεύχονται καὶ νὰ δοξολογοῦν τὸ πάντιμο ὄνομα τοῦ Θεοῦ. Μεταξὺ τῶν στρατιωτῶν ἦταν καὶ ὁ Κυρίων, ὁ ὁποῖος ἐνίσχυσε τὸ ἀγωνιστικὸ φρόνημα καὶ τὴν πίστη τῶν συστρατιωτῶν του, λέγοντάς τους νὰ μείνουν ὅλοι μαζὶ σταθεροὶ καὶ ἀκλόνητοι στὴν ὁμολογία τοῦ Χριστοῦ, ὥστε νὰ ἀξιωθοῦν τῆς αἰωνίου ζωῆς καὶ δόξης.

.
Στὴν φυλακὴ ἔμειναν ἑπτὰ ἡμέρες, μέχρι ποὺ ἦρθε ὁ δούκας Λυσίας. Τότε δόθηκε ἡ διαταγὴ νὰ ὁδηγηθοῦν οἱ Ἅγιοι ἐνώπιον αὐτοῦ καὶ τοῦ αἱμοσταγοῦς ἡγεμόνος Ἀγρικόλα. Στὸν χῶρο, ὅπου θὰ ἐλάμβανε χώρα ἡ δίκη, εἶχε συγκεντρωθεῖ πλῆθος λαοῦ, ὁ ὁποῖος δὲν μποροῦσε νὰ πιστέψει ὅτι οἱ σαράντα ἐπίλεκτοι στρατιῶτες ἦταν χριστιανοί. Ὁ στρατιώτης Κυρίων προσπάθησε νὰ ἐνισχύσει τὸ ἀγωνιστικὸ φρόνημα καὶ τὴν πίστη τῶν συστρατιωτῶν του, λέγοντάς τους νὰ μὴν φοβηθοῦν μπροστὰ στὶς ἀπειλὲς τῶν ἀρχόντων, ἀφοῦ ὅπως Ἐκεῖνος ποὺ τοὺς ἔδινε τὴν δύναμη νὰ νικοῦν τοὺς ἐχθροὺς ἦταν πάντοτε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, ἔτσι καὶ τώρα Ἐκεῖνος ποὺ θὰ τοὺς στηρίξει στὴν πίστη εἶναι ὁ Σωτήρας καὶ Λυτρωτὴς Χριστός, ὁ Ὁποῖος θὰ τοὺς βοηθήσει, ἐπικαλούμενοι τὸ ὄνομά Του, νὰ νικήσουν τοὺς ἐχθροὺς τῆς πίστεως, τὸν ἀόρατο καὶ ἀσώματο ἐχθρὸ ποὺ εἶναι ὁ διάβολος καὶ τοὺς δύο νοητοὺς ἀντιπάλους, τὸν δούκα Λυσία καὶ τὸν ἡγεμόνα Ἀγρικόλα. Ὅταν οἱ Ἅγιοι ἔφτασαν στὸν τόπο, ὅπου θὰ γινόταν ἡ δίκη, ὁ δούκας Λυσίας ἄρχισε μὲ ἀπορία καὶ ἀμηχανία νὰ περιεργάζεται τοὺς σαράντα χαρισματικοὺς στρατιῶτες. Ὕστερα ἀπευθύνθηκε σ’ αὐτοὺς καὶ τοὺς κάλεσε νὰ θυσιάσουν στοὺς προγονικοὺς θεούς, γιὰ νὰ μπορέσουν νὰ ἀποκτήσουν δόξα καὶ τιμή, διαφορετικὰ ἡ ἀνυπακοὴ στὸ πρόσταγμα τοῦ βασιλέως θὰ ὁδηγοῦσε στὴν ἀφαίρεση τῆς στρατιωτικῆς τους ζώνης καὶ στὸν ἀνελέητο βασανισμό τους. Τότε ὁ Κάνδιδος ἀποκάλεσε τὸν Λυσία ὁδηγὸ τοῦ σκότους καὶ διδάσκαλο τῆς ἀνομίας, δήλωσε δὲ ὅτι εἶναι ἀποφασισμένοι νὰ ὑπομείνουν κάθε βασανιστήριο γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ τὴν ἴδια στιγμὴ τοῦ εἶπαν ὅτι δὲν θὰ χρειασθεῖ νὰ τοὺς ἀφαιρέσει τὴν στρατιωτικὴ ζώνη, διότι θὰ τοῦ τὴν πετάξουν μπροστά του, ὅπως καὶ ἔγινε. Μόλις ἄκουσε αὐτὰ τὰ λόγια ὁ Λυσίας, ἔμεινε ἐμβρόντητος καὶ ἐξοργίστηκε τόσο πολύ, ὥστε διέταξε τοὺς στρατιῶτες νὰ λιθοβολήσουν τοὺς Ἁγίους στὸ στόμα μέχρι νὰ συντριβοῦν τὰ δόντια τους. Ὅμως οἱ στρατιῶτες καθυστεροῦσαν νὰ ἐκτελέσουν τὴν διαταγή, διότι ἐκτιμοῦσαν ἰδιαίτερα τοὺς σαράντα ἐπιλέκτους συστρατιῶτες τους. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἐξαγρίωσε ἀκόμη περισσότερο τὸν Λυσία, ὁ ὁποῖος ἐπανέλαβε τὴν διαταγή του. Τότε οἱ στρατιῶτες ἄρχισαν νὰ λιθοβολοῦν τοὺς Ἁγίους, ἀλλὰ ξαφνικὰ χτυπήθηκαν ἀπὸ θεία δύναμη, ἡ ὁποία τοὺς ἐμπόδιζε νὰ βλέπουν τοὺς Ἁγίους μὲ ἀποτέλεσμα ὁ ἕνας στρατιώτης νὰ χτυπᾶ τὸν ἄλλο. Βλέποντας ὁ Λυσίας τὸ παράδοξο αὐτὸ γεγονός, ἄφρισε ἀπὸ τὸ κακό του καὶ παίρνοντας μία πέτρα, τὴν ἐκσφενδόνισε μὲ δύναμη ἐναντίον τῶν Ἁγίων. Ἀλλὰ ἡ πέτρα δὲν χτύπησε τοὺς Ἁγίους, ἀλλὰ τὸν Ἀγρικόλα, ὁ ὁποῖος ἔπεσε κάτω αἱμόφυρτος σφαδάζοντας ἀπὸ τοὺς πόνους. Τότε ὁ Κυρίων εἶπε ὅτι κατ’ αὐτὸ τὸν τρόπο ἡ δύναμη τῶν ἐχθρῶν κατετροπώθηκε, ἐνῶ ὁ αἱμόφυρτος Ἀγρικόλας δήλωσε ὅτι τὸ θλιβερὸ αὐτὸ γεγονὸς εἶναι ἀποτέλεσμα μαγείας. Τὴν ἴδια ὅμως στιγμὴ ἕνας ἀπὸ τοὺς σαράντα μάρτυρες, ὀνόματι Δόμνος, ὁμολόγησε μὲ παρρησία ὅτι τὰ παράδοξα συμβάντα ὄχι μόνο δὲν εἶναι μαγεία, ἀλλὰ ἀποτελοῦν ἐνέργειες τοῦ δικαιοκρίτου καὶ παντοδυνάμου Θεοῦ. Οἱ δηλώσεις αὐτὲς ἐνίσχυσαν τὸν θυμὸ τοῦ Λυσία, ὁ ὁποῖος διέταξε νὰ ὁδηγηθοῦν καὶ πάλι στὴν φυλακή. Ὅμως ὁ Κύριος δὲν ἄφησε ἀβοήθητους τοὺς ἐγκλεισμένους στὴν φυλακὴ σαράντα χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι Τὸν εὐχαρίστησαν ποὺ τοὺς ἀξίωσε νὰ μείνουν σταθεροὶ καὶ ἀκλόνητοι στὴν ὁμολογία τῆς χριστιανικῆς πίστεως. Ἔτσι κάποια στιγμὴ μέσα στὰ μεσάνυχτα ἡ φυλακὴ ἔλαμψε ἀπὸ ὑπερκόσμιο φῶς καὶ ἐμφανίστηκε ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος τοὺς ἐνθάρρυνε καὶ τοὺς παρηγόρησε λέγοντάς τους ὅτι ὅποιος πιστεύει στὸ ὄνομα καὶ τὴν δόξα Του, θὰ ζήσει αἰώνια μετὰ τὸν θάνατο, ἐνῶ τοὺς παρότρυνε νὰ μὴν φοβοῦνται τὰ βασανιστήρια, διότι εἶναι προσωρινά.
. Τὸ πρωὶ οἱ Ἅγιοι παρουσιάσθηκαν ἐνώπιον τοῦ Ἀγρικόλα ἕτοιμοι καὶ ἀποφασισμένοι νὰ θυσιάσουν τὴν ζωή τους γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Ἀγρικόλας τοὺς ρώτησε, ἐὰν θὰ θυσιάσουν στὰ εἴδωλα ἢ ἐπιθυμοῦν νὰ θανατωθοῦν. Τότε ὁ Κάνδιδος τοῦ ἀπάντησε μὲ παρρησία ὅτι ὅπως πρόθυμα πέταξαν τὶς στρατιωτικές τους ζῶνες, ἔτσι μὲ τὴν ἴδια θέληση καὶ προθυμία περιφρονοῦν τὸν θάνατο, γιὰ νὰ στεφανωθοῦν δικαίως ἀπὸ τὸν Κύριο. Στὸ ἄκουσμα αὐτῶν τῶν λόγων ὁ ἡγεμόνας ἔδωσε τὴν ἐντολὴ νὰ δέσουν τοὺς Ἁγίους ἀπὸ τὸν λαιμὸ καὶ νὰ τοὺς ρίξουν στὴν βαθιὰ καὶ παγωμένη λίμνη τῆς Σεβαστείας, ἡ ὁποία εἶχε ἐπιλεγεῖ ὡς ὁ τόπος τοῦ φρικτοῦ μαρτυρίου τῶν Ἁγίων Τεσσαράκοντα. Ἀμέσως οἱ Ἅγιοι αἰσθάνθηκαν ἀπερίγραπτη χαρὰ καὶ ἄρχισαν νὰ συναγωνίζονται μεταξύ τους, ποιὸς θὰ βγάλει πιὸ γρήγορα τὰ ροῦχα του καὶ θὰ μπεῖ πρῶτος μέσα στὴν παγωμένη καὶ ἀνθρωποκτόνο λίμνη. Τὸ μαρτύριο τῶν σαράντα χριστιανῶν στρατιωτῶν ἦταν φρικτὸ καὶ ἀνατριχιαστικό. Τὰ σώματα ἄρχισαν νὰ μελανιάζουν καὶ οἱ πόνοι ἦταν ἀφόρητοι, ἀφοῦ τὸ σῶμα ἄρχισε νὰ ἀκρωτηριάζεται καὶ τὰ ἄκρα νὰ σαπίζουν καὶ νὰ διαλύονται. Σ’ αὐτὴ τὴ φρικιαστικὴ σωματικὴ τιμωρία ὁ ἕνας ἐνθάρρυνε καὶ παρηγοροῦσε τὸν ἄλλο λέγοντας ὅτι ὁ χειμώνας εἶναι δριμύς, ἀλλὰ ὁ Παράδεισος γλυκός. Γι’ αὐτὸ καὶ παρακινοῦσε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο νὰ ὑπομείνουν τὴν παγωνιὰ γιὰ μιὰ νύχτα, γιὰ νὰ ἀπολαύσουν στὸ μέλλον τὸν Παράδεισο καὶ νὰ κερδίσουν τὴν αἰωνιότητα. Θυσιάζοντας τὸ σῶμα τους γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, θὰ μποροῦσαν νὰ ζήσουν αἰώνια μέσα στὴν χαρὰ τοῦ Παραδείσου.